Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
2
Afficher les variantes

Définition :  Masquer la définition

I. (en egor) A. 1. [1331, 1499, 1659, 1732, 1850, 1867, 1874, 1904, 1927, 1929, 1931, 1943, 1960, 1985, 2015] El lec'h-mañ. [1331] Henri Boseg a skrivas amañ. [1499] Amañ din-me kerc'h ! [1576] Amañ ez teraou buhez an itron santez Katell[,] gwerc'hez ha merzherez[,] en Brezhoneg nevez-Imprimet, e Kuburien, evit Bernard de Leau, pehini a chom e Montroulez, war [ar] pont Bouret : en bloaz M.D.LXXVI. [1659] Amañ el lec'h ma idon. [1732] Digasit soubenn sklaer amañ ! [1850] Chomomp amañ ken na vezo tremenet ar barr-glav. [1850] En amc'houloù emaomp amañ. [1850] Grit un ask amañ. [1850] Tostait amañ ! [1850] E lec'h klet emaomp amañ. [1850] Deogiñ a reer amañ diouzh an dregontvet. [1850] Greomp un diskuizh amañ. [1850] Un dudi eo bezañ amañ. [1850] Ur gwall aer a zo amañ. [1850] Greomp un ehan amañ. [1850] Emaon amañ. [1850] N'eo ket amañ eo en em roet an emgann bras. [1850] Amañ eo e voe an emlazh. [1850] Entre eno hag amañ ez eus pell. [1850] Lakaet on amañ evit eveshaat ouc'h ar re all. [1874] Kerc'hit din amañ, emezi, ma abid inkarnal. [1931] N'eo ket bet amañ. [1943] Gorceix a soñje e stivelloù o lakaat gwiskadoù holen ha maen-plastr da deuziñ, o bezañs o vezañ gwirheñvel amañ, diouzh ar pezh a weler war an Douar-Bras. [1985] Un devezh penn-da-benn hon eus da chom amañ. & (dirak ar furm verb "eo", hep merk gour ennañ) Amañ eo. 2. [1732, 1850] Dont amañ : dont betek amañ. [1732] Deuit amañ ! [1732] Deut amañ. [1732] Hop, deuit amañ ? [1850] Deuit amañ ! [1850] Deuit a-fo amañ ! [1850] Ha c'hwi a euteur dont amañ ? & PEMDEZ [1931] Dont amañ : degas amañ [1931] Deuit amañ din ! & Dont war amañ, war-gaout amañ : war-du al lec'h-mañ. & Dont dre amañ : dre al lec'h-mañ. Deuit dre amañ evit mont er-maez. & Tremen e-biou amañ : e-biou al lec'h-mañ. 3. A-WECHOÙ, PEMDEZ Tost, a-dost amañ : tost ac'hanen. Tost amañ emaint o chom. & Pell diouzh amañ : pell ac'hanen. N'emañ ket pell diouzh amañ. 4. Tr. (db. tud varv bet interet) [1732] Bezañ amañ : bezañ interet amañ (enskrivadur war ur bez prl.). [1732] Amañ emañ. [1732] Bez emañ amañ. B. Dre ast. 1. [1732, 1850, 1867, 1931, 1960, 2015] En ti-mañ, er gêr-mañ, en tolead-mañ, en afer-mañ ha kement zo c'hoazh. [1732] Ac'hanta, boazañ a rit-hu amañ ? [1850] Kalz a avanked a baker amañ. [1850] Merien askellek a zo amañ. [1850] Mar hor be ur baouig amañ, e pakfemp pesked. [1850] Dour feunteun eo a ever amañ. [1867] Ha petra, emezañ, amañ ned eus kalz traoù ! [1931] Amañ n'eus ket a aez da reiñ. [1931] Ijin eo a zo ezhomm amañ. [1960] Ya ! Pep badiziant amañ 'ra / Ha kement eureud c'hoazh ouzhpenn. [1960] Amañ d'ar c'hure disleal, / Pell diouzh ho kêriou, war ar maez, / 'Ro bod pinvidig ha paour-glez, / Hag ouzhin, tra ne anzaver... [1960] Ned on person 'met a anv / Hag amañ, hep mar, me ' vano / Divarrek d'ober vad da zen. [2015] Paour-tre e oa an dud amañ neuze. & [1850] Dre amañ, war-dro amañ : en tolead-mañ. [1850] N'eus ket a zarempred dre amañ. [1850] N'eo ket tremenet c'hoazh an deogerien dre amañ. [1850] Dre amañ e tremeno an eured. Ne lavarer ket e-giz-se dre amañ. & Dont war amañ, war-gaout amañ : d'ar vro-mañ. Plijout a ra d'an hañvourien dont war amañ. & War-dro amañ : en tolead-mañ, er vro-mañ. Kalz a dud a vez war-dro amañ. & Diwar-dro amañ : eus an tolead-mañ, eus ar vro-mañ. An dud-se n'int ket diwar-dro amañ. 2. (gant un adv. all) [1659, 1732, 1850] Termen a dalvez da c'heriañ an nested. [1659] Amañ a-us. Amañ dindan, da heul. Amañ a-uc'h, en nec'h. & Amañ kevret, [1732] amañ lakaet, amañ e-barzh : er golo lizher-mañ, er strobad follennoù-mañ. [1732] al lizher amañ lakaet. & [1732] Amañ war-lerc'h : a zo nebeut war-lerc'h un dra emañ ar c'homzer oc'h embregañ. [1732] Amañ war-lerc'h. & Amañ e-giz-mañ : amañ end-eeun. & [1850] Amañ end-eeun [1850] Amañ end-eeun eo bet lazhet. & [1732] Amañ diaraok : a zo dirak ar c'homzer pe ar skriver. [1732] Amañ diaraok anvet. & (en ur skrid) [1732] Amañ izeloc'h : a vo meneget pe resisaet pelloc'h en destenn [1732] Amañ izeloc'h raportet. & [1732, 1867, 1929, 1931] Setu amañ : troienn a reer ganti evit diskouez udb. d'ub. [1732] Setu amañ a zo fuilh. [1732] Setu amañ a zo losket. [1867] Setu amañ danevelloù kozh hag o tont a-bell : pevar mil bloaz bennak zo e oant o redek, seizh mil lev eus a Vreizh-Izel ! [1929] Delit, setu amañ deoc'h ar c'heloù-dre-orjal. [1931] Setu amañ ur c'hoari all ! & Troienn a dalvez da zegas ar pezh a vo anv anezhañ er prezeg. Setu amañ ar pezh a vo graet. & Trl. estl., dre verr. Setu amañ ! : dal ! dalit ! C. G. pouez. (goude un ak.) 1. Termen a dalvez da bouezañ war un anv a reer gantañ evit aroueziñ al lec'h m'emañ ar c'homzer. E Douarnenez, amañ, ne reer ket evel-se. 2. Termen a dalvez da eren un anv den ouzh al lec'h m'emañ ar c'homzer. Job, amañ, a lavar eveldout : Job, zo o chom en ti-mañ, a lavar eveldout. 3. [1732, 2015] Termen a dalvez da eren anv udb. ouzh al lec'h m'emañ ar c'homzer pe an daneveller. [1732] Al lizher-mañ amañ. [2015] Dav eo ober anv amañ deus un dra all : abred pe ziwezhat e vo embannet gant ur stourmer entanet ez eo ret sevel obererezhioù feulsoc'h-feulsañ. D. [1659, 1732, 1931, 2013] AMAÑ HAG AHONT ; AMAÑ, AHONT ; AMAÑ ... AHONT : e meur a lec'h, un tammig e pep lec'h. [2013] An arz gotek 'zo ur grouadenn a Vro-C'hall, ijinet e-tro ar bloavezhioù 1140 e chantele iliz abati Sant-Denez, harp e Pariz, diwar elfennoù amprestet amañ hag ahont, e meur a vro, eus ar bed saoz-ha-norman betek ar broioù arab. Mont amañ hag ahont. Chom a rin e kuzh amañ hag ahont. Nad it ket amañ, ahont. Ar vugale - hini amañ, hini ahont - a zeue da heul. Kavout a ris tamm amañ, tamm ahont. & Dre amañ ha dre ahont : e meur a lec'h, un tammig e pep lec'h. Lakaet e voe plant avaloù dre amañ ha dre ahont. II. Tr. adv. (en amzer) [1499, 1659] Betek amañ : betek-henn. [1499] Bet amañ. [1659] Betek amañ. Kalon en deus bet betek amañ. & [1927] A-benn ... amañ, a-barzh ... amañ : a-benn ... ac'hanen, a-barzh ... ac'hanen. [1927] A-barzh nemeur amañ. [1927] A-benn tri deiz amañ. A-benn eizhtez amañ e vin er gêr. A-benn ur miz amañ e vimp e vakañsoù.

Exemples historiques : 
149
Masquer la liste des exemples

Henri Boseg a skrivas amañ

1331
Référence : ABER Niv. 69, 305

amañ din-me kerc'h

1499
Référence : GAVH p42

amañ

1499
Référence : LVBCA p19 (ycy)

bet[ek] amañ

1499
Référence : LVBCA p19, 36 (iucques cy)

12. Sezar a respontas dezhe : [«] Amañ en hon eus un verc'h yaouank peheni n'he deus ket a gompagnonezh e skiant hag eo gouvizek 'vez[. »]

1576
Référence : Cath p11

Amañ ez tezraou buhez an itron sanktez Katell[,] gwerc'hez ha merzherez[,] en Brezhoneg nevez-Imprimet, e Kuburien, evit Bernard de Leau, peheni a chom e Montrolez, war [ar] pont Bouret : en bloaz M.D.LXXVI. [1576]

1576
Référence : Cath p1

amañ a-us

1659
Référence : LDJM.1 pg icy (dessus)

amañ

1659
Référence : LDJM.1 pg aman

betek amañ

1659
Référence : LDJM.1 pg beteg (aman)

amañ el lec'h ma idon

1659
Référence : LDJM.1 pg icy (ou je suis)

amañ hag ahont

1659
Référence : LDJM.1 pg ca et la

setu amañ a zo fuilh

1732
Référence : GReg pg (voilà qui est) brûlé

setu amañ a zo losket

1732
Référence : GReg pg (voilà qui est) brûlé

amañ

1732
Référence : GReg pg ca (adverb de tems & de lieu), ceans (ici)

amañ

1732
Référence : GReg ca (adverb de tems & de lieu), ci (adverbe de lieu, & de temps)

amañ

1732
Référence : GReg ca (adverb de tems & de lieu)

deuit amañ

1732
Référence : GReg pg (venez) çà

deut amañ

1732
Référence : GReg pg (venez) çà

deut amañ

1732
Référence : GReg pg (venez) çà

deuit amañ

1732
Référence : GReg pg (venez) çà

deuit amañ

1732
Référence : GReg pg (venez) çà

amañ hag ahont

1732
Référence : GReg pg cà (& là, ou, deçà delà)

amañ, ha tu-hont

1732
Référence : GReg pg cà (& là, ou, deçà delà)

amañ

1732
Référence : GReg pg ci (adverbe de lieu, & de temps)

amañ emañ

1732
Référence : GReg pg ci (git)

bez emañ amañ

1732
Référence : GReg pg ci (git)

al lizher amañ lakaet

1732
Référence : GReg pg (la lettre) ci (-jointe)

al lizher-mañ amañ

1732
Référence : GReg pg (la lettre) c i(-jointe)

amañ diaraok anvet

1732
Référence : GReg pg ci (-dessus nommé)

amañ diaraok

1732
Référence : GReg pg ci (-devant)

Emaon amañ pell zo oud ho kedal.

1732
Référence : GReg pg guetter (Il y a long-tems que je vous guette ici, que je vous attens ici.)

amañ

1732
Référence : GReg Rakskrid, ca (adverb de tems & de lieu), ceans (ici), ci (adverbe de lieu, & de temps)

Amañ ez eo interet N henn-ha-henn.

1732
Référence : GReg pg gesir (Ci git. N.)

amañ

1732
Référence : GReg pg ci (adverbe de lieu, & de temps)

Deuit amañ ho kounidoù.

1732
Référence : GReg pg gain (Aportez-ici vos gains.)

Amañ ez repoz henn-ha-henn.

1732
Référence : GReg pg gesir (Ci git. N.)

Amañ ez eo beziet N, henn-ha-henn.

1732
Référence : GReg pg gesir (Ci git. N.)

Ac'hanta, boazañ a rit-hu amañ ?

1732
Référence : GReg pg habituer (Vous habituez-vous ici, vous plaisez–vous avec nous ?)

Hop, deuit amañ ?

1732
Référence : GReg pg hé (Hé, venez ça ?)

amañ

1732
Référence : GReg pg demeure (ici)

O c'hedal anezho emaon amañ.

1732
Référence : GReg guetter (Je suis ici à les guetter.)

amañ izeloc'h raportet

1732
Référence : GReg pg ci (-dessus rapporté)

amañ war-lerc'h

1732
Référence : GReg pg ci (-après)

digasit soubenn sklaer amañ

1732
Référence : GReg pg (apportez-ici du) boüillon

Un ti a zo da werzhañ amañ.

1850
Référence : GON.II p.83, livre second, (Il y a une maison à vendre ici).

amañ

1850
Référence : GON.II pg ama ou amañ (Ici. En ce lieu-ci), amen, ma.

amañ

1850
Référence : GON.II pg ama ou amañ (Ici. En ce lieu-ci).

amañ

1850
Référence : GON.II pg azé

amañ

1850
Référence : GON.II pg amen

amañ

1850
Référence : GON.II pg ama ("Ici. En ce lieu-ci". En Vannes).

Chomomp amañ ken na vezo tremenet ar barr-glav.

1850
Référence : GON.II.HV pg bâr-glaô (Restons ici jusqu'à ce que l'ondée soit passée).

Deuit a-fo amañ.

1850
Référence : GON.II pg affô (Venez vite ici).

Deuit amañ.

1850
Référence : GON.II pg ama (Venez ici).

distreñ a raio ac'hano amañ

1850
Référence : GON.II pg ac'hanô

dre amañ

1850
Référence : GON.II pg ama (Par ici).

En amc'houloù emaomp amañ.

1850
Référence : GON.II pg amc'houlou (Nous sommes ici dans les ténèbres, dans l'obscurité).

Grit un ask amañ.

1850
Référence : GON.II pg ask (Faites une entaille ici).

Kalz a avanked a baker amañ.

1850
Référence : GON.II pg avañk (On prend beaucoup de bièvres ici).

Merien askellek a zo amañ.

1850
Référence : GON.II pg askellek (Il y a ici des fourmis ailées).

Mar hor be ur baouig amañ e pakfemp pesked.

1850
Référence : GON.II pg baouik (Si nous avions une nasse, nous prendrions du poisson).

Tostait amañ.

1850
Référence : GON.II pg ama (Approchez-vous d'ici).

E lec'h klet emaomp amañ.

1850
Référence : GON.II klét (Nous sommes ici dans un lieu à l'abri des injures du temps).

n'eus ket a zarempred dre amañ

1850
Référence : GON.II pg darempred

n'eo ket tremenet c'hoazh an deogerien dre amañ

1850
Référence : GON.II pg déoger

deogiñ a reer amañ diouzh an dregontvet

1850
Référence : GON.II pg déogi

greomp un diskuizh amañ

1850
Référence : GON.II pg diskuiz

dre amañ

1850
Référence : GON.II pg dré

un dudi eo bezañ amañ

1850
Référence : GON.II pg dudi

ur gwall aer a zo amañ

1850
Référence : GON.II pg éar

greomp un ehan amañ

1850
Référence : GON.II pg éhan, éan

emaon amañ

1850
Référence : GON.II pg éma, é-ma

n'eo ket amañ eo en em roet an emgann bras

1850
Référence : GON.II pg emgann

Amañ eo e voe an emlazh.

1850
Référence : GON.II pg emlaz

amañ end-eeun eo bet lazhet

1850
Référence : GON.II pg enn-déeun, enn-déon

entre eno hag amañ ez eus pell

1850
Référence : GON.II pg eñtré, étré, é-tré

dre amañ e tremeno an eured

1850
Référence : GON.II pg eûred, eûreûd

ha c'hwi a euteur dont amañ

1850
Référence : GON.II pg eûteurvout

lakaet on amañ evit eveshaat ouc'h ar re all

1850
Référence : GON.II pg évésaat

Dour feunteun eo a ever amañ.

1850
Référence : GON.II pg feuñteun

Amañ e teuan.

1850
Référence : GON.II p.28, livre premier, (je viens ici).

Amañ e teu.

1850
Référence : GON.II p.29, livre premier, (il vient ici).

Amañ e teuont.

1850
Référence : GON.II p.29, livre premier, (ils viennent ici).

Mar kirit dont amañ e viot digemeret mat.

1850
Référence : GON.II p.94, livre second, (Si vous voulez venir ici, vous serez bien reçu).

Lavarte en deus 'ta deoc'h dont amañ ?

1850
Référence : GON.II p.94, livre second, (Il vous a donc dit de venir ici ? )

Setu amañ bugale va breur.

1850
Référence : GON.II p.92, livre second, (Voici les enfants de mon frère).

Setu amañ ar pezh ho poa kollet.

1850
Référence : GON.II p.92, livre second, (Voici ce que vous aviez perdu).

Digasit amañ ar skudell bri.

1850
Référence : GON.II p.90, livre second, (Apportez ici l'écuelle de terre).

It dre aze ; me a yelo dre amañ.

1850
Référence : GON.II p.91, livre second, (Allez par là ; j'irai par ici).

Setu amañ va zad.

1850
Référence : GON.II p.91, livre second, (Voici mon père).

Setu me amañ.

1850
Référence : GON.II p.91, livre second, (Me voici).

amañ

1850
Référence : GON.II pg a-ma

Daou vloaz a zo emaon amañ.

1850
Référence : GON.II p.83, livre second, (Il y a deux ans que je suis ici).

Livirit d’am zad dont amañ.

1850
Référence : GON.II p.67

An den hoc’h eus gwelet amañ eo.

1850
Référence : GON.II p.69

Ho matezh a c'halvit, ha n'emañ ket amañ.

1850
Référence : GON.II p.80

« Ned eo eno evel amañ, / Ar pezh az peus ned eo netra. »

1867
Référence : MGK p127

— « Strafuillet on gant ker bras aon / Ma'z eo din torret-krenn va naon ; / Keuz am beus da'z pezañ kredet / Hag amañ da vezañ deuet.

1867
Référence : MGK p128

Setu amañ danevelloù kozh hag o tont a-bell : pevar mil bloaz bennak zo e oant o redek, seizh mil lev eus a Vreizh-Izel !

1867
Référence : MGK Rakskrid V

« Ha petra, emezañ, amañ ned eus kalz traoù ! »

1867
Référence : MGK p44

« Klemm a rit hep abeg e teuan re abred ; / Ha n'ho peus-hu kant vloaz ? Kavit din-me, m'ho ped, / Un all war-dro amañ zo ker kozh ha ma'z oc'h ? »

1867
Référence : MGK p101-102

— « Sad amañ 'vat kavet ganen, » / Eme Alan o treiñ en-dro, / — « Ya, sad amañ din ur gudenn / » Ha ne zifuilhin ket feteiz !

1867
Référence : MGK p139

kerc'hit din amañ emezi ma abid inkarnal

1874
Référence : GBI.II p12

Amañ, em zi-me, a-zioc’h kraou ar saout, ez eus ur sanailh ha ne gredan ket ec’h afe den da sellet ennañ ; yen eo an amzer hag eno n’heller ket ober tan, mes ezhenn ar saout a zalc’ho tomm a-walc’h deoc’h.

1877
Référence : EKG.I. p.46-47

Eo, me a ya a-galon-vat da ziskouez an hent deoc’h, hag a-barzh ur c’hardeur amañ emaomp e Runveuzit [Runanvizid].

1877
Référence : EKG.I. p.68

Dre amañ eo c’hoazh sot a-walc’h an dud evit krediñ eus un Doue hag a gas traoù ar bed-mañ en-dro hervez e faltazi.

1877
Référence : EKG.I. p.159

— Vad a ra d’am c’halon ho klevet, mes setu amañ un dra. Warc’hoazh hag en dervezhioù war-lerc’h, Canclaux a guzho soudarded ha tud eus e berzh e pep parrez hag e pep ti eus pep parrez, marteze da c’houlenn hanvioù ar gwazed.

1878
Référence : EKG.II p.6

Ar re all a yoa, hini amañ, hini ahont, demdost evelato an eil d’egile.

1878
Référence : EKG.II p.98

Ne oan ket evit ober kement-all ; mes da vihanañ ar re-mañ, ar re a zo amañ etre va daouarn, e beg va fuzuilh, a baeo ker evit ar re all.

1878
Référence : EKG.II p.93

Amañ e lezfomp an Ao. Jozef Holvek, ar pelerin a zo bet klañv war al lestr ha nan eo ket c'hoazh yac'haet.

1903
Référence : MBJJ p93

aman

1904
Référence : DBFV pg. amen (ici)

amañ

1904
Référence : DBFV pg. amen (ici)

Setu amañ al livioù a oa war an eil re hag ar re-all : gwenn an erc’h war o c’hroc’hen, aour an heol war o blev, glas an neñv war o daoulagad leun a bedenn.

1923
Référence : SKET p.120

Diwar-benn ar gerentiezh-se a oa etre hon Tad kentañ hag hor c’hentañ Mamm, setu amañ un droad ez an da zanevelliñ.

1923
Référence : SKET p.45

Da ziluziañ e hent d’al lenner a-dreuz d’ar Sketla, e kavor e dibenn al levr pe amañ hag ahont war ar pajennoù anezhañ : 1° taolennoù-douaroniezh [...]

1923
Référence : SKET p.6

Ha setu amañ perak : dre ma ro ar Ouiziegezh trec’h, braster ha mestroni.

1924
Référence : SKET.II p.42

Amañ, du-hont, tier ar besketaerien, hadet e-touez ar gerreg, war ribl an traezh, ha, kuzhet gant delioù ur bodad tilh, tier ar valtouterien ha kazarn ar soudarded.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.807 (Miz Genver 1924)

Amañ omp brav-meurbet evit ober ur gaozeadenn, rak, hervez m’her gwelan, falvezout a ra deoc’h klevet buhez Bilzig.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.808 (Miz Genver 1924)

a-barzh nemeur amañ

1927
Référence : GERI.Ern pg abarz [nemeur ama] (avant peu)

a-benn tri deiz amañ

1927
Référence : GERI.Ern pg amañ

amañ

1927
Référence : GERI.Ern pg abarz, amañ, -añ

amañ

1927
Référence : GERI.Ern pg amañ, -añ

Delit, setu amañ deoc'h ar c'heloù-dre-orjal. Warnañ eo meneget ganin ar pezh a zo gourc'hemennet deoc'h da ober gant penn ho kenstrollad, ar c'habiten Lamgati.

1929
Référence : SVBV p7

n'eo ket bet amañ

1931
Référence : VALL pg arrivé

ijin eo a zo ezhomm amañ

1931
Référence : VALL pg (c'est ici) affaire (de finesse)

deuit amañ din

1931
Référence : VALL pg apporter (apportez-moi [un objet] ; popul.)

amañ

1931
Référence : VALL Rakskrid p XXIV

amañ n'eus ket a aez da reiñ…

1931
Référence : VALL pg assez

amañ

1931
Référence : VALL Rakskrid p XXIV

amañ hag ahont

1931
Référence : VALL pg ça (et là)

setu amañ ur c'hoari all !

1931
Référence : VALL autre

Gorceix a soñje e stivelloù o lakaat gwiskadoù holen ha maen-plastr da deuziñ, o bezañs o vezañ gwirheñvel amañ, diouzh ar pezh a weler war an Douar-Bras.

1943
Référence : TNKN p78

Ker sur hag emaon amañ dirazoc’h, ar pakad-se a zo un den beuzet !…

1944
Référence : ATST p.14

Mouezhioù rok a gemenne : « Dre amañ ! Ar soudarded yaouank d’hor c’haout ! En em renkit pevar ha pevar, ha buan ! Hallo ! Un tamm hast, bandenn « bleuien ! » Ni ho tesko da stlejal ho potoù… »

1944
Référence : EURW.1 p.191

Kement hini a zeu d'am gwelout da Garnoed a ya kuit en ul lavarout din : « N'on ket souezhet e vefes 'n em gavet ur barzh dre amañ. »

1944
Référence : EURW.1 p15

Setu amañ Jozeb Loth e-kichen Emil Ernault, an daou ouiziekañ den war ar yezhoù keltiek.

1944
Référence : EURW.1 p.189

Setu amañ poltred pep hini anezho : Job a oa bihan, Lom a oa bras: Job a oa ledan ha skoulmet-kaer, Lom a oa strizh e zargreiz ha strizh e zivskoaz; Job en doa blev du ha Lom blev ruz.

1944
Référence : ATST p.26

Anastazi a oa dousoc'h he c'halon : – « Deuit amañ ouzh taol, bugaligoù keizh, emezi, da zebriñ ur bannac'h soubenn, hag un tamm kig-sall ».

1944
Référence : EURW.1 p38

Nag a draoù a veze kavet amañ evit an arc'hant...

1944
Référence : EURW.1 p30

Hag amañ emañ echu istor an ti satanazet, degouezhet e Lotei hanter-kant vloaz ’zo. ECHU

1944
Référence : ATST p.133

Goude un abadennig, ar voereb a c’houlennas : — « Aet oc’h kuit ? Ne glevan mui ho mouezh. » — « Amañ emaomp, » emezo o-daou.

1944
Référence : ATST p.35

Chom a reas krenn war e gaoz. Tro en doa amañ da silañ ar goulenn d'e c'hoant gouzout.

1949
Référence : SIZH p.57

- N'eo ket evit un naved e teuec'h amañ ? - D'ho kwelout eo e teuen, « padre ». Bemdeiz [sic, bemdez], hiviziken, c'hwi am gwelo amañ.

1949
Référence : SIZH p.49

Amañ d'ar c'hure disleal, / Pell diouzh ho kêrioù, war ar maez, / 'Ro bod pinvidig ha paour-glez, / Hag ouzhin[,] tra ne anzaver...

1960
Référence : PETO p38

Ya ! Pep badiziant amañ 'ra / Ha kement eureud c'hoazh ouzhpenn. / Er barrez-mañ ned oc'h netra / Daoust d'ho stol aour ha kamz wenn.

1960
Référence : PETO p30

Ned on person 'met a anv / Hag amañ, hep mar, me ' vano / Divarrek d'ober vad da zen : / Beli sakr ma belegiezh / A zisprizer gant drougiezh.

1960
Référence : PETO p56

Un devezh penn-da-benn hon eus da chom amañ ; setu m'eo ret-mat deomp mont da welout kêr evit tremen an amzer hag evit kuitaat ar gor a vez o c'hounit al lestr pa vez ehanet er porzh ha chomet a-sav mekanikoù da zistanañ an aer.

1985
Référence : DGBD p16

An arz gotek 'zo ur grouadenn a Vro-C'hall, ijinet e-tro ar bloavezhioù 1140 e chantele iliz abati Sant-Denez, harp e Pariz, diwar elfennoù amprestet amañ hag ahont, e meur a vro, eus ar bed saoz-ha-norman betek ar broioù arab.

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p8 (YF Dupuy)

Dav eo ober anv amañ deus un dra all : abred pe ziwezhat e vo embannet gant ur stourmer entanet ez eo ret sevel obererezhioù feulsoc'h-feulsañ peogwir e vez graet gant feulster (ha feulster bras a-wechoù) gant an enebourien.

2015
Référence : DISENT p66

Paour-tre e oa an dud amañ neuze.

2015
Référence : EHPEA p15

Note d'étude

Termen bet distaget da gentañ /amãn/. Bev eo chomet an distagadur kozh gant un /n/ dibenn e rannyezhoù zo hiziv c'hoazh.

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux