Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Mots parents :
0

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
5
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

1. Rog danvezioù gwak ar c'horf, da heul un taol pe un troc'h prl. Ar mezeg a sell ouzh ma gouli. Kleizhennet eo ar gouli. Fuloret eo ar gouli. Fulor ha koeñv en-dro d'ur gouli. Pareañ, yac'haat, louzaouiñ, lienañ ur gouli. DHS. bloñs, pistig. HS. gloaz. 2. Ent strizh Gouliez. Abaoe mizioù e oa war he brec'h ur gouli brein na baree ket. 3. Dre skeud. Ranngalon, poan-spered. Gouli ar c'herse. HS. doan. 4. Dre skeud. Gwalenn (II). Karet a rae e vro ha gwelet e oa goulioù peg enni.

Exemples historiques : 
66
Masquer la liste des exemples

gouli

1499
Référence : LVBCA p86 (playe, blessure)

gouli

1499
Référence : LVBCA p86 (playe, blessure)

20. Pan oant antreet er prizon ez welsont ur sklaerder bras inestimabl peheni a sklaerise ar prizon hag ivez ez welsont an aelez ouzh ognamentañ he goulioù.

1576
Référence : Cath p17

Imprimit-chwi ar goulioù, / Ma itron en hor c'halonoù, / Hag ar basion vras hag ar gloazioù / [ma vent] Dirak bepred hor speredoù.

1622
Référence : Do. p62

Grit din, Mari, Dre an goulioù / A eure outraj an tachoù, / Na zeuy, a ziwezh da zezraoù, / Nepred droukspered d'hon metoù.

1622
Référence : Do. p63

Roit din, Mari, kontrision, / da cheñchañ leal a'm c'halon. / Dre ar pemp gouli a'r basion / Hor bez hep mar klouar pardon.

1622
Référence : Do. p62

trouskenn ar gouli

1659
Référence : LDJM.1 pg crouste (d'une plaie)

divantañ ur gouli

1659
Référence : LDJM.1 pg debander (vne plaie)

aozañ ur gouli

1659
Référence : LDJM.1 pg pêser (une playe)

teñs ur gouli

1659
Référence : LDJM.1 pg tente (d'vne plaie)

divandenniñ ur gouli

1659
Référence : LDJM.1 pg debander (vne plaie)

goulioù

1659
Référence : LDJM.1 pg playe

gouli

1659
Référence : LDJM.1 pg blessure, playe, vlcere

17. Grit din ouzhpenn bezañ gouliet / Gant e holl c'houlioù binniget, Stagit ma c'halon ouzh ar groaz, / A vezo ma flijadur vras.

1677
Référence : Do. p69

11. Imprimit don e bemp Gouli / E goueled hor speredoù-ni; / Ha skrivit en hon eneoù / E groaz, e wad hag e dachoù.

1677
Référence : Do. p68

e-pad tri miz ez eo bet war ar gwele gant ar gouli-hont

1732
Référence : GReg pg aliter

distanañ ur gouli

1732
Référence : GReg pg éteindre (adoucir la chaleur excessive d'une plaïe ardente)

ar gouli-hont en deus e zalc'het er gwele a-hed tri miz

1732
Référence : GReg pg aliter

lienañ ur gouli

1732
Référence : GReg pg bander (une playe)

e-pad tri miz ez eo bet en e wele gant ar gouli-hont

1732
Référence : GReg pg aliter

gouli

1732
Référence : GReg pg blessure, coup, fistule (ulcère.)

goulioù

1732
Référence : GReg pg blessure

goulioù

1732
Référence : GReg pg blessure, coup, fistule (ulcère, p.)

ur ouli

1732
Référence : GReg pg blessure

gouli marvel

1732
Référence : GReg pg blessure (mortelle)

ar gwad a zeue a vervadennoù bras eus e c'houli

1732
Référence : GReg pg (le sang sortoit à gros) boüillon(s de sa plaïe)

donet a rae fonnus ar gwad eus e c'houli

1732
Référence : GReg pg (le sang sortoit à gros) boüillon(s de sa plaïe)

kigañ a ra ar gouli

1732
Référence : GReg pg (la) chair (revient à la plaïe), (la playe se) consolide

lakaat ar palastr war ar gouli

1732
Référence : GReg pg appareil

gwriat ur gouli

1732
Référence : GReg pg coudre (une playe)

leun a c'houlioù

1732
Référence : GReg pg (percé de) coups

evit ar goulioù kozh eo mat an traet-se

1850
Référence : GON.II pg tréat, tret

Al louzaouenn-mañ a zo mat da gleizhennañ ar goulioù.

1850
Référence : GON.II pg kleizenna (Cette herbe est bonne pour cicatriser les plaies).

an afro a zo mat evit tennañ an drein eus ar c'houlioù

1850
Référence : GON.II pg afron

Kigañ a ra ar gouli.

1850
Référence : GON.II pg kiga (La plaie se remplit).

flaeriañ a ra e c'houli

1850
Référence : GON.II pg fléria

al louzaouenn-mañ a zo mat evit distanañ ar goulioù

1850
Référence : GON.II pg didana, distana

disneudennit an tamm lien-mañ da lakaat war e c'houli

1850
Référence : GON.II pg disneûdenna

va gouli a boazh

1850
Référence : GON.II pg poaz

gouli

1850
Référence : GON.II pg fîc'h, gouli

ur gouli en deus en e c'har

1850
Référence : GON.II pg gâr, garr

gloazus bras eo e c'houli

1850
Référence : GON.II pg glazus

goulioù

1850
Référence : GON.II pg gouli

Kigañ a ra ar gouli.

1850
Référence : GON.II pg gouli (La plaie se remplit).

gouli kozh

1850
Référence : GON.II pg gouli

gouli linek

1850
Référence : GON.II pg gouli

lienenn c'houli

1850
Référence : GON.II pg liénen (-c'houli)

Kontammet eo e c'houli

1850
Référence : GON.II pg koñtammi

gouli

1850
Référence : GON.II p.16, livre premier, "plaie".

goulioù

1850
Référence : GON.II p.16, livre premier, "des plaies".

An avron a zo mat evit tennañ an drein eus ar c'houlioù.

1850
Référence : GON.II pg afron (L'aurone est bonne pour retirer les épines des plaies).

Goude dont da vezañ lorgnezh, / Mezh ar vro ha gouli ar bed, / Gant o gwall reverzhi nec'het, / Ez eont, sammet a dorfejoù, / Da vreinañ er vac'h[,] oc'h 'r c'hefioù.

1867
Référence : MGK p130

Hag evit gwir, n'eo ket koll ar penn eo lavaret e teu galloud ur person, ur c’hure, da bareañ goulioù an ene, da bardoniñ ar pec’hedoù, da reiñ ar vadiziant, etc... eus a-berzh ur c’houarnamant hag a zo en e benn ur protestant marteze ha ne anavez ket eo ret kofes, pe un den disakret bennak ha ned a na war-dro iliz na war-dro beleg ebet, nemet pa vez oc’h ober pourmenadennoù en e rouantelezh, pe pa en em gav un nevezenti bennak gant e dud ?

1877
Référence : EKG.I. p.4-5

Distanañ a rae ar gouli nebeut-ha-nebeut, hag a-benn ur pennad e stankas ar gwad, rak abaoe m’oan en em lakaet da vale, e oa digoret ar glaz.

1878
Référence : EKG.II p.24

O digas a reas gantañ e-kreiz ar c’hoad ha reiñ da anaout dezho ar gwez, hag ivez al louzeier yec’hedus, dre zisklêriañ an dalvoudegezh anezho ha penaos ober ganto da bareañ kleñvedoù ha goulioù, da argas drouk-speredoù, da derriñ hud ha strobinelloù.

1923
Référence : SKET p.59

O roeñvat hag o seniñ ar c’horn-boud da gelenn ha da heñchañ e genvrezelidi, e renas an argasadenn betek ar penn, hag eñ gloazet hag o redek e wad dre veur a c’houli.

1923
Référence : SKET p.135

Setu amañ, emezañ, ar bir Ivos (2). Nerzh da yac’haat gouli ha kleñved a zo ennañ.

1924
Référence : SKET.II p.60-61

Gwelet hemañ mac’hagnet e holl izili, henhont astennet a-hed e gorf war hent ar belerined, a glemm, a derm, klevet-eñ o huanadiñ war e wallblanedenn : « O ! pet truez ouzh ur paourkaezh !… O ! pet truez !… » Hennezh, azezet harp ouzh ar c’hleuz, e flac’hoù en e gichen, euzhus da welet, a ziskouez e zivc'har debret gant ar goulioù hag ar c’hontron : « Sellit a-druez ouzh un den reuzeudik, c’hwi pere a zo yac’h ha divac’hagn ».

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 40, p.897-898 (Miz Ebrel 1924)

— Ar pezh a zo gwir, eme Jarlig kozh, sant Kireg a wenve hag a ziwrienne ar goañvennoù, an darouedennoù, ar gwenaennoù ; sant Melar a roe nerzh d’ar vugale blank ; sant Kado a yac’hae ar goulioù, sant Urlo ar remm, sant Kirio ar gorioù ; santez Roza a zigase laezh e bronnoù disec’het ar mammoù ; sant Herbot a wellae al loened, ha Gwerc’hez Itron-Varia ar Jaou a sederae, a sklaerijenne ar speredoù klañv gant an displijadur…

1925
Référence : BILZ2 p.134

Bilzig, meur a wech, en devoa bet gwelet paotred flemmet pa dremenent lann Bennenez evit mont da besketa d’an Traezh-Gwenn : unan a sune ar gouli, unan all gant un tamm neud-gouel a starde an ezel.

1925
Référence : BILZ2 p.119

Luduenn, c’hwi ’oar, goulioù o dislinañ en e c’houg, teir pe beder gwech, a zo bet gant e vamm betek e chapel, diarc’hen, e korf e roched, evit goulenn bezañ yac’haet.

1925
Référence : BILZ2 p.134

gouli

1931
Référence : VALL Displegadur p XLIII

gouli

1931
Référence : VALL Displegadur p XLIII

gouli

1931
Référence : VALL Displegadur p XLIII, blessure

Allas ! ar fallañ lomm c'hwerv / Am bo, pizh-razh, da skarzhañ c'hoazh / ' Vo ken grizias ha dour berv / Hag a lesko ma gouli noazh.

1960
Référence : PETO p42

Klask a ris ober eta gwellañ ma c'hellis ar pezh a zo merket war ar paper a vez da heul : Klask lakaat ar gouli da wadañ (met keit all a oa abaoe ar flemm ma ne oa ket da fiziout kalz war an dra-se); enflistrañ dek santimetrad-diñs a louzoù enep flemm an naered dindan kroc'hen ar c'hof, tommañ dour lakaet permanganat e-barzh, ha flistrañ ivez an dourenn-se tro-dro d'al lec'h bet flemmet, atav evit klask distruj ar bilim.

1985
Référence : DGBD p92

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux