Office public de la langue bretonne
gant
Neuze Sanktez Katell pehini a yoa en oad a seitek vloaz pan oa en he falez, karget a bep pinvidigezh hag a servijerien[,] merc'h unik d'he zad ha d'he mamm : pan glevas an brud hag an c'hri a edoa gant bep seurt anevaled pere a brezanted evit o sakrifiañ, hag an joa a rae an re a gane inkontinant ez kasas ur mesajer evit enklask, petra oa an dra-se.
gant enor pe respet deoc'h
gant
arruout gant
ganez
gantañ
ganeomp
ganeoc'h
Deuet, e n’eus forzh peseurt parrez, un divroad bennak, hag e ve ur "blevier", ur marc’hadour blev, ur marc’hadour krec’hin gozed, hag e ve zoken un troc’her-moc’h e ve, an dra-se ne ra mann, gant ma vezo komzoù gallek, mat pe fall, en e c’hinou, gant ma raio e baotr rok, dreist pep tra ma vez dilhad "aotrou" war e gein, e troio hag e tistroio an holl en tu ma karo, e lakaio tud ar barrez da goll o fenn hag e kaso d’e heul zoken ar re binvidikañ, ha, war o meno, ar re skiantekañ eus ar vro.
— An traoù-se ne sellont ket ouzhin-me. N’eus ket gourc’hemennet din lavaret deoc’h perak on deuet d’ho kerc’hat, n’em eus ken urzh nemet d’ho kas da brizon Lesneven. Evelato e c’hellan lavaret deoc’h oc’h tamallet diwar-benn gwall draoù. Klevet [e]m eus lod anezho gant ar jeneral Canclaux, a ra stad bras ac’hanon.
Doue, me ’gred, en doa c’hoant da baeañ dioc’htu Priñsez Lambal evit ar garantez he doa diskouezet, ha d’he c’has gantañ war-eeun d’ar Baradoz, e-lec’h eo plijet gantañ lezer e buhez Janed ar Go ha Manuel Conseil, evit reiñ ar bae eus o c’harantez hag eus o c’halon kreñv ha nerzhus d’o zud war o lerc’h.
Keurteu ! Gwellac'h eo ganen...
Eured Nemos (an Neñv) eo gant Anderix (« rouanez-veur », an Dirien-doueez) (1) ; fraoñv-divraoñv e vez ar gwenan a-zioc’h ar bleuñvegoù ; a-bouez-penn e kan an evned war ar barroù ; hag en em c’halv al loened pevarzroadek, en ul lammat skañv ha lirzhin, ouzh gwrimenn ar c’hlasvez ha war ribl an dour.
Gant m’o deus gouezet dre o nerzh-kalon hag o c’hadarnded diwall glanded ar Ouenn, dre m’o deus miret gwell eget ar re all o gizioù mat, dre m’o deus graet diouzh al Lezenn roet gwechall gant an doue, hon Tad, da Ariomanos, eo e tellezas bagadoù an dud-se bezañ anvet gant an danevellourien meuriadoù gwirion a ouenn Vanos (3).
Pell e padas ganto evel-se.
ober gant
"kemm" g. [...] ; "lakaat e — gant"
"kendere gant" a. g.
kenvro gant
kenouenn gant
kenwad gant
Ruz-tan edo aet Vindosêtlos gant fromet ez oa.
a oad gant
gant
graet e gresk gantañ
ganto
ganti
gante
gantañ
gantañ
mat ar stal gantañ
klevout kroz gant
dre, gant, war, diwar-bouez
gant
ganit
ganimp
ganez
dont a-rez gant
deomp ganti !
bezañ gant
aze e savan ganeoc'h
a-zevri ganti o c'hoari
tremen gant
petra a c'hoarvez gantañ ?
petra a c'hoarvez ganeoc'h ?
penaos emañ ar bed ganeoc'h ?
pellik ez it ganti
mont re bell ganti
mont gant
« Hola ! hola ! » eme ar mevel bihan, en ur c’hoarzhin, » emañ ar vag o vont gant an dour !… Hola ! mont a ra war he c’hostez !!.. Hola !… ne chom ket ar roeñv en dour !… Hola ! paotr, n’out ket barrek war ar vicher. »
Mezh en doa gantañ e-unan, abalamour en doa graet un dro-wenn.
— « Bag an treizh ? » — « Ya. » — « Hag an dud o do c’hoant da dreizhañ ? » — « Heu !… heu !… » — « …A chomo gant o c’hoant, Job ? »
Ni a grogo eno gant hol labour, ha ni a ziskenno bep un tammig, bep un tammig, en ur furchal ar stêr.
War hent Lanurgad, Job ha Lom a oa nec’het ken na oant. An eil a lavare d’egile : — « Brav emaomp ganti ! Lom. » — « Domaj eo, Job, n’eo ket beuzet Herri. »
D’an dud a c’houlenne petra ’oa c’hoarvezet ganto, Lom a responte en doa paket tomm ha yen, en ur labourat, hag e c’houzañve poan dargreiz, ha Job a responte en doa tapet ur ruadenn gant ar gazeg wenn.
Dre-se, darn a gavo da zeren din bezañ en em [ur ger a vank amañ, -gontet ?-] e 24 bloaz bevet ent gwir kement ha tud arruet da 50 vloaz, e respontin c'hoazh n'eo ket tre ma istor ma-unan eo e fell ganin dezrevelliñ, mes istor an traoù souezhus a zo bet digouezhet e Breizh em amzer yaouank, hag on bet evel ur benveg graet gant an tonkadur evit o seveniñ.
A ! Lom, c’hwi hoc’h eus huñvreet henozh e teñzorioù, e palezioù leun a aour, a berlez hag a vein prizius, hag, er mintin-mañ, en ur zihunañ hoc’h eus kavet blaz gwall-c’hwerv ["gwallc’hwerv"] gant aer Lanurgad.
Gortoz a reas ur pennadig mat. Unnek eur a oa gant an heol, un den a oa o vale en hent ; Job a savas e benn.
Lugerniñ a rae barvenn ar falz nevez goulazhet, ha Job a soñje : — « Gant ma n’eo bet gwelet gant den ! »
Marteze, va lennerion ger, hoc’h eus tremenet meur a nozvezh hep kousket gant an droug-penn, pe an droug-kof, pe an droug-divskouarn a oa o stourm ouzhoc’h.
Beg-ar-C’hraneg a zo un dorgenn uhel, uhel evel ur menez, war vevenn parrez Lotei, gant parrez Sant-Kouli en un tu, hag hini Gastellin en tu all.
Hag, evit lavarout ar wirionez penn-da-benn, o c’herent, ma c’houlennent diganto un dra bennak, ne raent ket fout gant respontoù, rak gouzout a raent, kerkoulz ha n’eus forzh piv, n’o doa ket an daou baotr yaouank kozh o far e kanton Pleiben da livañ gevier kaer.
Serret e oa ganti he daoulagad ; klemm a rae dre he c’housk.
— « Petra ’c’hoarvez ganeoc’h hiziv, paotred trist ? »
Pa zegouezhas Job ha Lom e Karreg-al-Louarn, ar voereb a oa war he gwele gant ar remm hag ar gozhni.
Job ha Lom a gendalc’has gant o hent.
— « Ur c’heloù trist en ur mod », a lavaras Lom, « mes ur c’heloù laouen en ur mod all, rak, gouzout a rit, koulz ha ni, Herri a oa ur c’hanfard eus ar re vrasañ; ne laboure ket, mezv e veze war ar pemdez ha mezv-dall d’ar [S]ul : hor moereb ne rae namet gouelañ gantañ.
— « War-dro peder eur hanter… eeun-hag-eeun. Ne welit ket, ’m eus aon, sklaeroc’h egedon-me. » — « O ! eo. » — « Livirit eta piv a zo o tont du-se gant an hent ? »
— « O ! Chann ar Runigoù, gwall fier eo deoc’h gant ho para, daoust ma ne deo na gwennoc’h na gwelloc’h eget va hini », eme Gatell ar Vourc’h-kozh.
Hag an daou vezvier o pignat gant an hent meinek ha digompez a gemere an aer tristañ ma oa er bed.
— « Ganeoc’h, Job, emañ ar furnez an taol-mañ », a lavaras Lukaz.
Nann, siwazh ! al loened ne gomzont mui evel diagent. Kollet eo ganto, e feson, o holl zeskadurezh.
Ma c’houlennan eta diganeoc’h piv eo an desketañ en ti, ne vezin respontet na gant ki na gant kazh, evel en amzer gozh.
— « Kavout a ra din », eme Lukaz, « eo deuet ho teod da vezañ skañvoc’h gant marv hoc’h eontr ? »
Goulennet e oa bet ganin digant renerien "Kelc'h keltiek" kêr ober ur brezegenn diwar-benn tra pe dra.
Dinan, avat, mar deo bet kêr-a-vrezel ; Dinan, mar deo bremañ kêr-skouer an artizaned, n'he deus ket mezh gant he orinoù. Keuz dezho ne lavaran ket.
Ar merc’hed a drape hag a drape an toaz ar buanañ ar gwellañ ; rak hiniennoù anezho a oa diwezhat gant o labour.
Neuze e tennas diouzh pleg don e vilgin wenn ur baperennig pleget gant evezh.
- Ma tegouezh ganeomp kejañ ganto, penaos ober, Tad, evit kaout an trec'h war verc'hed Eva ?
- ...Er Bed, ma paot ar Vaouez, m'emañ ar Vaouez e darempred ingal gant an Den, eo peuraes dezhi stignañ he rouedoù...
Adalek ar mintinvezh-se, e voe kredet an dra gant ar breur Arturo
N'oar ket petra a c'hoarvez gantañ.
Hag atav, aze, dirak e zaoulagad, ar gweledigezhioù-se, o kinnig gant ur mousc’hoarzh, da allazigoù e zaouarn, an dra difennet-rik ouzh ar gloareged, hoal gwenngen, flour ha trelatus, o divronn noazh.
Ober a reas ar bederez ur pikol sin ar groaz a voe echu ganti dre ur pok d’he biz-meud, hervez giz Spagnoliz (…).
Harp ouzh spled-houarn ur chapel-gostez, - tronañ a rae enni Itron[-]Varia ar Rozera, fichet kran en he sae hir voulouz mouk-, edo daoulinet ur vaouez du-wisket, o pediñ, stouet e fenn ganti.
D’an ampoent e oa ur manac’h bihan, echu gantañ diboultrennañ an aoterioù rikamanet gant aour, o hastout dre ar vali greiz, davet traoñ an iliz, da serriñ dor vras ar straed.
Morvitellet e oa kêr Viranda en he c'housked, ha ne fiñve ket un ene en-dro d'an toennoù ruz merglet ha d'an tiez marvelen prennet kloz [sic, "prennet-kloz"] o stalafioù. Didud ha morgousket e oa ar gompezenn. N'oa trouz nemet gant ar stêr Ebro.
Da gentañ ur gristenez vat e oa « señorita » zu an iliz. Na kalonek e tibune he chapeled ! N'oa ket, anat, kement a zevosion evit kenvevañ gant gwidreoù kannadezed an Diaoul.
Ar breur Arturo, nac'het gantañ azezañ, a chome ouzh e sav, gant e skubellenn hag e zorch, dirak Palmira daoulinet war darenn-derez chapelig ar Rozera.
Kregiñ a rae ar breur Arturo gant e zent en e vuzell-draoñ. Sailhat a rae a bep seurt soñjoù en e benn...
- Biken, emezañ evel o komz dezhañ e-unan, n'em bezo aotre digant an Tad-Mestr da skoulmañ ar seurt kengarantez ganeoc'h.
- Evel-se emañ kont gant ar garantez. Deut e oan, dre zegouezh, da lavarout ur bater da Werc'hez venniget ar Rozera. Ho kwelet am eus...
Hag ezhomm en doa ar breur Arturo da vezañ e-unan evit komz ervat gant e geneil.
Azezañ a reas ar breur Arturo war un tog-kolonenn, debret e gizelladurioù gant an amzer.
- Ha ni ? - Ni ? Chom a reas Sezni Abgrall digor e c'henou gantañ - Ya ! ni !...
- Ni breur Arzhur, a zo da vezañ menec'h ac'hanomp, dibabidi, gouestlet, korf hag ene, da Zoue, gant tri le, - Aes Triplex, - an Diantegezh, ar Baourentez hag ar Sentidigezh.
Souezhiñ a reas avat gant an disheñvel a'n em [sic, "en em"] gave ouzh e geneiled war ar sujed-se adarre.
Ker ruz eo da jenoflez/ Ha teodoù levrini,/ Jenoflez o delioù c'hwek,/ Jenoflez eus da liorzhoù,/ Frond ganto evel ma ouzez,/ Hag o c'houzout diouzh da frond.
Palmira ne zeue ganti nemet fistilh labous.
- « Amiguito », ha n'hoc'h eus ket lavaret din ne vezoc'h gant ho servij en iliz nemet e-pad ur sizhunvezh ? - Eo, « señorita »!
Paotred dereat eo va c'henvreudeur. Divizoù frouezhus e talc'hot ganto ivez.
Simudet e chome ar paotr. Ur vag kollet ganti he stur.
Dic'hoarzh-meurbet, e kendalc'has, goude-se, an Tad-Mestr gant e brezegennig diwar-benn al lorc'h, pec'hed ar spered, pec'hed Ministred Doue, an hini nemetañ ne vo pardon ebet dezhañ...
Ar breur Arturo, avat, m'en doa bet e walc'h a vezh, n'oa ket bet disammet gantañ e goustiañs.
Kregiñ a ran bremaik, en hor chapel, gant un naved pedennoù.
Gant ma ne zeuio ket ! Amzer a zo c'hoazh avat : un hanter-eur.
Alchouez ar Skiant !... Anaout ar Vaouez, anaout ur vaouez, anaout Palmira !... Ganti emañ an diskoulm d'ar c'hevrin.
E-lec'h mont, avat, setu hi hag azezañ war ar skabell-bediñ, ha gant he dorn du-maneget diskouez ur plas d'ar breur Arturo en he c'hichen. - Azezit em c'hichen ! emezi.
Edo, kofesour a-raok ar velegiezh, o vont marteze da glevout anzavioù un ene trubuilhet, ha d'e frealziñ gant madelezh.
Sevel a reas ar paotr e zaoulagad, ha kejañ a reas e sell gant bizaouenn bounner he skouarn vunut, ha gant un uhel a grib olifant, o vousluc'hañ dindan rouedenn ar vantilh, en he blev du-pod.
- Me a zo a gostez ar mor, emezañ : - Gouzout a raen mat e oac'h « Gallego » (kalaikiad). Du-hont eo iskis an dud. Ha n'int ket a-ouenn ganimp, war am eus klevet. Mousc'hoarzhin a reas ar breur Arturo. - N'on ket « Gallego ». Me zo Breizhad.
A-raok koan, e rae an danvez-leaned o monedone, en ur zivizout gant an tadoù-renerien, en hanterenn ledanañ eus ar vali, etre div c'harzhad beuz, traoñ koad an dorgenn.
Hiniennoù all, chomet krennarded, a c'hoarie en em hegal hag a c'haloupe ken a ouient, troñset ganto o saeoù gwenn betek o daoulin.
Turiet o doa ar gloer, gant ar pig hag ar rañ [sic "rañv"], en douar gell ha meinek, e-kreiz un uloc'h tan[a]v e-giz moged. Ha tomm e oa bet an heol, ken e roste. Ma oa aet dezho an dour rouz [sic, "rous"].
- Emaoc'h o vont da welout ho tousig, breur Arturo ? - Gant ar vezh, breur Alano ! N'hoc'h eus ket mezh o komz evel-se ? - Bez' ez oc'h ur vrav a stipadenn atav ! a deñsas ar c'hwitouz. - C'hwi, chomit gant ho kramenn, mar plij ganeoc'h !
Ober a ra ul lamm. Ha diskenn a ra, en ur pennad tizh, gant an diri.
- ...'M eus aon ez ay ur bern merc'hed da gofes ganit. Me atav a yelo !
- [«]Adios, Padrito ! » emezi, sev he mouezh, gant ur stou a gostez d'he fenn.
Ar c'hi Soltan, ur mell ki-gward Alaman, torret e chadenn gantañ, a oa deut da lammat ouzh ar breur Arturo, evit c'hoari.
- Klevet em eus lavarout ez eus levrioù, skrivet penn-da-benn a-zivout maouezed noazh... Hag anaout a rit « La Mujer Desnuda » gant Blasco Ibañez?...
Da greisteiz hanter e vez merenn, hogen ne bad ket pell ar predoù, servijet ma vezer buan gant mevelien akuit niverus.
Gant ma vezo selaouet e c'hallo pep hini dispakañ e ijin, lâret penaos e sant an traoù koulz ha termal ivez, peogwir e vo fiziañs etre tud ar strollad.
Gant se n'eo ket ken "koustus" ha se dezhe cheñch tu: gouzout a ra an holl ne vo ket barnet na gourdrouzet kennebeut all.
N'eus nemet ur goulenn a dalvez : peseurt doare obererezh a vo dibabet evit bezañ efedus e-skeud ar strategiezh bet choazet ganimp?
Gallout a reer ober goap ouzh an enebourien oc'h ober van da sevel a-du gante met en un doare lu, en ur vont kalz re bell ganti, evit sikour an dud da gompren e vez diskuliet tra pe dra e gwirionez.
Kroget o deus da gehentiñ evit kendrec'hiñ emañ ar gwir gante.
Gwelloc'h a se a vo an istor rak c'hoant bras o do an arvesterien da c'hoût petra zo pennkaoz d'ho stourm, ha dre-se e vefont gouest da sevel a-du ganeoc'h da c'houde.
An eil re [skeudennoù] war-lerc'h ar re all a vo evel rannoù un teulfilm skrivet ha savet war-eeun ganeoc'h...
D'ar stourmerien all e vez lâret [lârer] nemetken ez eus bet savet ur raktres all gant un nebeut izili.
-gouzañv gante [tudennoù an istorioù mat], bezañ bamet gante, en em santout tost oute ha dre-se bezañ skoaz-ouzh-skoaz gante...-
Ken kriz ha kalet hag ar feulster fizik-se ez eo ar feulster gouzañvet gant ar re "wasket" er c'hevredigezhioù direizh a-vremañ : ur feulster psikologel, arouezius pe sevenadurel a-berzh an ensavadurioù an hini eo.
Gantañ [feulster an ensavadurioù] e skuizh an nen tamm-ha-tamm, cheñch a ra an darempredoù gant an dud en-dro dezhañ, koulz hag ar mod en deus d'en em welet ha d'en em briziañ, ha diwar-neuze [diwar neuze] e vod da soñjal e[n e] amzer da zont.
Ha dav e vefe laoskel e c'hwervoni da zispakañ, treiñ e fulor e kasoni, klask ober mezh d'an dud gant komzoù drouk ?
P'emaomp ganti ez eo an harz-debriñ pe, taeroc'h c'hoazh, an harz-evañ, an doareoù feulsañ a c'hall ur stourmer difeuls ober outañ e-unan.
Dav eo ober anv amañ deus un dra all : abred pe ziwezhat e vo embannet gant ur stourmer entanet ez eo ret sevel obererezhioù feulsoc'h-feulsañ peogwir e vez graet gant feulster (ha feulster bras a-wechoù) gant an enebourien.
Gant an titouroù bet dastumet war an dachenn e vo tu da sevel ur raktres gwirheñvel d'an obererezh.
Bez' ez eus ivez damdrec'hioù hag a zo mat da gaout bepred, gant ma'z int [vent] bet termenet mat gant ar strollad en a-raok.
Azezet int keñver-ha-keñver e div gador-vrec'h izel o c'hein gant brenkoù koad.
Seul vui ma n'a morse gwellwelerezh Adrianí en tu-hont d'ar "gant ma ne ve vo ket gwashoc'h."