Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
3
Afficher les variantes

Définition :  Masquer la définition

Ar., adv. ha stl. isurzh. I. Ar. [1659, 1732, 1850, 1867, 1909, 1927, 1985, 2015] Araogenn a dalvez d'ober anv eus ur prantad zo etre ur mare, un darvoud tremenet hag ar pred amzer ma komzer. [1659] Abaoe gouloù deiz. [1659] Abaoe daou vloaz. [1659] Abaoe nemeur. [1659] Abaoe tri miz ne studias. [1850] Abaoe dec'h on klañv. [1850] Alfoiñ a ra abaoe dec'h. [1850] Didra int chomet abaoe neuze. [1850] Va dleour eo abaoe pell amzer. [1909] Abaoe pell (zo). [1985] War greskiñ e oa aet Casablanca abaoe ugent vloaz. & Abaoe un nebeudig : abaoe nebeut amzer. & Abaoe pegoulz, pegeit ? & Trl. Abaoe bloavezh an erc'h du : abaoe n'ouzer ket pegeit. & [1909] Abaoe keit amzer zo : abaoe pell-pell zo. HS. a-zrebi. & KOZH. (dirak un ak., hep gm.) [1659] Abaoe eskob : abaoe ma voe anvet da eskob. II. Adv. [1732, 1867, 1909, 1924, 1927, 1941] Adverb a dalvez d'ober dave d'ar prantad zo etre ur mare, un darvoud tremenet na veneger ket hag ar pred amzer ma komzer. [1732] Kammañ a ra abaoe. [1732] Abaoe eo kamm. [1867] Abaoe e red atav. [1877] Abaoe en deus lavaret din n’en doa sellet ouzhin nemet div wech hepken [...]. [1909] Ur pennad zo abaoe. N'on ket bet eno abaoe. Pegeit zo abaoe ? Pell zo abaoe. Un daouzek vloaz bennak zo abaoe. [1924] Teir pe beder c’hoañvezh a zo abaoe. & Trl. Abaoe ez eus meur a warlene : tremenet ez eus un hir a amzer abaoe. III. Stl. 1. Tr. stl. isur. [1850, 1874, 1877, 1927, 1931, 1943, 1949] ABAOE MA, ABAOE NA : troienn a dalvez d'ober meneg eus ar prantad zo etre un darvoud tremenet hag ar pred amzer ma komzer. [1850] Bravaet eo abaoe ne'm eus he gwelet. [1850] Diforc'h eo abaoe m'en deus bet ul lamm. [1850] Digabestr eo chomet abaoe m'eo marv e dad. [1850] Boazioù fall en deus kemeret abaoe m'emañ eno. [1874] Pell amzer vras zo abaoe na oamp en em welet. [1877] Bremañ, abaoe ma’z eo aet ar veleien hag an noblañs kuit, ez eus nebeut a dud desket dre ar vro. [1931] Abaoe ma'z eus deuet skiant dezhañ. [1944] Mouezh ur vaouez [...] seurt ma ne veze ket klevet mui gant ar paotr, abaoe ma oa aet d'ar gouent. 2. ABAOE (+ rn. v. "e") : troienn a dalvez d'ober meneg eus ar prantad zo etre un darvoud tremenet hag ar pred amzer ma komzer. [1850] Bouzar eo chomet abaoe eo bet klañv. HS. aba.

Exemples historiques : 
119
Masquer la liste des exemples

abaoe tri miz ne studias

1659
Référence : LDJM.1 pg abaoue (tri mis ne studias)

abaoe nemeur

1659
Référence : LDJM.1 pg a baoue (nemeur)

abaoe goulou-deiz e studian

1659
Référence : LDJM.1 pg abaoue (goulou deiz e studian)

abaoe gouloù-deiz

1659
Référence : LDJM.1 pg des (le point du jour)

abaoe eskob

1659
Référence : LDJM.1 pg depuis (deux ans)

abaoe daou vloaz

1659
Référence : LDJM.1 pg depuis (deux ans)

abaoe nemeur

1659
Référence : LDJM.1 pg depuis (peu, dernierement)

Pell zo abaoe ma en deus kemeret an tec'h.

1732
Référence : GReg pg fugitif (Il est depuis long-temps fugitif.)

abaoe nemeur

1732
Référence : GReg pg depuis (peu)

abavoa

1732
Référence : GReg pg depuis (préposition & adverbe)

abavoe

1732
Référence : GReg pg depuis (préposition & adverbe), (du depuis)

abavoe an amzer ma

1732
Référence : GReg pg depuis (le tems que)

abavoe pell amzer

1732
Référence : GReg pg depuis (long-tems)

abavoe tri miz ez eo klañv

1732
Référence : GReg pg (il est malade) depuis (trois mois)

abavoe an amzer-se

1732
Référence : GReg pg depuis (ce tems-là)

abaoe ez eo kamm

1732
Référence : GReg pg boiter (clocher)

kammañ a ra abaoe

1732
Référence : GReg pg boiter (clocher)

abavoe neuze

1732
Référence : GReg pg depuis (ce tems-là)

abavoe dek vloaz

1732
Référence : GReg pg depuis (dix ans)

abavoe fontet, savet ar gêr a Gemper

1732
Référence : GReg pg depuis (la fondation de Quimper)

Ar profed Gwinklan, ginidik eus a gontaj Goueloù, en devoa diouganet e-tro - evel ma lavar e-unan - ar bloaz daou-c'hant ha daou-ugent goude ginivelezh hon Salver, kement cheñchamant, ha kement tra a zo bet c'hoarvezet abaoe, e Breizh-Arvorig hag e Breizh-Veur.

1732
Référence : GReg pg Guinclan (Guinclan (dont j'ai vû les prédictions en rimes bretonnes à l'Abbaïe de Landevenecq entre les mains du R. P. Dom Loüis le Pelletier.) étoit natif de la Comte de Goëlo en Bretagne Armorique, & predît environ l'an de grace 240 (comme il dit lui même.) ce qui est arrivé dans les deux Bretagnes.)

aboe

1732
Référence : GReg pg depuis (préposition & adverbe)

digabestr eo, abaoue ma eo marv e dad

1850
Référence : GON.II pg digabestr

abaoe

1850
Référence : GON.II pg a (depuis), abaoé (depuis) p.56, Table des Prépositions composées, (depuis).

Abaoe dec'h on klañv.

1850
Référence : GON.II pg abaoé (Je suis malade depuis hier).

Abaoe neuze ne ra mui netra.

1850
Référence : GON.II pg abaoé (Depuis ce temps là il ne fait plus rien).

Abaoe neuze eo ankeniet-meurbet.

1850
Référence : GON.II pg añkénia (Depuis ce temps-là, il est très affligé).

Alfoiñ a ra abaoe dec'h.

1850
Référence : GON.II pg alfôi (Il est en délire depuis hier).

Alteriñ a ra abaoe dec'h.

1850
Référence : GON.II pg altéri (Il est en délire depuis hier).

Boazioù fall en deus kemeret abaoe emañ eno.

1850
Référence : GON.II pg boaz (Il a pris de mauvaises habitudes depuis qu'il est là).

Bouzar eo chomet abaoe eo bet klañv.

1850
Référence : GON.II pg bouzar (Il est resté sourd depuis sa maladie).

Bravaet eo abaoe n'em eus he gwelet.

1850
Référence : GON.II pg bravaat (Elle a embelli, depuis que je ne l'ai vue).

Chomet eo ble abaoe e gleñved.

1850
Référence : GON.II pg blé (Il est resté faible depuis sa maladie).

didra int chomet abaoe neuze

1850
Référence : GON.II pg didrâ

dienek-bras eo abaoe eo marv e dad

1850
Référence : GON.II pg diének

diforc'h eo abaoe m'en deus bet ul lamm

1850
Référence : GON.II pg diforc'h

Diguzul eo chomet, abaoe ma eo marv he fried.

1850
Référence : GON.II pg diguzul (sans conseil, privé de conseil)

Dinerzh eo abaoe ma eo bet klañv.

1850
Référence : GON.II pg dinerz (Il est sans force depuis qu'il a été malade).

Pell zo abaoe eo bet diouganet kement-se deoc'h.

1850
Référence : GON.II pg diougani (Il y a longtemps qu'on vous a prédit cela).

diskredik eo abaoe ma eo bet touellet ken alies

1850
Référence : GON.II pg pg diskrédik, diskridik

disliv eo abaoe ma eo bet klañv

1850
Référence : GON.II pg disliv

Va dleour eo abaoe pell amzer.

1850
Référence : GON.II pg dléour (Il est mon débiteur depuis longtemps.)

Fall-bras eo abaoe dec'h.

1850
Référence : GON.II pg fall (Il est bien malade depuis hier).

Seizh pe eizh bloaz zo abaoe.

1850
Référence : GON.II p.92, livre second, (Il y a sept à huit ans depuis).

N’en em zarempredomp mui abaoe neuze.

1850
Référence : GON.II p.88, livre second, (Nous ne nous fréquentons plus depuis ce temps).

Dek bloaz zo abaoe m’hoc’h anavezan.

1850
Référence : GON.II p.84, livre second, (Il y a dix ans que je vous connais).

Pell zo abaoe n'eo ket deut da'm zi.

1850
Référence : GON.II p.84, livre second, (Il y a longtemps qu’il n’est venu chez moi).

Petra hoc’h eus-hu graet abaoe n’em eus ho kwelet ?

1850
Référence : GON.II p.72

Bez' e c'hortozomp ac'hanoc'h abaoe kreisteiz.

1850
Référence : GON.II p.80

N'en deus bet nemet poan abaoe m'eo ganet.

1867
Référence : MGK p68

N'eus forzh ! Eus hoc'h holl brejoù mat, me ne fell din takenn, gwell ganin mont d'ar c'hoad. Hag ar bleiz en e dro, ha da skarañ mibin. Abaoe red atav.

1867
Référence : MGK p9

Goude m'o doe al loened, an eil egile tamallet, tad-iou o c'hasas en o zro, e-c'hiz ma oant, laouen d'o bro, gant pep a visac'h war o skoaz, a zo, bete vremañ, abaoe chomet c'hoazh.

1867
Référence : MGK p12

Demat deoc'h emezi, aotrou ar c'hont ma fried, pell amzer vras a zo abaoe na oamp en em welet.

1874
Référence : GBI.II p8

Daou vloaz a yoa abaoe ma’z oa lakaet ar Roue Louis XVI d’ar marv, hag evelato bep Sul, pa ganed an oferenn e kouent Sant-A[l]bin, e kaned bep tro ar bedenn evit ar Roue, an "Domine Salvum fac regem, etc"...

1877
Référence : EKG.I. p.35

Nebeut goude emgann Kergidu e voe paket gant an archerien ha kaset da soudard pell diouzh e vro ; kaset e voe da Fontaineblo. — Ha setu perak, abaoe, e vignoned o deus, dre fars, hen lesanvet Fontaineblo. —

1877
Référence : EKG.I. p.297

Abaoe en deus lavaret din n’en doa sellet ouzhin nemet div wech hepken, gant aon, emezañ, na vije deuet ar gwell ac’hanon da voukaat, da deneraat e galon ha d’hen dinerzhañ, pe d’hel lakaat da ober un dra bennak a re dre garantez evit ar relijion.

1877
Référence : EKG.I. p.186-187

Bremañ, abaoe ma’z eo aet ar veleien hag an noblañs kuit, ez eus nebeut a dud desket dre ar vro.

1877
Référence : EKG.I. p.93

N’em boa ket kollet va fenn evelato, hag ober a ris neuze ar pezh am eus graet abaoe bep tro m’on en em gavet nec’het ; en em erbediñ a ris ouc’h ar Werc’hez Vari hag ouc’h sant Yann, va faeron ; goulenn a ris sklerijenn diganto evit en em anaout, en u[l] lavaret dezho n’em boa ken youl nemet difenn va Doue, va roue ha va bro.

1878
Référence : EKG.II p.32

Abaoe eus pell ; mat, n’on ket evit miret da gaout nec’hamant, ha da vezañ bec’hiet va c’halon bep tro ma ya va spered da soñjal en traoù trubuilhus a welis en nozvezh-se.

1878
Référence : EKG.II p.53

Setu aze ar pezh a yoa c’hoarvezet gant an Aotrou Krenn hag e Lanzeon abaoe emgann Kergidu.

1878
Référence : EKG.II p.84-85

— Gwelet a ran war ho penn un aer nec’het ; koulskoude n’eo ket kalon a vank deoc’h, hen diskouez hoc’h eus graet abaoe an dervezhioù-mañ ; un dra hepken a vank deoc’h : hini ac’hanoc’h marteze n’en deus soñjet n’hoc’h eus debret tamm abaoe dec’h da noz, ha koulskoude oc’h en em gannet evel gwazed a benn hag a galon.

1878
Référence : EKG.II p.3

N’oa ket eizh dervezh m’oan aet eus ar gêr, hag em boa gwelet kement a draoù, ma kave din e oa hanter-kant vloaz abaoe m’oan aet eus a di va zad.

1878
Référence : EKG.II p.32

Abaoe fenoz ‘kav din, [a]otro[u], / A reer kerden gant ma bo[uz]ello[ù] ! / Chetu an holl arc’hant laeret, / Nemet ar pezh am eus evet. /

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

ur pennad zo abaoe

1909
Référence : BROU p. 408 (il y à quelques temps depuis)

abaoe pell zo

1909
Référence : BROU p. 200

abaoe keit amzer zo

1909
Référence : BROU p. 200

Abaoe an Dispac'h bras e Bro-C'hall, ez eo gwasaet hon stad.

1911
Référence : PSEP p III

Enez Heligoland (Abalos), kaset bremañ gant ar mor d’un dolzennad vaen-krag nemetken, a oa ouzh hec’h ober, er Grenn-Amzer c’hoazh, gweleadoù tev-meurbet a gleiz a zo bet dismantret abaoe gant an tonnoù, hag a rae dezhi d’ar mare ur gouriz tornaodoù gwenn (Reclus, Géogr., III, pp. 734-7).

1923
Référence : SKET p.130

An darn vuiañ eus ar re end-eeun emaon o paouez envel a vez graet ganto abaoe, e-touez diskennidi Vanos, evit ar gounit-douar, ar mesa-loened, ar brezeliñ, an hemolc’hiñ, al lidañ-azeulerezh, an diouganiñ, an teurel hud.

1923
Référence : SKET p.55

Hogen, abaoe, ez eus bet savet gant rouanez hag uhelidi Keltia annezlec’hioù ec’honoc’h c'hoazh, da skouer ti Kotuatos an Arverniad, ennañ hanter-kant kambr a-zor-da-zor, pe hini Eposterovidos, al Lingon, ennañ pevar-ugent kambr, hep komz eus hirdi ar "biturix" Ambikatus, a-stroll ennañ kant hanter-kant a gambroù.

1923
Référence : SKET p.130-131

N’ho peus-hu ket a soñj — pegoulz ? teir pe beder c’hoañvezh a zo abaoe — e vije, bemnoz, dindan sklerijenn al loar, ul liñsel wenn o lammet eus an eil bod lann d’egile.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.948 (Mae 1924)

Adalek ganedigezh ar bed emañ an doueed e buhez, hag, abaoe, e welont hag e klevont pep tra, ha dalc’het e vez ganto peurzigemm en o c’houn an eñvor eus kement o devez gwelet pe glevet.

1924
Référence : SKET.II p.29

Hag ar baotred da c’hoarzhin, da c’hoarzhin ken a reudent (abaoe Lellig a zo bet leshanvet « Evel-se bezet graet »).

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1022 (Gouere-Eost 1924)

Hag abaoe… abaoe… Displijadur, dienez, enkrez e-barzh an ti…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 37, p.812 (Genver 1924)

Ma ! abaoe eo bet ar paotr anvet gant an holl Bilzig, e lesanv a deuas da vezañ e anv, ha nebeut a dud ar bourk a vije bet kat da reiñ dezhañ e wir anv : Bilzig a oa, Bilzig a chomo.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.811 (Miz Genver 1924), "a deuas da vea", reizhet e Niv. 38, "ERRATA" p.846).

Abaoe ma oa intañvez, biskoazh ken pinvidik all ne oa bet.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 40, p.898 (Miz Ebrel 1924)

Eno ho pije klevet ar c'heloùioù, an neventioù : hemañ pe honnezh en devoa graet an dra-mañ-[t]ra, Yannig a rae al lez da Varc’harid, ha Jaketa a oa darempredet gant Pêr ar C’hamm ; bag ar C’habon he devoa pesketaet div dousenn silioù ; ha karabasenn an aotrou person, al Leonardez divalav-se, a oa deut da vezañ lorc’h ral enni, abaoe ur pennadig…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.943 (Mae 1924)

Eizh devezh zo em eus lakaet ur vruzunenn eus an traet-se war ar goañvenn a verve war biz bihan va zroad kleiz, abaoe n’on ket evit herzel, n’on ket evit pad ganti : an tan ruz a zo e-barzh.

1925
Référence : BILZ2 p.136

Abaoe hon disparti petra a nevez en tiegezh ?

1925
Référence : BILZ2 p.182

Abaoe an devezhioù-se, pep Sul, keit ha ma voe bet gant ar Gwennili, en d[ez]e plijadur o welet anezhi o tiskenn d’ar bourk evit mont d’an oferenn-bred, evurus p’he d[ez]e taolet ur sell etrezek ennañ, evurusoc’h c’hoazh pa wele anezhi daoulinet war skabell voulouz an aotrou kont Tremedern.

1925
Référence : BILZ2 p.179

Ar merc’hed a damalle Janedig da ober fae war ur paotr yaouank pehini he zaremprede abaoe he yaouankiz.

1925
Référence : BILZ2 p.155

— Gwechall, emezañ — pell, pell zo abaoe — Lokiregiz pa ’c’h aent da Lanneur pe da Vontroulez, abred eus ar beure, pa dremenent dindan ar chapel, a [veze] alies spontet o welet prosesionoù kaer-meurbet o pignat gant ar vali, prosesionoù tud varv.

1925
Référence : BILZ2 p.116

Abaoe marv e wreg (Doue d’he fardono !) e oa deut da vezañ evel divaoue.

1925
Référence : BILZ2 p.140

abaoe ma

1927
Référence : GERI.Ern pg aba (depuis que)

abaoe

1927
Référence : GERI.Ern pg aba (depuis, dès, dès lors)

abaoe

1927
Référence : GERI.Ern pg aba (depuis, dès, dès lors)

abaoe

1927
Référence : GERI.Ern pg aba (depuis, dès, dès lors)

abaoe m'eo [sic, 'z eus] deuet skiant dezhañ

1931
Référence : VALL pg age

abaoe m'eo [sic] deuet skiant dezhañ

1931
Référence : VALL pg (depuis qu'il a l')age (de raison)

Er gêr emaint bremañ : padal, er c'hlevet o deus abaoe, paotred ar c'hamionoù o deus kemeret hent an harlu".

1941
Référence : ARVR niv.6, p4

Gwirheñvel eo e rankomp soñjal en ur gouzizadur dre vras [dre-vras] eus Mor an Hanternoz en e bezh abaoe m'eo bet kleuzet an draonienn.

1943
Référence : TNKN p37

Dalc'het am eus tost dezhañ abaoe.

1944
Référence : EURW.1 p42

Goulen a ris digant ur wreg kozh a oa en ti, mar n'he doa ket klevet komz eus daou vugel tec'het diouzh ar golaj, hag a oa bet kinniget dezho lojeiz er maner, pell a oa abaoe.

1944
Référence : EURW.1 p37

An daou estaj a valire an eil a-us d'egile war ar vanell ; ar prenestroù a oa graet gant gwerennoù bihan : doare an ti ne oa ket bet kemmet abaoe pemp-kant vloaz.

1944
Référence : EURW.1 p81

Daoust da doull an nor bezañ hanterzismantret abaoe keid-all, ha bezañ kuzhet mat gant ar spern hag an drez, an hini a garfe furchal, a gavfe c’hoazh al liv anezhañ ; ha, me ’zo sur, a-benn disul all, ouzhpenn ur chaseour kurius a yelo di da welout.

1944
Référence : ATST p.44-45

An diaoul kentañ. — « Ur gweled gortozet ganeomp abaoe keid-all ! »

1944
Référence : ATST p.56

An eil diaoul. — « Abaoe pegeit amzer n’hoc’h eus ket lavaret ho pedennoù-noz ? »

1944
Référence : ATST p.57

D’ar [M]eurzh-vintin, — rak n’eus nemet daou zevezh abaoe m’eo komañset an istor-mañ, — Job a savas abred.

1944
Référence : ATST p.67

— « Ar chase a zo digor, Job, abaoe disul ; gouzout a rit ? » Job ha Lom a savas eus o foz dañjerus. En hent, daou chaseour a dremenas.

1944
Référence : ATST p.78

« O ! n’on ket aonik, Job, ha biskoazh ne gemerin spont ouzh ul loen, konikl, louarn pe hoc’h-gouez, zoken. Mes ankeniet on abaoe ar beure-mañ, ha n’ouzon ket perak. An noz, Job, n’eo ket bet evel kustum… »

1944
Référence : ATST p.129

Ur boblad a dud speredek a zo eus Dinaniz. Klask a reont e pep keñver deskiñ, en em varrekaat, adkavout zoken ar brezhoneg kollet abaoe keit-all gant o c'hendadoù, hag ober anaoudegezh gantañ.

1944
Référence : ARVR Niv. 165

Kevredigezh Vroadel Breizh ha Skol Veur Barzhed Breizh, ganet en hevelep kavell, a gerzhe bremañ dorn ouzh dorn, abaoe ma oa bet an disamm eus ar Barizianed.

1944
Référence : EURW.1 p.205

Er baradozig-se d'an ampoent ma oan-me distro d'ar gêr, e oamp pevar o chom : an ozhac'h, ma zad oadet a 65 vloaz, noter eno abaoe tost da dregont vloaz ; an itron, ma mamm, na zilezas gwech ebet he dilhad giz Treger, gant he c'hoef gwenn, a veze graet « kallegenn » anezhañ, he chal pe mouchouer du, he zavañjer dantelezet ; ur vatezh yaouank anvet Marianna Touboulig ; ha me, ar mab pennhêr, a oa ma zad o fiziout warnon da gemerout e garg noter, p'am bije graet tri bloaz deskoni gantañ.

1944
Référence : EURW.1 p6

Mouezh ur vaouez, sklintin hag heson, seurt ma ne veze ket klevet mui gant ar paotr, abaoe ma oa aet d'ar gouent, da lavarout eo abaoe e bask kentañ.

1949
Référence : SIZH p. 37

Abaoe nav miz ma oa er gouent, morse n'oa bet savet ar breur Arturo diwar e stal da zont da ziskuilhañ [sic, ziskuliañ ] a-ouez d'an hentez hini pe hini eus e sioùigoù.

1949
Référence : SIZH p.59-60

Abaoe 'n eur ma kredis reiñ / Ma ger da virout urzhiou strizh, / Ur c'hleñv em c'halon 'vez o skeiñ / Taolioù ganas d'he gloazañ kriz.

1960
Référence : PETO p27

Abaoe pell 'zo e kroger gant e zevezh en ur evañ kafe. Hiniennoù a zo koulskoude a gav gwelloc'h an te.

1972
Référence : BAHE niv. 75, p.41

Abaoe ma eo aet - an dra-se a-bell zo - Pesketourien ar mor da soudarded an traezh.

1980
Référence : BREM Niv. 1, p. 3

Bloaz a oa abaoe ma'm boa kuitaet va mignoned a Vreizh, bloaz a oa e veze dalc'het va freder gant traoù all estreget traoù hor bro, ha klevout a daol trumm e oa tremenet dre eno un den en devoa gouezet lakaat anaout, karout ha doujiñ ano ar Vretoned, kement-se a skuilhas ur bann heol [bann-heol] sklaer em c'halon.

1985
Référence : DGBD p152

Unan anezho a oa ur Breizhad eus Montroulez ; unan all a oa ur Gall, dezhañ un anv anavezet d'ar mare-se, ha gwall ankounac'haet abaoe : un eontr dezhañ a oa unan eus pennoù-bras ar radikaled gounezet d'ar "Front Populaire", ur senedour anezhañ e oa bet e Barcelona oc'h ober gourc'hemennoù re ruz Bro-C'hall da re ruz ar Spagn.

1985
Référence : DGBD p98

War greskiñ e oa aet Casablanca abaoe ugent vloaz.

1985
Référence : DGBD p14

An inizi spagnat a zo dizalc'h abaoe 1968, ur rann int eus ar "Guinea Ecuatorial"

1985
Référence : DGBD p22

Lavaret em eus dit e oan douget-kenañ d'an digenvez. Met n'eo ket gwir, rak a-hed va buhez, abaoe pevar-ugent vloaz emaon atav gant tud. Morse n'on bet digenvez. Marteze eo en abeg da se em boa c'hoant d'an digenvez.

2007
Référence : KASTE p. 151

"Aon 'm eus abaoe ur sizhun", a eilgerias Poole pennek, hep ober van eus ar goulenn.

2012
Référence : DJHMH p.60

abaoe ne oa ket bet kredet ober kemend-all e neblec'h

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p. 20

N'eo ket disterdra kaout soñj e oa aet Breizh abaoe penn kentañ an XIIIvet kantved dindan levezon Bro-C'hall hag e oa Rainaud ar c'hañseller karget gant Pierre Mauclerc da adaozañ melestradurezh an dugelezh diwar skouer hini ar Gapesianed, na mui na maez.

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p10 (YF Dupuy)

Abaoe bloavezhioù ez eus lorc'h ennomp-ni, da vamm ha me, gant an testenioù ac'h eus bet an eil war-lerc'h egile.

2015
Référence : EHPEA p65

Marteze on boas da welout korfoù-marv abaoe kement a vloavezhioù, met daou dra disheñvel eo korf-marv unan bennak hag a zo bet drouklazhet, diouzh un tu, ha, diouzh an tu all, peder retredadez etre tri bloaz ha tri-ugent ha dek ha pevar-ugent, hag o deus lakaet termen d'o buhez.

2015
Référence : EHPEA p13

Marina he deus un doktorelezh war ar vredoniezh ha me 'm eus graet ur master war an istor. Abaoe pemp bloaz en em zarempredomp.

2015
Référence : EHPEA p182

Étymologie

Termen savet diwar an araogenn "a", ar stagell "pa(nd)" hag ar stumm verb "voe" : a pa(nd) voe > a ba voe > aba voe > abaoe.

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux