I.
V.g.
A.
1. (db. ar bouedoù)
Digreskiñ en ur boazhañ.
Koazhañ a ra kalz ar silzig o poazhañ. An tamm-kig-se a goazh avat !
2. (db. al liñvennoù)
Izelaat, a-fet live, dre berzh ar wrez alies.
Gant ar sec'hor e koazhas ar gwazhioù-dour hag e tisec'hjont. An avel a lakaas an dour da goazhañ a-nebeudoù.
3. (db. an dilhad)
Dont da vezañ strishoc'h pa vezont kannet.
4. (db. niver an dud)
Digreskiñ.
Meur a gêriadenn zo goullo bremañ gant niver an dud o koazhañ abaoe daou-ugent vloaz. Koazhet-naet eo niver an dud er gêr-se gant ar brezel.
5. (db. korf an dud)
Treutaat, diwar gleñved pe gozhni prl., dizeriañ.
Koazhañ a ra abaoe m'eo klañv.
HS. kastizañ.
6. (db. ar bernioù, ar strolloù traoù)
Digreskiñ a vent dre ma vez kemeret dioutañ.
Koazhet eo ar bern avaloù-douar. Buan e koazh an arc'hant.
B. (db. an traoù)
1. Plegañ, izelaat a-fet live dre berzh ur pouez, ur moustrad prl.
Pa voe klasket sevel tiez e teuas an dachenn da goazhañ.
2. Diazezañ.
Pa veze lakaet ar c'holo war al leur e save betek an nec'h, goude e koazhe tamm-ha-tamm.
C. Dre skeud.
1. (db. ar boan, an derzhienn, an nerzh, ar galloud, h.a.)
Digreskiñ, koll nerzh.
Terzhienn zo gantañ, met koazhet eo evelkent. Seblantout a rae ar boan koazhañ. Pa varvas ar rener e koazhas nerzh ar strollad.
HS. distanañ, terriñ.
2. Koll nerzh ; anzav bezañ faezh.
Ar strollad n'eo ket koazhet, emañ atav e penn ar stourm.
3. (db. ar santadoù)
Mont kuit, steuziañ.
E garantez eviti a goazhas gorrek.
4. (db. ar mousc'hoarzhoù)
Mont a-ziwar muzelloù ub.
Koazhañ a reas buan e vousc'hoarzh.
II.
V.k.e. (db. ar bevien)
1. Trl.
KOAZHAÑ BOUED : treuzfurmiñ ar boued debret en doare da grouiñ an danvezennoù ret d'ar c'horf evit bevañ.
Ar benvegad koazhañ.
HS. diazezañ, treizhañ.
2. Dre skeud. (en tu gouzañv)
Dizeriañ.
Bezañ koazhet gant ar gozhni.
Référence :
GReg
pg consommer (faire une coction extraordinaire), consumer (diminuer jusqu'à un certain point à force de boüillir au feu)
koazhañ
coaza
1732
Référence :
GReg
pg consommer (faire une coction extraordinaire), consumer (diminuer jusqu'à un certain point à force de boüillir au feu)
koazhiñ
coaheiñ
1732
Référence :
GReg
pg consumer (diminuer jusqu'à un certain point à force de boüillir au feu)
koazhet holl eo ho tizan
coazet oll oe ho tisan
1732
Référence :
GReg
pg (votre ptisane est consumée, elle est plusque faite)
koazhet eo bloc'h ho tizan
coahet ëu bloh hou tisan
1732
Référence :
GReg
pg (votre ptisane est consumée, elle est plusque faite)
koazhiñ
koéc'hein
1850
Référence :
GON.II
pg koaza pg koaza (Diminuer à force de bouillir. Se consummer. De plus, prodiguer. Au figuré, déchoir. Dépérir. Tomber en ruine), pg koéc'hein
koazhañ
koaza
1850
Référence :
GON.II
pg koaza (Diminuer à force de bouillir. Se consummer. De plus, prodiguer. Au figuré, déchoir. Dépérir. Tomber en ruine).
koazhet
koazet
1850
Référence :
GON.II
pg koaza (Diminuer à force de bouillir. Se consummer. De plus, prodiguer. Au figuré, déchoir. Dépérir. Tomber en ruine. Part.)
Koazhañ a ray an dour, ma n'en tennit ket diwar an tan.
Koaza a rai ann dour, ma n'héñ tennit kéd diwar ann tân.
1850
Référence :
GON.II
pg koaza (L'eau se consumera, si vous ne la retirez du feu).
Koazhañ a ra a-wel-dremm.
Koaza a ra a-wél-dremm.
1850
Référence :
GON.II
pg koaza (Il dépérit à vue d'oeil).
Seul ma koazhe ar wrez-kent ha ma ’z ae an douar war goshaat, e krize hag e roufenne an dremm anezhañ gant ar riv hag an oad.
Seul ma koaze ar wrez-kent ha ma ’z ae an douar war gosaat, e krize hag e roufenne an dremm anezan gand ar riou hag an oad.
1923
Référence :
SKET
p.28
koazhañ
koaza
1931
Référence :
VALL
pg (s')affaisser, s'amaigrir
Dinerzhet holl, ma c’halon 'deuz, / Ma youl, aet sempl, a buk, a goazh. / Ho pezit truez ouzh ma reuz, / O ! Salver marv war ar Groaz.
Dinerzet holl, ma c’halon ' deuz, / Ma youl, eet sempl, a buk, a goaz. / Ho pezit truez ouz ma reuz, / O ! Salver maro war ar Groaz.
1960
Référence :
PETO
p44
Ganet diwar ar c'hoñvers, e verv ennañ ar vuhez pa vez kresk war briz an okoume, hag e koazh pa rank an droc'herien souzañ pe dec'hout dirak an diskar-briz, pa vez karget skiberioù bras Europa.
1985
Référence :
DGBD
p27
Inger a lavaras he doa lennet en ur studiadenn bennak e koazhe obererezh empenn an dud e-pad ar prantadoù teñval hir. - Evel an huneganed, eme Johanna.
