Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
57
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. V.k.e. A. 1. [1499, 1659, 1732, 1850, 2013, 2015] Ober div lodenn pe meur a lodenn eus un hollad. Rannañ udb. e daou, e div lodenn, e peder rann. Rannañ douaroù an aotrounez vras. 2. JEDON. Rannañ un niver 'a' dre (gant) un niver 'b': klask gouzout petra eo rannad 'a' ha 'b'. & (impl. da ak.) Ar rannañ : rannadur. 3. [1659, 1943] Lakaat un troc'h, un disparti etre div lodenn un hollad. Moizez a rannas ar mor etre daou. Rannet brav eo da vlev ganit. DHS. disrannañ. 4. Faoutañ, troc'hañ. Rannañ patatez da hadañ. 5. Dre ast. Lakaat diemglev etre tud. Ar strollad tud-se zo rannet gant an dizunvaniezh. HS. disrannañ. 6. Dre skeud. [1877, 1931] Rannañ kalon ub. : e c'hlac'hariñ. [1877] Klemmoù hag huanadoù hon tud a ranne hor c’halon ; sevel a reas ar gwad d’hor penn. B. 1. RANNAÑ UDB. ETRE MEUR A ZEN : lakaat udb. e meur a damm hag o ingalañ etre kement all a dud. Tri mab ar roue a rannas ar rouantelezh kenetrezo. Rannañ arc'hant etre ar beorien. 2. RANNAÑ UDB. GANT UB. : reiñ dezhañ un tamm eus ar pezh zo d'an-unan. Rannañ a ra e vadoù gant ar beorien. Gwall dreut eo ma lein met a-greiz kalon e rannin anezhi ganeoc'h. & Ent krenn Mar n'ho pez nemet paourentez da rannañ e pella an holl diouzhoc'h. & Trl. skeud. Bezañ brav rannañ fav gant ub. : bezañ aes en em glevet gantañ. & Dre ast. [1732] Lakaat ub. da vezañ lodek en e santadoù. Ganti e klask rannañ e from. C. Trl. Rannañ ur ger : lavaret udb. & (en e stumm nac'h) [1923] Derkeia ne rannas ger. [1924] Bilzig gir ne rannas. [1985] Na rannañ ger, grik : na zistagañ an disterañ ger. [1985] Hag eñ en e raok hep rannañ grik ouzhpenn. HS. daouhanteriñ, faoutañ. II. V.g. 1. Mont e div lodenn, e meur a lodenn, faoutañ. 2. Trl. [1732, 1850, 1878] Rannañ a ra e galon : glac'haret bras eo. [1850] Rannañ a ra va c'halon em c'hreiz. [1878] Pet mamm a ranno o c’halon pa glevint n’o deus mab ebet mui ? III. V. em. EN EM RANNAÑ : mont e meur a damm, meur a lodenn. Ar soudarded en em rannas a-vandennadoù. Ar flammoù en em rannas e div lodenn.

Exemples historiques : 
45
Masquer la liste des exemples

rannañ

1499
Référence : LVBCA p173 (patir, ou despatir)

en em rannañ

1659
Référence : LDJM.1 pg (se) creuasser

rannañ

1659
Référence : LDJM.1 pg departir (ou diuiser), departir [pennger merket 2 wech], diuiser, lotir

rannañ

1732
Référence : GReg pg departir (diviser une chose entre plusieurs personnes, les partager convenablement), distribuer (partager quelque chose à plusieurs personnes), diviser (partager, separer en plusieurs parties)

rannañ gant un all

1732
Référence : GReg pg communiquer (faire un autre participant de ce que l'on possede)

rannet

1732
Référence : GReg pg communiquer, distribuer (partager quelque chose à plusieurs personnes)

rannañ, dispartiañ, lakaat, e div lodenn just, e div lodenn ingal

1732
Référence : GReg pg diviser (en deux parties égales)

rannañ ingal d'an holl

1732
Référence : GReg pg distribuer (également à tous)

ranniñ

1732
Référence : GReg pg distribuer (partager quelque chose à plusieurs personnes), diviser (partager, separer en plusieurs parties)

rannañ a ra va c'halon gant ar glac'har

1732
Référence : GReg pg (le coeur me) fend (de douleur)

distreiñ da rannañ

1732
Référence : GReg pg égaliser

rannañ

1850
Référence : GON.II pg daou (-hañtéra), lôda, ranna

kement-se hon eus da rannañ

1850
Référence : GON.II pg ranna

rannañ a ra va c'halon em c'hreiz

1850
Référence : GON.II pg ranna

rannet

1850
Référence : GON.II.HV pg rannet

Ra ray an Aotrou kement-se din, hag ouzhpenn, mar gell netra all nemet ar marv va rannañ diouzhoc'h.

1850
Référence : GON.II p.99, Buez Ruth

Gwechall e voa peorien, evel a zo bremañ, / Hag ivez kalonoù hag a garie rannañ / Kement tra o devoa, madoù ha karantez, / Gant o breudeur doaniet, peorien en dienez.

1867
Référence : MGK p119

E galon a rannas etre div intañvez.

1867
Référence : MGK p63

Kabiten ar soudarded a rannas e dud etre div lodenn : lakaat a reas kant anezho e pep hini eus an div waremm a zo a bep tu d’an hent en u[l] lavaret dezho : — Ar re a zo an tostañ da vourk Gwimilio a ranko lezer ar goueriaded da vont a-raok hep ober van ebet, ken na vezo o vont dirazo an diwezhañ eus ar vandenn.

1877
Référence : EKG.I. p.162

Klemmoù hag huanadoù hon tud a ranne hor c’halon ; sevel a reas ar gwad d’hor penn.

1877
Référence : EKG.I. p.267

— Setu me barnet d’ar marv. E galon a rannas, me 'gred, rak antronoz e rentas e ene d’e Grouer, goude bezañ chomet start en e feiz hag en e relijion.

1877
Référence : EKG.I. p.10

P’oant en em gavet war Bont Krist, ec’h en em rannjont etre div lodenn : unan anezho a yeas war-zu Goulc’h[e]n, Plouneour ha Kerlouan ; eben a gendalc’has da vont war-eeun gant an hent-bras war-zu Lesneven.

1878
Référence : EKG.II p.14

Pet mamm a ranno o c’halon pa glevint n’o deus mab ebet mui ?

1878
Référence : EKG.II p.62

Digor ar gleud ha da zaoulagad... Na petra 'ta ! Na rannez gir ?

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

Teir a zo ac’hanomp, ganet gant an hevelep mamm, engehentet gant an hevelep tad, kresket a-gevret hep en em zisrannañ biskoazh. Teir ac’hanomp, hag unan hepken dre ar gwad, ar galon, ar gengarantez ! Netra n’hor ranno biken !

1923
Référence : SKET p.107

Stouiñ e benn a ra-eñ, hag, o rannañ gerioù a-du, e kinnig dezho ur wastell-vel ha bleunioù-roz.

1923
Référence : SKET p.48

An doueed a varne ar pezhioù-labour, a ranne d’al labourerien meuleudi pe ziveuleudi, hag a roe kelenn diouzh ma kavent tro d’hen ober.

1923
Référence : SKET p.62

Derkeia ne rannas ger. Deut tre e-barzh al logell, ez eas betek an oaled. Eno, o trealañ, e lavaras distreset-holl he mouezh : « O paouez gwelout va zad emaon. »

1923
Référence : SKET p.104

P’he devoe Derkeia rannet ar gerioù emaon o tisplegañ e steuzias diouzh o selloù e tenvali[j]enn an noz, nemet he mouezh a glevjont ur wech c’hoazh o c’harmiñ : [...].

1923
Référence : SKET p.106

Rannañ gerioù

1923
Référence : SKET p.189, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "Prononcer des paroles".

Hogen, hep gouzout d’e gerent eo e voe kemeret ar bugel gant Kênos neizheur. Dre laer ez eas en o zi, didrouz-kaer, hep rannañ ger ouzh hini, hep dihuniñ den.

1924
Référence : SKET.II p.12

Bilzig gir ne rannas.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 40, p.895 (Miz Ebrel 1924)

Ouzh o gwelout ez pije lavaret edo o c’halon war-nes rannañ, o buhez war dec’hout diouto, edont o vont da gouezhañ war an hent.

1924
Référence : SKET.II p.38

rannañ ar galon

1931
Référence : VALL pg briser (le coeur)

rannañ

1931
Référence : VALL pg articuler

M. Saurano [...] en deus klasket rannañ ar pezh a zo diwar an dibradadur dre gempouez diouzh ar pezh a zo diwar an dilec'hiadur a live ar mor.

1943
Référence : TNKN p51

Linenn : labourat war e linenn a zo pesketa en e berzh e-unan hep rannañ gant den all ebet.

1944
Référence : GWAL 165/317

An afer Dreyfus he doa rannet ar C’hallaoued etre div gostezenn : yaouankizoù ar skolioù-uhel a gave brav goapaat ar « brageier lêr kozh », ha diskouez evel-se pegen digabestret e oa o empennoù…

1944
Référence : EURW.1 p.197

Hag ar brouenn eo, ar vistri-skol a oa kemennet groñs dezho herzel ouzh ar vugale fiziet enno rannañ ur ger brezhonek.

1944
Référence : EURW.1 p.105

« Feiz ! Job, an dra-se n’eo ket diaes, rannañ etre daou a zo ober div lodenn, unan evidoc’h hag unan all evidon. » — « Gouzout a ran, Lom, mes ar rannoù ne dlefent ket bezañ ingal. »

1944
Référence : ATST p.120

Evel-se e oa rannet an dud er vro a-bezh : [d]iv gostezenn, kleiz ha dehou, [a]r Chouanted hag ar Republikaned.

1944
Référence : EURW.1 p83

Hag eñ en e raok hep rannañ grik ouzhpenn.

1985
Référence : DGBD p88

Ur perzh dibar all a zo d'an nebeud absidennoù en ilizoù hor bro, war-bouez re Redon hag ar Salver e Dinan : krommenn an absidenn 'zo graet diwar teir fastell voger p'emañ ar boaz e lec'h all da rannañ anezhi etre pemp pe seizh pastell.

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p. 13

Ma amprester kirri-tan e c'haller soñjal e vo rannet ar frejoù dour-tan evel-just.

2015
Référence : DISENT p85-86

D'ar poent-se e ranker menegiñ e vo tu da rannañ priz an telloù-kastiz etre an holl dud, ar pezh na vo ket tu d'ober ma vez kondaonet hini pe hini da vont d'an toull-bac'h...

2015
Référence : DISENT p90

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux