Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

I. Adv. A. (e-unan pe dirak un adv. pouez.) 1. Adverb a dalvez da sevel ur respont a-du gant ur goulenn nac'h. « Ne ra ket glav ? » - « Nann ». « N'oc'h ket skuizh ? » - « Nann 'ta ». 2. (goude ul lav. diogeliñ nac'h) Adverb a zegas ur mennozh a-du gant ar pezh zo bet geriet a-raok. « N'eo ket tomm an amzer. » - « Nann ». « Ne glever ket mat ar c'hoarierien ! » - « Nann 'vat ! ». HS. naren. ES. eo. & (evit kreñvaat an nac'h) Nann da ! : nann evel-just ! « Ne fell ket deoc'h dont neuze ? » - « Nann da ». & (evit merkañ an arvar pe an diskred) Nann da : nann marteze. « Ne vin ket pell gant ma zro. » - « Nann da ». B. Ger a dalvez da bouezañ war ul lavarenn nac'h. N'ouzon ket, nann. Ne zebrez ket ? nann ? Nann, a dra sur, n'en doa ket c'hoant c'hoarzhin. II. Estl. (e dibenn ul lavared kadarnaat, distag diouzh e genarroud) Termen a reer gantañ evit klask sebezañ ar selaouerien. Tud a oa eno, nann ! : n'oc'h ket evit krediñ pegement a dud a oa eno. III. Impl. da ak. 1. Ger a verk un nac'hadenn. Dalc'hmat e lavar nann. Lavar din ya pe nann. 2. (db. ar mouezhiadegoù) An nann : ar mouezhioù enep. ES. ya.

Exemples historiques : 
53
Masquer la liste des exemples

M. An Tad hag-eñ zo Doue ? D. Ya. M. Ar Mab hag-eñ zo Doue ? D. Ya. M. Ar Spered sant[el] hag-eñ zo Doue ? D. Ya. M. Hag I zo tri Doue ? D. Nann, rak pegement bennak c'hoazh e vent tri ferson, an tri ferson-se evit-se nend int nemet un Doue, hepmuiken.

1622
Référence : Do. p14

M. Goude m'en deves koñsakret ar beleg, ar pezh zo en ostiv hag-eñ zo bara ? Na gwin ar pezh zo er c'halir ? D. Nann, rak en vertuz a'r c'homzoù sakr pere en deves pronoñset ar beleg, ez eo cheñchet ar bara e korf hor Salver binniget hag ar gwin en e wad prizius hag an dra-mañ a reer en oferenn.

1622
Référence : Do. p44

e leal nann pas

1732
Référence : GReg pg (nenny) da (non pas da)

nann

1850
Référence : GON.II pg nann, nétra

nann eo a lavaran deoc'h

1850
Référence : GON.II pg nann

nann

1850
Référence : GON.II p.57, Table des Conjonctions simples, "non".

Pe ma ne roe netra, ur ger mat eus hor bro ? / — « N'em em zaleit, paourkaezh, ur wech all ho pezo ! » / Nann ! nann ! ne voa Breizhad, hennezh ne voa kristen, / Ar c'hentañ gavas diaes, skoaz-oc'h-skoaz gant peorien / Bale dindan an neñv, oc'h an heol benniget.

1867
Référence : MGK p118-119

Petra 'n dra-se, emezañ ? - Netra ! Ur gignadenn, diouzh ar c'holier am stag en deiz ouzh va chadenn. - Ho stag eme ar bleiz, neuze 'ta, ned it ket amañ, ahont, el lec'h ma peus ch'oant da vonet ? - Nann da ! N'eus forzh !

1867
Référence : MGK p9

— Da vihanañ, Per, emeve, amañ ne dapimb ket a c’hwen. — Nann, mes moui, pe gelien-[m]orz, diwar ar c’hezeg, ne lavaran ket avat. — Ne pezo nemet skrabat un tamm hag e nijint kuit.

1877
Référence : EKG.I. p.72-73

Ha den n’en doa truez ouc’h ar merzher... Truez ! oh ! nann !

1877
Référence : EKG.I. p.40

Nann, eme an hini a yoa e penn ar vandenn, hag en doa an aer da vezañ hardishoc’h eget ar re all, chomit amañ prest da dennañ e ken kaz ma teufe unan bennak er-maez.

1877
Référence : EKG.I. p.37

Ned an ket da esa kontañ deoc’h ar glac’har en devoe an Aotrou de la Marche o kuitaat e eskopti ha tud ker kalonek, evel ar re a yoa en dro dezhañ... Nann, rak ne c’helfen ket hen ober...

1877
Référence : EKG.I. p.23

An eskibien hag ar veleien a dlee sentiñ, nann ouc’h lezennoù Doue ha re an Iliz, mes ouc’h lezennoù graet gant tud ha ned ea ket daou war gant anezho da vezañ kofesaet, na zoken d’ar Sul d’an oferenn.

1877
Référence : EKG.I. p.8

N'eo ket o zudoù kozh o deus diskouezet d’ar re zo bremañ an hent fall. Oh ! nann, pell dioc’h eno.

1877
Référence : EKG.I. p.97

— Ur rejimant laeron a-bezh a zo ivez 'ta er waremm-se, eme unan. — Ya, d’an nebeutañ ur rejimant, eme un all. Ha me va-unan em bije c’hoarzhet kalonek o klevet kement-se, ma n’em bije ket bet kement a boan. Daoust ha ret eo kaout ur rejimant Bretoned evit kas d’ar bed all div zousenn dispac’herien ? Nann, Yann Pennorz e-unan a zo a-walc’h evit ober kement-se.

1878
Référence : EKG.II p.93

Ur wech pe ziv e oan chomet a-sav da c’houzout ha me a glevje un tamm trouz bennak en tu pe du. Nann, sioul e oa an noz, didrouz e oa tro-war-dro, ne gleven nemet va c’halon o lammet em c’hreiz.

1878
Référence : EKG.II p.38

Mat, an traoù-se a lakeas diaes va spered. Dont a ris da gaout aon, nann abalamour din va-unan, rak va fuzuilh a yoa ganen, hag, a-raok mervel, me am bije c’hoariet ar vazh ha diskabellet meur a hini, mes abalamour d’am c’homper Herve Soutre, abalamour d’e bried, Katell Eukat, ha d’an daou aelig binniget o bugale.

1878
Référence : EKG.II p.37-38

— Paotred, hor breudeur a zo e krog ouc’h ar republikaned ; ha chom a raimp-ni amañ ? — Nann, nann, eme-ni a-unan, deomp a-raok !

1878
Référence : EKG.II p.15

— Daoust hag ober ur gentel din-me hoc’h eus c’hoant ? — Nann, rak ne gav ket din e talvezfe ar boan.

1878
Référence : EKG.II p.63

Deus du-mañ ganin da'z koan hag az po an tañva. Ne lâran ket nann.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

Sellet a reomp Breizh, nann evel ur rann eus Bro-C'hall, mes evel ur VRO-VAMM, gwasket ha muntret evel ar Pologn hag an Iwerzhon, hag o viret, daoust da se, ur spered vro, krenn dioutañ e-unan.

1911
Référence : PSEP p V

Echu ar sutelladenn, Gargam, en ur c’hoarzhin, a lavaras d’ar paotr : — Ma ! neuze blazet mat kig gad ? N’eo ket peurfall. Ah ! ah ! n’eo ket peurfall ? Nann ! nann !

1924
Référence : BILZ1 Niv. 46, p.1090 (Here 1924).

Mat evit ar paotr a oa ivez Izabel ; ha Bilzig a gare anezhi. Kement hag e vamm-gozh ? Nann. Evelkent e kare anezhi mat, hag he gwaz muioc’h-mui.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.811 (Miz Genver 1924)

Izabel a oa plac’h a-benn hag a galon. Ret eo d’ei bevañ, arabat eo d’ei en em leuskel da vont gant ar glac’har. Nann ! nann ! Ret eo d’ei delc’her penn, enebiñ, stourm, gounit he bara hag hini he bugale.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 38, p.840 (Miz C'hwevrer 1924)

Fall a raent, arabat eo lavaret nann. Siwazh !

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 38, p.843 (Miz C'hwevrer 1924)

— Al laer en deus torret an nor ? — Nann, aotrou person. — Piv ’ta !… piv ?

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 39, p.866 (Miz Meurzh 1924)

N’out ket bet er wezenn ? — Nann, aotrou.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 40, p.895 (Miz Ebrel 1924)

Hag eñ en hent, da glask ar bleiz. O chom a oa d’ar c’houlz-se, Jañ Glaudadig ha nann ar bleiz, e-kichen ti Izabel.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.945 (Mae 1924)

[...] [U]n ael nan eo ket, gwir eo… — Nann, Izabel, na pell ac’hane, ha, ma kredan brud ar bourk…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1020 (Gouere-Eost 1924)

— N’ho po-hu ket aon o treuziñ al Lev-Draezh ? a c’houlennas ar vamm digante. — Oh ! nann, mamm Izabel. Brav eo an amzer, sklaer [e] vo al loar.

1925
Référence : BILZ2 p.123

— Troc’h ar grelink, Saig, eme ar vartoloded ; bremaik ar vag a vo leun gante. — Troc’hañ ar grelink ?… Koll hon drag ?… Nann ! nann ! a lavaras Saig.

1925
Référence : BILZ2 p.111

Nann, ne oa ket brav bezañ skoliad d'ar c'houlz-se : ar vugale a sponte pa lavare o zud dezho : « Paotr bihan, ret e vo dit mont d'ar skol ».

1944
Référence : EURW.1 p22

Ar gravatenn c’hlas a oa ur stumm, ha nann daou, da bakañ anezhi.

1944
Référence : EURW.1 p.195

En em veskañ a rejont gant argoadiz, hag a-benn kant vloaz, e oant breizhekaet, nann hepken dre briadelezh ha dre wad, met ivez dre o anvioù, a zeuas da vezañ 'n ur dremen dre c'henoù kouerien Vreizh-Izel : JOFRENO ha goude-se JAFRENOÙ, ROPERZH ha goude-se ROPARZH ; GWINEMANN ha goude-se GWINEMANT.

1944
Référence : EURW.1 p8

— « Nann, nann, a-grenn. »

1944
Référence : EURW.1 p54

-« Ul lizher-kelc’h, emezon-me, a-berzh ar ministr Traoù an Diabarzh, a zifenn ouzh ar veleien implijañ ar brezhoneg en o sarmonioù hag er c’hatekizoù. Daoust ha gouzañv a raimp hevelep dismegañs ? » -« Nann, nann, » a youc’has ar bobl en ur vouezh. « Hag ali oc’h holl da sevel hor mouezh, ha da nac’h sentidigezh ? » - « Ya, ya » a huchas ar bobl.

1944
Référence : EURW.1 p.207

Dougen a rae gwiskamant p[e]izanted ar c’hornad, nann ur wech, met atav.

1944
Référence : EURW.1 p.206

E don ma c'halon, ha me bugel, ur vouezh a lavare din dija : « Nann, n'eo ket noter e vi ».

1944
Référence : EURW.1 p28

Nann, siwazh ! al loened ne gomzont mui evel diagent. Kollet eo ganto, e feson, o holl zeskadurezh.

1944
Référence : ATST p.8

Ha Job a skoe war washaat ha, dre ma skoe, e lavare : — « Ya pe nann, krediñ a rit bremañ eo Chann ? »

1944
Référence : ATST p.21

Nann, ne deuimp ket a-benn eus hon taol, rak n’eus alc’houez ebet war an armel, ha droug a oa aet ennon.

1944
Référence : ATST p.33

— « Nann ’vat, mamm, n’em eus klevet seurt ebet. » — « Soñjal a-walc’h a raen n’ho poa klevet mann ebet, rak kaer am boa hopal : Job ! Job ! den ne responte. »

1944
Référence : ATST p.68

— « Na gwelloc’h na gwennoc’h ? » — « Nann ! na ker gwenn na kenkoulz. » — « Hein ? » — « Hein ? » — « Nann ! nann ! Na gwenn na mat. Klevout a rit ? »

1944
Référence : ATST p.87

Ya, ya, evit ma rin al labour e-keit ma viot o sellout. Nann ! nann ! pep hini diouzh e du.

1944
Référence : ATST p.94

Kastizet e vezent, gant ar skourjez, gant ar wialenn, gant ar « simbol », ha nann hepken er skolioù poblek, mes er skolioù kristen ivez.

1944
Référence : EURW.1 p.105

- Ur werz nevez emaoc'h o lipat, breur Arturo ? a c'houlennas. - Feiz, nann !

1949
Référence : SIZH p.47

- Doue r'ho pennigo, « señora ! » - Nann, « padre ! » « señorita ».

1949
Référence : SIZH p.45

Digeriñ a ra e zaoulagad. Nann ! N'eo nemet ul labous o kanañ el liorzh kloz.

1949
Référence : SIZH p.38

Ha koulskoude, nann ! N'eo ket davet ur vaouez ez ae. Biskoazh seurt soñj !...

1949
Référence : SIZH p.44

Nann, eus al lec'h-se, sklaer ha fraezh / Ne'm boe disaouzan na keal.

1960
Référence : PETO p38

Se ne lavar ket e vije deuet Monrovia, hag a weler an anv anezhi war aros al listri, da vezañ porzh ar bed ! Nann.

1985
Référence : DGBD p21

Nann Aotrou, an dra-se dindan ar maskl ne oa ket an Dr Jekyll, tamm ebet - Doue 'oar petra e oa, hogen nann, ne oa ket an Dr Jekyll e nep doare.

2012
Référence : DJHMH p.68

Neuze en em garjont, hep na vefe bet eskemmet grik etrezo, war-bouez ya pe nann a-wechoù, a vouezh izel evel ma vefer oc'h ober ur jestrig gant an dorn, netra all.

2023
Référence : DREAM p. 98

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux