Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Formes fléchies : 
3
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. Doar./Stn. 1. Goloet pe saotret gant danvez evel fank, lastez, poultrenn, stronk, h.a. Lous eo e fri, e zaouarn. Un ti lous. Dour lous ar poull. & Lous-brein, lous-gagn, lous-pemoc'h : lous-tre. & Trl. kv. Lous evel ul laouenn, evel ar seizh pec'hed : lous-tre. & Trl. skeud. Bezañ erru lous e fri : bezañ mezv. DHS. fank, hakr. HS. lor. ES. kempenn, naet, prop. 2. Dre ast. (db. an teod, pa vez un den war-nes bezañ klañv) Goloet gant ur gwiskad gludek. 3. (db. an amzer, pa vez glav pe latar dh.) Fall. Setu amañ un amzer lous. & (db. an dour) N'eo ket boull, dre an traoù zo en arlug ennañ. Pa vez ar mor o treiñ e vez lous. 4. Dre skeud. Dizereat, zo enep an elevez. Ne gan nemet kanaouennoù lous. & Trl. Genoù, teod lous : den a zistag alies bommoù lous. Un teod lous zo a-walc'h evit koll an dud yaouank eus ar c'harter. HS. hudur, lik. 5. Kunuj. Botez lous ! : gast. Fri lous ! : troienn a verk koulz ha dispriz. Loen lous ! : den divezh, dizereat. [1924] Chas gourlen ! loened lous ! amprevaned !… 6. Dre skeud. (db. emzalc'h an dud) Displijus-tre dre ma ra gaou. Un dra lous a oa bet graet dezhañ. & Trl. Kaout, tapout un distro lous digant ub. : bezañ nac'het gantañ en un doare feukus. II. 1. Adv. Ober lous da ub. : ober vil dezhañ. Na pa ne ven ket a-du ganto, ne c'houlan ket e ve graet re lous dezho. 2. Adv. pouez. Ken-ha-ken. Marc'had-mat-lous. Pinvidik-lous.

Exemples historiques : 
29
Masquer la liste des exemples

lous

1499
Référence : LVBCA p136 (ort)

lous

1659
Référence : LDJM.1 pg deshonneste, vilain

lous

1699
Référence : Har. pg lous (laid)

ober traoù lous

1732
Référence : GReg pg (faire des actions deshonnêtes)

foei lous

1732
Référence : GReg pg fi (le vilain)

embregerezh lous

1732
Référence : GReg pg attouchement (attouchement deshonnête)

hent lous

1732
Référence : GReg pg chemin (sale)

An antreoù eus ar c'hêrioù a zo ordinal lous.

1732
Référence : GReg pg entrée (Les entrées des Villes sont sales.)

lous

1850
Référence : GON.II pg hudur, loudour, lous

lous eo an ti-mañ

1850
Référence : GON.II pg louz

na gan nemet kanaouennoù lous

1850
Référence : GON.II pg louz

lous

1850
Référence : GON.II pg lous, lousaat, louz, louzder, louzdôni, pouc'h

Koulz ar re all ha ni ; m'hor beus skiant ha furnezh, / Ez eo, war gement-mañ, da bep hini diskouez : Ne dalv lavaret mad, mard a hon oberoù / Dre gement straed lous zo[,] a-enep d'hor c'homzoù.

1867
Référence : MGK p85

Piv a zesko d'an touseg, amprevan lous, hudur, / Bevañ hervez ar reizh, evel a ra ar fur, / Ha dibriñ hep kaout aon / Da vervel gant an naon ?

1867
Référence : MGK p95

En ur pod pri, lous da welet, / E voa gwin kozh, gwin a'r gwellañ.

1867
Référence : MGK p39

Nann, ne oufe den krediñ an traoù diskiant, difeiz, lous hag hudur a reas an dispac’herien dre ar vro.

1877
Référence : EKG.I. p.155

Koulskoude, gwechall, ne oa ane[zh]añ nemet ur c'hozh tamm min, ur veskailhez lous ha dizoare : bec'h e vije bet krediñ d'an neb en dije en gwelet evel-se, e vije bet eno danve[z] un tamm houarn

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

Ne weled ket eus an evadegoù-se ma ev an den enno, diezhomm ha disec’hed, ma tiskianta diwar re-gofad, ma ruilh e-kreiz uloc’h ha pri, o tiskenn izeloc’h eget loened-mut ; n’oa ket eus ar banvezioù hir-didermen m’en em stanka enno kengouvidi diemzalc’h, ez varlonk ha lous evel moc’h dirak laouiri pourveziet-leun ; nag eus an abadennoù-se dibaouez c’hoari diñsoù pe wezboell, ma kas enno didalvez-kaer gwazed kadarn, kreñv ha meizek, ar pep gwellañ eus o amzer.

1923
Référence : SKET p.69

Gwelit ’ta, figus an aotrou, mar plij ; heugiñ na rez-te ket dirak ar c’hig-berv ? Kig-berv da ur fri lous evel da hini-te !…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 46, p.1090 (Here 1924).

— Chas gourlen ! loened lous ! amprevaned !…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1028 (Gouere-Eost 1924)

— « N’on ket barrek ? Kement-se, n’eo ket ur fri lous eveldoc’h a zesko din ur vicher bennak ! » — « Dalc’h ’ta, neuze !… Dalc’h ’ta, neuze !… » Ha Lom a roeñve, ar pezh ma c’halle.

1944
Référence : ATST p.95-96

Ar boued a oa puilh met a oa lous.

1944
Référence : EURW.1 p.194

Kregiñ a reas egile en e vilgin, hag e sile dezhañ en e skouarn. - N'ho pefe morse soñjoù lous ?

1949
Référence : SIZH p.47

Ma dorn zo ruz gant gwad un den / Na eure morse droug na gwall, / Ha din da c'hoût ' roas ' oa fall / Asantiñ plegañ d'an urzh lous / Am c'hasas trumm da berson plouz.

1960
Référence : PETO p62

Mar teuont da glask trouz, / ' Vint ganeomp tapet lous.

1960
Référence : PETO p45

Ur c'hontamm diaoulek da nammañ / Da viken brud ar person plouz / Ha gant ar vallozh da sammañ / An eñvor eus e ene lous.

1960
Référence : PETO p42

Ur riblennad plantadegoù palmez ha bananez a zo a bep tu d'an hent : keriadennoù nevez o tiazezañ, lous ha disneuz : Akanabour, Ebamayong, Kabraoka, Engong, luziet an eil en eben, deut o anoioù da heul o zud.

1985
Référence : DGBD p122

Evit ar wezh kentañ padal ne glevan na kornadennoù na jarneaoù na ne welan jestroù lous.

2015
Référence : EHPEA p17

M'o deus kaset anezhe da Giprenez e vint kavet. Met m'emaint e Bro-Suis pe e Liechtenstein omp tapet lous.

2015
Référence : EHPEA p112

Ordre alphabétique

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux