Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Mots parents :
0

Formes fléchies : 
11
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. 1. [1499, 1659, 1960] Rieg, den a ren. [1659] En em dennañ eus ar garantez a'r priñs. 2. [1850, 2016] Den zo ezel eus un tiegezh zo o ren. [1850] Matezh ar briñsezed. & ALIES Mab ur roue, ur rouanez. 3. [1732, 1985] Lesanv noblañs uheloc'h pe uhelañ bervez ar broioù (e Bro-C'hall an hini uhelañ, e Breizh-Veur an hini zo a-is hini an dug). [1732] Aotrou 'r priñs. 4. [1732] Rieg ur briñselezh. [1732] Lez an aotrou ar Priñs. 5. (el lennegezh pobl) Aotrou dezhañ ur renk uhel, mab ur roue. Priñsed ar c'hontadennoù pobl. Dimeziñ gant ur briñsez. II. Den a renk uhel. Priñsed an Iliz. HS. baron, beskont, dug, kont (ak. g.), marc'heg, roue, tiern.

Exemples historiques : 
35
Masquer la liste des exemples

priñs

1499
Référence : LVBCA p170 (idem)

Durant an amzer[-se] ez eas ar roue er c'harter-se, palamour da aferioù en c'hrontragne, ha neuze ar rouanez dre ar garantez he devoe komeret ouzh ar werc'hez santez Katell a yeas en noz ha ganti priñs ar varc'heien, anvet Porfirius, d'he vizitañ, d'ar prizon[.]

1576
Référence : Cath p17

en em dennañ eus ar garantez a'r priñs

1659
Référence : LDJM.1 pg (se) soustraire (de l'amitié du Prince)

priñs

1659
Référence : LDJM.1 pg Prince

aotrou 'r priñs

1732
Référence : GReg pg altesse

ur priñs katolik

1732
Référence : GReg pg catholique (universel, general)

priñs an marc'heien

1732
Référence : GReg pg (le premier Chevalier du) Royaume

Kleopatra ar briñsez kaer eus an Ejipt, a voe ur gonkerourez vras a galonoù

1732
Référence : GReg pg (La belle Cleopatre d'Egypte fut une grande) conquerante (des coeurs)

Kompagnunezh vras a noblañs gant kezeg harnezet, ha arosioù akipet, evit kompagnunekaat ur Priñs, pe, un Ambasadour bennak, en ur pompad dreistordinal.

1732
Référence : GReg pg cortege (compagnie de Princes en quelques ceremonie pompeuse)

lez an aotrou ar Priñs

1732
Référence : GReg pg cour (lieu où habite un Roi, un Prince souverain)

kurunidigezh sakr ur Roue, ur Priñs absolut

1732
Référence : GReg pg couronnement (ceremonie de couronner les Princes)

priñsezed

1850
Référence : GON.II.HV pg priñsez

ouzh ar briñsez en deus komzet

1850
Référence : GON.II.HV pg priñsez

en oferenn edo ar briñsezed

1850
Référence : GON.II.HV pg priñsez

matezh ar briñsezed

1850
Référence : GON.II.HV pg matez (-ar-briñsezed)

priñs

1850
Référence : GON.II.HV pg priñs

priñsed

1850
Référence : GON.II.HV pg priñs

mab da briñs eo

1850
Référence : GON.II.HV pg priñs

ha gwelet oc'h eus-hu ar briñsed ?

1850
Référence : GON.II.HV pg priñs

priñsez

1850
Référence : GON.II.HV pg priñsez

O-fevar 'oant o vont : un tieg, ur marc'hadour, / Un dijentil, ur priñs, o-fevar da glask aour / Ez aent da ur vro bell.

1867
Référence : MGK p78

Eno, ganto raktal kuzul a zigoras ; / Hag ar priñs d'an tri all diwar-benn ar re vras, / Diwar-benn ar poanioù a stag outo bemdez, / Lavaras meur a dra.

1867
Référence : MGK p79

Meuliñ a reer e Pariz, am eus klevet, ar pezh he deus graet Priñsez Lambal, ha n’eo ket Yann Pennorz a lavaro ne reer ket mad. Hounnezh, ar Briñsez-se, a yoa en he falez gant ar Rouanez Marie-Antoinette.

1878
Référence : EKG.II p.73

Evit gwir, n’oant ket Priñsezed ha ne risklent ket o buhez evit ur Roue hag ur Rouanez ; mes ker c’hwek eo o buhez da ziv blac’h paour a Vreizh-Izel evel ma’z eo da ur Briñsez eus a Bariz, ha ken talvoudus e tle ar galon hag ar garantez a ziskouezer e-keñver ul labourer diwar ar maez, evel e-keñver ur Roue bras war e dron.

1878
Référence : EKG.II p.74

priñsez

1909
Référence : BROU p. 413

priñsed

1909
Référence : BROU p. 413

priñs

1909
Référence : BROU p. 413

Mont da vale, da redek bro evel « Paotr e vazh-houarn », evit saveteiñ priñsezed ; evel « Tignasennig » eñ ac’h aio ivez en karros alaouret, hag evel « Yann hep aon » netra ne vo kat d’en spontañ.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 42, p.974 (Even 1924)

priñsed gwisket-kaer, ur bam

1931
Référence : VALL pg admirablement (des princes superbement vêtus)

War gorre Beg-ar-C’hraneg, ez eus bet gwechall ur c’hastell meur hag e oa o chom ennañ priñsed c’halloudek ; ar c’hastell a zo bet dismantret en amzer gozh, hag, ennañ, eo chomet kuzhet an teñzor burzhudus a lavaren deoc’h.

1944
Référence : ATST p.44

Pa veze Jan-Laou o kas he nadoz er c'hrezioù, e konte din « kontadennoù » 'lec'h ma veze kaoz eus ramzed, eus kornandoned, eus mab an heol ha merc'h al loar, eus roueed, rouanezed, priñsezed kaer gant blev melen, a lakae dija ma c'halonig da lammat evito.

1944
Référence : EURW.1 p19

Mes ne vern ket ; gant ma faltazi me a wele enni ur werc'hez dispar, karget a c'hened trellus, me a oa ar priñs en doa kavet ar c'hentañ, e-kreiz an natur, ur berlezenn a blac'h vihan na oa ket ret ober arouezioù da ganardiñ ganti.

1944
Référence : EURW.1 p46

Ho pezit truez, ma Doue, /ouzh ar paourkaezh Loeiz, hor roue, / Eñ priñs hael ar banniel gwenn-sin, / Da vezañ kredet reiñ e sin / Da embann seurt reizhadur fall, / Labour diaoulek dioded dall.

1960
Référence : PETO p16-17

Karget e oa bet da vont da deir eur noz da c'houlaouiñ an dachenn-se dre ma oa ur priñs Cantacuzene bennak o klask gounit ar maout da vont ar buanañ etre Londrez ha Kêr ar C'hap : evit doare e ranke ober un ehan war dachenn Libreville.

1985
Référence : DGBD p148

N'eo ket se eo a vern dimp ar muiañ, pa'z eo Ilias Homeros, dreist-holl, un istor ma vez graet ennañ an depegn eus santimantoù don ha luziet Rouaned ha Kadourien, Priñsed ha Priñsezed, Doueed ha Doueezed.

2016
Référence : ILIAS p. 6

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux