Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

1. Ec'honenn a weler a-uc'h an douar, zo bevennet gant an dremmwel. Koumoul zo en oabl, war an oabl. Koumoulek e chom an oabl hiziv. Glas eo an oabl digoumoul. & Trl. Du eo an oabl : goloet, koumoulek-tre. 2. Rann eus an egor a weler eus an Douar. Gwelet stered e barr an oabl.

Exemples historiques : 
38
Masquer la liste des exemples

Kepler a zalc'h evel un dra asur, penaos ezmañ an oabl steredet ouzhpenn tri-ugent milion a levioù diouzhomp

1732
Référence : GReg pg firmament (Kepler soûtient que le Firmament est éloigné de nous, de plus de soixante millions de lieuës.)

boul an oabl

1732
Référence : GReg pg globe (Le globe celeste, sphere, où sont décrites les étoiles du Firmament.)

ar voul eus an oabl

1732
Référence : GReg pg globe (Le globe celeste, sphere, où sont décrites les étoiles du Firmament.)

oabl ar stered

1732
Référence : GReg pg (le) Ciel (des Etoiles, le Firmament), firmament (le Ciel ou sont les étoiles.)

an oabl steredet

1732
Référence : GReg pg (le) Ciel (des Etoiles, le Firmament)

oabl ar c'hounabr

1732
Référence : GReg pg (le) Ciel (des nuës)

an aotrou Doue, eme ar skritur sakr, a ziforc'has, a zispartias, an dour a zo dreist an oabl steredet, diouzh an hini zo war an douar

1732
Référence : GReg pg (Dieu) divisa (les eaux des eaux, dit l'Ecriture)

an oabl steredet

1732
Référence : GReg pg firmament (le Ciel ou sont les étoiles.)

Kepler a zalc'h evel un dra asur, penaos emañ an oabl steredet dreisomp ouzhpenn c'hwec'h-kant gwech kant mil lev.

1732
Référence : GReg pg firmament (Kepler soûtient que le Firmament est éloigné de nous, de plus de soixante millions de lieuës.)

liv an oabl

1732
Référence : GReg pg azur (pierre minerale, dont on fait un bleu fort vif & précieux)

an oabl

1732
Référence : GReg pg (le) Ciel (tout ce qui paroît au-dessus de nous)

oabl

1850
Référence : GON.II pg ebr, evr, oabl

oabl koabrek

1850
Référence : GON.II pg oabl (-koabrek) Le ciel des nuages. La région des nuages.

oabl steredet

1850
Référence : GON.II pg oabl-stérédet (Le ciel des étoiles. Le firmament).

an oabl steredet

1850
Référence : GON.II pg stérédet (le firmament).

Soñjal a rae dezho ne badje ket pell ar gwall draoù-se ; kaout a rae dezho e vije a-barzh nebeut skubet an dud fall-se diwar an douar, evel ma kas an avel da netra ar c’houmoul a laka a-wechoù du an oabl. Faziañ a raent.

1877
Référence : EKG.I. p.237

Bezomp ive[z] fiañs er Mestr Hollc’halloudus a zalc’h en he sav hon bro Beizh-Izel [sic], koulz hag ar bedoù diniver a ruilh dre an oabl. Pedomp, dreist-holl Santez-Anna-Wened n’he deus biskoazh distroet he skouarn diouzh pedennoù he Bretoned.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 30 janvier 1898, p.1

Dirak hor selloù e tremene peurvanoù glas Keltia, ha koabrennoù gwenn hec’h oabl.

1923
Référence : SKET p.41

Gantañ ha diwezhatoc'h heptañ, em eus ergerzhet an holl vroioù-se, bro "Belovesos" da gentañ, an douar uhelvrud, pinvidik ha frouezhus douret gant ar Bodinkos hag an adstêrioù anezhañ, ar Vinolandon, puilh ennañ an trevadoù mezvus en tu-hont hag e-harz ar menezioù bras erc'hek, e troad an hirziarrozioù koadek ma kantre warno an arzh, ar c'hazh gouez hag ar c'havr, ouzh glann al lennoù-meur glas, sioul ha don o dourioù evel an oabl en devezhioù hañv.

1923
Référence : SKET p.13

E-kreiz noz, diouzh m’emañ brud, pa vez an oabl o hinoniñ hag al loar o skediñ en neñv, e teu an anaon illur sebeliet eno er-maez eus o bezioù da analat ar gouyender dindan an amzer splann ; azezañ a reont a-strolladoù war gern ar c’hrugelloù hag e kenbrezegont laouen en ur arvestiñ ouzh an neñv hag ouzh ar mor (2).

1923
Référence : SKET p.130

Er vro-se, dindan un oabl entanet, e vev an dud en noazh-dibourc’h, hag e vesk, e-kreiz koadoù uhel-uhel, miled ramzel, heñvel ouzh an euzhadennoù a zigouezh ganeomp gwelout a-wechoù dre hon hunvreoù.

1923
Référence : SKET p.14

He divoc’h a zeue ruz evel bleuñv burlu, hag he daoulagad, glas evel ar mor pe an oabl en hañv, skedet-diskedet a beb eil gant nerzh ar prederennoù ha niver an eñvorennoù, a bare war ar gwaz o tenesaat.

1923
Référence : SKET p.74

Ouzhpenn, pe evit derc’hel sec’h-mat diabarzh an ti, pe e sell eus ur mennad-kredenn bennak, edo ar voaz, kellies ha m’edo digoumoul an oabl, da zigeriñ frank dor an ti, evit reiñ digemer ennañ d’an heol. Nemet pa ’z ae hemañ da guzh ne serred ken war an ti.

1923
Référence : SKET p.65

Kerkent ha ma teue kentañ skleur an tarzh-deiz da c’houlaouiñ an oabl e weled o sevel en dremmwel, dre greiz al lusenn-veure, daou spes ramzel ha skedus, hag int oc’h enraokaat a gammedoù bras.

1923
Référence : SKET p.60

Hag abalamour da betra leuskel da nijal ar mennozhioù dibreder-se a-dreuz oabl bac’h hag arnevek an dud paour ?

1925
Référence : BILZ2 p.104

an avel a oa sioul, ar mor peurgompez ha dilusenn ; hogen an oabl a oa karget a valkennoù louet. Ar re-mañ a nije gorrek etrezek ar reter

1929
Référence : SVBV p5

War-lerc'h ar c'hi, nemet da goulz ar pred e ve, e kerzhe atav e vestr, an aotrou Pissoli, adjudant-diwaller kreñvlec'h Berrtomm. Kerkent ha ma veze gwelet fri du Tirfeu, unan pe unan eus ar seizh a youc'he : "22!" hag hini ebet ac'hanomp ne veze tapet o sellout ouzh an oabl.

1929
Référence : SVBV p7

gourruzell-oabl

1931
Référence : VALL pg aurore

Un heol Mezheven a lugerne en oabl, ha ne voe ket pell ar gerzherien evit c'hweziñ, Yann ha Pêr a zalc'he tost an eil d'egile, hep soursial nemeur ouzh ar soudarded all. Goude un eurvezh vale, ez oant o-daou digevret-krenn diouto.

1941
Référence : ARVR niv.6, p4

D’an eil : Ne oa ket tud vev war an douar nemetken, hogen er planedennoù strewet dre an Oabl diziwezh.

1944
Référence : EURW.1 p.210

Un heol skedus a selle ouzh an arvest, e lein an oabl glas.

1944
Référence : EURW.1 p.201

D'ar Sul 14 a viz Eost, dre un amzer domm-kenañ, an heol a boazhe, am eus soñj, an oabl a oa didarch evel ur sklasenn, un engroez a dud a ruilhe diouzh Montroulez war-du bourk Plouyann, n'emañ nemet ul lev bennak diouzh kae Treger.

1944
Référence : EURW.1 p70

Teodor Botrel a oa o paouez tarzhañ en oabl Breizh, evel ur steredenn a gentañ ment.

1944
Référence : EURW.1 p69

Uhel-uhel, en oabl glas trellus, e plave ur gup, difiñv, e-giz ouzh o spiañ.

1949
Référence : SIZH p.53

Taer e oa heol miz Mae, en un oabl glas-divent.

1949
Référence : SIZH p.48

Difiñv e oa atav ar gup en oabl berv.

1949
Référence : SIZH p.54

Gant ur seurt amzer eo edon-me o vont da guitaat ar vro evit mont da glask oabloù nevez, du-hont un tu bennak e kreiz Afrika, e koadeier ar Gabon: edon o vont di da labourat war va micher nevez, douarour e klask petrol, pe eoul-maen mar deo gwelloc'h ganeoc'h.

1985
Référence : DGBD p9

Na pegen bihan e seblante ar gambr dezhi, kement tra a oa bihan, ar gwele, ar gador, an daol, a oa bet ruz d'ur poent bennak, a-raok ma vefe bet livet e glas-oabl ganti.

2023
Référence : DREAM p. 130

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux