Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

I. 1. [1499, 1732, 1874] Lec'h annez ur roue, ur priñs, un aotroù hag e goskor. Lez roue bro-Saoz. [1874] Demat ha joa e-barzh al lez-mañ. 2. [1659] Hollad an dud a vev en-dro d'ur roue, d'ur priñs. Lez ar Roue. 3. Ar rieg hag e vinistred. 4. Kelc'hiad tud a dro en-dro d'ub., galloudusoc'h egeto prl., hag a glask bezañ deuet mat gantañ. 5. Trl. Ober al lez da ub., [1944] ober lez da ub. : klask gounit e galon. Ober al lez d'ar merc'hed. [1924] Yannig a rae al lez da Varc’harid, ha Jaketa a oa darempredet gant Pêr ar C’hamm [...]. II. 1. ISTOR Bodadeg gwazourien ur rieg. 2. GWIR. [1659, 1732, 1931] Lec'h ma vez rentet ar justis. Lez ar sikourioù. 3. Dre verr. [1732] Lez-varn. Gervel d'ul lez uheloc'h.

Exemples historiques : 
82
Masquer la liste des exemples

lez

1499
Référence : LVBCA p133 (court)

lez

1659
Référence : LDJM.1 pg cour (audiance)

lez

1659
Référence : LDJM.1 pg lez

lez ar Roue

1659
Référence : LDJM.1 pg cour (du Roy)

ober e lez da ur re, evit gounit e c'hrasoù mat

1732
Référence : GReg pg courtiser (quelqu'un)

aet eo e kannadur e lez ar roue eus a vro-Saoz

1732
Référence : GReg pg ambassade

gervel da ul lez uheloc'h

1732
Référence : GReg pg appeller

lez an sikourioù

1732
Référence : GReg pg aide

lez Roeial

1732
Référence : GReg pg cour (Royale)

lez enferiol

1732
Référence : GReg pg cour (subalterne)

lez aotrou

1732
Référence : GReg pg cour (ou juridiction de quelque Seigneur particulier)

lez an iliz

1732
Référence : GReg pg cour (Ecclesiastique, cour d'Eveque, d'Abbaye)

lez iliz

1732
Référence : GReg pg cour (Ecclesiastique, cour d'Eveque, d'Abbaye)

lez an Eskob

1732
Référence : GReg pg cour (Ecclesiastique, cour d'Eveque, d'Abbaye)

lez an abad

1732
Référence : GReg pg cour (Ecclesiastique, cour d'Eveque, d'Abbaye)

barn Iliz

1732
Référence : GReg pg cour (Ecclesiastique, cour d'Eveque, d'Abbaye)

barn Eskob

1732
Référence : GReg pg cour (Ecclesiastique, cour d'Eveque, d'Abbaye)

barn an Abad

1732
Référence : GReg pg cour (Ecclesiastique, cour d'Eveque, d'Abbaye)

barn an Abadez

1732
Référence : GReg pg cour (Ecclesiastique, cour d'Eveque, d'Abbaye)

lez ar sikourioù

1732
Référence : GReg pg cour (des Aides, cour Souveraine)

lez ar gwirioù

1732
Référence : GReg pg cour (des Aides, cour Souveraine)

lez ar gwirioù eus ar Roue

1732
Référence : GReg pg cour (des Aides, cour Souveraine)

lez ar moneiz

1732
Référence : GReg pg cour (des monnayes)

den a lez

1732
Référence : GReg pg courtisan (qui hante la Cour)

tud a lez

1732
Référence : GReg pg courtisan (qui hante la Cour)

kaout urzh da guitaat al lez

1732
Référence : GReg pg (etre) disgracié (du Prince)

kignerien eo an dud a lez, war a leveront

1732
Référence : GReg pg (les gens de chicane sont des) écorcheurs (dit-on)

ober e lez

1732
Référence : GReg pg (faire sa) cour (à ses Officiers generaux)

gouel lez

1732
Référence : GReg pg fête (de palais)

An foar diabarzh a zo an tribunal eus ar govesion : hag an foar diavaez eo hini an dud a lez.

1732
Référence : GReg pg for (Le for interieur est le Tribunal de la Confesion : le for exterieur, celui des Magistrats.)

Ar govesion a zeu da varn ar goustiañs hag al lez a zeu da varn ar gwall gomportamañchoù aznat.

1732
Référence : GReg pg for (Le for interieur est le Tribunal de la Confesion : le for exterieur, celui des Magistrats.)

Ar govesion a zeu da varn ar goustiañs : hag al lez a zeu da varn ar gwall gomportamañchoù patant.

1732
Référence : GReg pg for (Le for interieur est le Tribunal de la Confesion : le for exterieur, celui des Magistrats.)

ober al lez

1732
Référence : GReg pg amour

pilhenn oc'h ober al lez da druilhenn

1732
Référence : GReg pg amour

lez

1732
Référence : GReg pg audience (audience, lieu où l'on plaide, et où les juges écoûtent les Avocats), (le) barreau (le palais), cour (de différents Princes), cour (lieu où les Juges exercent leur Juridiction)

lezioù

1732
Référence : GReg pg audience, cour (de différents Princes), cour (lieu où les Juges exercent leur Juridiction)

bardell al lez

1732
Référence : GReg pg (le) barreau (ou, les bancs & le parquet dans les chambres d'audience)

al lez

1732
Référence : GReg pg (le) barreau (le palais)

em ober den a lez

1732
Référence : GReg pg (suivre le) barreau

em c'hraet den a lez

1732
Référence : GReg pg (suivre le) barreau

bezañ den a lez

1732
Référence : GReg pg (suivre le) barreau

bet den a lez

1732
Référence : GReg pg (suivre le) barreau

lez ar Pab

1732
Référence : GReg pg consistoire (premier tribunal de Rome)

a dremen dre lez sekred ar Pab

1732
Référence : GReg pg consistorial (ale)

lez ar Roue

1732
Référence : GReg pg cour (lieu où habite un Roi, un Prince souverain)

lez an aotrou ar Priñs

1732
Référence : GReg pg cour (lieu où habite un Roi, un Prince souverain)

tud al lez

1732
Référence : GReg pg (gens de la) Cour

tud a lez

1732
Référence : GReg pg (gens de) Cour

lez

1732
Référence : GReg pg cour (cajolerie qu'on fait aux Dames, &c.)

ober al lez

1732
Référence : GReg pg (faire la) cour (à quelque personne du sexe, faire l'amour)

lez uhel

1732
Référence : GReg pg cour (souveraine, ou superieure)

lezioù uhel

1732
Référence : GReg pg cour (souveraine, ou superieure)

lez absolut

1732
Référence : GReg pg cour (souveraine, ou superieure)

lezioù absolut

1732
Référence : GReg pg cour (souveraine, ou superieure)

lez superiol

1732
Référence : GReg pg cour (souveraine, ou superieure)

lezioù superiol

1732
Référence : GReg pg cour (souveraine, ou superieure)

lez Roue

1732
Référence : GReg pg cour (Royale)

lezioù Roue

1732
Référence : GReg pg cour (Royale)

ober al lez

1850
Référence : GON.II pg léz

lez

1850
Référence : GON.II pg léz

lezioù

1850
Référence : GON.II pg léz

an dud a lez a ankounac'ha buan o c'herent

1850
Référence : GON.II pg léz

heuliañ a ra al lez

1850
Référence : GON.II pg léz

ober a ra al lez da un intañvez

1850
Référence : GON.II pg léz

« Eno, te a yel da gousket / War ar pluñv kuñv, en ur c'holc'hed ; / Lojet vezi en ul lez kaer / Zo da ur roue pe da ul laer, / E solieroù goloet a-bezh / Gant limestra eus an Indez. »

1867
Référence : MGK p127

Houmañ a voe un abadenn / Gwelet anezho holl oc'h ober dezhañ 'l lez.

1867
Référence : MGK p63

demat ha joa e-barzh al lez-mañ

1874
Référence : GBI.II p58

Er bloaz 1830, pa voe kaset kuit ar roue gwirion Charlez X gant Louis-Filip, ar roue goroer, en doa c’hoant da ober al lez d’an holl ha ne c’hellas tremen dioc’h den, hag a rankas, er bloaz 1848, mont kuit d’e dro da vervel er-maez eus e vro.

1877
Référence : EKG.I. p.309

E pep hini anezho e skede en ur gevret an nav ferlezenn a ra lorc’h kurunenn an doueed, an nav zalvoudekañ teñzor eus lez Dêvobriga : Ogia « gwerc’hded », Glania « glanded », Uxellia « uhelded », Dagia « madelezh », Karantia « karantez », Virionia « gwirionez », Aventia « lealded », Lania « leunded (a gened, nerzh, skiant ha furnez) », Lovania « levenez » (Ar re-se eo anvioù an nav gwerc’hez neñvel, merc’hed da Velenos) (2).

1923
Référence : SKET p.121

Eno ho pije klevet ar c'heloùioù, an neventioù : hemañ pe honnezh en devoa graet an dra-mañ-[t]ra, Yannig a rae al lez da Varc’harid, ha Jaketa a oa darempredet gant Pêr ar C’hamm ; bag ar C’habon he devoa pesketaet div dousenn silioù ; ha karabasenn an aotrou person, al Leonardez divalav-se, a oa deut da vezañ lorc’h ral enni, abaoe ur pennadig…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.943 (Mae 1924)

Met falvezout a reas dezhañ dimeziñ d’e dro, al lez a rae, ur pennad mat a oa, da ur plac’hig yaouank, koant ha seder, Izabel-Mon Gerael.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.811 (Miz Genver 1924), ("falveout a rês d’ean dimeï d’e dro" reizhet e Niv. 38, "ERRATA" p.846).

— Ha bremañ e ra al lez d’an aele a zo en iliz.

1925
Référence : BILZ2 p.136

Ha kement a zo a wragez dougerezed el lez-mañ a raio ur c'holl hag ar re ned int ket a vo sammet gant un droug ken bras ma troio ar vamm enno e doare ma ne vint biken brazez diwar hiziv

1929
Référence : KUHL-GWAL1 niv. 19 p. 47

bardell al lez

1931
Référence : VALL pg barreau

lez

1931
Référence : VALL pg barre

ober e lez 'met da fall peogwir eo dimezet

1931
Référence : VALL pg (pas pour de) bon

Kanardiñ a vez graet du-mañ eus ober lez.

1944
Référence : EURW.1 p46 n1

Kavet hor boa un ostaleri degemerus mat ‘drek an hent-houarn, dalc’het gant ur cheminod, e anv an Tonker, hag en doa ur verc’h koant-kenañ, a raemp lez dezhi pep hini evit e gont e-unan.

1944
Référence : EURW.1 p.197

Me a gave se barzhonius-tre ; ur barzhig oc'h ober lez d'ur verjelenn war ar maez.

1944
Référence : EURW.1 p45

Neuze, ma den, e lez ar varn, / ' Tiskuilhi buan holl pe zarn.

1960
Référence : PETO p38

Pediñ 'rin c'hwek, a galon vat, / Hor Salver Jezuz hag E Dad / Ma plijo ganto, deomp hon-daou, / Goude pardoniñ droug ha gaou, Reiñ, en O Lez, Levenez veur / Pa vo, da dremen, deut an eur.

1960
Référence : PETO p22

Plumachenn wenn war gern e benn, / Da Sant Mikael arc'hael e tenn / Ha lâret ' vefe c'hoazh ez eo / Ur stourmer mat, ur marc'heg glev / A lez Arzhur, ar roue fur, / O kantren dispont ha gant kur, / Entanet-holl, da glask ar Graal, / Ar Bezel sakr kollet gwechall.

1960
Référence : PETO p56

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux