Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

(db. ar vuhezegezh vat dh.) Den a lakaer heñvel ouzh an-unan, hollad an dud estreget an-unan, a vez darempred ganto dh. Ret eo karet an nesañ evel an-unan. Arabat eo ober gaou d'an nesañ. Ne reont nemet dispenn o nesañ. DHS. estren, hentez. & (impl. da c'her lies) An nesañ ne reont ket droug d'un den.

Exemples historiques : 
31
Masquer la liste des exemples

nesañ

1499
Référence : LVBCA p150

M. Pe en feson ez kirit-hu hoz nesañ eveldoc'h hoz-unan ?

1622
Référence : Do. p26

M. Piv a geromp-ni dre garantez ? D. Doue dreist pep tra, ha hon nesañ eveldomp hon-unan.

1622
Référence : Do. p24

nesañ

1659
Référence : LDJM.1 pg prochain

M. Piv a gzromp-ni dre ar garantez? / D. Doue dreist pep tra, hag hon nesañ evel deomp hon-unan.

1677
Référence : Do. p25

lavaret traoù dister a-enep an nesañ, war-bouez an nesañ

1732
Référence : GReg pg detracter (en choses legeres)

ar peoc'h a renker da gaout gant Doue, gant an nesañ, ha gant e-unan

1732
Référence : GReg pg avec (il faut avoir la paix avec Dieu, avec le prochain, et avec soi-même)

madoù an nesañ

1732
Référence : GReg pg (le bien d') autrui

aluzenus e-keñver e nesañ

1732
Référence : GReg pg charitable (qui est prompt à assister son prochain)

ar vertuz a garantez hon oblij da garet Doue a-greiz hon c'halon, hag hon nesañ evel hon-unan

1732
Référence : GReg pg (la) charité (consiste à aimer Dieu de tout son coeur, & à aimer son prochain comme soi-même)

ordrenet eo gant an aviel-sakr ober ur c'horrij a vreur d'e nesañ

1732
Référence : GReg pg (la) correction (fraternelle est commandée par l'Evangile)

ret eo karet Doue a-greiz e galon hag e nesañ evel e-unan

1732
Référence : GReg pg aimer

na zuit ket ho nesañ dre ho komzoù

1850
Référence : GON.II pg dua

nesañ

1850
Référence : GON.II pg heñtez

Gwelet a reomp un draen e lagad hon nesañ, ha ne welomp an treust hon dall peurliesañ.

1867
Référence : MGK p10

An azen, deuet e dro, a lavar evel-henn : "Ned eus ket pell, soñj am eus, ur wech, en ur dremen, Dre ur prad glas a oa, me 'gav din, d'ur manac'h, An naon, ar geot flour ha, m'en diskuilh hep nac'h, Dre ali Paol gornek o sutal em fenn sot, e peurjon er prad-se ledander va zeod. Me n'edon ket em zra, evit lavaret gwir. Diouzhtu e voe ar vlej war al loen blevek hir. Ur bleiz, den a studi, a ziskouezas displeg e oa deuet ar c'hleñved diwar ar skouarneg, hag e tleit, 'mezañ, sevel hed e livenn Al loen-se divalo, rognek-fall, diskroc'hen. Laerezh tra e nesañ, ne oa gwashoc'h torfed ! Nemet dre ar marv ne vije ket gwalc'het ; ur vezh e oa e welet : d'ar bed-holl evit skouer 'Oa ret e vije roet. Lazhet e voe ar c'houer.

1867
Référence : MGK p26

Dre ma taole evezh ouzh ar re ziskiantañ, 'welas, en o zouez, an dud er penn-kentañ. Abeg en doa, m'en tou ! Rak holl, gwitibunan, chomomp bras ha bihan, heñvel ouzh kaouenned, en noz a wel gwellañ, da sellet a-vichez, ha da zispourbellañ ouzh fazioù hon nesañ, ouzh techoù ar re all. Ne welomp ket hor re ; en hor c'heñver omp dall, dall-poch evel gozed ; rak siwazh ! Mar karfemp, hep turiañ don hor park, grizioù fall a gavfemp

1867
Référence : MGK p12

Doue a falveze dezhañ digoll, ar c’hentañ ar gwellañ, er bed all, el lec’h m'emañ ar gwir eürusted, ar venec’h eus ar boan o doa hag eus ar binijenn a raent war an douar, ha paeañ anezho abred eus ar vad a raent d’o nesañ.

1877
Référence : EKG.I. p.36

Ar pezh a zo bet kaoz ma’z eus bet kement a drubuilh e kalz a barrezioù, eo ma kaved enno tud hag a yae a-du gant an dispac’herien, tud hag a felle dezho en em binvidikaat diwar-goust an nesañ ha diwar-goust an ilizoù, pe en em saotriñ e pep viltansoù [sic].

1877
Référence : EKG.I. p.237-238

Evelato, a-raok mont da vat dezhañ, a-raok terriñ outañ e benn, e kuzuilhjont anezhañ dre ar son a zo amañ war-lerc’h evit lavaret dezhañ diwall, evit lavaret dezhañ pegen trubard e oa bet e keñver e Zoue, peger kriz e-keñver e nesañ, hag evit hen aliañ da zistreiñ war an hent mat.

1877
Référence : EKG.I. p.102

Gouzout a rae e vije barnet e-unan, er bed all, evel m’en divije barnet he nesañ war an douar.

1877
Référence : EKG.I. p.9

En em lakaet o divije e-tal da goll ivez o buhez, rak ar skornenn a c’helle terriñ ganto kerkoulz ha m’oa torret gant an daou all, ha tud difeiz, er c’hiz-se, n’en em lakeont ket war var da goll o buhez evit saveteiñ o nesañ.

1878
Référence : EKG.II p.163

Skrivagnerien ar Groaz neve[z] na labouront ket evit arc’hant. Gloar Doue, mad o nesañ hag enor o bro, setu eno ‘pezh a glaskont : Gant se, e c’hellet lakaat ho fi[zi]añs enne.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 30 janvier 1898, p.1

Difenn a ra an [a]otro[u] Doue, en e gourc’hemenno[u] laerezh e dra diwar an nesañ : hag al laer a ve tizhet abred pe diwezhat.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

nesañ

1909
Référence : BROU p. 402

Keñveriañ selledoù Diodôros diwar-benn Istor pobloù ar bed a zo, emezañ, « kelenn ar Furnez dre zanevell poanioù ha gwalleurioù an nesañ » (I, 1).

1924
Référence : SKET.II p.29, Notenne (1)

Flatet eo bet ar paotr : tud a galon vat a vez atav kavet da rentañ servij d’o nesañ, ha Gargam en deus klevet an doare.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 42, p.978 (Even 1924)

an nesañ

1931
Référence : VALL pg autrui

- ...Ma vimp barrek da brezeg he lezenn pa vo ac'hanomp beleien ha menec'h. Kaerat kefridi embann ar garantez d'ho nesañ !...

1949
Référence : SIZH p.50

Kentañ pec'hed hoc'h eus graet : laerezh, laerezh en ur ober gaou ouzh ho nesañ.

1949
Référence : SIZH p.60

Tro am bez da fallgaloniñ / Rak ankouaat eo an diaesañ. / Met Hor Salver 'lâr pardoniñ / D'ar re 'noazo ouzh o nesañ.

1960
Référence : PETO p31

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux