Office public de la langue bretonne
Mari, mestrez ar gwerc'hezed, Pa zeuy ar marv, zo garv-meurbet, Gant daeloù, kañvoù, em c'haouded, c'hwi ouzh Jezuz ma eskuzit. Grit din plaen dougen testeni A'r poanioù, allas, ha'r c'hastiz En devoe Doue, hor gwir Roue-ni, Hag a'r glac'har e kalvari. Grit din, Mari, Dre ar goulioù a eure outraj an tachoù, Na zeuy a ziwezh da zeroù, Nepred drougspered d'hor metoù.
evit guïr
hag evit gwir
"Lennerien, emezañ, e kentskrid e vojennoù, va brezhoneg-me, ned eo ket brezhoneg naetaet a bep kemmeskadurezh eo ; komz a ran evel ma ra an dud hep deskadurezh. C'hoant am bize bet da lakaat e-barzh va labour gerioù gwir vrezhoneg hepken, ha da deurel er-maez ar re c'hallek, pa oan evit kaout ur ger brezhoneg bennak gouest da zisplegañ mat ar pezh am boa em spered. Hogen ar vent hag ar rim a oa ret din sentiñ outo; ken a ris dre heg ar pezh na'm bize ket graet dre gaer. Kement-se a gavis kalet evelkent ; setu penaos ez a hor brezhoneg ker da goll ! "
O welet kement-se, ha skuizh o c’hedal, me 'gred (ne gav ket din e vije dre vezh e vije bet, avat, rak an neb a nac’h e relijion hag e Zoue, n’en deus mezh dirak netra), ar person "intru" a lavaras da gabiten ar soudarded e oa gwell dezho lezer an oferenn a-gostez ha mont d’an ti-kêr evit lakaat war baper e oa eñ gwir berson Plougerne.
Evit gwir, n’oant ket Priñsezed ha ne risklent ket o buhez evit ur Roue hag ur Rouanez ; mes ker c’hwek eo o buhez da ziv blac’h paour a Vreizh-Izel evel ma’z eo da ur Briñsez eus a Bariz, ha ken talvoudus e tle ar galon hag ar garantez a ziskouezer e-keñver ul labourer diwar ar maez, evel e-keñver ur Roue bras war e dron.
An Arc'hdrouiz, anvet gant Gorsedd Beirdd Ynis Prydain (mammenn an holl C'horseddoù) a zo rener evit gwir war holl C'horseddoù ar bed hag an holl Drouized-Veur a dle sentidigezh dezhañ war bezh a sell ouzh ar Barzhaz, evit ma vezo dalc'het an holl C'horseddoù war hent ar glad varzhek da virviken.
Mar n’hellez ket stummañ an dud diouzh da c’hoant, na zeuet da wir evidout an dro-enep : n’en em lez biken da vezañ stummet gant an dud hag an darvoudoù, nemet a-youl e plegfes da se e sell eus ar Vad, rak n’eo ket un dervenn start ez eo, ne vo biken ur c’halet a baotr, ne vo biken anvet den-meur, hogen merc’hodenn-goar, krouadur-pri, bugel-douar, an neb en em lez da vont from-difrom da heul an traoù a-ziavaez.
gwir
degas da wir
derc'hel da wir
kemer da wir
lakaat da wir
Goustatoc'h eget ar re gentañ e tiskennont c'hoazh (4,83% well-wazh), ha n'eo ket souezhus, pa 'z eo gwir n'eo ket ken pign amañ torrod-meur an Douar-Bras hag e-tal aodoù atlantek ar Stadoù-Unanet (daoust d'ar pezh a soñjer peurliesañ).
« Da c’hortoz ma vo gouezet pe wir pe faos eo ar c’heloù trist-se, evomp ur chopinad, ha yec’hed d’ar re vev ! »
Dre-se, darn a gavo da zeren din bezañ en em [ur ger a vank amañ, -gontet ?-] e 24 bloaz bevet ent gwir kement ha tud arruet da 50 vloaz, e respontin c'hoazh n'eo ket tre ma istor ma-unan eo e fell ganin dezrevelliñ, mes istor an traoù souezhus a zo bet digouezhet e Breizh em amzer yaouank, hag on bet evel ur benveg graet gant an tonkadur evit o seveniñ.
Gwir eo en doa tost da 80 vloaz d’an ampoent.
Hepdale, ar paotrig-se a ziskouezje dezho e nerzh, evit dougen ar sac’h ar pounnerañ, hep chom war-lerc’h, na skuizhañ nepred, e ampartiz war an embregerezh-korf, war ar rederezh, war gement c’hoari eskuit, en ur ger, ur gwir soudard, a voe anvet kaporal a-raok diwezh e vloavezh kentañ servij, ha serjant goude.
Evit gwir, ma c'halon a oa nec'het gant ar cheñchamant.
An neb a ya re vuhan e deod en dro [en-dro], a lavaro, mod pe vod, sotonioù. Rak an den a wir furnez, ne gomz morse dre bres.
Re wir, siwazh ! O ! amañ eo ken trist chom unan e-unan !
Burzhudus ? Gwiroc’h e vefe lavarout : burzhudusañ teñzor bet gwelet morse gant lagad mab-den.
Peogwir e lavar an holl emañ eno, eno emañ sur ; n’eus netra gwiroc’h.
Hag an dra-se a oa gwir, gwiroc’h eget gwir, rak klevet e oa bet, e-pad an noz, youc’hadennoù mantrus, spontus, ha den ebet war an douar ne c’halle youc’hal en doare-se.
Ha pediñ a rin evidoc'h a wir galon.
Hogen pa’z eo gwir n’emañ ket war hon tro korf an touell, aesoc’h eo herzel, disteroc’h riskl an argoll… Daoust ma’z eus da ziwall er gouent zoken, rak an Diaoul a zo soutil, lies-stumm, diniver e widreoù !...
- Ur servij a bouez bras am eus da c'houlenn diganit, Sezni. Va devezh diwezhañ eo diskenn en iliz. Bez [sic] ar vadelezh da vont, fenozh [sic, fenoz], em flas, d'ober un taol-skub d'an chantele, ha da ziboultrennañ an aoterioù ! - A wir galon vat ! Mont a rin, sur...
- C'hwi ivez, breur Alano, a gav on bet brell ha droch dec'h da noz : n'eo ket gwir ?
- Setu, gwir ? N'ouzez ket petra eo ar Garantez ?... Ar Garantez a zo mezevennusañ, diharzusañ prof a voe roet d'ar gristenien gant an Aotrou Doue.
E-keñver gouelec'hiad an tachennoù rouz dizour ha dic'heot, pe ar pantennoù meinek, dalc'hmat o kinnig disac'hañ, a oa da dreuzañ da vont di, San-Miguel, hag eñ freuzh-difreuzh [sic, freuz-difreuz], a oa anezhañ ur wir c'hlasenezenn, bourrus bevañ enni.
Evel ma n'em eus ket bet va-unan tu da dremen dre vMonrovia, n'oufen ket lavarout ha gwir e c'hell bezañ ar sorc'henn-se.
En abeg da se eo e veze kavet, en amzer-se, gwir goñversanted hag a c'houneze o buhez en ur werzhañ labourerien d'an droc'herien.
Da ziwezhañ ez eus fellet din komz diwar-benn an dra-se pa'z eo gwir ez eo alies ar goulenn kentañ a vez savet ouzhin
"Gwir eo, met sentus-holl e ersavont," eme Likomitrou o tont er gaoz.
Ar raksant am boa zo deuet da wir a-benn ar fin.
Eo, re wir eo, emezi.
Mots précédents
Mots suivants
gwir