Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Formes fléchies : 
4
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

1. [1499, 1659, 1732, 1850, 1867, 1909, 1927, 1931, 1943, 1944, 1980, 1985] Riblennad douar a-hed ur mor pe ur stêr. [1499] Aod. [1659] Aod. [1659] Aochoù. [1732] Aod. [1732] Aojoù [1732] Lestr evit diwall an aod. [1732] Listri evit diwall an aod. [1850] Aod. [1732] Aodoù. [1850] War an aod em eus e gavet. [1850] Ar barr-amzer en deus hon taolet war an aod. [1867] Ul lizennig, c'hoazh tamm lizenn, / Voe paket gant ur pesketaer / War aod ur stêr. [1927] Aod. [1927] Aodoù. [1931] Aod. [1931] Aodoù. [1943] Bez' e lavared ne veze ket a grignerezh dindan ar mor, en enep d'ar pezh a c'hoarvez war an douar : e-tal an aodoù e veze gouest marteze ar froudoù-mor da gleuzañ ; en tu-hont da gant metr donder, avat, ne vije ket evit kas da benn ur seurt labour. [1944] D'an hañv e vezemp kaset da gouronkañ da aod ar Rozera hag ur wech bennak e veze graet « pourmenadennoù bras », da lavaret eo ez aed gant an hent-houarn da Lambal, da Gintin, pe da Gastellaodren. [1980] Ur wech ouzhpenn eo bet duet ha louzet aochoù Breizh gant ar mazout. [1985] En deiz war lerc'h, tost da vat war-dro an hevelep eur, e tiborzhie al lestr 'Brazza' evit e veaj da aodoù kornaoueg Afrika. [1985] Betek ar porzh-se e weler un aod uhel ha glas, kaer-meurbet, met pelloc'h er reter ne vo gwelet e-pad devezhioù nemet aodeier izel ha traezhek. Eno ez eus ur wenodenn hed-da-hed an aod. An ti-se zo harp en aod. Mont da bourmen d'an aod. Aodeier Breizh. Ul lestr taolet war an aod, en aod. Aod ar mor. Aod ar stêr. & Tr. Redek an aodoù : mont ha dont war an aod. HS. arvor, glann, ribl. & Trl. Tud an aod : Arvoriz (enebet ouzh tud diwar ar maez, tud eus kêr). & Trl. PEMDEZ Paotred an aod : ar besketaerien. & [1732] Gward an aod : den a zo fiziet ennañ ar garg da ziwall an aod. [1732] Kabiten gward an aod, [1732] kabitaned gward an aod. [1732] Lestr gward-an-aod : lestr a implij an dud ar garg-se gante. [1732] Lestr gward an aod. & Evned aod : a vev en ardremez an aod. & [1732] Kosteziñ an aod, [1732, 1931] riblañ an aod, [1732] heuliañ an aod, [1732] mont a-hed an aod, [1732] mont e-biou an aod, [1732] mont e rez an aod, [1732] mont e resed an aod, [1732] tremen a-rez an aod : mont gant ur vag a-hed arvor un douar bnk., tost pe tostoc'h outañ evit ma chomo a-wel d'ar vartoloded. [1732] Tremenet en deus a-rez an aod. [1732] Tremenet en deus e rez an aod. [1732] Aet eo e-biou an aod. [1732] Aet eo e rez an aod. [1732] Aet eo e resed an aod. [1931] Riblañ aochoù. 2. [1909] Tornaod. [1909] Tor an aod. [1909] N'a ket e tor an aod. Eno eo serzh an aod. Mont d'un tu bnk. dre zindan an aod. & Mont dindan an aodoù : e-harz an tornaodoù. 3. Ent strizh Traezhenn, grae. N'eus den war an aod. Deuet eo ar mor en aod. Mont d'an aod da glask kregin, da gerc'hat bezhin. Diskenn en aod. Sevel diouzh an aod. Treuziñ an aod. Mont d'un tu bnk. dre an aod. & Lakaat ur vag a-benn en aod : lakaat an araog anezhi war ar sec'h. & Trl. Kas ub. da dreiñ bili d'an aod : kas anezhañ diwar e dro. & [1732] Bord an aod. & [1732] Rez an aod [1732] Tremenet en deus a-rez an aod. [1732] Tremenet en deus e rez an aod. & Diren. Mont d'an aod, bezañ en aod : war an draezhenn, ar c'hrae evit diverrañ e amzer. Mont d'an aod, bezañ en aod : war ar c'hrae evit dastum kregin, kresteneged h.a. & Traezh aod, mein aod : a zastumer en aod. & Teil aod : bezhin a zastumer evit teilañ an douar. & Ur porzh aod : ur porzh naturel e-tal ur c'hrae. 4. Trl. An aod vev : rann eus ribl ar mor a vez goloet gant al lanv ha dizoloet gant an tre da bep morad. Ar garreg-se zo en aod vev. 5. Rann vor zo tost d'an aod. Bez' ez eus pesked er mor don a zeu d'an aod en hañv. & Trl. Mont d'an aod : mont war vor da besketa nepell diouzh an douar. Aet eo ar besketaerien d'an aod gant o bagoù : aet int da besketa. 6. Douar (enebet ouzh ar mor). Bezañ, chom en aod. & [1659] Arruout en aod, [1659, 1732, 1931] dont en aod, degouezhout en aod : douarañ evit ur vag. [1732] Deuet en aod. [1931] Dont en aod. & Kas ub., udb. en aod : betek an douar. 7. Ent strizh Porzh. Mont d'ober un dro war an aod. 8. MERDEAD. Bezañ en aod d'udb. : etrezañ hag an aod. Tremen en aod d'ur roc'h.

Exemples historiques : 
70
Masquer la liste des exemples

aod

1499
Référence : LVBCA p24 (riue)

arruout en aod

1659
Référence : LDJM.1 pg aborder

aochoù

1659
Référence : LDJM.1 pg riuage

aod

1659
Référence : LDJM.1 pg riuage, aut

dont en aod

1659
Référence : LDJM.1 pg aborder

Tremenet en deus a-rez an aod.

1732
Référence : GReg pg friser (Il a frisé la côte.)

deuet en aod

1732
Référence : GReg pg aborder (prendre terre, venant de la mer, pp)

kabiten gward an aod

1732
Référence : GReg pg garde-côte (Capitaine garde-côte.)

kabitaned gward an aod

1732
Référence : GReg pg garde-côte (Capitaine garde-côte, p.)

lestr gward an aod

1732
Référence : GReg pg garde-cote (vaisseau armé pour garder la côte)

Aet eo e-biou an aod.

1732
Référence : GReg pg friser (Il a frisé la côte.)

Tremenet en deus e rez an aod.

1732
Référence : GReg pg friser (Il a frisé la côte.)

aod

1732
Référence : GReg pg coste (ou côte, rivage de la mer)

aojoù

1732
Référence : GReg pg coste (ou côte, rivage de la mer)

aojoù

1732
Référence : GReg pg coste (ou côte, rivage de la mer)

aodoù

1732
Référence : GReg pg coste (ou côte, rivage de la mer)

bord an aod

1732
Référence : GReg pg côte (de la mer)

kosteziñ an aod

1732
Référence : GReg pg costoyer (aller le long d'une côte, d'un rivage)

riblañ an aod

1732
Référence : GReg pg costoyer (aller le long d'une côte, d'un rivage)

heuliañ an aod

1732
Référence : GReg pg costoyer (aller le long d'une côte, d'un rivage)

monet hed an aod

1732
Référence : GReg pg costoyer (aller le long d'une côte, d'un rivage)

mont a-hed an aod

1732
Référence : GReg pg costoyer (aller le long d'une côte, d'un rivage)

listri evit diwall an aod

1732
Référence : GReg pg garde-cote (vaisseau armé pour garder la côte, p.)

dont en aod

1732
Référence : GReg pg aborder (prendre terre, venant de la mer)

lestr evit diwall an aod

1732
Référence : GReg pg garde-cote (vaisseau armé pour garder la côte)

Aet eo e resed an aod.

1732
Référence : GReg pg friser (Il a frisé la côte.)

Aet eo e rez an aod.

1732
Référence : GReg pg friser (Il a frisé la côte.)

aod

1850
Référence : GON.II pg aod (Rivage de la mer. Plage. Bord de l'eau.), od, ribl

Ar barr-amzer en deus hon taolet war an aod.

1850
Référence : GON.II pg bar-amzer (Le coup de vent, l'ouragan nous a jetés sur la côte).

aochoù

1850
Référence : GON.II pg aod (Rivage de la mer. Plage. Bord de l'eau, Pl.)

aod

1850
Référence : GON.II pg aod (Rivage de la mer. Plage. Bord de l'eau – Hors de Léon.)

aod

1850
Référence : GON.II pg aod (Rivage de la mer. Plage. Bord de l'eau – Hors de Léon.)

aod

1850
Référence : GON.II pg ot (Rivage de la mer. Plage. Bord de l'eau – Hors de Léon.)

tonn aod

1850
Référence : GON.II.HV pg tonn-aod (Bruit éclatant des flots de la mer)

En dinaou eus ar menez ez oa ur wazh, war aod pehini edo tiig un den fur.

1850
Référence : GON.II p.61, livre second, (Au pied de la montagne, il y avait un ruisseau, sur le bord duquel était la maisonnette d'un sage).

War an aod em eus e gavet.

1850
Référence : GON.II pg aot (Je l'ai trouvé sur le rivage.)

aod

1850
Référence : GON.II pg aod (Rivage de la mer. Plage. Bord de l'eau.), klañ

aodoù

1850
Référence : GON.II pg aot (Rivage de la mer. Plage. Bord de l'eau, Pl.)

Ul lizennig, c'hoazh tamm lizenn, / Voe paket gant ur pesketaer / War aod ur stêr.

1867
Référence : MGK p41

Un den hanvet Tunk, eus n’ouzon dare pe vro, a yoa deuet abaoe un daou pe dri bloaz bennak da lavaret d’an Arvoriz en doa prenet an aod a zo dirak Gwinevez, Trelez ha Goulc’hen, hag a ya eus a Bloueskad da Blouneour-Dreaz.

1877
Référence : EKG.I. p.240-241

Eno e kavjont c’hoazh ur martolod digaset gant kabiten al lestrig f[l]oder evit diskouez an hent dezho, a-hed an aod penn-da-benn, gant aon n’her gouizient ket.

1877
Référence : EKG.I. p.23

Nann, n’oa den na war an aod, na war an tevenn.

1877
Référence : EKG.I. p.224

N'a ket e tor an aod.

1909
Référence : BROU p430 (Ne va pas au bord de la grève.)

tor an aod

1909
Référence : BROU p430 (falaise)

Tri bloaz a oa neuze o doa kuitaet enez Londobris war aod an Iberi, tri bloaz ma heulient hent an elerc’h, ma verdeent a-dreuz peurvanoù ar reuniged, hep ken hentadur nemet gant an evned hiraskellek, rakkannaded ar barradoù-amzer.

1923
Référence : SKET p.97-98

Bremañ e stagin da zibunañ hiroc’h kudennad an divroadegoù, donedigezh ha diazezidigezh ar seizh strollad war aod ar Goularz hag e bro an Teir Stêr.

1923
Référence : SKET p.87

A vro-Spagn pe eus an Afrik, o bro c’henidik, e teuent o hedañ aodoù Galia, ha pa zigouezhjont, en abardaez da guzh-heol, en aber an Albis, edont o paouez ober tro enez Iverio hag enez Albio.

1923
Référence : SKET p.97

Setu un douar, emezo, ha bremaik e touarimp, kaset m’emomp d’an aod gant nerzh an dour.

1923
Référence : SKET p.110

Eus al lec’h milliget-se, kent d’al lanv distreiñ da wastañ an aod-mor, o doa kemeret o nij teir alarc’hez, fromet ha nec’het-holl.

1923
Référence : SKET p.113

Dont a ra an teir alarc’hez er mor, da c’houlou-deiz, o hirstrivañ da ziraez an aod enep.

1923
Référence : SKET p.114

Ar re-mañ, o welout an darbaroù a raed en aod, a zifreas morañ o listri ha sevel e-barzh.

1923
Référence : SKET p.117

Marvet Momoros, ar seizh mab hag an nav douaren ha daou-ugent anezhañ a astennas, a-ziwar-goust tir ar Skaled hag ar Sitoned, an douar perc’hennet gant poblad ar Marc’h hed-ha-hed da holl aod reterel lenn an Heol.

1923
Référence : SKET p.123

Eno emañ, en traoñ gra Pennenez : bevennet eo gant porzh ar bagoù hag ar palud, an aod Gwenn-Veur ha Porzh Biliek.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.807 (Miz Genver 1924)

Pignat a eure war e gein, hag eñ, e gelc’hig-aour o ruilhañ en e raok, d’an daoulamm a-hed holl gildroennoù an aod.

1924
Référence : SKET.II p.22

Peñse en devoa graet, en un tu bennak, war aodoù mor ar Su. Gwir ? gaou ? Den ne ouie.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.812 (Miz Genver 1924)

Ac’hane, a-dreuz an arvor hag aod Lokireg, ec’h erruas er gêr a-raok serr-noz.

1925
Référence : BILZ2 p.175

aodoù

1927
Référence : GERI.Ern pg aod (Rivage, côte, p.)

aodoù

1927
Référence : GERI.Ern pg aod (Rivage, côte, Van., p.)

aochoù

1927
Référence : GERI.Ern pg aod (Rivage, côte, p.)

aod

1927
Référence : GERI.Ern pg aod (Rivage, côte)

riblañ aochoù

1931
Référence : VALL pg cabotage, caboter

aod

1931
Référence : VALL pg bord (bord de l'eau)

aodoù

1931
Référence : VALL pg bord (bord de l'eau, p.)

aojoù

1931
Référence : VALL pg bord (bord de l'eau, p.)

dont en aod

1931
Référence : VALL pg aborder (en terme de marine)

Bez' e lavared ne veze ket a grignerezh dindan ar mor, en enep d'ar pezh a c'hoarvez war an douar : e-tal an aodoù e veze gouest marteze ar froudoù-mor da gleuzañ ; en tu-hont da gant metr donder, avat, ne vije ket evit kas da benn ur seurt labour.

1943
Référence : TNKN p11

D'an hañv e vezemp kaset da gouronkañ da aod ar Rozera hag ur wech bennak e veze graet « pourmenadennoù bras », da lavaret eo ez aed gant an hent-houarn da Lambal, da Gintin, pe da Gastellaodren.

1944
Référence : EURW.1 p51

Ur wech ouzhpenn eo bet duet ha louzet aochoù Breizh gant ar mazout.

1980
Référence : BREM Niv. 1, p. 3

En deiz war lerc'h, tost da vat war-dro an hevelep eur, e tiborzhie al lestr 'Brazza' evit e veaj da aodoù kornaoueg Afrika.

1985
Référence : DGBD p10

Betek ar porzh-se e weler un aod uhel ha glas, kaer-meurbet, met pelloc'h er reter ne vo gwelet e-pad devezhioù nemet aodeier izel ha traezhek.

1985
Référence : DGBD p18

Étymologie

Termen predenek a glot gant ar ger "allt" (tor ur menez) e kembraeg, "als" (aod e kerneveureg). Troet eo an daouad kensonennek "-lt-" da "-ao-" e brezhoneg a-vremañ. *Alt e oa ar stumm orin. Ouzhpenn an emdroadur fonetek ez euz c'hoarvezet ur rikladur ster d'an termen-mañ a dalveze da verkañ un uhelenn (ster miret e kembraeg a-vremañ) e penn-kentañ pa dalvez bremañ da verkañ un dachenn izel war vord ar mor. Da dostaat emañ an termen-mañ d'al latin "altus" (uhel), ar spagnoleg hag an italianeg "alto" (uhel), ar galleg "haut" (uhel).

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux