1. [1499, 1659, 1732, 1850, 1904, 1927, 1931, 1944, 1960] Manac'h zo e penn un abati.
[1499] Abad.
[1659] Abad. [1659] Abaded.
[1732] Abad. [1732] Abaded. [1732] A aparchant ouzh an abad. [1732] Sant Konwoion, abad ha sant salver a Redon. [1732] Gwiskamanchoù ar Babed, an eskeb hag an abaded e reizh, pa ofisont.
[1850] Abad. [1850] Abaded.
[1904] Abad. [1904] Abaded.
[1927] Abad. [1927] Ebed.
[1927, 1931] Ebed, abaded.
[1931] Ti an abad : m'emañ an abad o chom.
[1944] An Abad Yann Landevenneg eo a oa e penn an adpobladenn-se a Vreizh.
[1960] Ha ne vo mui prioled nag abaded / E penn ar c'houenchoù, dre youl ar gannaded. / Dimeziñ 'ray leanezed ha menec'h / Da vezañ, mar karont, gwragez hag ezec'h...
&
[1877] Tad abad : abad.
[1877] Ar manac’h en doa anavezet gant an den-se montr an Tad Abad, an hini a oa tad ar venec’h all a-raok an dispac’h.
2. [1928, 1944] Merk a enor a zistager da leaned zo.
[1928] Strollad Breizh a zo anvet dezhañ ur burev nevez, ur rener, tri eilrener, ur sekretour-teñzorer, hag eo an Ao.Ao. Konan -Treger-, Bocher -Kerne-, Renan -Goueloù-, abad Lec'hvien, ar Moal.
[1944] « Netra, aotrou 'n Abad. Evit kelo ur bannac'h soubenn hag un tamm kig... ». [1944] Kantikoù Brezhonek, gant an abaded Guitterel ha Guillouzig.
3. Dre ast.
[1927, 1944] Den a Iliz.
[1927] Abad. [1927] Ebed. [1927] Abaded.
[1944] Ur wech, Vallée a lavaras din en dije daou c'hoant : ar c'hentañ e [sic] vije moullañ ur regennad vrezhonek war ar gazetenn La Croix des Côtes du Nord, renet gant e vignon an abad Delangle ; an eil e [a] vije kaout an aotre digant an aotrou chaloni Lebon da sevel ur skol vrezhonek e kolaj Sant-Charlez.
4. ISTOR.
[1732] Da vare ar renad kozh, den en doa bet ur garg abad met ne oa ket ul lean anezhañ.
[1732] Abad pehini ned eo ket relijius.
&
[1732] Lez an abad, [1732] barn an abad : ensavadurioù a oa dindan dalc'h un abati dre berzh an abad anezhañ.
Référence :
GReg
pg abbatial, abbe, batonnier (celui qui a en garde pendant une année, le bâton d'une Confrairie)
abaded
1850
Référence :
GON.II
pg abad (Abbé, celui qui possède une abbaye. Pl.)
abad
1850
Référence :
GON.II
pg abad (Abbé, celui qui possède une abbaye).
Ar manac’h en doa anavezet gant an den-se montr an Tad Abad, an hini a oa tad ar venec’h all a-raok an dispac’h.
Ar manac’h en doa anavezet gand an den-ze mountr an Tad Abad, an hini oa tad ar venec’h-all araok an dispac’h.
1877
Référence :
EKG.I.
p.60
abaded
1904
Référence :
DBFV
pg abad (abbé)
abad
1904
Référence :
DBFV
pg abad (abbé)
abad
1927
Référence :
GERI.Ern
pg abad (abbé ; écclésiastique)
ebed
1927
Référence :
GERI.Ern
pg abad (abbé ; écclésiastique)
abaded
1927
Référence :
GERI.Ern
pg abad (abbé ; écclésiastique)
Strollad Breizh a zo anvet dezhañ ur burev nevez, ur rener, tri eilrener, ur sekretour-teñzorer, hag eo an Ao.Ao. Konan -Treger-, Bocher -Kerne-, Renan -Goueloù-, abad Lec'hvien, ar Moal.
Strollad Breiz a zo hanvet d'ean eur Bureo neve, eur rener, tri eil-rener, eur sekretour-tenzorer, hag eo an OO. Connan, -Treger-, Bocher -Kerne-, Renan, -Goelo-, abad Lec'hvien, ar Moal.
1928
Référence :
BREI
niv. 54/2c
ti an abad
1931
Référence :
VALL
pg abbatial (maison)
ebed
1931
Référence :
VALL
pg abbé
abaded
1931
Référence :
VALL
pg abbé
abad
1931
Référence :
VALL
pg abbé
Ur wech, Vallée a lavaras din en dije daou c'hoant : ar c'hentañ e [sic] vije moullañ ur regennad vrezhonek war ar gazetenn La Croix des Côtes du Nord, renet gant e vignon an abad Delangle ; an eil e [a] vije kaout an aotre digant an aotrou chaloni Lebon da sevel ur skol vrezhonek e kolaj Sant-Charlez.
Eur wech, Vallée a lavaras d'in en dije daou c'hoant. Ar c'henta, e vije moula eur regennad vrezonek war ar gazetenn La Croix des Côtes du Nord, renet gant e vignon an Abad Delangle ; an eil, e vije kaout an aotre digant an Aotrou Chaloni Lebon da sevel eur Skol vrezonek e Kolaj Sant-Charlez.
1944
Référence :
EURW.1
p56
An Abad Yann Landevenneg eo a oa e penn an adpobladenn-se a Vreizh.
An Abad Yann Landevenneg eo a oa e penn an adpobladenn-se a Vreiz.
1944
Référence :
EURW.1
p7
Kantikoù Brezhonek, gant an abaded Guitterel ha Guillouzig
Kantikou Brezonek, gant an abaded Guitterel ha Guillouzig
1944
Référence :
EURW.1
p.107
« Netra, aotrou 'n Abad. Evit kelo ur bannac'h soubenn hag un tamm kig... »
« Netra, Aotrou 'n Abad. Evit kelou eur bannac'h soubenn hag eun tamm kig... »
1944
Référence :
EURW.1
p39
Ha ne vo mui prioled nag abaded / E penn ar c'houenchoù, dre youl ar gannaded. / Dimeziñ 'ray leanezed ha menec'h / Da vezañ, mar karont, gwragez hag ezec'h...
Ha ne vo mui prioled nag abaded / E penn ar c'houenchou, dre youl ar gannaded. / Dimezi ' ray leanezed ha menec'h / Da veza, mar karont, gwragez hag ezec'h...
1960
Référence :
PETO
p16
Note d'étude
Ne hañval ket al liester diabarzh "ebed" dont war wel er skridoù koshañ ha na anavezont nemet al liester reoliek "abaded". Nag an Tad Maner na Gregor Rostrenn a ziskouez anavezout pe ober gant ar stumm "ebed".
