Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Formes fléchies : 
8
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. 1. Lec'h distro a zere mat evit kuzhat ub., udb., evit mont da guzhat. Klask ur c'huzh da ub. Dizoleiñ ur c'huzh. 2. Bod, repu. Klask kuzh e-touez al lann. Difennet d'an holl reiñ kuzh ha golo dezho. [1877] Pa deuas an deiz, e soñjas klask kuzh hag un tamm bara en tu pe du, rak ne grede ket distreiñ d’e leandi. [1878] Edont, Jañ-Mari ar Flo[c'h] hag eñ, o klask ul lec’h bennak goudor a-walc’h da ober ti da reiñ golo ha kuzh d’an Aotrou Lejeune. 3. Trl. Kuzh an deiz : serr-noz. HS. kuzhiadell, toull-kuzh. II. A. Tr. ar. E KUZH DA, OUZH UB. : hep d'an den-se gouzout. Graet en doa an dra-se e kuzh d'e vreur. Debriñ a rae chokolad e kuzh ouzh e vamm. [1877] E-pad m’edo an "arme noar" o laerezh e ti ar re binvidik, Roparzh Mengi a yae, e kuzh, eus an eil ti d’egile. B. 1. (db. an heol, al loar) MONT DA GUZH : mont diwar wel, diskenn dindan rizenn an dremmwel. Aet e oa an heol da guzh. 2. BEZAÑ, CHOM, MONT DINDAN GUZH : bezañ, chom kuzhet, mont da guzhat. 3. [1878, 1944, 2015] DRE GUZH : dre laer, hep na vefe disklêriet. Kuitaat ur vro dre guzh. [2015] Stourm dre guzh. 4. E KUZH : hep gouzout d'ar re all. Disklêriañ udb. da ub. e kuzh. C'hoarzhin e kuzh : hep diskouez. 5. DIWAR GUZH : anez na oufe den. Silañ binim diwar guzh e kalonoù an dud.

Exemples historiques : 
57
Masquer la liste des exemples

kuzh

1499
Référence : LVBCA p128 (celement)

e kuzh

1659
Référence : LDJM.1 pg (en) cachettes, derriere, en (cachette)

neb zo endan guzh

1732
Référence : GReg pg fugitif (-ive, errant, caché, pour crimes, ou pour dettes)

e kuzh

1732
Référence : GReg pg (à la) dérobée

dindan guzh

1732
Référence : GReg pg fugitif (-ive, errant, caché, pour crimes, ou pour dettes)

friponet e kuzh

1732
Référence : GReg pg filouter (pp.)

friponiñ e kuzh

1732
Référence : GReg pg filouter, griveler (faire des profits secrets & illicites dans une commission, Van.)

kavailhañ e kuzh

1732
Référence : GReg pg cabaler (faire une cabale, une conspiration secrette)

kuzh

1732
Référence : GReg pg (une) cache

kuzhioù

1732
Référence : GReg pg (une) cache

kuzh

1732
Référence : GReg pg (une) cache

Emañ pell zo dindan guzh.

1732
Référence : GReg pg fugitif (Il est depuis long-temps fugitif.)

kuzh

1732
Référence : GReg pg (en) cachette

e kuzh

1732
Référence : GReg pg (en) cachette

tennañ e kuzh war ur re bennak

1732
Référence : GReg pg canarder (quelqu'un)

tenniñ e kuzh àr unan bennak

1732
Référence : GReg pg canarder (quelqu'un)

dimiziñ graet e kuzh

1732
Référence : GReg pg (mariage) clandestin

bank flodus ha malisius graet e kuzh

1732
Référence : GReg pg (banqueroute) clandestin(e)

e kuzh

1732
Référence : GReg pg clandestinement, furtivement (à la derobée)

e kuzh

1732
Référence : GReg pg clandestinement

kuzhoù

1732
Référence : GReg pg (une) cache

Emañ pell zo endan guzh.

1732
Référence : GReg pg fugitif (Il est depuis long-temps fugitif.)

E kuzh

1850
Référence : GON.II pg kûz (en cachette, en secret, secrètement).

Perak hoc'h eus-hu graet an dra-se e kuzh ?

1850
Référence : GON.II pg é-kûz (Pourquoi avez-vous fait cela en secret, en cachette ?)

e kuzh

1850
Référence : GON.II pg é-kûz (En secret. Secrètement. En cachette. A la dérobée. Furtivement. Clandestinement)., enn-amc'houlou, enn-diswel

kuzh

1850
Référence : GON.II pg tuoni, pg kûz (Cache, lieu secret, propre à cacher quelque chose. Cachette. Secret. Retraite).

kuzhioù

1850
Référence : GON.II pg kûz (Cache, lieu secret, propre à cacher quelque chose. Cachette. Secret. Retraite. Pl.)

kuzh

1850
Référence : GON.II pg kûz (En Vannes, kûc'h).

kuzhioù

1850
Référence : GON.II pg kûz (En Vannes, kûc'h, Pl. eu).

kuzh

1850
Référence : GON.II pg kûs, pg kûz (Cache, lieu secret, propre à cacher quelque chose. Cachette. Secret. Retraite).

Arabat, emezañ, arabat gwerzhañ 'n douar Hor beus bet digant hon tadoù, Rak den, eveldon-me, ne oar Ez eus dindan ar pengennoù Ur c'huzh a zo leun a arc'hant

1867
Référence : MGK p30

Pa deuas an deiz, e soñjas klask kuzh hag un tamm bara en tu pe du, rak ne grede ket distreiñ d’e leandi.

1877
Référence : EKG.I. p.43

Ar manac’h a yeas en e guzh, ha Job Karo ha Dider Krogennek a yeas o-daou war-zu leandi Sant-A[l]bin.

1877
Référence : EKG.I. p.47

E-pad m’edo an "arme noar" o laerezh e ti ar re binvidik, Roparzh Mengi a yae, e kuzh, eus an eil ti d’egile.

1877
Référence : EKG.I. p.196

Me, eus va zu, a zalc’ho mat d’am ger, ho kuitaio hiriv hag a glasko en tu bennak un tamm kuzh.

1877
Référence : EKG.I. p.244

Etre hanternoz hag un eur, an Aotrou de la Marche, goude bezañ lakaet dilhad all, a deuas, dre guzh ha dre a-dreñv kêr, da vaner an Aotrou de Poulpiquet-Koatlez, a yoa o chom er Gernevez.

1877
Référence : EKG.I. p.16

Edont, Jañ-Mari ar Flo[c'h] hag eñ, o klask ul lec’h bennak goudor a-walc’h da ober ti da reiñ golo ha kuzh d’an Aotrou Lejeune.

1878
Référence : EKG.II p.191-192

Mont ha mont a raent ken na zistagent tammoù taouarc’h gant beg o botoù ; sur e oant eus o zaol, rak n’oa na ti, na koad, na kleuz ebet zoken e nep tu, n’oa nemet aod ha tevenn ; n’oa ket ivez ‘ta tamm kuzh ebed e neblec’h.

1878
Référence : EKG.II p.188

D’an iliz, e kuzh, ‘c’ha e berr, / Laerezh ‘ra kef ‘n [a]otro[ù] sant Pêr, / Ha, da serr-noz, ti an Ostiz, Yann da evañ ‘vel ur bouc’hiz ! / Ar jist[r] neve[z] ‘zo mat ha dous : / o lonkañ na skuizh hon marmouz / ‘Barzh ar barrouz, ar pinvikañ, / Muioc’h me[z]v na c’helfe be[z]añ. /

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

E kuzh edo e vag e-kreiz ar raoskl rag-eeun d’al lec’h m’en em gave ar maouezed.

1923
Référence : SKET p.134

Hag int bremañ dindan guzh e-mesk ar raoskl, en o meno skrapat hini pe hini.

1923
Référence : SKET p.135

A-dal ma ’z ae an heol da guzh edo pobl Vanos a-bezh gronnet el lec’h-se a-hed bevenn ar c’hoad.

1923
Référence : SKET p.60

Kouronket dezhañ, ez a da guzh a-dreñv ur roc’h, e las-bann en e zorn.

1924
Référence : SKET.II p.22

kuzh ar gwele

1931
Référence : VALL pg alcove

Ma lennadurioù a zeue d'am spered, rak dre guzh em boa lennet Alfred de Musset ha Lamartine ; lennet em boa 'Marie', barzhoneg divarvel Brizeug ; evidon, ur barzh a ranke kaout un dousig da ganañ ; ne soñjen ket n'em boa nemet 16 vloaz hanter

1944
Référence : EURW.1 p45-46

Pa'z aen da graoña en-dro d'ar Buenoù, he c'haven en ur prad o vaesa he saout, hag azezet en he c'hichen e-pad eurvezhioù a gaven berr, e konten dezhi netraigoù, e raen dezhi cherisoù ; evel daou labous digabestr dindan heol an neñvoù, ne wele hini ac'hanomp, a-dra-sur, droug ebet er blijadur a gemeremp oc'h en em gavout e kuzh ouzh an holl.

1944
Référence : EURW.1 p45

Mes ar vrud a redas betek divskouarn « Juluen » e skriven dre guzh rimadennoù difennet ; pa voe serret ar studi e voe graet ur furch em boest, hag e voe kavet ur c'haier warnañ bep seurt istoriou mat ha fall, lod e galleg[,] lod e brezoneg.

1944
Référence : EURW.1 p42

Hag e krogis da sevel, dre guzh, e-pad studioù hir an abardaez, rimadelloù ha kontadennoù brezhonek, a lennen e-barzh ar porzh, hag e-pad ar baleadegoù, d'am c'hendiskibien.

1944
Référence : EURW.1 p42

Pa oan bihan e weled toull ur c'haran war bord hent Mil-ar-Prad, hag ac'h ae dindan an douar betek kavioù ar c'hastell-kreñv, hag a roe an tu d'an difennourien da vont kuit dre guzh, ma vijent e riskl da vezañ paket.

1944
Référence : EURW.1 p17

E widre ma laka chalet ; / Dre guzh e stourm kreñv ha kalet, / Da fall e tro bremañ an traou / Hag ouzhin 'ra ar gwashañ gaou.

1960
Référence : PETO p30

Ma urzh zo groñs ; n'er c'hlevi ken : / E pe doull kuzh emañ an den ?

1960
Référence : PETO p39

Hiriv, dre heñchoù leun a fank, / Karroñchoù don, lanneier frank, / A-dreuz ar pri, a-dreuz ar vein, / War-zu ur vilin, me o blein, / Ur vilin-dour, en ul lec'h kuzh, / A gerzh en-dro gant kas ur skluz, / Ma aozer enni, 'vit mab-den, / E-lec'h bleud flour, poultr kras hepken, / E-lec'h bleud gwenn d'ober bara, / Hini du-pod d'en diskarañ.

1960
Référence : PETO p60

Hi eo a zeuas, dre guzh d'ar re-mañ, ha goude ma voe bet lazhet ganto ar Predour, mestr-skol en Edern, ha Gorager, person touer parrez Brieg, da gemenn d'an David pe venoz o devoa graet diwar e benn. Person Goezeg n'he c'hredas ket hag, e-lec'h tec'hout da guzhat, a chomas en e bresbital. Kavet e voe eno gant e vuntrerien hag e kollas evel-se e vuhez.

1960
Référence : PETO p8

Ac'hano e weler war an tu kleiz pleg-mor ar Gabon o vont da sankañ e diabarzh ar vro, etre torgennoù koadek, ha war an tu dehou, digor-bras war an donvor, ma weler o tiskenn ennañ kantenn melenruz an heol o vont da guzh.

1985
Référence : DGBD p47

ha pa zeue a-benn da vorediñ, ne oa ken evit he gwelout oc'h en em silañ e kuzh e-barzh tiez morgousket, pe o fiñval herrek-ouzh-herrek betek ar vezevell zoken, a-dreuz milendalloù anvevenn ar gêr

2012
Référence : DJHMH p23

Met dirak an holl e vez asumet ar pezh a vez graet: ne c'haller ket bezañ kiriek en ur mod seder pa stourmer dre guzh.

2015
Référence : DISENT p49

Goulenn a reont ma vo lamet al lezenn Z hag a ro nerzh da brevesadur dre guzh ar servijoù publik.

2015
Référence : DISENT p128

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux