Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
5
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
4
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. 1. Stlejvil eus an isurzhad Ophida, diezel e gorf, dezhañ stumm ur granenn hir, a ya a-ruz e gorf en ur widilañ. Un naer vinimus. Un naer en he rodelloù. Fuc'hañ, pufal, c'hwibanat, c'hwitellat a ra an naeron. Flemmañ, kregiñ a ra an naeron. 2. Trl. kv. Bezañ sklaer evel lagad an naer : boull, sklaer-tre. & Bezañ gwevn evel un naer : gwevn-tre. & Bezañ didrouz evel un naer : didrouz-tre. & Bezañ evezhiek evel un naer : evezhiek-tre. & Trl. skeud. Fritañ naered e-lec'h silioù da ub. : e douellañ gant gevier. 3. Naer lunedek, naer-lunedoù : naer vras vinimus eus ar c'herentiad Colubridae, he anv spesad Naja naja, dezhi un dresadenn a denn d'ur re lunedoù war he c'habell. & Naer-galet : anuz-dall. 4. Dre skeud., dizoare Naer vragoù : kalc'h. II. (db. ar plant, en ur c'henstroliad anvioù) Boued-an-naer, boued-naered, louzaouenn-an-naer : louzaouenn he bleuñvenn vras, glas-arvelen pe o tennañ d'ar glaz-ruz, he anv spesad Arum maculatum.

Exemples historiques : 
47
Masquer la liste des exemples

natr

900
Référence : LDJM.1 p.60

azr a'r c'hoad

1499
Référence : LVBCA p22, 116, 149 (coleuure de bois)

azr-wiber

1499
Référence : LVBCA p92, 149 (coleuure d-eaue)

aer

1659
Référence : LDJM.1 pg couleuvre, vipere, aër

aered

1659
Référence : LDJM.1 pg couleuvre, aëret

aered bihan

1732
Référence : GReg pg (petite) couleuvre

aer vihan

1732
Référence : GReg pg (petite) couleuvre

aered

1732
Référence : GReg pg couleuvre (serpent qui est de la figure d'une anguille), dragon (serpent monstrueux)

aer a bik

1732
Référence : GReg pg aspic (serpent qui pique)

aer

1732
Référence : GReg pg couleuvre (serpent qui est de la figure d'une anguille), dragon (serpent monstrueux)

n'eus ket a aered e enez Eusa

1850
Référence : GON.II pg aer

aered

1850
Référence : GON.II pg aer (Pl.)

aer

1850
Référence : GON.II pg aer (Serpent. Reptile. On comprend sous ce nom les couleuvres, les vipères, les aspics, etc.)

e flemm a ziskoueze an aer

1850
Référence : GON.II pg flemm

naer

1850
Référence : GON.II.HV pg nader

naer

1850
Référence : GON.II.HV pg nader

N'eus ket a gontamm en aer-se.

1850
Référence : GON.II pg koñtamm (Ce serpent n'a pas de venin).

N'eus ket a aered e Enez-Eusa.

1850
Référence : GON.II pg aer (Il n'y a pas de reptiles, de couleuvres dans l'île d'Ouessant).

aer

1850
Référence : GON.II p.18, livre premier, (couleuvre).

aered

1850
Référence : GON.II p.18, livre premier, (des couleuvres).

'Vel aered, en nevez-amzer, / Ma taolfe darn kroc'hen o lêr, / E ve anavezet abred / E pe benn emañ o spered.

1867
Référence : MGK p62

Gwechall e oa un naer o chom tost d'ur c'hovel. / -Koulz amezek hag eñ a vije bet kavet-

1867
Référence : MGK p72

An aer a stag gantañ [an tamm dir] o krediñ e grignat.

1867
Référence : MGK p72

Setu an amzer bremañ ! Nep piv bennak a oar goulenn en ur derriñ d'an dud o fenn, nep zo kasaus, a deu a ya 'bep-eil da glemm ha da ouelañ, en devezo gwalc'h e galon, enor, madoù diouzh m'eo mac'hom ; ha mard eo gwe livenn e gein e pako c'hoazh silzig d'e lein. Evit ar re a zo tud vat, tud kalonek da labourat, tud hag a dalv e vent meulet ha mui c'hoazh e vent gopret, ar re-se paour, paour a vevo, ha, paour gant an naon a varvo ma ne skrampont, evel aered. Skrampat, neb a garo skrampat !

1867
Référence : MGK p23

naer

1904
Référence : DBFV pg aer (couleuvre, serpent)

aeron

1904
Référence : DBFV pg aer (couleuvre, serpent)

Ar re-se e voe kentañ tropelloù mab-den. Ha setu amañ a be loened e c’hoarveze tropelloù Selvanos, seizhvet mab Manos : ar c’hi-gouez (kû), ar bleiz (bledios), al louarn (lovernos), ar broc’h (brokkos), marc’h gouez ar c’hoadoù, an ejen-meur (uros), an ejen moueek (visontos), an ejen hirdal, ar c’harv (karvos), ar c’harv-meur (alkis), an demm (danios), ar yourc’h (iorkos), an arzh (artos), an tourc’h-gouez, ar c’havr (gabros), ar maout-tourc’h (multos), an avank, ar c’had, an alarc’h, ar waz, an houad, ar yar, ar c’hilhog-gouez, ar c’haran (garanoz), ar c’hwibon, ar vran (branos), an erer, ar gup, ar falc’hun, an naer (natir), ar vaot.

1923
Référence : SKET p.55

Gouilhed-noz ferv anezho, al Luged, duet o dremmoù, krak o daoulagad, a ra kelc’h d’ar bagad. Stlejañ ouzh an douar a reont evel naered ; lammat ouzh ar c’hirri evel kirvi pe erevent.

1923
Référence : SKET p.140

"naer" gg. [...] , liester "naered", "naeron" (Gwened).

1923
Référence : SKET p.186, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "Serpent".

- loened linennekaet muioc’h pe nebeutoc’h : naered, naered kornek, naered penn-maout, erevent, elerc’h, garaned, tirvi, kirvi, kezeg, moc’h-gouez.

1923
Référence : SKET p.64

Hogen, an disterañ ma pella an den diouti, ne gav mui nemet traezh ha mein-ruilh, ne wel ken nemet naered, o tougen an dent anezho hag o reiñ ar marv, oc’h emweañ, oc’h emgemmeskañ, oc’h emgejañ a-gantoù war an douar, ha korc’hwezhadoù-traezh, bannet gant an avel, oc’h emweañ a-gantoù en aer hag en amzer.

1923
Référence : SKET p.17

Diwar gozed, logod, merien ha kilheien-raden e vevont (3), hag ouzhpenn, diwar kig ar gurlazed hag an naered emaon o paouez komz anezho.

1924
Référence : SKET.II p.73

"blevad-naered" g.

1924
Référence : SKET.II p.118 « Geriadurig », "Chevelure de serpents".

Ar c’hazh a zo disfizius-meurbet ; goustadik, e lagad melen digor war ar c’hi, e tiskennas a-ziwar e gleuz, en ur astenn e izili, gwevn e gorf evel hini un aer.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.946 (Mae 1924)

Aour da zastum a zo enni (2), ha glazarded ha naered kement anezho ma c’hellont lonkañ kirvi hag oc’hen.

1924
Référence : SKET.II p.73

aeron

1927
Référence : GERI.Ern ppg aer1 (serpent, reptile, couleuvre)

aered

1927
Référence : GERI.Ern pg aer1 (serpent, reptile, couleuvre)

naer

1927
Référence : GERI.Ern pg ae (partout aer serpent, de [n]azr), aer1 (serpent, reptile, couleuvre)

Naered ramzel, korvigellet en-dro d'ar gwez e-giz ur fun en-dro da droell ur puñs, war-c'hed ur preizh, ha, dre zrougeur, ul loenig dinoaz en em gavas da dremen hebiou dezhi

1929
Référence : SVBV p.19

Ha sed an naer vras o tigeriñ he geol glaourek ha dantek, hag o tigorvigelliñ he c'helc'hioù gweadennek ha skantek, hag o tapañ al loenig kaezh etre kef ar wezenn ha hi en ur sutal.

1929
Référence : SVBV p.19

An Naer a vije bet bihan e levezon war an Den Kentañ.

1949
Référence : SIZH p.40

Ouzh tor ar menez, e goudor teñval un toull-roc'h, kenaozet gant daroù-ben, mo[u]est atav, hag ur stank a doennad ili[a]v ha gwez kelenn, e oa ur feunteun vras dour rielet [sic, riellet] ha sklaer e-giz lagad an naer.

1949
Référence : SIZH p.52-53

Ur vleunienn a wele dirazañ, kaer trellus ; an naer, avat, an hini a oa dindani gant he c'hilioù, ha flemmet a oa bet ganti.

1949
Référence : SIZH p.59

Dre wall Eva eo e voe kollet ar Baradoz, rak reiñ a reas bod d’an Naer.

1949
Référence : SIZH p.40

Emañ an Naer skoachet dindan ar Vleunienn !...

1949
Référence : SIZH p.41

Gant gwad glan he [ar galon] gwelan ruziet, / Naered flemmus enni luziet, / Fallagriezh oc'h he nammañ, / Gwalloberoù oc'h he sammañ.

1960
Référence : PETO p81

Goude bezañ lennet levrioù-beaj 'zo, ha dreist-holl moarvat ar re bet savet gant tud ha n'int bet biskoazh war al lec'h o welout, e c'hortozer en em gavout en ur strouezheg hag a ranker toullañ hent drezi a daolioù strep hag a daolioù bouc'hal, dre wask ar gweennoù, ma weler marmouzien diniver o redek war ar skourroù, naered o ruzañ, ha me oar...

1985
Référence : DGBD p36

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux