Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
119
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. V.k.d. A. PLIJOUT DA. 1. (db. an traoù, an oberoù) Bezañ ur blijadur da, bezañ plijus da. Kement-se a blij da'm c'halon. Pe e plij dit pe ne ra ket. Emichañs eo bet plijet deoc'h ? Bras a-walc'h ez on da vont d'al lec'h ma plij din. Ra blijo an dra-se dezhi. & (dirak un ak.) An dud-se a blij an ton dezho. Job a blije ur banne dezhañ : a blije dezhañ mezviñ. & (dirak un av.) Eñ a blije dezhañ kanañ. An den-se a blije dezhañ fougasiñ. DHS. bourrañ. 2. (db. an dud, al loened) Bezañ erru-mat gant (ub., ul loen bnk.). An den-se a blij din kalz. N'emañ ket war an douar an hini a blij d'an holl. Tud ha loened a blij dezho o bugale. Evel-se eo e plijez din. Te zo ur paotr kalonek hag a blij din, chom a ri da vevel ganin ? Ne blije tamm d'ar merc'hed. & Dre ast. (db. an dud) Plijout da ub. : bezañ karet gant ub. Te a blij din. Da bennhêrez zo deuet en oad da zimeziñ, ha me am eus ur mab-kaer hag a blij dezhi. 3. Bezañ mat da (ub.). Evel ma plijo dezho. 4. (e trede gour unan an doare gourc'h., dirak un islav. anv-verb) Plijet da (ub.) : gant ma vo mat d'an den-se. Plijet dezhañ reiñ an dra-se dimp. 5. Dereout. An ognon a blij ar sec'hor dezho. Plijout a ra an dour d'an haleg. 6. (db. ar bouedoù) Kavout mat. Pesked a blij deoc'h ? Soubenn ar piz ne blij ket din. B. PLIJOUT GANT (UB.). 1. Bezañ mat da (ub.). Fellout a ra din bevañ diouzh ma plij ganin ha neket diouzh ma plij ganto. Hemañ a ra evel ma plij gantañ. [1877] [...] ar pezh a veze gourc’hemennet a ranked da ober, pe e plijo ganeoc’h, pe ne raio ket. 2. (e trede gour unan an doare-div., dirak un islav.) Plijet gant (ub.) : gant ma teurvezo an den-se (ma, na), gant ma vo mat d'an den-se (e), salv ma plijo gant an den-se. Plijet ganto ho selaou. Plijet gantañ n'hor befe ket hini ebet eus an ezhommoù-se. Plijet ganeoc'h ma ho saludiñ. Plijet gant Doue ma'z afen d'ar baradoz. 3. MAR PLIJ GANT (UB.): troienn a reer ganti evit goulenn udb. digant, ouzh ub., en un doare seven. Deus din ar bara, mar plij ganit. An hent da vont da Garaez, mar plij ganeoc'h. [1949] - C'hwi, chomit gant ho kramenn, mar plij ganeoc'h ! & Dre verr. Pet eur eo, mar plij ? [1924] Kontit, Jarlig, kontit, mar plij. & (war un ton goapaus) Gwisket botoù nevez ganti, mar plij ! II. V.g. (db. an dud) 1. Kavout gras (bezañ en ul lec'h bnk.). Ha plijout a rez amañ ? HS. bourrañ. 2. Bezañ deuet mat (d'ar re all). N'en doa ket ur penn da blijout. III. V. rag. EN EM BLIJOUT. 1. Kavout gras (bezañ en ul lec'h bnk.). En em blijout a raen eno. Ar re-se n'int ket en em blijet er vro-se. N'en em blijent ket mui war ar maez. [1925] En em blijout a rae Bilzig en bourzh ar Vran [...]. HS. bourrañ. 2. Kaout plijadur (oc'h ober udb.). N'eo ket souezh ma en em blijent o c'hoari. 3. En em blijout ag (ub.) : bezañ plijet gantañ. En em blijout bras a raent anezhañ.

Exemples historiques : 
90
Masquer la liste des exemples

ne blij ket

1499
Référence : LVBCA p113, 149, 165 (n-en plait point)

plijañ

1499
Référence : LVBCA p165 (plaire)

Ha pan [oad] ouzh he zase da vezañ martirizet ez suplias d'an itron Santez Katell ez plijje ganti pidiñ eviti an aotrou Doue.

1576
Référence : Cath p21

Neuze an werc'hez venniget a bedas hon aotrou Doue ez plijze gantañ terriñ ha distrujañ en injinoù-se en enor an hanv benniget anezhañ, ha evit koñversion an bobl pere a edoe prezant, hag enkontinant maz oa dispozet lakat an werc'hez en tourmant-se.

1576
Référence : Cath p20-21

Petra a dle ur gwir kristen da ober bemdez pan sav [ag] e wele ? Dleout a ra em lakaat d'an daoulin devotamant ouzh harz e wele, hag eno rentañ grasoù da Zoue eus a gement mad en deus resevet digantañ. Goude-se, e bediñ e plijo gantañ reiñ dezhañ ar c'hras na deuy ket d'e ofañsiñ evit an deiz-se, ha propoziñ d'en em viret soagnuzamant

1622
Référence : Do. p50

Erfin, en e bedan e plijo gantañ ma freservi ha ma miret en noz-se ouzh pep dañjer ha droukfortun, ha goude ez lavaran Pater noster hag Ave Maria, hag en em rekomandan da'm ael mat ha da'm fatron ha d'an sent all ha santezed a'n Baradoz.

1622
Référence : Do. p52

plijout da

1659
Référence : LDJM.1 pg plaire (a)

plij gant Doue e vize deut

1659
Référence : LDJM.1 pg pleust (a Dieu e vise deut)

plijout

1659
Référence : LDJM.1 pg pligeout

en em blijout

1659
Référence : LDJM.1 pg (se) complaire

plijet geneoc'h sellet ouzhin

1659
Référence : LDJM.1 pg daignez (me regarder)

plijout da Zoue

1659
Référence : LDJM.1 pg contenter (Dieu)

Goude-se e [Doue] bidiñ ma plijo gantañ reiñ dezhañ ar c'hras n'en ofañso ket evit an deiz-se, ha propoziñ d'en em viret muiañ ma c'hallo.

1677
Référence : Do. p51

Plijet geneoc'h [Gwerc'hez Vari], me ho supli, / Ma c'halon re yen alumiñ, / Da garet bepred va Doue, / O plijout de[z]hañ bemnoz ha [bem]dez.

1677
Référence : Do. p67

plijet ganeoc'h ma rafen

1732
Référence : GReg pg agréer

em blijout en

1732
Référence : GReg pg goûter (Goûter, approuver, agréer.)

plijet geneoc'h sezlaou ac'hanon

1732
Référence : GReg pg daignez (m'écouter)

an olifanted ne blij ket ar broioù yen dezho

1732
Référence : GReg pg (s')aimer

an olifanted ne blij ket ar broioù yen dezho

1732
Référence : GReg pg (s')aimer

an dra-se a reot pa blijo geneoc'h

1732
Référence : GReg pg aise

mar plij gant Doue

1732
Référence : GReg pg grace (Par la grace de Dieu, avec l'aide de la grace.)

an dra-se a blij din

1732
Référence : GReg pg agréer

ur seurt kuñvelezh ne blij nemeur

1732
Référence : GReg pg benignité (ces sortes de benignitez ne plaisent guères)

un hevelep kuñvadurezh eo, mard eo kuñvadurezh eo, ne blij ket kalz

1732
Référence : GReg pg benignité (ces sortes de benignitez ne plaisent guères)

Blev gwenn ha lunedoù ne blijont ket d'ar merc'hejoù.

1732
Référence : GReg pg blanc (Cheveux blanc & lunettes, / Ne plaisent pas aux fillettes.)

diuz a rin neb a blijo ganen

1732
Référence : GReg pg (je choisirai qui) bon (me semblera)

kemer poan da blijout da ur re

1732
Référence : GReg pg complaire (se rendre agréable à quelqu'un)

kaout soursi da blijout da ur re

1732
Référence : GReg pg complaire

em blijout en un dra bennak

1732
Référence : GReg pg (se) complaire (en quelque chose)

em blijet en un dra bennak

1732
Référence : GReg pg complaire

an olifanted n'en em blijont ket er broioù yen

1732
Référence : GReg pg (s')aimer

plijout

1732
Référence : GReg pg delecter

graet pep hini e-c'hiz a blijo gantañ

1732
Référence : GReg pg (que chacun fasse, comme il l') entendra

Blev gwenn ha lunedoù, / Ne blijont ket d'ar merc'hedoù.

1732
Référence : GReg pg fillette (Poil blanc & lunettes, / Ne plaisent pas aux fillettes.)

plije, plijet gant Doue

1732
Référence : GReg pg Dieu (veüille!)

em blijet en

1732
Référence : GReg pg goûter (Goûter, approuver, agréer, pp.)

evel a blijo geneoc'h

1732
Référence : GReg pg a

evel ma plijo ganeoc'h

1732
Référence : GReg pg a

mar plij gant Doue

1732
Référence : GReg pg aidant, Dieu (aidant)

orrupl ez plij ar wreg-hont dezhi he-unan

1732
Référence : GReg pg (s')aimer

plijet gant Doue ez aen

1732
Référence : GReg pg aller

plijout

1732
Référence : GReg pg agréer

plijet

1732
Référence : GReg pg agréer

plijet genoc'h e rahen

1732
Référence : GReg pg agréer

ra blijo gant Doue

1850
Référence : GON.II.HV pg plijout

plijout

1850
Référence : GON.II pg plijout

plijet

1850
Référence : GON.II pg plijout

an den-se a blij d'an holl

1850
Référence : GON.II pg plijout

marplij ganeoc'h

1850
Référence : GON.II pg plijout

en em blijout

1850
Référence : GON.II pg plijout

n'en em blijan ket amañ

1850
Référence : GON.II pg plijout

plijet gant Doue

1850
Référence : GON.II.HV pg plijout

an dra-mañ ne blij din, labousigoù mignon !

1867
Référence : MGK p13

Mes me ne falveze ket din, rak din-me ar c’hêrioù ne blijont ket.

1877
Référence : EKG.I. p.63

Mat, lavarit dezhañ, mar plij, dont da welet va mamm a zo gwall glañv ; va gwrek zoken n’emañ ket kennebeut war he zu.

1877
Référence : EKG.I. p.91

Evit ar memes kostezenn ec’h en em gannfet. Skoit start war ar republikaned, ha ra blijo gant Doue lakaat ac’hanoc’h da c’hounit !

1877
Référence : EKG.I. p.84

C’hoant am eus da labourat un tamm douar ha da hadañ ennañ greun evit kaout bara da zibriñ en hañv a zeu, mar plij gant Doue ; ha ma na blij ket gantañ e chomfen e buhez e Sant-A[l]bin, ra vezo graet er memes tra e volontez, ez in d’an eñv da gaout va c’henvreudeur.

1877
Référence : EKG.I. p.50-51

Gant ar republikaned n'eo ket ar galon nag ar skiant a selaoued ; ar pezh a veze gourc’hemennet a ranked da ober, pe e plijo ganeoc’h, pe ne raio ket.

1877
Référence : EKG.I. p.177

Ra blijo gant Doue sklêrijennañ o spered — hag hini an dud all faziet, — naetaat o c’halon hag o lakaat da zistreiñ war ar roudenn vat o deus dilezet !

1877
Référence : EKG.I. p.97

Doue, me ’gred, en doa c’hoant da baeañ dioc’htu Priñsez Lambal evit ar garantez he doa diskouezet, ha d’he c’has gantañ war-eeun d’ar Baradoz, e-lec’h eo plijet gantañ lezer e buhez Janed ar Go ha Manuel Conseil, evit reiñ ar bae eus o c’harantez hag eus o c’halon kreñv ha nerzhus d’o zud war o lerc’h.

1878
Référence : EKG.II p.75

C’hoant kaout beleien o doa ; ne gavjont ket a veleien, mes kaout a rejont ar pezh a blije meurbet dezho.

1878
Référence : EKG.II p.71

Setu achu evito er bed-mañ. Ra blijo gant Doue ankounac’haat o gwalloberoù, kaout truez outo er bed all ha reiñ dezho lod en e varadoz !!!

1878
Référence : EKG.II p.99

Deus an holl Yann n’e[o] ket hañval, / Kammed na blij de[zh]añ tortal. / ‘Tre al lavar hag an ober, / Nebeutañ ‘c’hell, a lak amzer. /

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

Ouzhpenm mac'h eo ar Groaz ur gelaouenn vat ha kristen, be[z]añ zo enni pennado-skrid en brezhoneg ha se a blij brav din.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

Ac’hanta neuze, lennerien ger, reit dorn d’ar Groaz neve[z], mar plij, en ur reiñ de[zh]i ho kwenneg pep s[izh]un.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 30 janvier 1898, p.1

E tu-hont d'ar c'hambroù ha d'ar salioù bras ac'h aer enne 'vit dibriñ, pe 'vit skrivañ, pe 'vit ober un diskuizh, e zo amañ ur chapel vras hag ur chapel vihan : homañ 'zo savet enni ur vreuriezh a nevez zo 'vit diboaniañ an anaon : enni dreist-holl e plijo dimp mont da gaozeal gant an Ao. Doue.

1903
Référence : MBJJ p112

Ha, p’en devoa ar paotr yaouank kemeret an aval deus o dorn, ne glaskent ken diwar-se plijout da zen all ebet nemet dezhañ hepken.

1923
Référence : SKET p.68

Bidoullig, mar plij, a reas digemer treut da becheroù he mestr hag hen diskouezas : un taol lost war he morzhed dehou.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1033 (Gouere-Eost 1924)

— Kontit deomp ur gaoz bennak, Jarlig kozh. — Ya, ya !… Kontit, Jarlig kozh, a lavare dezhañ Bilzig, azezet war an oaled, en e gichen. Kontit, Jarlig, kontit, mar plij.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.943 (Mae 1924)

En em blijout a rae Bilzig en bourzh ar Vran, gounit mat a rae, ha c’hoant n’en devoa ket da goll e gabiten, ken rust gant ar re all ha ken dic’hlorus gantañ, ha ken mat.

1925
Référence : BILZ2 p.170

Siwazh ! Erwanig, mar plije da Janedig, deuet-mat ne oa ket na d’an tad na d’ar vamm.

1925
Référence : BILZ2 p.150

Marteze, darn a zo hag a lavaro ez on-me heñvel ouzh an tourc'h - an dra-se ne vern ket, tamm ebet, evidon ! - hag evel an digenvez reunek-mañ ec'h en em blijan nemet [sic] el lec'hiou didud hepken.

1929
Référence : SVBV p.14

Ur vouezh skiltr evel stok daou houarn A c'harmas din e pleg va skouarn : - "Ez kavell em eus da gavet ; An tres ouzhit din zo plijet Ha dit raktal on dimezet. Ar baourentez eo va anv. War da seuliou me a gerzho, E pep lec'h betek ar marv ! -Mouezh an tonkadur-

1929
Référence : SVBV p5

Ar mor, avat, ne blije ket nemeur din d'ar c'houlz-se, na bremañ, kennebeut all, n'on ket gwrac'h gantañ, rak, da'm meno, ar gazeg c'hlas a ra re, kalz re, a drouz, hag, ouzhpenn da se, he c'havan gwall griz e-keñver mordeidi Breizh.

1929
Référence : SVBV p.14

plijout a ra din

1931
Référence : VALL pg aimer (j'aime)

Plijout a reas dezhi lenn ha skrivañ : he lizheroù d'he mignonezed, bet er skol ganti, a oa evel kazetennoù ; brud he doa da c'houzout ober lizheroù brav, leun a geleier dudius.

1944
Référence : EURW.1 p13-14

Lom eta ne zebras tamm ebet, ha Job kennebeut, rak ar soubenn rous ne blije ket dezhañ, an deiz-se.

1944
Référence : ATST p.27

Rak ne blije ket dezhañ chom da droidellat en-dro d’ar gêr.

1944
Référence : ATST p.40

« Hola, hola, ma faotr, faziañ a rit. Aze ‘mañ ar c’hentañ klas. An teirvet klas a zo du-hont d’an traoñ… » - « Ho tigarez, mar plij, er c’hentañ klas e fell din mont. »

1944
Référence : EURW.1 p.102

« Amañ 'n em bliji sur, gant mestroù ken mat ».

1944
Référence : EURW.1 p30

Diskard mat a-walc'h e oan, plijout a raen d'an Aotrou Bouder kenañ : alies e teue du-mañ da ober kaoz gant ma c'herent, ha da gas dezho ma notennoù.

1944
Référence : EURW.1 p20

Plijout a rae dezhañ ar c'hezeg, ha kazi sur en dije 'n em c'hraet ul lec'h en arme, panevet e tegouezhas d'e dad mervel e 1859, ha Glaoda, « mab henañ intañvez » a voe, en akord gant al lezenn neuze, disoudardet, ha lavaret dezhañ distreiñ d'ar gêr.

1944
Référence : EURW.1 p10

Kaou ar Page a oa kreñv ha serzh : plijout a rae dezhañ e frankiz.

1944
Référence : EURW.1 p.209

Plijout dreist a rae an ermaeziadenn d'ar gloer, rak, morse, a-hend-all, ne daent [sic, ned aent] diouzh ar gouent.

1949
Référence : SIZH p.52

Krediñ a reas goulenn : - Lavarit din hoc'h anv, mar plij !

1949
Référence : SIZH p.46

- Emaoc'h o vont da welout ho tousig, breur Arturo ? - Gant ar vezh, breur Alano ! N'hoc'h eus ket mezh o komz evel-se ? - Bez' ez oc'h ur vrav a stipadenn atav ! a deñsas ar c'hwitouz. - C'hwi, chomit gant ho kramenn, mar plij ganeoc'h !

1949
Référence : SIZH p.44

Evit plijout dezhi e tañvas hon Tad Kentañ ar Frouezhenn villiget, abeg keuzidigezh Mab-Den.

1949
Référence : SIZH p.40

Pesked bihan a-leizh a gaver en disterañ poull-dour, ha bec'h e vez alies gant va faotred o klask o lazhañ a daolioù machete, pe neuze oc'h astenn o brec'h en un douarenn er pri-melen, da welout ha ne vije ket ur pesk tredanus aet eno da guzh, ur pesk-kazh evel ma reont anezhañ, hag en deus doare da blijout dezho, ha stank a-walc'h en deus doare da vezañ.

1985
Référence : DGBD p61

Tuioù mat an dachenn : kognoù, lec'hioù da stagañ ur giton ha peseurt ment a vo da hemañ, peulioù ha kaelioù d'en em chadenniñ oute, burevioù da zerc'hel a-raok re all -peogwir int arouezius, pouezus e-barzh mont en-dro al lec'h peotramant peogwir e vez renket teuliadoù prevez enne ha ne blijo ket d'hoc'h enebourien gouzout emaoc'h e[-]kichen...- [...]

2015
Référence : DISENT p75

"Ur muntr mar plij, Aotrou komiser," a youc'h Dermitzakis ouzhin, estrenvanet.

2015
Référence : EHPEA p19

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux