Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
2
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
58
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

V.k.d. 1. SENTIÑ OUZH UB. : ober hervez gourc'hemenn(où), urzh(ioù) ub. Sent ouzhin. Ar vugale ne sentont mui ouzh o zud. Nac'h sentiñ ouzh ub. & Ent krenn Ne blij ket dezhañ sentiñ. 2. SENTIÑ OUZH UDB. : ober diouzh an dra-se. Sentiñ ouzh ar skiant-vat. Sentit ouzh ar pezh a lavaran ! & Trl. Sentiñ evel deñved : sentiñ ouzh ar gourc'hemennoù, an urzhioù hep nac'h morse, hep klask gouzout ha mat int pe get. HS. plegañ (da), sujañ (da). ES. disentiñ (ouzh), enebiñ (ouzh). 3. (db. an traoù) Mont en-dro diouzh an urzhioù a roer dezhañ. Al lestr a sent ouzh ar stur.

Exemples historiques : 
42
Masquer la liste des exemples

sentiñ oc'h

1659
Référence : LDJM.1 pg obeir

senti

1659
Référence : LDJM.1 pg senti

[M.] Petra ez eo Urzh ? D. Bezañ ez eo ur sakramant lakaet en Iliz, pe dre hini e resev ar veleien ar galloud da goñsakriñ korf hon Salver binniget Jezus, da absolv ar re pere zo roet dezho e garg, ha da ober an traoù all pere a goñsern polis an Iliz, pe en dra eo ret sentiñ outo, pa vent c'hoazh tud a zrouk vuhez.

1677
Référence : Do. p49

Ret eo sentiñ ouzh nerzh.

1732
Référence : GReg pg force (Il faut ceder à la force.)

Neb na sent ket ouzh ar stur, / Ouzh ar garreg a ray sur.

1732
Référence : GReg pg gouvernail (Il faut bien se servir du gouvernail , ou briser contre les rochers, prov. breton.)

c'hoantek da ziskiñ, da sentiñ

1732
Référence : GReg pg docile

sentet

1850
Référence : GON.II pg señti

ret eo sentiñ ouzhin

1850
Référence : GON.II pg señti

kaer em eus he c'hourdrouzañ, na sent ket ouzhin

1850
Référence : GON.II pg gourdrouza

gourc'hemennit din, hag e sentin

1850
Référence : GON.II pg gourc'hemenni

senti

1850
Référence : GON.II pg señti

Daoust ha n'en deus ket ar mojenner sentet ouzhoc'h, pa oac'h o lavaret petra a ranke Breizhiz da gasaat ha petra da garout ! Daoust ha na zesk da bep Breizhad eo ret trec'hiñ a-raok an droug, heuliañ ar mad, bezañ, pa'z eo dleet, digabestr ha dishual; chom e peoc'h en e di balan

1867
Référence : MGK Rakskrid XII

"Lennerien, emezañ, e kentskrid e vojennoù, va brezhoneg-me, ned eo ket brezhoneg naetaet a bep kemmeskadurezh eo; komz a ran evel ma ra an dud hep deskadurezh. C'hoant am bize bet da lakaat e-barzh va labour gerioù gwir vrezhoneg hepken, ha da deurel er-maez ar re c'hallek, pa oan evit kaout ur ger brezhoneg bennak gouest da zisplegañ mat ar pezh am boa em spered. Hogen ar vent hag ar rim a oa ret din sentiñ outo; ken a ris dre heg ar pezh na'm bize ket graet dre gaer. Kement-se a gavis kalet evelkent; setu penaos ez a hor brezhoneg ker da goll !"

1867
Référence : MGK Rakskrid VIII

Daou vloaz bennak a ioa oa bet harluet ar veleien gant tud deuet eus a-gostez Pariz, abalamour ma ne falveze ket dezho sentiñ ouc’h al lezennoù nevez : hogen, al lezennoù-se a ioa a-enep lezenn Doue, a-enep lezenn an Iliz, ha zoken a-enep lealded lezennoù ar bed.

1877
Référence : EKG.I. p.2

Bremañ, gwazed, eme ar mestr, daou ac’hanoc’h a chomo amañ d’an traoñ ; n’eus forzh petra ziskenno, loan pe zen, rak tud an ti-mañ a c’hell en em wiskañ e meur a c’hiz, loan pe zen, daou denn dezhañ raktal ma ne chom ket a-sav, ker buan ha m’ho pezo lavaret dezhañ ; ha diwallit ne sentfec’h ket ouc’h va urzh.

1877
Référence : EKG.I. p.121

Dezho al "liberte" da c’hourc’hemenn ar pezh a geront, d’ar re all an urzh da sentiñ, e pep tra, evel loened mut, ouc’h ar pezh a vez gourc’hemennet dezho.

1877
Référence : EKG.I. p.178

— Mat, diaes e kavomp ho kuitaat. — Soublit ho penn, ha sentit ouzhin.

1878
Référence : EKG.II p.8

sintiñ

1909
Référence : BROU p. 420 (obéir)

Sentet em eus ouzh va fennrener.

1923
Référence : SKET p.71

Dilennit bepred da renerien ar re wellañ e pep tra en ho touez, ha sentit ouzh ar re ho po dibabet.

1923
Référence : SKET p.51

Eveshaat a reas ouzh ar gouennoù a zeuje diouto brasañ talvoudegezh da vab-den el labourioù-kêr pe er brezel, hag e voazas anezho da sentiñ ouzh mouezh pe jestr ha da boelladiñ war labourioù a bep doare dindan e renadur.

1923
Référence : SKET p.56

O digemerout a rejont, o magañ, o gwiskañ eus o gwellañ, hag, ouzh en ober, sentiñ ouzh al Lezenn ne rejont ken.

1923
Référence : SKET p.91

E-keit ha ma kouske Derkeia, e stagas Kadra ha Daga da roeñvat, nemet e nac’he ar vag sentiñ ouzh o roeñvadoù, ma renkjont ehanañ.

1923
Référence : SKET p.109

— Pennek out, mabig, pennek ; imor fall a zo ennout, ijin fall, ’m eus aon. Diwall, mab, diwall, ha dalc’h mat, dindan eñvor, ar c’homzoù fur ac’h an da ziskiñ dit : "Nep na sent ket ouzh ar stur / Ouzh ar « wialenn » a raio sur !"

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 40, p.896 (Miz Ebrel 1924)

Int-i a zo du, teñval, flaerius ! Garv ganen sentiñ outo ! Garv bezañ sklavez dindano, o Atextorix !

1924
Référence : SKET.II p.62

Ya, na pegen bourrus e oant da welout, al listri uhelvourzhek-se gant o gwernioù uhel ha garidaouek, liesskourrek ha liessugellek, o sentiñ evel pa vefent bev (e gwirionez, buhez a yoa enno) ouzh geriou gourc'hemenniñ un den hepken, penn meur ar skouadrenn, hag o riklañ war an dour glas ker flour ha meuriadoù elerc'h war ul lenn ec'hon, distrafuilh ha dielestr.

1929
Référence : SVBV p.15

War an taol e sentis, ha bec'h dezhi ! Da gentañ, e tapis krog en ur choanenn hag, o vezañ graet ur groaz gant beg va c'hontell war gof an dorzh vara, e troc'his ur mellad tamm diouti. Goude-se, e faoutis ur pezhiad riblennad kig-moc'h du bet e-pad pemp pe c'hwec'h vloaz o vogediñ e kimin va mamm-guñv, hag ar c'harvanoù - va re-me - a yeas en-dro ken na zifindaone ! Ur pennad da c'houde, e stagis ar voutailh leun a win ruz ouzh va fenn ha bec'h ivez dezhi, da gas ar c'hig-sall hag ar bara kras da stankañ he genoù da'm bouzellenn vras!

1929
Référence : SVBV p9

ar mestr a sentan outañ

1931
Référence : VALL pg auquel

ar mestr ma sentan outañ

1931
Référence : VALL pg auquel

E vamm intañvez en dizalias start, kement ha ken bihan, ma sentas outi ; mes ne oa ken e soñj gant al labour-douar ; uheloc'h en doe c'hoant da sevel.

1944
Référence : EURW.1 p11

Neuze ar « pion » pa ne c'halle ket hon lakaat da senti, a rede da glask « Juluen », a oa spont an holl.

1944
Référence : EURW.1 p40

Ha netra d’ober evit lakaat anezhi da sentiñ ouzh ar gordenn, evel m’o doa c’hoant an daou varc’h kolier.

1944
Référence : ATST p.107

- Arabat tostaat ! a hopas ur vouezh en askre ar paotr. A-barzh m'en devoe bet tu da sentiñ pe da zisentiñ, e oa en he c'hichen.

1949
Référence : SIZH p.42

Ne nac'ho ket Palmira : ur vaouezig, sempl dre natur, ne c'hell nemet sentiñ.

1949
Référence : SIZH p.64

Mat da c'hoût eo an neventi / Rak al louarn 'ranko sentiñ / Hep mui gortoz e vo tennet / Eus e repu hag eilpennet.

1960
Référence : PETO p29

Warno da sentiñ n'eus nep mall / Hag o deus enkrez da dostaat. / Neventi griz ha keloù fall / N'o devez ket digemer vat.

1960
Référence : PETO p12

P'am eus echu ma c'hefridi, / Pa ne sentit ouzh ma c'huzul, / Pa n'ho spont an emsavidi / Ha, d'ho klac'har, pa n'eus muzul, / Diouzhoc'h 'ta, 'n ur huanadiñ, / Ez an bremañ da gimiadiñ.

1960
Référence : PETO p63

Nac'het o deus sentiñ d'ar prefed

1980
Référence : BREM Niv. 1, p. 4

Re vat zoken marteze evit daou pe dri anezho, eo e ouient o micher ; rak fellout a rae d'ar re-mañ ober diouzh o fenn o-unan, kentoc'h eget sentiñ ouzh ar pezh a veze lavaret dezho ober.

1985
Référence : DGBD p63

Ret e voe sentiñ raktal ha neuze, diouzh tro, e plegjont o c'hein da dapout pep hini ugent taol gwilastrenn war o... fenn-a-dreñv, resped deoc'h.

1999
Référence : KOKE.II p94

un den en doa galloud a-walc'h da rediañ ar c'housker da sevel daoust d'an eur amzere, ha da sentiñ ouzh e urzhioù.

2012
Référence : DJHMH p23

Ton Spiridakis a c'houlenn ma vo sentet war ar ger. Kastoubelos ne ra ken nemet asantiñ a-dav hag echu eo gant an diviz.

2015
Référence : EHPEA p99

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux