Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
5
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. [1499, 1659, 1923] Bronneg pevarzroadek doñv, e anv spesad Equus asinus, damheñvel ouzh ur marc'h bihan, dezhañ ur penn bras, divskouarn hir, blev louet, implijet da loen-samm pe da loen-stern. Hinnoal a ra an azen. Un azenez hag he ebeul. [1923] O vezañ m’oa an azen pe zamanavezet pe zianav d’ar Gelted, e tro Segobranos ar roue e ziskouarn azen en ur roue e ziskouarn marc’h. & Azen gouez : ar spesad Equus africanus, a vev e Norzh Afrika, diagentad al loen doñv. II. Dre skeud. (db. an dud) 1. [1850, 1867, 1931, 1985] Den dizesk, berr a spered ha divarrek da zeskiñ tra. Ne rofen ket an disterañ lizher da lenn d'ur seurt azen. Ur penn azen. [1985] Daoust ha n'edod ket oc'h ober an azen ganeomp ? & Trl. dre gunuj. Azen gornek ma' z out ! [1850] Azen gornek ! 2. Trl. Skeud. Ober an azen : Ober van da na gompren. N'eo ket dirazon-me e vez graet an azen evel-se. & Ober an azen gant ub. : e lakaat da zen sot. & Pennek evel un azen : pennek-tre. & Diot, sot evel un azen : diot-tre, sot-tre. & Kemer ul levr dre benn an azen, lenn war ar penn azen : war an tu gin. & Bezañ bet e skol an azen : na c'houzout tra. & Azen dre natur / Ne oar ket lenn e skritur : n'eo ket gouest da adlenn ar pezh zo bet skrivet gantañ, ken sot ma'z eo.

Exemples historiques : 
68
Masquer la liste des exemples

azen gouez

1499
Référence : LVBCA p30, 85 (asne sauuage)

azenez

1499
Référence : LVBCA p30 (anesse)

mirer an ezen

1499
Référence : LVBCA p20, 30, 146 (aisner ou garde d-asnes)

azen

1499
Référence : LVBCA p30 (asne)

azen

1659
Référence : LDJM.1 pg asne, asen

azen

1659
Référence : LDJM.1 pg asne

azenez

1659
Référence : LDJM.1 pg asnesse

azened

1659
Référence : LDJM.1 pg asne

azen

1659
Référence : LDJM.1 pg asnesse, asennés

azen gouez

1732
Référence : GReg pg asne

azen gornek

1732
Référence : GReg pg asne

azenez

1732
Référence : GReg pg asnesse

basañ un azen

1732
Référence : GReg pg embater (mettre le bât sur un âne)

azeen

1732
Référence : GReg pg asne

azen bihan

1732
Référence : GReg pg asnon

azen yaouank

1732
Référence : GReg pg asnon

azenet he deus hon azenez

1732
Référence : GReg pg asnonner (faire un asnon)

laezh azenez

1732
Référence : GReg pg (lait d') asnesse

azened

1732
Référence : GReg pg asne

penn azen

1732
Référence : GReg pg asne (stupide, grossier, ignorant)

ezenezed

1732
Référence : GReg pg asnesse

ezen

1732
Référence : GReg pg asne

ezen bihan

1732
Référence : GReg pg asnon

geol an azen

1732
Référence : GReg pg gueule (Gueule de l'âne.)

ezen gouez

1732
Référence : GReg pg asne

divskouarn azen

1732
Référence : GReg pg asne (stupide, grossier, ignorant)

azenezed

1732
Référence : GReg pg asnesse

un asen gornek

1732
Référence : GReg pg fieffer (Un ignorant fieffé.)

azen

1732
Référence : GReg pg asne

Karvan un azen en doa en e zorn.

1850
Référence : GON.II pg karvan (Il avait à la main une mâchoire d'âne).

azen

1850
Référence : GON.II pg az (Voyez "azen").

azened

1850
Référence : GON.II pg azen (Ane, animal domestique qui a de grandes oreilles. Bourrique. Il se dit figurément d'un esprit lourd et grossier, d'un ignorant qui ne sait pas les choses qu'il doit savoir. Pl.)

azenez

1850
Référence : GON.II pg azénez (Anesse, la femelle d'un âne. Bourrique).

azen

1850
Référence : GON.II pg az, azen (Ane, animal domestique qui a de grandes oreilles. Bourrique. Il se dit figurément d'un esprit lourd et grossier, d'un ignorant qui ne sait pas les choses qu'il doit savoir).

azen gornek

1850
Référence : GON.II pg azen (Ignorant fieffé).

Ho mab ne vezo biken nemet un azen.

1850
Référence : GON.II pg azen (Votre fils ne sera jamais qu'un âne, qu'un ignorant).

Ken hir eo e zivskouarn evel re un azen.

1850
Référence : GON.II pg azen (Ses oreilles sont aussi longues que celles d'un âne).

Laezh azenez a gemer bemdez, evit he c'hleñved.

1850
Référence : GON.II pg azénez (Elle prend tous les jours du lait d'ânesse, pour sa maladie).

dremm

1850
Référence : GON.II pg dremm (-azen)

Hoc'h azen

1850
Référence : GON.II p.13, introduction, "votre âne".

azenezed

1850
Référence : GON.II pg azénez (Anesse, la femelle d'un âne. Bourrique. Pl.)

ezen

1850
Référence : GON.II pg azen (Ane, animal domestique qui a de grandes oreilles. Bourrique. Il se dit figurément d'un esprit lourd et grossier, d'un ignorant qui ne sait pas les choses qu'il doit savoir. Pl.)

Na souezhet e vizec'h bet gant danevell an daou vourc'hiz, "Unan a oa desket ha paour, an eil azen ha dezhañ aour".

1867
Référence : MGK Rakskrid XI

An azen, deuet e dro, a lavar evel-henn : / "Ned eus ket pell, soñj am eus, ur wech, en ur dremen, / Dre ur prad glas a oa, me 'gav din, d'ur manac'h, / An naon, ar yeot flour ha, m'en diskuilh hep nac'h, / Dre ali Paol gornek o sutal em fenn sot, / E peurjon er prad-se ledander va zeod.

1867
Référence : MGK p25-26

En-dro dezhañ ur c'hroc'hen leon, / Un azen eus an azenañ, / Evitañ da vout digalon, / A lakae an holl da grenañ.

1867
Référence : MGK p61

« Hag an dra-se c'hoarvez, bremañ me wel ervat, / Dre na c'hwezin biken tamm ebet tiekaat / Gallout labourat douar a gave din a oa aes, / Ha ne oa ret da se nemet mont war ar maez, / Dre c'houzout ar galleg, d'ober skol da ezen ; / Ha padal, an ezen ra skol d'an aotrouien. »

1867
Référence : MGK p93-94

O vezañ m’oa an azen pe zamanavezet pe zianav d’ar Gelted, e tro Segobranos ar roue e ziskouarn azen en ur roue e ziskouarn marc’h.

1923
Référence : SKET p.15

ezen

1927
Référence : GERI.Ern pg azen

azenez

1927
Référence : GERI.Ern pg azen

azen

1927
Référence : GERI.Ern pg azen

azened

1927
Référence : GERI.Ern pg azen

azenez

1931
Référence : VALL pg ânesse

azened

1931
Référence : VALL pg ane

pont an ezen

1931
Référence : VALL pg (pont aux) ane(s)

azen kornek

1931
Référence : VALL pg ane, baté

azen

1931
Référence : VALL pg ane (& homme ignorant)

azenezed

1931
Référence : VALL pg ânesse

ezen

1931
Référence : VALL pg ane

penn azen

1931
Référence : VALL pg ane (homme ignorant)

A-benn ar fin, Job a lavaras : — « N’omp ket evit chom amañ evel daou azen ; ret eo deomp mont war-du ur penn bennak, d’al laez pe d’an traoñ, da labourat start… Soñjit! Lom… hanter-kant lur eo koustet deomp evit tri devezh, ha n’em eus ket c’hoant da reiñ hanter-kant lur all a-benn fin ar sizhun.

1944
Référence : ATST p.106

Ober a reas an Aotrou Bouder ur sach war ma divskouarn, ha lakaat a reas war ma fenn « ar boned azen » gant gourc'hemenn din mont da zaoulinañ dirak e vurev en abardaez.

1944
Référence : EURW.1 p21

Bez’e oa ur gompagnunezh azened o c’hortoz ac’hanomp da bignat war o c’hein, hag a youc’he, hag a hinnoe.

1944
Référence : EURW.1 p.182

Asinus asinum fricat a zo daou azen o ’n em lipat, evel ma lavar ar chañson.

1944
Référence : ATST p.13

Azen louet ar gouent en em lakaat da hinnoal.

1949
Référence : SIZH p.37

Hag izili pep kostezenn / ' Veizo splann ned int 'met ezen / Atav dare d'en em zrailhañ, / D'en em zispenn ha da sailhañ ; / E-lec'h koulmed, gwir erered.

1960
Référence : PETO p82

Person paour, c'hwi zo ranezenn / Rak al louarn fin o nec'hiñ. P'ho kweler e renk an ezen / Hag ho sikour 'vefe pec'hiñ [?]

1960
Référence : PETO p31-32

Sellout a rejomp an eil ouzh egile. Daoust ha n'edod ket oc'h ober an azen ganeomp ?

1985
Référence : DGBD p140

An azened eveldon a c'hell hen kompren zoken.

2015
Référence : EHPEA p109

Étymologie

Termen predenek da dostaat d'ar c'hembraeg "asyn" kenster gantañ, amprest digant al latin "asinus" moarvat.

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux