Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Formes fléchies : 
14
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

1. Den zo en em ouestlet da ober war-dro lidoù ur relijion. Drouized a raed eus beleien ar C'halianed. DHS. pastor, person, rabbin. 2. (er relijion gristen) [1499, 1622, 1732, 1850, 1985] Den gouestlet da Zoue, a ro o sakramantoù d'ar feizidi. Madoù beleien. Ur beleg a rank bevañ dizimez. Ar beleg a eured an dud nevez. & Trl. Mont da veleg : en em ouestlañ da Zoue dre vezañ beleget. & Mont er-maez a veleg : dilezel e garg beleg. & Ober ur beleg eus ub. : kas anezhañ da veleg. & Ur beleg doñv : aet war e leve. & Ur beleg labourer : a bleustr ur vicher ouzhpenn seveniñ e garg beleg. & [1732, 1931] Gouel beleg : lien gwenn, karrezennek pe hirgarrezennek e stumm, a laka ar veleien, an diagoned hag an isdiagoned, war o chouk a-raok gwiskañ o c'hamps hag ar c'hinkladurioù sakr. & Dre fent Meuzioù beleien : boued lipous. & (impl. hep gm.) Kaout beleg : kaout ur beleg d'ober war e dro, da reiñ e sakramantoù dezhañ. Kaout beleg a-raok mervel. & [1931] Brezhoneg beleg : brezhoneg fall, intret a c'herioù gallek. 3. [1499] Den zo en em ouestlet da ober war-dro ur relijion. Ur beleg pe ur velegez. 4. ISTOR (db. an dispac'h gall) [ 1931] Beleg touer : beleg a asantas touiñ e 1790 bonreizh sivil an dud a iliz. 5. Doar. Bezañ beleg : Ober tro wenn.

Exemples historiques : 
77
Masquer la liste des exemples

beleg pe velegez

1499
Référence : LVBCA p34, 158 (presbtre ou prebstresse)

beleg

1499
Référence : LVBCA p34 (prestre)

Doktrin ar gristenien kompozet gant an tad reverant Ledesme, jezuist. An holl aprouvet, gant an Aotrou a Roazhon. Ha translatet a c'halleg en brezhoneg, gant Tangi Gwegen, beleg hag organist, natif a Leon

1622
Référence : Do. p1

M. Petra eo urzh ? D. Ur Sakramant lekaet en Iliz, pe dre hini e resev ar veleien puisañs ha galloud da gonsakriñ korf hor Salver binniget, absolv ar re pere zo roet dezhe en karg, hag ober an traoù all pere a goñsern evit polis an Iliz, pe en tra ez eo ret obeisañ dezhe, pan vent c'hoazh tud a zrouk vuhez.

1622
Référence : Do. p48

D. Me a gred, goude ma'z eo pronoñset gant ar beleg ar c'homzoù koñsekratif, emañ enno korf hor Salver binniget, ken en ostiv, ken er c'halizr.

1622
Référence : Do. p44

beleien

1659
Référence : LDJM.1 pg beleien

beleg

1659
Référence : LDJM.1 pg Prestre, Belec

[M.] Petra ez eo Urzh ? D. Bezañ ez eo ur sakramant lakaet en Iliz, pe dre hini e resev ar veleien ar galloud da goñsakriñ korf hon Salver binniget Jezus, da absolv ar re pere zo roet dezho e garg, ha da ober an traoù all pere a goñsern polis an Iliz, pe en dra eo ret sentiñ outo, pa vent c'hoazh tud a zrouk vuhez.

1677
Référence : Do. p49

M. Goude ma en deus koñsakret ar beleg, ar pezh zo en ostiv, hag-eñ zo bara, na gwin ar pezh so er c'halizr ? D. Salokras, rak e vertuz ar c'homzoù sakr pere a bronoñs ar beleg ez eo cheñchet ar bara e korf hon Salver binniget, hag ar gwin en e wad prizius, hag an dra-mañ a reer en oferenn.

1677
Référence : Do. p45

an azdimiziñ a ampech da vezañ beleg

1732
Référence : GReg pg (la) bigamie (exclut des ordres majeures)

gouelioù-beleg

1732
Référence : GReg pg amict

Doue r'ho kresko ker bras evel ar beleg ho padezas

1732
Référence : GReg pg assister (Dieu vous assiste, quand on éternüe si c'est un petit enfant)

beleg ul lestr

1732
Référence : GReg pg aumonier (aumônier de vaisseau)

beleien al listri

1732
Référence : GReg pg aumonier

dousoc'h eo kalz ar gofesion a reer e skouarn ur beleg, eget an hini a reer dirak ar bopl

1732
Référence : GReg pg (la confession) auriculaire (est bien plus douce que la confession publique)

madoù beleien, ha plouz gwinizh-du, a ya atav war an diminu

1732
Référence : GReg pg bien(s de prêtre provenus uniquement de l'Eglise, ne prosperent point en mains Laïques)

madoù beleien, ha blev ki, pe da dra e talvont-i

1732
Référence : GReg pg bien(s de prêtre provenus uniquement de l'Eglise, ne prosperent point en mains Laïques)

beleien an Indez

1732
Référence : GReg pg brachmane (Prêtres & Philosophes Indiens)

ober labour beleg

1732
Référence : GReg pg brocher (faire à la hâte, & avec négligence, comme quand on travaille pour un Prêtre, ou, pour un Gentilhomme, qui font valoir leurs terres par main)

kambr ar veleien

1732
Référence : GReg pg (lieu près du) cabaret (où les Ecclesiaistques vont boire)

beleg ar c'hatekism

1732
Référence : GReg pg catechiste

ar person hag e holl veleien

1732
Référence : GReg pg (le Recteur & tout son) Clergé

paotr ur beleg

1732
Référence : GReg pg cuistre (valet de Prêtre, ou de College)

paotred ur beleg

1732
Référence : GReg pg cuistre (valet de Prêtre, ou de College)

disakriñ ur beleg

1732
Référence : GReg pg degrader (quelqu'un de la Prêtrise)

Paotred ar brezelidi a zo gwir servijerien, rak sevel a raer koad outo ; paotred ar veleien a zo o c'hamaraded ; ha paotred ar venec'h a zo mistri dezho.

1732
Référence : GReg pg garçon (Les gens de guerre font les bons garçons; les Prêtres font des égaux; & les Religieux font des maîtres : c'est un proverbe très veritable compris en ces deux vers Latins. Servos serviles facit omni tempore miles ; Prasbiter aquales, Monachus facit imperiales.)

an disklêrasion eus e bec'hejoù graet e skouarn ur beleg

1732
Référence : GReg pg auriculaire (la confession auriculaire)

beleien

1850
Référence : GON.II.HV pg bélek (Prêtre, celui qui a l'ordre et le caractère du sacerdoce. En général, tout ministre du culte. Pl.)

beleg

1850
Référence : GON.II.HV pg bélek (Prêtre, celui qui a l'ordre et le caractère du sacerdoce. En général, tout ministre du culte), ofériad .

Diskuilhit an dra-se d'ar veleien.

1850
Référence : GON.II pg d'ar (Déclarez cela aux prêtres).

ar veleien

1850
Référence : GON.II p.12, introduction, "les prêtres".

ur beleg a rank bevañ dizemez

1850
Référence : GON.II pg dizémez

Kalz beleien a zo marv warlene.

1850
Référence : GON.II pg bélek (Il est mort beaucoup de prêtres l'année dernière).

Ar beleg

1850
Référence : GON.II p.12, introduction, "le prêtre".

Beleg yuzev

1850
Référence : GON.II.HV pg bélek (lévite, prêtre juif).

Ar beleg en deus ho timezet.

1850
Référence : GON.II.HV pg bélek (Le prêtre qui vous a marié).

ezañsit ar beleg

1850
Référence : GON.II.HV pg ézañsi

Ar veleien vat

1850
Référence : GON.II p.13, introduction, "les bons prêtres".

Rikoù oa mab ul labourer-douar hag en doa c'hoant ober ur beleg anezhañ; ne gasas ket avat c'hoant e dad da benn, hag o vezañ er skol e zeskadurezh a chomas fraost.

1867
Référence : MGK Rakskrid VI

Daou vloaz bennak a ioa oa bet harluet ar veleien gant tud deuet eus a-gostez Pariz, abalamour ma ne falveze ket dezho sentiñ ouc’h al lezennoù nevez : hogen, al lezennoù-se a ioa a-enep lezenn Doue, a-enep lezenn an Iliz, ha zoken a-enep lealded lezennoù ar bed.

1877
Référence : EKG.I. p.2

Eno e voe kanet kanaouennoù eus ar re c’hwekañ savet gant an Aotrou [Kabeg], person Sant-Nikolaz-ar-Pelem ; an Aotrou Le Tourneur, person Runan ; an Aotrou Floc’h, avieler ; an Aotrou Mat, person ar Faoued ; an Aotrou Dubourg, beleg, ha kalz a re all.

1877
Référence : EKG.I. p.29

Ar veleien a rae al le a oa anvet beleien "intru", abalamour mac’h en em lakaent da berson pe da gure e parrezioù, hep bezañ anvet gant ar gwir eskob. — E broioù all e vezent hanvet "asermantet".

1877
Référence : EKG.I. p.85-86

Bremañ, abaoe ma’z eo aet ar veleien hag an noblañs kuit, ez eus nebeut a dud desket dre ar vro.

1877
Référence : EKG.I. p.93

Ur beleg katolik a zo un evn gwenn ervat ; Hiriv ’mañ el lanneg, warc’hoazh e vo er c’hoad ; Disul en un neizh pig, dilun en un neizh bran, Hag el lec’h ma tebr lein ne zebr nep tro e goan.

1877
Référence : EKG.I. p.101

Mat, mar kavit abeg en ho tudoù-kozh, distroit hoc’h-unan war an hent mat, ha kasit d’ar foar, diwar ho tro, kement galouper-bro a [z]euio da viret ouzhoc’h da vale a-unan gant an dud skiantek eus ho parrez, ha dreist-holl, gant ho peleien karget gant Doue d’hoc’h heñchañ.

1877
Référence : EKG.I. p.174

Ar republikaned, o kaout ti goullo, a soñjas e vije aes-meurbet dezho lakaat da berson en ur barrez ker bras ha ker brudet ha Plougerne, unan eus ar veleien laosk o doa touet sentiñ ouc’h o lezennoù.

1877
Référence : EKG.I. p.230

Ma n’am c’hredit ket, kontit, mar kirit, pet a vugale Plougerne, beleien, leanezed, frered, a zo e Breizh hag er broioù all o prezeg an Aviel hag o teskiñ d’ar vugale lezennoù Jezuz-Krist, hag e velfet eo atav gwriziennet mat ar feiz e Plougerne.

1877
Référence : EKG.I. p.238-239

Emgann Kergidu ha traoù all c'hoarvezet e Breizh-Izel e-pad dispac'h 1793 gant Lan Inisan, beleg e kelenndi Gwengamp

1877
Référence : EKG.I. Kentañ pajenn

Da vihanañ, merc’h Janed ar Go, Anna Gwegen, dimezet da Yann Kerbrad eus a Lannener, he deus bremañ daou vab beleg : unan anezho a zo person, hag un all a zo tost da vezañ.

1878
Référence : EKG.II p.75

Ac'hanta ! Job, n'eo ket ar skiant eo a vank dit : "ur gelaouenn a arri du-se, bep Sadorn ; ha bep Sadorn ive[z], e teu da zispenn da vamm an iliz... Gwech e vastaro sae ur beleg bennak, gwech e tispenno brozh ul leanez.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

beleg

1899
Référence : VALL Levrlennadur p VIII

E-tal din c'hoazh e zo ur beleg breton eus a Vro-Leon, an Ao. Kerjean, person Lambaol-Gwimilio, ur gavadenn evidon hag a dalv aour !

1903
Référence : MBJJ p25

Petra he deus-hi testamantet ? Pemp gwenneien [sic] d'ar veleien ha dinered d'ar gureded

1909
Référence : BROU p. 226

Ha, bete-goût na zeufe war-dreuz enebourien, em eus emwelet Vepomulos, beleg Anvalos.

1923
Référence : SKET p.22

Distro e Galia, em eus goulennatet an drouized, ar veleien, an divinourien, an danevellourien, ar ouizieien, ar varzhed, ha henaourien pobladoù Keltia, hep gallout kaout diganto disklêriadur a-walc’h.

1923
Référence : SKET p.46

War Amazonezed ar mojennoù gresiek, anezho end-eeun gant Heteiz belegezed-brezelourezed gouestlet da azeulerez doueez ar glenn, Ma Bellona, sellout Sayce-Ménant, les Hétéens, histoire d’un empire oublié, pp. 81-3.

1924
Référence : SKET.II p.(54-)55, Notenn 7

beleg

1927
Référence : Geri.Ern pg ar1, beleg

beleien

1927
Référence : Geri.Ern pg beleg

beleion

1927
Référence : Geri.Ern pg beleg

beleien

1927
Référence : Geri.Ern pg beleg

ar veleien

1927
Référence : Geri.Ern pg ar1

gouel beleg

1931
Référence : VALL pg amict

beleg touer

1931
Référence : VALL pg assermenté

brezhoneg beleg

1931
Référence : VALL pg (mauvais) breton

En deirvet [pañsion], an hini 300 lur, e oa ar muiañ a grennarded : ar re a soñje mont da veleg, ar re a veze paeet evito gant ur beleg.

1944
Référence : EURW.1 p32

Frañsou Caurel (Evnig Arvor), mestr-skol gristen er Pelem ; Erwan Sebillot (Lagad don), mab d’ar skrivagner poblus ; Erwan ar Stank (ar Barzh du), eus an Naoned ; ha beleien gredus eus Bro-Wened : an abad Marechal (Bleiz Lannvau) ; an abad ar Bayon (Job er Gléan) ; Stevan Kerhoret, hag all…

1944
Référence : EURW.1 p.206

Evel ma echue he c[']homz, setu o tont war-du hor gweturioù, ur beleg kozh, blev gwenn, gant ur galotenn vihan war-lein e benn, hag hor saludas gant ur c'hoarzh madelezhus.

1944
Référence : EURW.1 p30

Pa veze leinoù beleien e ti an Aotrou person, - Toussaint Pinson,- e vezen pedet atav, da ziduañ ar gompagnunezh gant ma sonioù.

1944
Référence : EURW.1 p.209

Peotramant kerzh da veleg, hag e vi maget evit ober se.

1944
Référence : EURW.1 p/209

Pa strakas ar Reveulzi Vras, gouenn ar Jafrenaoued hag ar Winamanted, abalamour d'he stad a berc'henn douar a yeas a-du gant an noblañs hag ar veleien.

1944
Référence : EURW.1 p9

- Me, dimezell, n'on na Tad na porzhier. Pediñ a ran an Aotrou Doue, avat, ma ray diouzhin ur servijer doujus hag ur beleg izel e galon, hogen barrek hag helavar da brezeg E Anv Santel.

1949
Référence : SIZH p.45

- Va galvedigezh, dimezell ! Me 'zo va youl galonekañ bezañ beleg Doue ha manac'h.

1949
Référence : SIZH p.45

An diaoul a veleg, ma c'has skuizh : / Rak-se, ma zud, [deomp] ac'hann gant tizh !

1960
Référence : PETO p48

Mouzhet an estren yen ouzh ar beleg touer !

1960
Référence : PETO p32

Beleg, n'eus mui nag aeled na Doue ; / Maro int holl da heul hor c'hozh Roue. / Hon doueez fur, Skiant-Vat, a ren : / Ha doueoù all na Kristoù n'eus ken.

1960
Référence : PETO p35

Ya, kounnar zo ennomp, kounnar-ruz o klevet prezegennoù-beleien distaget e galleg fraezh evit kemenn deomp e oa ret saveteiñ hor yezh.

1980
Référence : BREM Niv. 1, p. 2

D'ar mare ma edon oc'h ober va zroiad dre ge[ê]riadennoù traoñ ar Menezioù Strink e oa ivez ur beleg oc'h ober un dro da welout e gengredennidi.

1985
Référence : DGBD p173

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux