Plus d'options

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Mots parents :
0

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Définition :  Masquer la définition

1. Perzh ub. zo fur. Ur paotr a boell hag a furnezh. E furnezh a oa trec'h d'e zeskadurezh. Bezañ leun a furnezh. 2. Doareoù, emzalc'h fur. Nevenoù a renas gant furnezh. Da bep den eo gouarn e vadoù gant furnez.

Exemples historiques : 
30
Masquer la liste des exemples

furnezh

1499
Référence : LVBCA p81 (saigesse)

furnezh

1659
Référence : LDJM.1 pg sagesse

neb en em gundu gant furnezh

1732
Référence : GReg pg (un bon) économe (d'une conduite sage)

kundu leun a furnezh

1732
Référence : GReg pg économie

Ret eo griat kroc'hen al louarn ouc'h hini al leon. Ret eo em servijout eus ar furnezh kerkoulz hag eus an nerzh [a-]enep un adversour.

1732
Référence : GReg pg (il faut) coudre (la peau du renard avec celle du lion)

doujañs Doue a zo ar penn-kentañ eus ar furnezh

1732
Référence : GReg pg (la crainte de) Dieu (est le commencement de la sagesse)

furnezh

1732
Référence : GReg pg consideration (attention à bien examiner la nature, le mérite d'une chose), discretion (prudence, retenuë en ses paroles & en ses actions) (jugement, discernement)

gant furnezh

1732
Référence : GReg pg considérement, discretement

gant kalz a furnezh

1732
Référence : GReg pg considérement

furnezh, justis, nerzh, ha temperañs

1732
Référence : GReg pg cardinal (les 4 vertus Cardinales, qui servent de fondement à toutes les autres)

furnezh

1850
Référence : GON.II pg furnez

gwell eo furnezh eget pinvidigezh

1850
Référence : GON.II pg furnez

Ar gorregezh a zeu alies eus a furnezh.

1850
Référence : GON.II pg gorrégez (La lenteur vient souvent de la prudence).

Evit bezañ eürus n'eo ket ret kaout gened, / Kaout arc'hant leizh ar yalc'h ; ar furnezh [,] gwellañ zo.

1867
Référence : MGK p58

An tammig prezeg-mañ, displeget gant furnezh, a voe tost da stagañ, a-zispilh ouzh an drez, pennad ar goulm skañvbenn, hag anez ma oa hedro, anez ma he doa c'hoant mont da welet ar vro, ne vije ket aet diouzh ar gêr.

1867
Référence : MGK p18

Dre varvailhoù alies / E teu da galz a dud mui a skiant, a furnezh, / Evit klevet prezeg, evit lenn levrioù kaer.

1867
Référence : MGK p4

Gwechall Sokrat, den a furnezh, / Lakeas sevel un ti nevez, / Ha pep hini a dremene / Er pezh-labour a rebeche.

1867
Référence : MGK p59

[…] ha meur a varvailh all kel leun a furnezh pe leunoc'h, troet ker brav e brezhoneg !

1867
Référence : MGK Rakskrid XII

Furnezh, skiant ha labour a ziskouez euzh kalon ; / Hag ar galon atav, gant merc'h fur da gentañ, / Ned aio birviken, mar gell, d'en em stagañ / Ouzh rokedenn reuget diouzh drez an hentchou don.

1867
Référence : MGK p58

Ret eo din en anzav, ar furnez a gomz drezout.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

Ur boaz leun a furnez eo a reizhe an ermaeziadegoù e-touez diskennidi Manos er vro-Wenn.

1923
Référence : SKET p.87

En tu-hont d’ar Vinolandon, war ar [c'h]lann-hont eus ar mor Adria, em eus gweladennet an Hellas, e-lec’h e kresk ar gwez fiez ha lore ha ma vez enoret ar furnez ha pleustret ar ouiziegezh gant ar vroiz anezhi, tud kenedek o dremm, kreñv o izili, kadarn en emgann ha helavar er guzuliadeg.

1923
Référence : SKET p.13

Neb a lenno al linennoù da heul hag a lakaio evezh mat gant ar bugenoù-mañ, ra vo sellet outañ a-du gant Mestr ar santual, ra warezo Dis Atir (1) anezhañ hag e dud, o reiñ nerzh, kadarnded ha meiz d’e vibien, kened, furnez ha yec’hed d’e verc’hed ; o tiwall e chatal hag e barkoù, e di hag e oaled, e goadoù hag e bradoù, e stêr hag e stank !

1923
Référence : SKET p.25

Ar rouanez hag an henaourien, digammwidre o ene, a veze dalc’hmat leun a eeunded hag a furnez.

1923
Référence : SKET p.68

Un teñv marzhus eo a ra diwanañ ha kreskiñ en neb a vev diwarnañ ar pevar ferzh mat a ra an dud peurreizh : nerzh, glanded, furnez, madelezh.

1924
Référence : SKET.II p.15

Ar re Fur eus ar C’hres, dre o frezegennoù hag o skridoù, a lavar emañ an emanavezout diazez ar furnez evit an den.

1924
Référence : SKET.II p.30

ur plac'h leun a furnezh evit ur gwel

1931
Référence : VALL pg (une fille très sage en) apparence

— « Ganeoc’h, Job, emañ ar furnez an taol-mañ », a lavaras Lukaz.

1944
Référence : ATST p.16

An neb a ya re vuhan e deod en dro [en-dro], a lavaro, mod pe vod, sotonioù. Rak an den a wir furnez, ne gomz morse dre bres.

1944
Référence : ATST p.9

"D'al lagad na wel, karantez ne bad pell," a droc'h Adriani gant he furnezh voas.

2015
Référence : EHPEA p65

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux