Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

I. H.g. A. 1. An hini eus an eizh roud-avel zo rag-enep d'ar c'hornôg, oc'h ober ur c'horn 90° gant roud an norzh eus tu ar sav-heol. Er reter da Vrest emañ Gwengamp. Bezañ durc'haet d'ar reter. 2. (en ur c'henstrollad laosk) Reter-uhel, biz-reter : roudoù-avel zo lec'hiet etre ar reter hag ar biz-izel. & Reter-izel, reter-gevred : roudoù-avel zo lec'hiet etre ar reter hag ar gevred-uhel. B. (gant ur bennlizherenn-dal) 1. ISTOR Ar Reter, broioù ar Reter : ar broioù a voe dindan levezou an Unaniezh Soviedel etre 1945 ha 1989. 2. (dirak ur spizer) Reter-pellañ : ar broioù pellañ er reter diouzh Europa (Sina, gevred Azia, Japan). & Reter-kreiz : Iran, Iraq, Afghanistan, Arabia. & Reter-nesañ : Turkia, Siria, Liban, Israel, Egipt, h.a. II. Impl. da ag. 1. Lec'hiet er reter. E penn reterañ ar bed. 2. O tont eus ar reter. An avel reter. Avel reter a ra. Reter eo an avel. DHS. biz, gevred, gwalarn, kornôg, kuzh-heol, mervent, norzh, su. HS. sav-heol.

Exemples historiques : 
20
Masquer la liste des exemples

An avel a zeuas da freskaat diwar ar reter da'r c'hornôg.

1732
Référence : GReg pg fraichir (Le vent vint à fraîchir de l'est à l'ouest.)

reter-gevred

1732
Référence : GReg pg boussole (est-suest)

reter

1732
Référence : GReg pg boussole (est), est (vent Cardinal, vent d'Orient)

biz-reter

1732
Référence : GReg pg boussole (est-nordest)

ar pevar kentañ avel : reter, kornôg, su, ha nord

1732
Référence : GReg pg cardinal (les 4 vents Cardinaux)

avel reter

1732
Référence : GReg pg est (vent Cardinal, vent d'Orient)

reter eo an avel, kaer a vezo an amzer

1732
Référence : GReg pg (le vent est) Est (le temps sera beau)

reter

1850
Référence : GON.II pg réter

reter

1850
Référence : GON.II pg réter (-gévret)

avel reter-gevred

1850
Référence : GON.II pg réter (-gévret)

reter

1923
Référence : SKET p.190, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "est, orient".

Holl yaouankizoù gouenn Vanos eo a oa o teurel hedoù, evel gwenan, da bep nevez-hañv, war-du an Hanternoz hag ar C’hreisteiz, ar Reter hag ar C’hornog, o tudañ ar gouelec’h hag oc’h astenn a-vloaz-da-vloaz bevennoù ar Vroad (1).

1923
Référence : SKET p.67

Hag hen kuit ! M’en em gollas ar gwel anezhañ er skeud-noz a deñvalae ar reter.

1924
Référence : SKET.II p.43

an avel a oa sioul, ar mor peurgompez ha dilusenn ; hogen an oabl a oa karget a valkennoù louet. Ar re-mañ a nije gorrek etrezek ar reter

1929
Référence : SVBV p5

henbobloù ar reter

1931
Référence : VALL pg ancien (en composition ; les anciens peuples de l'Orient)Antiquité])

Bailey Willis en deus respontet da c'hGregory a-zivout kanienn Chipr, e soñje e c'helle bezañ bet stummet an draonienn-se gant ur froud-aod: an dour kaset war-du pleg-mor Famagousta gant an avel-reter a vez o c'hwezhañ peurliesañ, a zifloupe etrezek an donvor en ur ruzañ war ar strad a vije kleuzet evel-se.

1943
Référence : TNKN p73

Tri diegezh Gallo-Frank, deut moarvat diouzh ar Reter, a zigouezhas a-gevret, betek un douar gouez war-lein menezioù Are, Skrignag, parroz diboblet, bet krouet mil vloaz a-raok gant ur soudard roman e anv Skrinius.

1944
Référence : EURW.1 p8

Un ergerzhadenn all a grogas neuze evit pellaat tamm-ha-tamm etrezek ar reter dre Mézières, Bouillon ha traonienn ar Semois, hep bezañ bet dispartiet diouzh ar re a oan bet boas outo a bell 'zo, brezhonegerien eus ar c'hentañ.

1985
Référence : DGBD p6

Div zor pelloc'h eget ar c'horn, a-gleiz pa'z eer war-du ar reter, e oa troc'het ar rezad tiez gant digor ur porzh.

2012
Référence : DJHMH p11

Bulgaria, Hongria, Tchekoslovakia, RDA, Milosevic e Serbia...) hag en Azia

2015
Référence : DISENT p11

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux