Ha pan edoe an impalazr Maksentius, asamblet gantañ en Aleksandri an holl binvidien ha peorien evit sakrifiañ d'an idoloù[,] hag an gristenien pere n'oz deurie sakrifiañ d'an idoloù, en devoa ordrenet ez vizent lekaet d'an marv ;

ha pan edoæ an impalazr Maxentius, assemblet gantaff en alexandrie an oll pinuidien ha peuryen: euit sacrifie dan ydolou[,] hac an christenyen pere noz deurye sacrifie dan ydolou, en defoy ordrenet ez visent lequeat dan marou[;]

M. Pet zo a'n euvroù a drugarez ? D. Seizh spirituel ha seizh korporel. M. Livirit an re spirituel. D. 1. Kelenn an re ignorant. 2. Korrijañ an re a fazi. 3. Reiñ kuzul mat d'an re o devez ezhomm. 4. Koñsoliñ an re dezolet. 5. Dougen pasiantamant an injuroù. 6. Pardoniñ an ofañsoù. 7. Pediñ evit an re vev hag an re varv hag evit an re a zeu d'hon persekutiñ. M. Livirit an re gorporel. D. 1. Reiñ da zebriñ d'an beorien o devez naon. 2. Reiñ da evañ d'an re o devez sec'hed. 3. Gwiskañ an re noazh. 4. Delivrañ an brizonerien. 5. Vizitañ an re glañv. 6. Lojañ an belerined hag an estrañjerien. 7. Enteriñ an re varv.

M. Pet so a-n euraou a Trugarez? D. Seiz spirituel, ha seiz / Corporel. M. Liuiryt an re Spirituell. D. 1. Quelen an re ignorant. 2. Corrigaff an re à fazy. 3. Reiff cusul mat da-n re o deues ezom. 4. Consoliff an re desolet. 5. Douen pacientamant an iniurou. 6. Pardoniff an offansou. 7. Pidiff euit an re beu hac an re maru, hac euit an re à deu d-on persecutiff. M. Liuirit an re Corporell. 1. Reiff da dibriff da-n peaurien ho deues naoun. 2. Reiff da euffa da-n re ho deues sechet. 3. Guisqaff an re noaz. 4. Deliuraff an prisoneryen. 5. Visitaff an re claff. 6. Loigaff an pelerinet hag an estrangerien. 7. Enteriff an re maru.

paour

peorien

peurien

peorien

peeurien

paour

peorion

pëuryan

peorion

pëuryon

mat evit ar beorien

mad evit ar béauryen

mat e-keñver ar beorien

mad ê qêver ar béauryen

tud vat e-keñver ar beorien

tud vad ê qêver ar béauryen

tud vat evit ar beorien

tud vad evit ar béauryen

paourez

pëur-qaeh

peurion keizh

peüryon qeih

paour

pëur

paourien

paouryen

peorion

peûrion

Roit an arvara-se d'ar paour.

Rôid ann arvara-zé d'ar paour.

Roit ur vozad ed d'ar paour-se.

Rôid eur vôzad éd d'ar paour-zé.

An diouer a root d'ar paour.

Ann diouer a rôod d'ar paour.

paour

peorien

péorien

Kalz a beorien a zo er gêr-mañ.

Kalz a béorien a zô er géar-mañ.

paour

peûr

Gwechall e voa peorien, evel a zo bremañ, / Hag ivez kalonoù hag a garie rannañ / Kement tra o devoa, madoù ha karantez, / Gant o breudeur doaniet, peorien en dienez.

Gwechall e voa peorien, evel a zo brema, / Hag ive kalounou hag a garie ranna / Kement tra ho devoa, madou ha karantez, / Gant ho breudeur doaniet, peorien enn dienez.

Ar c'hentañ lavaras mougañ ar baourentez, / Miret oc'h ar beorien da ziskouez o lorgnezh, / Hag eñ a voa manac'h, ha roet en doa d'ar paour / Kement mad en devoa : e leve hag e aour ? / Ha dre garantez eo e komze an den-se ? / Kredet neb a garo !...

Ar c'henta lavaraz mouga ar baourentez, / Miret oc'h ar beorien da ziskouez ho lorgnez, / Hag hen a voa manac'h, ha roet en doa d'ar paour / Kement vad [sic, mad] en devoa : he leve hag he aour ? / Ha dre garantez eo e komze ann den-ze ? / Kredet neb a garo !...

Pe ma ne roe netra, ur ger mat eus hor bro ? / — « N'em em zaleit, paourkaezh, ur wech all ho pezo ! » / Nann ! nann ! ne voa Breizhad, hennezh ne voa kristen, / Ar c'hentañ gavas diaes, skoaz-oc'h-skoaz gant peorien / Bale dindan an neñv, oc'h an heol benniget.

Pe ma ne roe netra, eur ger mad euz hor bro ? / — « N'em em zaleit, paour keaz, eur weach all ho pezo ! » / Nann ! nann ! ne voa Breizad, hennez ne voa kristen, / Ar c'henta gavaz diez, skoaz-oc'h-skoaz gant peorien / Bale dindan ann env, oc'h ann heol benniget.

Gwellañ zo al labour da baour, da binvidig, / Anez, dindan tro 'n heol, an den zo reuzeudik.

Gwella zo al labour da baour, da binvidik, / Anez, dindan tro 'nn heol, ann den zo reuzeudik.

— Hag i dezho arc'hant, leve, danvez, madoù / Ouzhpenn an hanter re evit o ezhommoù, / Hep sellet oc'h ar paour a zo en o c'hichen / Gant naon du o c'hlaouriñ, o c'hlaouriñ ken a yud, / Ar re-holl a dremen, ar re-se n'int ket tud, / Gwell ar chas evito.

— Hag hi d'ezho arc'hant, leve, danvez, madou / Ous-penn ann hanter-re evit ho ezommou, / Hep sellet oc'h ar paour a zo enn ho c'hichen / Gant naoun-du o c'hlaouri, o c'hlaouri ken a iud, / Ar re holl a dremen, ar re-ze n'int ket tud, / Gwell ar chas evit-ho.

Bremañ me a lavar d'ar pinvidig, d'ar paour : / Mard eo mat deoc'h hiriv ober ur pezh labour, / Stagit gantañ dioc'htu, ha pa vec'h hoc'h-unan, / Bemdez kalonek oc'h [ouzh] ho poan, / Ganeoc'h ez ay buanoc'h da benn / Evit chom da sellet, o c'hortoz an estren.

Brema me a lavar d'ar pinvidik, d'ar paour : / Mar d-eo mad d'hoc'h hirio ober eur pez labour, / Stagit gant-han dioc'h-tu, ha pa vec'h hoc'h-unan, / Bemdez kalounek oc'h ho poan, / Gan-hoc'h ez ai buanoc'h da benn / Evit choum da zellet, o c'hortoz ann estren.

E leandi Sant-A[l]bin, hennezh [e] oa hanv ar gouent savet gant an Aotrou Olier Lambal, hag a gomzan anezhi, e leandi Sant-A[l]bin [e] oa digor an nor d'an holl ; kerkoulz d’ar pec’her paour a deue di d’en em zisammañ eus e bec’hedoù e-harz treid ur "c’honfesour" karantezus, evel d’ar paour ezhommek n’en doa tamm da zebriñ e-unan, na griñsenn da reiñ d’e vugale.

E leandi St-Aubin, hennez oa hano ar gouent savet gant an Aoutrou Olier Lamball, hag a gomzan anezhi, e leandi Sant-Aubin oa digor an nor d'an oll ; kerkouls d’ar pec’her paour a deue di d’en em zizamma euz he bec’hejou e c’harz treid eur "c’honfessour" karantezuz, evel d’ar paour ezommek n’en doa tamm da zebri he-unan, na grinsenn da rei d’he vugale.

Pinvidik e oa hervez ar bed, hag alies n’en deveze ket daou skoed war e hanv : kement en doa a roe d’ar paour.

Pinvidik oa ervez ar bed, hag aliez n’en deveze ket daou skoued var he hano : kement en doa a roe d’ar paour.

Mont a rae a-hed an hent en ur jilgammat ; bep paz a rae, ez ae war he fenn, ar baourez kaezh, hag, anez he bazh, pell a yoa e vije kouezhet d’an douar.

Mont a rea a-hed an hent en eur jilgammat ; bep paz a rea, ez ea var he fenn, ar baourez keaz, hag, anez he baz, pell a ioa e viche kouezet d’an douar.

E vugale a rank bezañ holl marvet dizemez. E verc’h koshañ, Frañseza Feburier, he deus tremenet he buhez oc’h ober vad da beorien Lesneven, hag en ur vervel, he deus roet he zi, ti he zad, d’an iliz evit lojañ ar veleien, hag eno emaint hiriv o chom.

He vugale a rank beza oll marvet dizemez. He verc’h kosa, Franceza Feburier, e deuz tremenet he buez oc’h ober vad da beorien Lesneven, hag en eur vervel, e deuz roet he zi, ti he zad, d’an iliz evit loja ar veleien, hag eno emaint herrio o chomm.

An Aotrou Feburier, abalamour d’e vadelezh ha d’e garantez evit ar paour, abalamour d’e eeunder e-keñver an holl en e vicher a varner-a-beoc’h, a yoa brudet-mat e kêr ha karet kerkoulz gant ar pinvidig evel gant ar paour.

An Aoutrou Feburier, abalamour d’he vadelez ha d’he garantez evit ar paour, abalamour d’he eeunder e kenver an oll enn he vicher a varner-a-beoc’h, a ioa brudet mad e kear ha karet kerkouls gand ar pinvidik evel gand ar paour.

— Erwanig, kemer an tamm korn bara a zo aze war an daol, ha ro anezhañ d’ar paour a c’houlenn.

— Hervoanik, kemer an tamm korn bara a zo aze var an daol, ha ro anezhan d’ar paour a c’houlen.

Lod a lavar e savas ar veleien a-dro-war-dro en e enep, abalamour ma kavent gwelloc’h gwelet ar gompezenn draezh-se o chom da leton da beuriñ gant loened ar beorien, eget he gwelet perc’hennet gant un den hepken, a c’helle he c’hlozañ pe he fermiñ da unan bennak, ha, dre-se, miret ouc’h ar paour da gaout e vuoc’hig hag ur banne laezh da soubañ e verenn.

Lod a lavar e savaz ar veleien a dro-var-dro en he eneb, abalamour ma kavent guelloc’h guelet ar gompezenn dreaz-se o chomm da letoun da beuri gand loened ar beorien, eget he guelet perc’hennet gand eun den epken, a c’helle he c’hloza pe he fermi da unan-bennag, ha, dre-ze, miret ouc’h ar paour da gaout he vioc’hik hag eur banne leaz da zouba he vern.

Un dervezh zoken e lavaras d’an daou baour a laboure er memes park gantañ, en ur glevet an tennoù fuzuilh a denned pe war-lerc’h ar c’had pe war-lerc’h al louarn : — Daoust perak e teu an dud-se d’am direnkañ-me amañ ?

Eun dervez zoken e lavaraz d’an daou baour a laboure er memez park ganthan, en eur glevet an tennou fuzil a dennet pe varlerc’h ar c’had pe varlerc’h al louarn : — Daoust perag e teu an dud-se d’am direnka-me aman ?

— N’em beus graet fae war den, na war baour na war binvidig, er goulenn a c’hellit digant an holl.

— N'em beuz great fae var den, na var baour na var binvidik, her goulenn a c’hellit digant an oll.

Abalamour m’oc’h un den, hag abalamour ma’m eus klevet e raec’h vad d’an holl, paour ha pinvidik, e-pad m’edoc’h e Plougouloum, ez an da ober ur c’hinnig deoc’h. Ha dont a rafec’h da guzhet da riboul Biel an Doenn ?

Abalamour m’hoc’h eun den, hag abalamour m’am beuz klevet e reac’h vad d’an oll, paour ha pinvidik, epad m’edoc’h e Plougouloum, ez an da ober eur c’hinnik d’eoc’h. Ha dont a rafac’h da guzet da riboul Biel an Doen ?

Rust a oa an aotrou person, den a-zoare, mat d’ar paour, met strizh war al lezenn.

Rust a oa an ôtrou person, den a zoare, mat d’ar paour, met striz war al lezenn.

Desket e voe ganti da lavarout gwir atav, da vezañ seven ha hegarat, da ziwall d’ober goap ouzh ar gozhidi, ar glañvourien, ar re nammet, ar beorien, an dud dizesk, an diavaezidi, ar sklaved.

Desket e voe ganti da lavarout gwir atao, da veza seven ha hegarat, da ziwall d’ober goap ouz ar gozidi, ar glanvourien, ar re nammet, ar beorien, an dud dizesk, an diavêzidi, ar sklaved (2).

Mad[a]len skuizh, ar baourez kaezh, morgousket harp eus [ouzh] skoaz he breur, ne wele ha ne gleve netra.

Madelen skuiz, ar baourez kêz, morgousket harp eus skoa he breur, ne wele ha ne gleve netra.

pokañ treid peorien

poka-treid-peorien

diner ar paour

Kevredigez sant Visant a Baol a oa digor d'ar re grenn ha d'ar re vras o doa c'hoant da sikour peorien Sant-Brieg.

Kevredigez Sant-Visant a Baol a oa digor d'ar Re Grenn ha d'ar Re Vras o doa c'hoant da sikour Peorien Sant-Brieg.

Un eured e Skrignag a bade tri devezh leun. Ar c'hentañ evit ar re bedet ; an eil evit ar beorien hag ar re ezhommek eus ar barroz ; an drede evit ar servijerien hag ar servijerezed.

Eun eured e Skrignag a bade tri devez leun. Ar c'henta evit ar re bedet ; an eil evit ar beorien hag ar re ezommek eus ar barroz ; an drede evit ar servijerien hag ar servijerezed.

Dirak Doue, holl dizallet, / Gwitibunan ' vo tamallet, / Noblañs, peorien, mondianed, / Tud ar Roue, sitoianed.

Dirak Doue, holl dizallet, / Gwitibunan ' vo tamallet, / Noblañs, peorien, mondianed, / Tud ar Roue, sitoyaned.

Amañ d'ar c'hure disleal, / Pell diouzh ho kêrioù, war ar maez, / 'Ro bod pinvidig ha paour-glez, / Hag ouzhin[,] tra ne anzaver...

Amañ d'ar c'hure disleal, / Pell diouz ho kêriou, war ar mêz, / ' Ro bod pinvidig ha paour-glez, / Hag ouzin tra ne anzaver...