Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
2
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
8
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. 1. Tarv yaouank, n'en deus ket sailhet c'hoazh. Ar c'holeoù hag an annoared. & Kole brizh : loen mojennel a gantre en noz, hervez ar c'hontadennoù pobl. [1924] Hag ar c’hannerezed-noz ?… Hag ar c’hole brizh ?… Hag ar c’hornandoned ?… 2. Dre ast., rannyezh. Tarv. Emañ ar vuoc'h o c'houlenn kole : o c'houlenn par. & Kole-tarv : tarv. II. Dre skeud. (db. an dud) A. 1. Gwaz hep e bar, barrek-kenañ. Yann-se zo ur c'hole ! 2. Gwaz reut e zoareoù, diaes ober outañ. 3. Trl. kv. Blejal evel ur c'hole : huchal kreñv-tre hag ivez kanañ fall ha kreñv. Ar sakrist pa gane a vleje evel ur c'hole. B. (db. an traoù) 1. Labour diaes da seveniñ. Sell aze ha zo ur c'hole d'ober. 2. Tonnoù bras darev da darzhañ.

Exemples historiques : 
13
Masquer la liste des exemples

kole

1499
Référence : LVBCA p117 ('jeune taureau')

kole

1699
Référence : Har. pg kole (taureau)

kole

1699
Référence : Har. pg kole (taureau)

kole

1850
Référence : GON.II pg kôlé, kozlé (Jeune taureau).

kozle

1850
Référence : GON.II pg kôlé, kozlé (Jeune taureau).

koleoù

1850
Référence : GON.II pg kôlé, kozlé (Jeune taureau. Pl.)

kodle

1909
Référence : BROU p205

mont gant ar vuoc'h d'ar c'hodle

1909
Référence : BROU p. 215 (conduire la vache au taureau)

A-douez e vlev melen tev ha rodellek e tiboufe ur re gerniel kole-tarv (3), lemm ha gwariet-sebezus, a luc’he evel arc’hant ouzh bannoù al loar.

1923
Référence : SKET p.50 (p.197, "Da reiz[h]a[ñ]" : "P. 50, trede dilinenna[ñ], lin. 5, e lec’h « e vleo melen teo » lenn « e vleo melen stank »).

Hag ar c’hannerezed-noz ?… Hag ar c’hole brizh ?… Hag ar c’hornandoned ?…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.948 (Mae 1924)

Ya, met ar vuoc’h a oa bet gant ar c’hole, ur pemzek deiz a oa, ha, pa erruas ar bugel ganti er gêr, he ferc’henn en deus dezhañ kanet ur c’hantik all, ha ken didruez all.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 45, p.1066 (Gwengolo 1924)

Mont d'an oferenn-bred : selaou ar c'han war an ton krampouezh gwinizh, selaou ar seurezed o kanañ kantikoù brezhonek ; selaou ar sakrist kozh o son an ofikleid, pa gane e vleje evel ur c'hole ; selaou ar person, an aotrou Pinson, pe ar c'hure, an aotrou Kozaned, pe an tad Jouan, oc'h ober o sarmon e brezhoneg ; ar c'hleier bihan o tiñsal, ar c'hleier bras o vrallañ, holl e oant brav da glevout ; ha goude an oferenn-bred, selaou an embannoù, « war ar groaz ».

1944
Référence : EURW.1 p26

Mard eo koant ar balafenned, ez eus loened all hag a zo gouest da lakaat un den da bennfolliñ ha da vont da vreskenn evel ur c'hole brizh.

1985
Référence : DGBD p57

Note d'étude

Diskouez a ra ar ger-mañ un emdroadur klasel kodle > kozle > kole. Miret eo bet an henstumm "kodle" war enez Eusa (BROU 1909).

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux