1. (db. an dud)
[1499, 1732, 1850, 1927, 1931, 1985] A oar seveniñ peurvat un ober bnk.
[1985] Brudet eo an dud-se da vezañ moraerien eus ar re ampartañ.
Bezañ ampart da ober udb. Dont da vezañ ampart war un danvez, ur vicher, un dachenn bnk.
HS. barrek, gouest, akuit.
2. (db. an doareoù ober)
[1931, 2012] A zegouezh mat evit seveniñ kempenn udb.
[2012] Ne oa ket anv a c'houlenn war-eeun : marteze avat, dre emziskouez ampartoc'h...
Kavout un tu ampartoc'h d'ober udb.
&
Trl.
Bezañ ampart diouzh udb. : gouzout ober udb. disi.
Na'z po ket ezhomm da ober kig-ha-farz : n'out ket c'hoazh gwall ampart diouzh an dra-se.
3. [1732] Oberiant e kement tra a seven.
4. (db. ar vugale)
[1732] Lemm e spered diouzh e oad.
Ur bugel ampart.
5. (db. an dud, korf an dud)
[1659, 1850] A vent vrav, nerzhus.
[1850] Ampart-bras eo deuet ho mab.
HS. bagol, postek.
Référence :
GON.II.HV
pg ampart (Qui est d'une taille avantageuse. Dispos. Robuste. Vif. Agissant. Actif. Agile.) (En Corn., "corpulent").
Ampart-bras eo deuet ho mab.
Ampart brâz eo deûd hô mâb.
1850
Référence :
GON.II.HV
pg ampart (Votre fils est devenu bien robuste, bien agile.)
Daou zervezh a-raok edo ganeomp-ni e Kergidu, ampart ha skañv e c’har, o klask ar re vac’hagnet, ha bremañ eo beziet e bev : Hag eñ a yoa drouklivet ! Truezus e oa sellet outañ !
Daou zervez araok edo ganeomp-ni e Kergidu, ampart ha skaon he c’har, o klask ar re vac’hagnet, ha breman eo besiet e beo : Hag hen a ioa drouk-livet ! Truezuz oa sellet out-han !
1878
Référence :
EKG.II
p.52
Ivez "ampart", "dorniet-mat", "gouest", "barrek".
Ivez ampart, dourniet-mat, gouest, barrek.
1923
Référence :
SKET
p.153, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "akuit : habile, exercé ; capable (de)".
Eno em eus graet hent, a-hed devezhioù, war straedoù ur geoded ec’hon-divent, kozh evel an douar hag ar bed, mamm holl geodedoù an douar, kelennerez ar re fur, magerez ar ouizieien, krouerez tud ampart en holl arzoù ha micherioù.
Eno em eus graet hent, a-hed deveziou, war straedou eur geoded ec’hon-divent, koz evel an douar hag ar bed, mamm holl geodedou an douar, kelennerez ar re fur, magerez ar ouizieien, krouerez tud ampart en holl arzou ha micheriou.
1923
Référence :
SKET
p.16
Derkeia a ziwiskas he gouriz aour kizellet-ampart hag a wiskas en e lec’h ar gouriz arem.
Derkeia a ziwiskas he gouriz aour kizellet-ampart hag a wiskas en e lec’h ar gouriz arem.
1923
Référence :
SKET
p.105
A-benn ur pennad ec’h eveshaas na rae he c’hoarezed, war-bouez poaniañ, hag i roeñverezed ampart hag o roeñvat reizh, nemet kas en enep d’an tu ma strivent hag en enep dezhi hec’h-unan.
A-benn eur pennad ec’h eveseas na rae he c’hoarezed, war-bouez poania, hag i roenverezed ampart hag o roenvat reiz, nemet kas en eneb d’an tu ma strivent hag en eneb d’ezi hec’h-unan.
1923
Référence :
SKET
p.108
Dizaon, eeun, gwirion, leal, karantezus, azaouezus ouzh dremm-den ken ma n’houljent flemmañ ur c’har dezho pe ur c’heneil dre ober pe dre c’her, kehelus d’an doueed, doujus d’an anaon, leun a boell hag a veiz, oberiat, akuit en emgannoù, ampart el labourioù-peoc’h, evel-se ez oant pa lavaran !
Dizaon, eeun, gwirion, leal, karantezus, azaouezus ouz dremm-den ken ma n’houljent flemma eur c’har d’ezo pe eur c’heneil dre ober pe dre c’her, kehelus d’an doueed, doujus d’an anaon, leun a boell hag a veiz, oberiad, akuit en emgannou, ampart el labouriou-peoc’h, evel-se ez oant pa lavaran !
1923
Référence :
SKET
p.121
Deut da benn e gelennidigezh, Vindosêtlos, pa guiteas Abalos da zistreiñ war an douar-bras, a oa kerkoulz banner-goaf ha Gaisomaros, ken ampart gwareger ha Nodons Lamargentios.
Deut da benn e gelennidigez, Vindosêtlos, pa guiteas Abalos da zistrei war an douar-bras, a oa kerkouls banner-goaf ha Gaisomaros, ken ampart gwareger ha Nodons Lamargentios.
- « Penaos ober ? » -« Kaout ur skrivagner ampart d’o adskrivañ e brezhoneg eeun, da drouc’hañ enno ar pezh ‘zo re hir, da aozañ pred diouzh blas an dud a-vremañ. »
- « Penaos ober ? » -« Kaout eur skrivagner ampart d’o adskriva e brezoneg eeun, da drouc’ha enno ar pez ‘zo re hir, da aoza pred diouz blas an dud a-vremañ. »
1944
Référence :
EURW.1
p.96
Brudet eo an dud-se da vezañ moraerien eus ar re ampartañ.
1985
Référence :
DGBD
p19
Amjestr e oa an diviz da gemer - pezh a oa lavarout nebeut - hag evitañ da gaout peurliesañ fiziañs ennañ e-unan, e krogas da c'hoantaat kaout ali unan all. Ne oa ket anv a c'houlenn war-eeun : marteze avat, dre emziskouez ampartoc'h...
2012
Référence :
DJHMH
p47
Note d'étude
Resisaet e vez gant Kervarker e geriadur ar Gonideg e dalvez "ampart" kement hag ar ger gallek "corpulent" e Bro-Gerne.