Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
3
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. V.k.e. A. 1. Lemel udb. diouzh, diwar al lec'h m'emañ dre e zistagañ, e zispegañ, e ziframmañ. Tennañ ur blantenn, gwrizioù hag all. Tennañ panez a daolioù trañch. Tennañ mein eus ur vengleuz. Tennañ un dant d'ub. Honnezh zo tennet ur vronn dezhi. 2. Lakaat ub., udb. da zont er-maez eus al lec'h m'emañ. Tennañ dour eus ar puñs. & Dre verr. Tenn ur voutailhad dour : eus ar puñs pe eus ar c'hog. Tennet en doa un dornad gwinizh eus ar sac'h. Tennañ pep tra eus an armel. Tennañ ub. eus ar fank. Tennañ e vab eus ar skol. Tennañ udb. a-dre daouarn ub. Tennañ udb. war ar sec'h : er-maez eus ar mor, war an aod. Tennañ gwad d'ub. & Dre skeud. (db. an dud) Skoazellañ ub. d'en em zizober diouzh udb. noazus evitañ. Tennañ ub. a boan. Tennañ ub. a wall. Tennañ ub. eus an hent fall. & Trl. skeud. Tennañ e spilhenn : dont a-benn d'en em zibab. & Tennañ ar c'hazh a-zindan ar gwele : kaout, gouzout digant ub. ar pezh en doa c'hoant kuzhat. 3. Ent strizh Lemel un tamm eus un hollad, lemel udb. a-douez ur stroll traoù. Tennañ foenn eus ar bern. & Tennañ ur bilhed : e gemer evel ma tegouezh a-douez bilhedoù all evit kaout ur plas en ur renk bnk. pe evit gounit udb. & Trl., kozh Tennañ ar bilhed*. & Ent krenn Soaz he doa gounezet ur c'hoariell pa oa bet o tennañ e Lannuon. & Tennañ plouz* berr, plouzenn, ar blouzennig verr. & Trl. Tennañ e blanedenn d'ub. : reiñ da c'houzout e zazont da ub., dre dennañ kartoù dre zegouezh prl. 4. Dre ast. Lemel. Tennañ e aotre bleinañ digant ub. Tennañ e garg digant ub. [1878] [...] rak bezañ e tle bezañ etre daouarn ar soudarded, ha me ne gaven ket yac’hus evidon, en noz-mañ da vihanañ, mont d’er goulenn pe d’en tennañ diganto. & Trl. Tennañ ur c'hiz, ur pleg fall digant ub. : e lakaat da zistreiñ diwar ar c'hiz-se, ar pleg fall-se. [1878] Chom a ris ur pennad er c’hiz-se da c’houzout penaos tennañ ar bravañ va fleg evit mont betek an iliz. 5. Ent strizh Diwiskañ. Tenn da votoù, da zilhad, da loeroù. Tennit e zilhad digantañ. Tennit ho roched diwar ho tro. [1924] A-raok antreal er sal, tennit ho potoù, moarvat n’ez an-me ket da skubañ war-lerc’h kanfarded eveldoc’h-hu. & Trl. Tennañ e dog d'ub. : diwiskañ e dog evit saludiñ ub. Tenn da dog d'an aotrou skolaer. [1924] Ha pep hini a denne e dok d’ar beskont, ivez d’e vevel, c’hoarzhin goap a raent dioute a-bell. DHS. chetiñ. ES. gwiskañ, lakaat. B. Dont a-benn da gaout udb. digant ub., ul loen bnk., kaout, oberiañ udb. diwar udb. all. Tennañ ar mel eus ar gwenan. Tennañ ar pezh a soñj, a oar digant ub. Tennañ arc'hant digant ub. Tennañ talvoudegezh eus an disterañ traoù. & Trl. Tennañ tan gant un direnn. & Tennañ peoc'h digant ub. : dont a-benn d'e lakaat da sioulaat. & Tennañ kaoz digant ub. : klask gouzout ar pezh a oar. & Dre skeud. An dra-se zo ken diaes ha tennañ amanenn* eus gouzoug ur c'hi. & Difetis Tennañ e vad diouzh udb. Tennañ stad, lorc'h eus udb. a vez bet graet, ez eur deuet a-benn da ober. Tennañ splet, frouezh eus udb. [1877] Lakaat a reas e youl da dennañ talvoudegezh a gement-se. II. V.k.e. A. 1. Tostaat ub., udb. ouzh an-unan dre sachañ, stlejañ, h.a. Tennañ he blev da ub. Tennañ ub. war-bouez e vlev. Tennañ ub. a-gostez. & Trl. Tennañ e dreid : mont kuit. & Dre ast. Tennañ evezh ub. : lakaat ub. da deuler evezh ouzh an-unan pe ouzh ar pezh a vez c'hoant. Tennañ selloù ub. war an-unan : e lakaat da sellet ouzh an-unan. 2. Dre skeud. (db. an dud) Lakaat udb. da c'hoarvezout gant an-unan, bezañ pennabeg da santad ub. da sevel e-keñver an-unan. Tennañ poanioù warnañ. Tennañ kasoni, droukrañs ub. warnañ. Tennañ doujañs ub. warnañ. Tennañ dle. & Trl. skeud. Tennañ tan war e gein : prientiñ trubuilhoù war e wall. & (db. an traoù) Tennañ udb. war e lerc'h, d'e heul : bezañ an dra-se e heuliad. Ar brezel a denn d'e heul gwalloù a-leizh. 3. DIZOARE Tennañ ur plac'h : kaout darempredoù rev ganti. & Tennañ un taol : kaout darempredoù rev gant ub. 4. Dre skeud. Tennañ hent : kerzhet, ober hent. Tennañ bro : redek bro. & Ent krenn Un den mat da dennañ : un den gouest da gerzhet kalz. 5. Tennañ ur c'hrogad : ober un abadenn labour. B. TENNAÑ E ANAL : analañ. Chom a ris ur pennad hep tennañ ma anal. Tennañ un huanad. [1924] Ankeniet, e galon a lamme en e greiz, poan gantañ o tennañ e alan, an daeroù o ruilhañ war e zivjod. & Trl. Tennañ e huanad diwezhañ : mervel. C. Trl. Tennañ soñjoù : ober, magañ soñjoù. & Tennañ e daol : en em zibab, dont a-benn eus un diaester bnk. & Tennañ taolioù kamm : ober troioù-kamm. & Tennañ un taol* fin da ub. & Tennañ ur blegenn da ub. : ober ur bourd da ub. & Tennañ e bleg : en em gemer, kaout an tu da ober. Chom a ris ur pennad da c'houzout penaos tennañ ar bravañ ma fleg evit mont di. III. V.k.e. A. 1. DISPRED. Astenn. Tennañ e zorn war ub. 2. Trl. Tennañ e deod war ub. : e astenn er-maez eus e c'henoù war-zu ub. da ziskouez e reer fae warnañ, war ar pezh a lavar, a ra. B. 1. DISPRED. Tresañ, skeudenniñ. Tennañ an tan e liv : e dresañ, e skeudenniñ gant liv. 2. Dre ast. Tennañ e boltred da ub. : e luc'hskeudenniñ. C. (db. an tennoù fuzuilh, ar bannadelloù) Lezel, distagañ. Tennañ un tenn. & Ent krenn Tennañ gant ar wareg. Tennañ er gwenn. Tennañ war ul labous. & Ar c'hanolioù a denne re verr. Ar soudarded a denne hep paouez. Tennañ diwar nij. [1877] Kizañ a rankjomp, rak, ma vijemp chomet el lec’h ma edomp, ar Prad n’en doa nemet tennañ warnomp evel tennañ d’ar gwenn, pa’z eo guir n’oamp evit ober droug ebet dezhañ. & Trl. skeud. Tennañ e-biou : faziañ, c'hwitañ. IV. V.g. A. 1. TENNAÑ D'UL LEC'H BNK., WAR-DU UL LEC'H BNK. : mont war-du al lec'h-se, tostaat outañ. Emañ Pipi o tennañ d'ar gêr. Tennañ war-du ar sav-heol & Tennañ d'e hent : mont gant e hent. & Tennañ gant e hent. Tennit pelloc'h gant ho hent ! & Tennañ a-dreñv, war-dreñv : mont war-gil. Ar mor a denn adreñv. & Dre skeud. (db. an dud) Tennañ a ra atav etrezek kement-se : gant an dra-se e tisoc'h atav, gant ar pal-se en em gav atav. 2. Dre skeud. Prientiñ disoc'h pe zisoc'h, heuliad pe heuliad. An abadenn-se a denno d'ur gwall fin. Ar seurt emgannoù-se a denn alies da zroug. & Tennañ da fall : disoc'hañ gant udb. fall. & Tennañ da vraz : prientiñ udb. pouezus, bezañ danvez udb. a-bouez ennañ. Ar c'homzoù-se ne dennont ket da vraz. Ar pezh hoc'h eus da zisklêriañ a denn da vraz. B. 1. TENNAÑ D'UB., D'UDB. : bezañ heñvel pe zamheñvel outañ. Ar mul a denn d'ar marc'h. Ne dennez na da'z tad na da'z mamm. HS. teuler. 2. Dre ast. Bezañ boutin perzh pe berzh anezhañ da berzh pe berzhioù ub. all, udb. all. Studiomp holl ar pezh a denn d'al loened. C. (db. ar blaz, al liv, ar c'hwezh) TENNAÑ WAR (UR BLAZ, UL LIV, UR C'HWEZH ALL) : bezañ damheñvel ouzh ar blaz-se, al liv-se, ar c'hwezh-se. Tennañ a ra al liv-se war ar gwenn. Blaz ar sistr-se a denn war an trenk. D. TENNAÑ OUZH UDB. : gouzañv. Tennañ ouzh ar marv. & Trl. Tennañ outi : gouzañv. E. TENNAÑ DAVET UDB. : desachañ [1732] Tennañ davetañ : lakaat udb. da c'hoarvezout gant an-unan, bezañ pennabeg da santad ub. da sevel e-keñver an-unan. F. TENNAÑ UDB. WAR UDB. ALL : desachañ [1878] Digemeret mat e voe gant Herve Soutre, a grede, ha mad a rae, tennañ bennozh Doue war e di en ur zigeriñ e zor d’ar veleien. V. V. em. EN EM DENNAÑ. A. 1. Kuitaat al lec'h m'emeur da vont d'ul lec'h all. Pep hini en em denn d'e vro. Pelec'h eo en em dennet ar c'hazh ? En em dennañ d'ar gêr. 2. Tec'hel. Ne vi ket evit en em dennañ e-giz-se a-dre ma daouarn. 3. Mont d'ul lec'h bnk. da glask goudor, pe zigenvez. En em dennañ d'ar gouent. En em dennañ da vevañ en ur peniti. B. Ent krenn En em zibab, dont a-benn eus un diaezamant bnk. N'eo ket sur e c'hallo en em dennañ. & Trl. [1931] En em dennañ eus ar gabaduilh : mont er-maez dibistig eus ur pleg-fall, ur c'hrogad taer.

Exemples historiques : 
295
Masquer la liste des exemples

tennet er-maez

1499
Référence : LVBCA p73, 192 (fortraiz)

tennañ

1499
Référence : LVBCA p192 (traire [= tirer])

tennañ er-maez

1499
Référence : LVBCA p73, 192 (fortraire)

Ar roue neuze pan welas ar rouanez na brize ket sakrifie ez c'hourc'hemenas ez vefe kentañ tennet ha troc'het he divronn diouti ha goude-se ez vefe dispennet.

1576
Référence : Cath p21

tennañ pe gounit dre komzoù kaer

1659
Référence : LDJM.1 pg alecher

tennañ e alan

1659
Référence : LDJM.1 pg halener, respirer

tennañ warnezhañ

1659
Référence : LDJM.1 pg prouoquer

tennañ e alan

1659
Référence : LDJM.1 pg reprendre (son halene)

en em dennañ a-gostez

1659
Référence : LDJM.1 pg (se) retirer (à part)

en em dennañ dioc'h

1659
Référence : LDJM.1 pg (se) retirer (des vices)

tennañ ar vilhetenn

1659
Référence : LDJM.1 pg (tirer au) sort

tennañ a-zindan an douar

1659
Référence : LDJM.1 pg defouir

pep tra a denn da gement-se

1659
Référence : LDJM.1 pg (le tout) tend (a cela)

an dra-se a denn davedon

1659
Référence : LDJM.1 pg (cela) tend (à nous)

tennañ un arkebuzenn

1659
Référence : LDJM.1 pg tirer (vne arquebuse)

tennañ

1659
Référence : LDJM.1 pg arracher, darder, deliurer, delacher (vn arme), deplanter, epraindre, lancer, oster, retirer, retrancher, soustraire, viser

tennañ-holl dioutañ e-unan

1659
Référence : LDJM.1 pg tirer (tont a soy)

tennañ da goñsekañs

1659
Référence : LDJM.1 pg tirer (a consequence)

tennañ parforsañ

1659
Référence : LDJM.1 pg tirer (par force)

tennañ war e fin

1659
Référence : LDJM.1 pg tirer (a sa fin)

ober tennañ heg ouzh e dad) [pe

1659
Référence : LDJM.1 pg ober tennaëc (ouz e dat)

en em dennañ eus ar garantez a'r priñs

1659
Référence : LDJM.1 pg (se) soustraire (de l'amitié du Prince)

tennañ ar gouel

1659
Référence : LDJM.1 pg deuoiler

en em dennañ

1659
Référence : LDJM.1 pg echaper

tennañ ur wareg

1659
Référence : LDJM.1 pg debander (vn arc)

tennañ korreenn da ur re

1732
Référence : GReg pg fouetter (Foüetter jusqu'au sang.)

tennet ur vir

1732
Référence : GReg pg fléche (Decocher une fléche, pp.)

tennañ ur vir

1732
Référence : GReg pg fléche (Decocher une fléche.)

tennañ un dra dre nerzh

1732
Référence : GReg pg extorquer (tirer par force, ou par importunité)

tennañ dre heg un dra digant ur re

1732
Référence : GReg pg extorquer (tirer par force, ou par importunité)

tenniñ koent

1732
Référence : GReg pg escroquer (attraper le bien d'autrui par surprise, par finesse)

tennañ gant soutilded

1732
Référence : GReg pg escroquer (attraper le bien d'autrui par surprise, par finesse)

tennañ ur re en tu gantañ

1732
Référence : GReg pg entrainer (quelqu'un de son côté)

tenniñ dre friantaj

1732
Référence : GReg pg engeoler (amuser, tromper par de belles paroles)

tennañ ur re en tu gantañ

1732
Référence : GReg pg engager (quelqu'un en son parti)

tenniñ, torriñ an dent

1732
Référence : GReg pg édenter (arracher, ou rompre les dents)

tenniñ dre friantaj

1732
Référence : GReg pg alecher

tenniñ dre friantaj

1732
Référence : GReg pg alecher

tenniñ al linenn

1732
Référence : GReg pg aligner

em dennañ eus a

1732
Référence : GReg pg (s') écarter (de, s'éloigner de)

tenniñ gant friantaj

1732
Référence : GReg pg affriander

ar maen-touch a denn an houarn davetañ

1732
Référence : GReg pg aiman

bout emañ o tenniñ ouzh ar marv

1732
Référence : GReg pg agonie

ar maen-touch a denn an houarn, hag ar goularz a denn ar c'holo davetañ

1732
Référence : GReg pg attirer (l'aimant attire le fer, & l'ambre attire la paille

tennañ war e benn kasoni ar re all

1732
Référence : GReg pg haïr (Se faire haïr des autres.)

tennañ kasoni ur re bennak war e benn

1732
Référence : GReg pg haine (Encourir la haine de quelqu'un.)

Tennañ a ra gloar eus e vis.

1732
Référence : GReg pg glorifier (Il se glorifie de son vice.)

tennañ gloar eus a un dra bennak, eus e binvidigezh &c.

1732
Référence : GReg pg glorifier (Glorifier, tirer vanité de quelque chose, se vanter de son bien, &c.)

tennañ e alan

1732
Référence : GReg pg air, haleine (Prendre haleine.), halener

tennet gloar eus a un dra bennak, eus e binvidigezh &c.

1732
Référence : GReg pg glorifier (Glorifier, tirer vanité de quelque chose, se vanter de son bien, &c., pp.)

Digasit din va arc'hant prestet ha deuit da dennañ ho kouestloù.

1732
Référence : GReg pg gage (Rendez-moi mon argent, & venez retirer vos gages.)

tennañ an aer gant e skevent

1732
Référence : GReg pg air

em dennañ diouzh

1732
Référence : GReg pg (s') écarter (de, s'éloigner de)

tennañ e galon eus e greiz da un den

1732
Référence : GReg pg arracher

tennañ gant ar wareg

1732
Référence : GReg pg (tirer de l') arc

tennañ warnezhañ erez ur re bennak

1732
Référence : GReg pg aliener

tennit

1732
Référence : GReg pg affriander, colliger

tennet e alan

1732
Référence : GReg pg haleine (Prendre haleine, pp.), halener (pp.)

tenniñ un akebut

1732
Référence : GReg pg fusil (Tirer un coup de fusil, Van.)

tennañ davetañ

1732
Référence : GReg pg attirer (attirer à soi)

tennet davetañ

1732
Référence : GReg pg attirer

tennañ war e benn

1732
Référence : GReg pg attirer (s'attirer)

tennañ dre justis un douar prenet gant un all

1732
Référence : GReg pg evincer (déposseder quelqu'un d'un heritage, le priver d'un droit qu'il prétendoit)

tennañ war e-unan

1732
Référence : GReg pg attirer

tennet war e-unan

1732
Référence : GReg pg attirer

tennet o deus an drougeur-se war o fenn

1732
Référence : GReg pg attirer (ils se sont attiré ce malheur)

tennañ e varv da ur re

1732
Référence : GReg pg (tirer la) barbe (de quelqu'un)

tennet e varv da ur re

1732
Référence : GReg pg (tirer la) barbe (de quelqu'un)

tennañ d'ar sort

1732
Référence : GReg pg (tirer aux) billet(s)

ur vilhetenn du en deus tennet

1732
Référence : GReg pg (il a eu un) billet (noir)

tennañ d'ar gwenn

1732
Référence : GReg pg (tirer au) blanc

tennet d'ar gwenn

1732
Référence : GReg pg (tirer au) blanc

tennañ ar ber dioc'h an tan

1732
Référence : GReg pg (oter la) broche (du feu)

a denn war an du

1732
Référence : GReg pg brun (qui est de couleur presque noire)

tennañ er gwenn

1732
Référence : GReg pg (donner dans le) but (tirer dans le but)

tennañ da un dra

1732
Référence : GReg pg buter (viser à un but)

tennañ da ur pal

1732
Référence : GReg pg buter (viser à un but)

tennet da un dra

1732
Référence : GReg pg buter (viser à un but)

tennet da ur pal

1732
Référence : GReg pg buter (viser à un but)

tennet eeun d'ar pal

1732
Référence : GReg pg (se bien) buter (prendre bien les mesures pour venir à bout de quelque chose)

tennañ eeun d'ar pal

1732
Référence : GReg pg (se bien) buter (prendre bien les mesures pour venir à bout de quelque chose)

tennañ e kuzh war ur re bennak

1732
Référence : GReg pg canarder (quelqu'un)

tennet e kuzh war ur re bennak

1732
Référence : GReg pg canarder (quelqu'un)

tenniñ e kuzh àr unan bennak

1732
Référence : GReg pg canarder (quelqu'un)

tennañ en kuzh war ur re bennak

1732
Référence : GReg pg canarder (quelqu'un)

tennañ ar c'hanol war &

1732
Référence : GReg pg canoner (battre à coups de canon)

en em dennañ en ur c'havargn

1732
Référence : GReg pg (se retirer en une) caverne

en em dennañ en ur gavarn

1732
Référence : GReg pg (se retirer en une) caverne

pep tra a denn d'e had ha d'e natur

1732
Référence : GReg pg (telle) cause (tel effet), (chaque chose tire à son) essence (son principe)

c'halla tennañ, c'halla gouennañ

1732
Référence : GReg pg (telle) cause (tel effet)

ne c'haller tennañ nemet dioc'h ar ouenn

1732
Référence : GReg pg (telle) cause (tel effet)

skejañ kof ur wreg e poan vugale, evit tennañ he bugel anezhi

1732
Référence : GReg pg (faire l'operation) Cesar(ienne)

tennañ ur c'horf marv eus an douar

1732
Référence : GReg pg deterrer (exhumer)

tennañ

1732
Référence : GReg pg colliger (recueillir, extraire d'un livre, &c), deduire (tirer)

tenniñ ur goñsekañs

1732
Référence : GReg pg conclure (tirer une conséquence)

em dennañ eus a ur gwall baz

1732
Référence : GReg pg depetrer (se tirer d'un mauvais pas)

tennañ d'ar blouzenn verr

1732
Référence : GReg pg (tirer à la) courte-paille

em dennañ er-maez a boan

1732
Référence : GReg pg (se) délivrer (se mettre hors de peines, en liberté)

em dennañ

1732
Référence : GReg pg (se) dégager (se détacher)

tenna a boan

1732
Référence : GReg pg debarasser (tirer d'embarras)

em dennañ er-maez eus a un afer

1732
Référence : GReg pg se debarrasser (d'une affaire)

tennañ eus al lagenn

1732
Référence : GReg pg debourber

tennañ eus ar vouilhenn

1732
Référence : GReg pg debourber

tennañ e votoù hag e loeroù da ur re

1732
Référence : GReg pg dechausser (quelqu'un)

tennañ e votoù, ha diwiskañ e loeroù

1732
Référence : GReg pg dechausser (se dechausser)

tennañ a ra d'e fin, d'e finvezh

1732
Référence : GReg pg (cet homme est sur son) declin

tennañ ur vir

1732
Référence : GReg pg decocher (tirer, lancer une flèche &c.)

tenniñ

1732
Référence : GReg pg deduire (tirer)

tenniñ

1732
Référence : GReg pg deduire (tirer)

tennañ da e fin

1732
Référence : GReg pg definer (être près de sa fin)

dilasañ, tennañ ar pezh a ioa roet e gouestl

1732
Référence : GReg pg degager (retirer une chose engagée)

tennañ eus a

1732
Référence : GReg pg degager (depetrer)

tennañ e c'her

1732
Référence : GReg pg degager (sa parole)

tennañ e c'her

1732
Référence : GReg pg degager (sa parole)

tennet ur fuzuilh

1732
Référence : GReg pg fusil (Tirer un coup de fusil, pp.)

tennañ ur fuzuilh

1732
Référence : GReg pg fusil (Tirer un coup de fusil.)

tennañ e alan

1732
Référence : GReg pg air

Evit he zennañ.

1850
Référence : GON.II p.11, introduction, "pour la tirer".

an afron a zo mat evit tennañ an drein eus ar goulioù

1850
Référence : GON.II pg afron

né helleur kéd hé denna eûz hé abafder

1850
Référence : GON.II pg abafder

tennit-eñ eus e zargud

1850
Référence : GON.II pg argud

koazhañ a ray an dour, ma n'en tennit ket diwar an ta

1850
Référence : GON.II pg koaza

Ma na dennit ho sae alese e teuy da zeltañ.

1850
Référence : GON.II pg delta (Si vous n'ôtez pas votre habit de là, il deviendra moite).

tennit an tamm koad-se eus an tan, pe e tevo penn-da-benn

1850
Référence : GON.II pg devi

eus a ziabarzh an douar eo bet tennet

1850
Référence : GON.II pg diabarz

roit an direnn din, ma tennin tan

1850
Référence : GON.II pg diren

n'o zennit ket eus an neizh, distuc'h int c'hoazh

1850
Référence : GON.II pg distuc'h

Tennit an eon diwar ar soubenn.

1850
Référence : GON.II pg éon, eonen (Ôtez l'écume de la soupe).

an espern hepken ho tenno alese

1850
Référence : GON.II pg espern

tennit ar fank eus ho lostenn

1850
Référence : GON.II pg fañk

tennit eñ eus an heol pe e faouto

1850
Référence : GON.II pg faouta

tennañ

1850
Référence : GON.II pg sacha, chacha, tenna

tennit

1850
Référence : GON.II pg tenna

it da dennañ dour eus ar puñs

1850
Référence : GON.II pg tenna

tennit ho torn ganeoc'h

1850
Référence : GON.II pg tenna

grit dezhañ tennañ e dok

1850
Référence : GON.II pg tenna

tri skoed zo da dennañ

1850
Référence : GON.II pg tenna

warc'hoazh e tener d'ar gwenn

1850
Référence : GON.II pg tenna

ret eo en em dennañ alese

1850
Référence : GON.II pg tenna

ne denn

1850
Référence : GON.II p.8, introduction ; "il ne tire".

(C'hwi hoc'h eus) va zennet.

1850
Référence : GON.II p.10, introduction, "vous m'avez tiré".

C'hwi am zenno.

1850
Référence : GON.II p.10, introduction, "vous me tirerez".

Me am eus da dennet.

1850
Référence : GON.II p.10, introduction, "je t'ai tiré".

Evit e dennañ.

1850
Référence : GON.II p.10, introduction, "pour le tirer".

Me o zenn.

1850
Référence : GON.II p.11, introduction, "je les tire".

Tennit an dra-se a dreñv.

1850
Référence : GON.II p.97, livre second, (Retirez cela).

Tennit war he skouarn.

1850
Référence : GON.II p.97, livre second, "Tirez-lui l’oreille".

Tennañ a ra gant ar wareg.

1850
Référence : GON.II p.97, livre second, "Il tire de l’arc".

En em dennit kuit.

1850
Référence : GON.II p.96, livre second, "Retirez-vous".

Ur vaouez [k]oant a denn warni an holl selloù.

1850
Référence : GON.II p.64

Eus an hent fall o zennin.

1850
Référence : GON.II p.65

Eus an hent fall e tennin anezho.

1850
Référence : GON.II p.65

Tennit anezhañ eus e argud.

1850
Référence : GON.II pg argud (Tirez-le de son assoupissement).

E-pad m'on gwallgaset, m'eo din fall an amzer / E verr, pa vezo aet an dud d'ar parkeier, Me a denno ac'hann ganen va disvesker.

1867
Référence : MGK p43

Mont a ra en ur c'horn, tennañ ra e alan.

1867
Référence : MGK p43

Hag ac'hano dioc'htu, tizh tizh halegentañ, / Koulm ha razh a red da dennañ / Er-maez a boan ho mignonez, / An heizez.

1867
Référence : MGK p47

Ouzh ar mojennoù-mañ en doa dudi; sellet a rae alies ouzh ar re anezho en doa troet e galleg, pa oa er skol; e levrig zoken a gase gantañ d'e bark, ha pa oa dilabour, en tenne dioc'h e c'hodell, hag ez ae a-gostez d'e lenn dindan ur wezenn bennak : ken a lakeas en e benn treiñ lod anezhañ e brezhoneg.

1867
Référence : MGK Rakskrid VI

Anezhi 'rejont goap; nemet re a beadra er parkeier ne oa. Deuet glas ar ganabeg, ar wennili ouiziek 'lavaras a-nevez d'al laboused disent, penn-skañv ha dievezh : tennit 'ta breunenn ha breunenn, ar pezh a sav war pep greunenn, pe ez afoc'h hep mar da goll, hep na chomo unan a gement ma'z oc'h holl.

1867
Référence : MGK p14

Raktal ma voe gwelet / O vont kuit, o tec'het, / Ar chaseer warnañ a viz eeun hag a denn ; / Hag ar c'honikl d'ar red, ha Sezar oc'h torgenn.

1867
Référence : MGK p113

'Vit bezañ, emezañ, didrouz dioc'h an holl draoù, / Ez eas d'en em dennañ 'n un dorzh vara-brazed.

1867
Référence : MGK p116

Truez ! oh ! nann ! Pell ac’hano : pa weled unan bennak o fiñval en tu pe du e tenned warnezhañ, evel ma tenn an den onest war ar c’hi klañv, pa vez an hu warnezhañ ha pa en em gav a-zindan e daol.

1877
Référence : EKG.I. p.40

Me 'gred e oa an daou Aotrou kalonek-se en em glevet evit tennañ an Aotrou Le Mintier de Saint-Andre eus a gêr Landreger.

1877
Référence : EKG.I. p.27

Evit gwir, abaoe an nozvezh a laka ac’hanon da ruziañ, em eus kaset pevar d’ar prizon ; mes n'eo ket pevar oa din bezañ kaset, na pevar-ugent zoken, mes pevar-c’hant pe ouc’hpenn, evit tennañ, en un taol, an holl louzeier fall eus va farrez Plouared.

1877
Référence : EKG.I. p.143-144

— Ai !... ai !... ai !... Me eo Loull ar Bouc’h. — Loull ar Bouc’h, person "intru" Plouared ? — Ya, ya, me eo. Tennit ho ki diwarnon.

1877
Référence : EKG.I. p.140

Bremañ e kavont gwell selaou kuzulioù fall ul lastez aotrou, deuet eus n’ouzon dare a belec’h, n'eo mat da netra en e vro, hag a ya dembrest kuit diouto, goude bezañ graet goap anezho, eget o beleien a chom atav ganto, a gemer perzh en o foanioù, a chom da bediñ Doue e-harz treid o gwele ken n’o devezo tennet o huanad diwezhañ, goude bezañ roet dezho ar pardon eus o fec’hedoù ha digoret dezho Baradoz an Aotrou Doue.

1877
Référence : EKG.I. p.97

Ar jabadao a rae ar chouanted oc’h aozañ o c’hoan a laka e galon da grenañ, e benn da voudinellat hag e zent da s[t]lakal ; stanket eo toull e c’houzoug, ne c’hell ken tennañ e alan...

1877
Référence : EKG.I. p.126

E c’hwreg, an Itron Feburier, a yoa e prenestr he zi o sellet outañ, ha n’oa ket evit tennañ e daoulagad diwarnañ. Petra a yae dre he c’halon o welet, er c’hiz-se, he fried war-var da vezañ lazhet ?

1877
Référence : EKG.I. p.185

Ur skeul vihan a zigasjont ganto, ha gant honnezh e voe tennet eus an toull ar c’horf-marv.

1877
Référence : EKG.I. p.152

War bord ar mor o doa c’hoazh marteze muioc’h a ijin an dud, eget en douar bras, evit gellout mont da gaout o beleien, da c’houlenn diganto kuzul evit en em dennañ dibec’h euz a-greiz kement-all a draoù fall, ha digas nerzh d’o eneoù evit harpañ ouc’h fallagriezh an droukspered, dislonket gant an ifern da zaoniñ an dud war an douar.

1877
Référence : EKG.I. p.93-94

Kalz tud a yoa diskaret dezhañ, evit gwir, mes gwelet a reas n’oa urzh vat ebet en hon touez-ni, ha ne ouiemp ket stok ar brezelioù. Lakaat a reas e youl da dennañ talvoudegezh a gement-se.

1877
Référence : EKG.I. p.270

Sec’h da zaeloù, Kivoron, ur bugel a c’hell gouelañ ; mes ur c’habiten a rank kaout kalon, bezañ den hag ober e zever ; hon dever-ni eo tennañ an Aotrou Poullaoueg eus a skilfoù ar republikaned.

1877
Référence : EKG.I. p.227

Kizañ a rankjomp, rak, ma vijemp chomet el lec’h ma edomp, ar Prad n’en doa nemet tennañ warnomp evel tennañ d’ar gwenn, pa’z eo guir n’oamp evit ober droug ebet dezhañ.

1877
Référence : EKG.I. p.285

Mat neuze, kabiten, eme an eilmestr, me a ya da zibabañ daou-c’hant den ha ne greno ket o dorn evit tennañ war goueriaded Sant-Tegoneg.

1877
Référence : EKG.I. p.161

Bemdez e kase e ganfarded, dioc’h ar mintin, da c’haloupat ar vro, da glask keleier, da c’houzout ha n’oa ket bet, e-pad an noz, ur beleg bennak o redek dre ar vro, ha da dennañ digant ar vugale, n’o doa ket a fallagriezh, kement a ouient diwar-benn o zud ha diwar-benn kement hini a yae hag a deue dre o zi.

1877
Référence : EKG.I. p.87

Mont a reomp da dennañ d’ar sort, hag ar seizh numero izelañ a vezo barnet, a-berzh an holl, da vont warc’hoazh da noz da gas Loull ar Bouc’h d’ar bed all da lavaret d’an Aotrou Doue an droug en deus graet war an douar.

1877
Référence : EKG.I. p.110

An hini kozh a gasas e zorn d’e c’hodell da dennañ e vontr evit gwelet ped eur e oa.

1877
Référence : EKG.I. p.59

Un dervezh zoken e lavaras d’an daou baour a laboure er memes park gantañ, en ur glevet an tennoù fuzuilh a denned pe war-lerc’h ar c’had pe war-lerc’h al louarn : — Daoust perak e teu an dud-se d’am direnkañ-me amañ ?

1877
Référence : EKG.I. p.54-55

P’oen azezet war ribl ar ganol, e tennis va alan ; aet e oa berr warnon ; ma n’em boa ket bet a aon, em boa bet enkrez da vihanañ.

1878
Référence : EKG.II p.24

Chom a ris ur pennad er c’hiz-se da c’houzout penaos tennañ ar bravañ va fleg evit mont betek an iliz.

1878
Référence : EKG.II p.116

An dra-se am eus graet, hag, evidon da vezañ glac’haret-bras da vezañ kollet e Kergidu, e c’hellan lavaret em eus tennet va zud a-zindan ar bec’h, gwellañ ma c’helled en ober.

1878
Référence : EKG.II p.104

Digemeret mat e voe gant Herve Soutre, a grede, ha mad a rae, tennañ bennozh Doue war e di en ur zigeriñ e zor d’ar veleien.

1878
Référence : EKG.II p.82

Ret e oa deomp mont er-maez eus ar puñs ha gedal ken na vije deiz evit tennañ er-maez ar c’hwec’h korf-marv, rak n’oamp ket hon-daou evit ober an dra-se.

1878
Référence : EKG.II p.56

Evit tennañ houarn deus ar c'hozh vin-se, pa ve[z] deut er-maez deuz ar vengleu[z), e ve[z] ret teuziñ (pe "fontañ") ane[zh]añ 'barzh ur forn vras a ve[z] heñvel a-walc'h ouzh ur forn raz, nemet e ve[z] kalz muioc'h a dan e-barzh.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

war an du e tenn

1909
Référence : BROU p. 429 (il tire sur le noir, il a des teintes noirâtres))

tennañ plouz berr

1909
Référence : BROU p. 410 (tirer à la courte paille)

tennañ a ra d'e vamm

1909
Référence : BROU p. 429 (il ressemble à sa mère)

N’oa ket bagad an Alc’houeder niverek a-walc’h evit ma vennjed tennañ dioutañ ur c’halz a dud da ziwall an drevadenn savet en aber an Albis, seul vui ma renkfed lakaat da wardoniezh er c’hreñvlec’hioù etre an drevadenn hag an arvor-Glas ur c’halz a vrezelourien.

1923
Référence : SKET p.99

Tennet e vez karantez an doueed dalc’hmat dre ur vuhez leun a c’hlanded, a eeunded, a gadarnded, hag an neb a vez karet gand an doueed, an neb a vez gwarezet ha skoazellet ganto, a betra en defe dienez ? N’eus dienez ebet evitañ, pa c’hoarvez dezhañ pep tra e kentel !

1923
Référence : SKET p.75

N’em eus ket gwasket ar re anezho a oa gwan ha dizifenn ; n’em eus ket klasket tennañ tra diganto dre nerzh ha mestaol.

1923
Référence : SKET p.71

Gwir en doa ar c’hozhiad a rene warno, pa gave dezhañ e laoskent an disterañ war ar gefridi-se, d’o skeiñ ha zoken, ma adfeilhent en o gwall, d’o lazhañ, hep m’o dije galloud o c’herent da dennañ dic’haou dioutañ.

1923
Référence : SKET p.65

Ar c’harr-se a zigas da goun eus an hini a zo bet kavet e Debjerg (Jutland) hag a denn da varevezh an Ten (500-50 kent H. S.).

1923
Référence : SKET p.61

Al louzaouennoù gweus a ziskouezas dezho ouzhpenn, hag ar re a ro al livadennoù ruz, glas, glas-ruz, liv-limestra, gwer, melen, gwenn ; diskiñ a reas dezho tennañ eus ar wrizienn, ar gorzenn pe an delioù an danvez livus hag e intrañ er gwiadennoù.

1923
Référence : SKET p.59

Tigernomagalos a gavas ouzhpenn an alar digilhor, ma stagas outañ, d’e dennañ, an dañvad da gentañ ha, goude, an ejen hag ar marc’h.

1923
Référence : SKET p.56

Terridigezh al lezenn a-berzh meur a hini, avat, pe a-berzh ar vroad a-bezh, a denno war he heul ar c’hastiz-mañ : kolloù, kañvoù, krenoù-douar, dour-beuz, bosenn war dud ha loened, brezelioù-koll, gwaskerezh estren, ha, d’an diwezhañ, dismantr ha marv ar vroad, dilignezadur ha steuziadur ar ouenn (1).

1923
Référence : SKET p.52

Treset e voent gantañ war vugenoù gant al liv a denner eus ar varantia (gwrizienn-ruz).

1923
Référence : SKET p.9

Tro a-zehoù, moarvat, da dennañ eurvad war e ergerzhadenn[...].

1923
Référence : SKET p.12

Dis Atir r’e zevo, r’e vougo, r’e veuzo, r’e gaso da get, r’e skubo a ziwar c’horre an douar, r’e denno a-dre ar re vev, ra stlapo e gorf e kondonioù an douar, ra wano anezhañ, ennañ e-unan kerkoulz hag en e vibien, en e verc’hed, en e vevelien, en e chatal, en e vinvioù, en e barkoù, en e bradoù, en e goadoù hag en e zourioù !

1923
Référence : SKET p.27

Ha, gouez da Iberiiz, eus liv ar peder elvenn ma voe krouet ar gentañ kerent anezho e tenn ar Gelted ar pezh a laka o gouenn en he stumm dioutañ e-unan etre holl ouennoù ar bed.

1923
Référence : SKET p.33

Eus an holl ouiziegezh-se ne denne Manos ha Bena lorc’h ebet, dre na welent war o zro den a gement a vije bet da dezhañ o c’hammveuliñ hag o c’has da fall.

1923
Référence : SKET p.39

Emzivizout a ris gant an den-se en doa tennet va selloù dre e neuz-vat hag e spered, hag e klevis e veve ar boblad anezhañ pell ac’hano, war-du ar Sav-heol, en tu-hont d’ar Semnoned, pelloc’h eget an aven vras anvet Vistula.

1923
Référence : SKET p.47

Unan eus ar skridennoù a zo bet kavet e Bogbaz-Keui a zo meneg enni eus lec’hiennoù-zo ma tenne diouto roueed an Heteaned ar metaloù er XIVvet kantved kent H. S. : [...].

1923
Référence : SKET p.146 "Taolenn-amzeroniez evid istor ar Gelted".

Enez-Vreizh argadennet gant pobl ar c’hrugelloù kelc’hiek ("Round Barrows"), a zeu di, hañval eo, eus traonienn izelañ ar Roen hag a denn d’ur ouenn grennbennek, uhelventek ha frammet-nerzhus, a gaver stank-ha-stank en Danmark.

1923
Référence : SKET p.144 "Taolenn-amzeroniez evid istor ar Gelted".

Un den fur ha desket eo an toutius-se, hag ur brezelour kadarn, o tennañ d’ur gwad kozh hag uhel, p’en deus e-touez e gourdadoù Senoris, an eil roue eus ar vro-Wenn.

1923
Référence : SKET p.135-136

Hag int ha troc’hañ keuneud eno, enaouiñ tan, tennañ dour, peuriñ o c’hezeg hag o oc’hen.

1923
Référence : SKET p.131

teurel prenn, tennañ prenn

1923
Référence : SKET p.192, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "tirer au sort ; tirage au sort (brez[h]oneg koz[h]) ".

An alarc’hez wenn, er penn anezho, a boagn da dennañ d’he heul he div geneilez.

1923
Référence : SKET p.114

Tennañ a rejont ar vagig diouzh diraez al lanv hag e kerzhjont a-hed an tevenn, da glask un dour-red bennak, rak sec’hedet-marv ez oant.

1923
Référence : SKET p.110

Neuze e tennas holl boellad ar re-mañ d’ur mennad hepken : lakaat an teir gwerc’hez da evañ eus an died-kemmesk a oa bet digaset ganto, rak gouzout mat a ouient, ma tremenjent hep evañ, e vije aner dezho.

1923
Référence : SKET p.103

War an doare ma tenne war-eeun d’an obererezh kelennadurezh an tiegezh gant Iwerzhoniz sellout Joyce, Social History, I, p. 441

1924
Référence : SKET.II p.24

Dre-se e tenn da astenn ha da greñvaat an daou bleg fallañ eus kalon mab-den : ar pleg da ereziñ ha da gevezañ ar re-all.

1924
Référence : SKET.II p.20, notenn (1)

Ankeniet, e galon a lamme en e greiz, poan gantañ o tennañ e alan, an daeroù o ruilhañ war e zivjod.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 40, p.896 (Miz Ebrel 1924)

Jarlig a dennas e gorn eus e c’hinou, skeiñ a reas anezhañ war ivin biz-meud e zorn kleiz. — Ur wech [e] oa, ur wech ’oa ket… — Aet ar gaoz en e roll, eme Bilzig a vouezh uhel.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.943 (Mae 1924)

An ehan a ro deomp pa c’houlennomp ; tennet e vezomp gantañ a-zindan taol hon enebourien, diwallet diouzh mezh ha kleñved, diouzh sklavelezh ha kozhni.

1924
Référence : SKET.II p.44

Reut ! aotrou person, netra a vat ne dennfet dioutañ.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1020 (Gouere-Eost 1924)

Bia bia bia la / Piv a yelo da gikañ ? / « C’est la brunik » / A Bempoulig / He deus torret he askellig. / Rastell, dirastell, / Tenn da viz er-maez ar ganell / Pe m’en troc’ho gant va c’hontell.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 38, p.842 (Miz C'hwevrer 1924)

Kaer en deus bet an aotrou person goulenn digant ar paotr piv a oa al laer pe al laeron, hanv ebet na dennas dioutañ.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 39, p.867 (Miz Meurzh 1924)

A-raok antreal er sal, tennit ho potoù, moarvat n’ez an-me ket da skubañ war-lerc’h kanfarded eveldoc’h-hu.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1021 (Gouere-Eost 1924)

Tennet o botoù gant ar baotred, hag int er sal.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1021 (Gouere-Eost 1924)

Hag evelkent, am c’hredo neb a garo, tamm laouenidigezh ebet ne dennas Bilzig eus degouezh ar barner…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1034 (Gouere-Eost 1924)

Ha pep hini a denne e dok d’ar beskont, ivez d’e vevel, c’hoarzhin goap a raent dioute a-bell.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 46, p.1089 (Here 1924)

D’ar pempet kan-dour, e tiskennas ar c’hirvi stank ha diniver eus ar c’hoadoù-pin m’o doa en em dennet enno e-pad ar glav.

1924
Référence : SKET.II p.54

Ha Jarlig a dennas eus e c’hodell e voest tont, an direnn hag ar mean-tan.

1925
Référence : BILZ2 p.138

E-pad ar goañv, taolet an drag er-maez, rankout a rafer he sachañ eus goueled ar mor, tennañ anezhi er vag.

1925
Référence : BILZ2 p.104

Birviken ne c’hallfomp tennañ ar roued er vag, birviken !

1925
Référence : BILZ2 p.110

— Ac’han ! ac’han ! en em denn alese bremañ, laer kozh ! a lavaras Bilzig. Tapet out, hañ, laer !…

1925
Référence : BILZ2 p.143

Ha kaer he deus esa tennañ eus he zivskouarn ar son villiget, he son atav e klev anezhi o kanañ : "Nan ouzoc’h ket ar galleg, kennebeut ar c’hadañs, / Nan eo ket en brezhoneg e tiskours an noblañs".

1925
Référence : BILZ2 p.162

— Poan hon devo, Bilzig, va faotr, d’en em dennañ ac’hann !…

1925
Référence : BILZ2 p.172

tennañ d'ar bilhoù

1927
Référence : GERI.Ern pg bilh

Pa oa peurdorret hon naon hag hor sec'hed ganimp, pep hini ac'hanomp a dennas e yalc'h-vutun eus e c'hodell da dao ! Sed bep a chaokadenn etre hor c'hildent ha mat pell zo !

1929
Référence : SVBV p10

tennañ

1931
Référence : VALL pg aspirer, attirer

tennañ dezhañ e-unan

1931
Référence : VALL pg (s')attribuer

tennañ selloù ub.

1931
Référence : VALL pg attention

tennañ da

1931
Référence : VALL pg appartenir (se rapporter à), aspirer

tennañ dour eus dent ub.

1931
Référence : VALL pg (faire venir l'eau à la) bouche

tennañ e alan

1931
Référence : VALL pg aspirer

tennañ truez eus

1931
Référence : VALL pg apitoyer

tennañ gwad eus dent ub.

1931
Référence : VALL pg (faire venir l'eau à la) bouche

tennañ gounid

1931
Référence : VALL pg bénéficier

tennañ gant ar wareg

1931
Référence : VALL pg (tirer de l')arc

tennañ eus

1931
Référence : VALL pg arracher (des pommes de terre, une dent)

tennañ e blanedenn da ub.

1931
Référence : VALL pg aventure

a denn da

1931
Référence : VALL pg analogue

tennañ mad

1931
Référence : VALL pg bénéficier

a denn war

1931
Référence : VALL pg analogue

tennañ peoc'h eus

1931
Référence : VALL pg apaiser (un enfant)

en em dennañ eus ar gabaduilh

1931
Référence : VALL pg (mauvaise) affaire (échauffourée ; se tirer d'une telle affaire)

tennañ an dour diwar prad ub.

1931
Référence : VALL pg (marcher sur les) brisées

ibil tenn tan

1931
Référence : VALL pg allumette

mat da dennañ

1931
Référence : VALL pg bon (tireur)

En ur ger berr, ez eo fiordoù traoniennoù, hogen traoniennoù na hañvalont ket bezañ bet stummet gant ar stêrioù, o vezañ ma ne dennont ket da reolennoù krignat ar stêrioù a gement a ne roont ket a naou-dinaou nag a stêrioù a-istribilh.

1943
Référence : TNKN p41

Evit-se am boa ur chañs : kaout un den a-vicher d'am henchañ da gregiñ ober ma deskoni war ar voullerezh [sic, moullerezh] en ur gas en-dro ma studi lezennerezh ; e-lec'h krizañ, evel pa oan o vont d'ar golaj, ma c'halon a zigore, tennañ a raen aesoc'h ma alan.

1944
Référence : EURW.1 p78

Tremenet ar pont, ar vakañsoù bras hor galve adarre davet hor gwir vestrez PRIÑSEZ ARVOR, a oamp, a gave dimp, ar varc'heien he zennfe digant e bourevien.

1944
Référence : EURW.1 p.169

An tog a sankas war benn an den betek e c'houzoug. Hag evit en tennañ kuit, ne oa ket aes...

1944
Référence : EURW.1 p.156

Tennañ 'rejomp hor chupennoù, ha mirout hor brageier, da sevel er gwele divalo.

1944
Référence : EURW.1 p.152

Beddgelert a denn e anv eus bez ar c’hi Gelert a oa ki ar priñs LLewelyn.

1944
Référence : EURW.1 p.129

Hiniennoù eus ar gwez-se a gemere furmoù teuzed, o brankoù a gemere furmoù divrec’h, o gwrizioù furmoù divhar, e-barzh ar girzhier, ar vein o-unan a denne da bennoù tud varv.

1944
Référence : EURW.1 p.93

Me ‘m bije bet c’hoant a-walc’h da dennañ ma skasoù ganin ac’hano, met gant ar vezh da seblantout ur c’hac'h-aonig, hag ivez gant un tamm c’hoant bennak da c’houzout petra ‘dremene ‘drek ar stalafioù serret, ez aen da heul.

1944
Référence : EURW.1 p.89

Skridoù Ar Fusteg a oa leun a flamm ; ar gwechoù kentañ a oa dezhañ, esaeañ skrivañ e yezh c'henidik : en em dennañ mat a reas.

1944
Référence : EURW.1 p86

Muioc'h e tennent d'an tresoù kozh emeur kustum da bentañ Bretoned ganto ; o brezhoneg avat, ne gaven ket anezhañ ken eeun, ken plaen, ken heson, ha hini kanton Kallag, a zo, gouez din, unan eus ar re yac'hañ a gomzer e Breizh-Izel.

1944
Référence : EURW.1 p75

Kentañ tra 'voe graet, a voe tennañ ur poltred ; bez' em eus miret ul luc'hskeudenn, — dislivet siwazh gant an amzer, — eus ar baotredigoù-se bodet en-dro d'o mestr karet an aotrou Vallée, ha banniel gwenn erminiget Breizh o 'stribilhañ a-us d'o fenn.

1944
Référence : EURW.1 p59

[H]ag an hini kreñv er c'hafe, hini kreñv adarre, « da riñsañ ar werenn », ha goude holl, pa oa 'n em dennet ar merc'hed da bourmen d'al liorzh, pe aet d'ar gousperoù, boutailhadoù sistr stouvet war an daol, ur jeu c'hartoù pe zaou, ha lonkañ betek koan, hep sevel nemet evit mont da adreiñ d'an douar ar pezh a vad a oa bet digantañ.

1944
Référence : EURW.1 p27

Ene Job a denne da ene Lom, evel un den a denn d’e boltred, pa sell er melezour.

1944
Référence : ATST p.26

Ar voereb a glaskas dindan ar pennwele, a dennas a-zindanañ alc’houez an armel hag a roas an alc’houez-se da Job en ur lavarout : — « Trist, trist eo ! » — « Ya, trist eo, » a respontas Lom. A-benn neuze, Job a furche en armel.

1944
Référence : ATST p.34

— « Mat, en em dennit neuze, alese, ma welin un dra bennak, rak me a wel un hanter gwelloc’h egedoc’h. »

1944
Référence : ATST p.63

Gwelomp penaos en em dennas an hini kentañ gant e dro.

1944
Référence : ATST p.94

Job a lakaas e zorn e godell gleiz e chupenn hag a dennas diouti ur bilhed a hanter-kant lur.

1944
Référence : ATST p.103

Job, aet skuizh oc’h ober e sarmon, a oa o vont da dennañ ur volennad sistr eus ar varrikenn, pa welas dor ar c’harrdi o tigeriñ.

1944
Référence : ATST p.121

Lod en em zastume e kambr unan bennak, hag e-kreiz moged ar butun, e tennent planioù war an Dazont.

1944
Référence : EURW.1 p.208

Gant mantr-kalon e lavaris kenavo d'am c'heneiled ar gambrad, tud uvel, labourerien-douar kalz anezho ; ar c'hleroner Huchet, an daboulinerien Glo hag Ulliag, ar soudard kentañ-klas Cocaud, a oa bet holl ken jentil em c'heñver, hag o doa c'hoazh, siwazh dezho, ur bloaz da dennañ, a-barzh distreiñ d'o c'heriadennoù un tu bennak war ar maez e Breizh-Uhel.

1944
Référence : EURW.1 p.204-205

Tennet e voe poltredoù eus ar strolladoù, ha gwerzhet kartennoù-post anezho dre vilieroù er rejimant hag e kêr.

1944
Référence : EURW.1 p.204

Koulskoude, fentus eo, hor mignoniaj ne denne tamm ebet da draoù speredel.

1944
Référence : EURW.1 p.193

- O ! emezi, en ur dennañ ur follennig baper diouzh tre pajennoù ul levr : - Ul lizher tener-gliz[h] !...

1949
Référence : SIZH p.51

Harpet war barlenn ar prenestr, tennañ a ra hir ar c’hrennard war e anal. N’emañ ket en e aes [aez].

1949
Référence : SIZH p.39

An Tad-Mestr, avat, keit ha ma tisplege e gentel diwar-benn Merc'hed Eva, ne denne ket e selloù diwar ar paotr kaezh.

1949
Référence : SIZH p.40

Azezañ a reas ar breur Arturo, da c'hortoz, war ar skabell voas. Tennañ a reas e chapeled diouzh e chakod.

1949
Référence : SIZH p.65

Hi an hini a'n em denn kuit, diwar c'hoari, evit stouiñ warnañ adarre, ouzh e atizañ, ouzh e cherisañ gant he blev war e dal, gant pennoù he divronn reut kinniget d'e vuzelloù, gant he melloù daoulagad oriad, gant holl fiñvoù ur c'horf yac'h, gwevn ha kaer.

1949
Référence : SIZH p.52

Gouzout a ran oc'h deut dirazomp gant ar menoz izelaat ho spered dre sachañ goap warnoc'h ; mes ur gentel a zo da dennañ diouzh hoc'h anzav.

1949
Référence : SIZH p.60

Tennañ a reas un dic'hwezhadenn. Diwisket he devoa ur vanegenn. He gwalinier a daolas skleuroù. Ar breur Arturo a selle ouzh he brennid o sevel hag o tiskenn, hervez anal ar vaouez.

1949
Référence : SIZH p.46

Neuze e tennas diouzh pleg don e vilgin wenn ur baperennig pleget gant evezh.

1949
Référence : SIZH p.55

Ha neuze, pa oan bet e Burgos, o lakaat tennañ va foltred, e ti Harina, em boa gwelet, ouzh ar speurennoù, ur bern poltredoù merc'hed war o divskoaz noazh.

1949
Référence : SIZH p.47

Plumachenn wenn war gern e benn, / Da Sant Mikael arc'hael e tenn / Ha lâret ' vefe c'hoazh ez eo / Ur stourmer mat, ur marc'heg glev / A lez Arzhur, ar roue fur, / O kantren dispont ha gant kur, / Entanet-holl, da glask ar Graal, / Ar Bezel sakr kollet gwechall.

1960
Référence : PETO p56

Eus ho kenoù 'tenn ar bara ; / Tremen mall eo en diskarañ. / E rouantelezh ar gozed, / E tlefe prim bezañ klozet.

1960
Référence : PETO p30

AR SERJANT -o tennañ ur pennad kordenn eus e sac’h-

1960
Référence : PETO p39

En em dennañ a ra kuit ar Chouanted.

1960
Référence : PETO p80

Ar Suised o doa prometet / 'Tennjent war ar sitoianed, / Met digant pobl Bro-C'hall / O deus tapet o fall.

1960
Référence : PETO p45

Ar pezh avat hag a laka kement morian 'zo da sebeziñ eo penaos e oar ar re wenn tennañ o mad eus a bep tra, penaos e renont o flantadegoù, e c'hounezont gwez frouezh, hag all.

1985
Référence : DGBD p64

Hag ar roudoù-se o tennañ da re ur c'hazh bras ?

1985
Référence : DGBD p61

Tennañ a reas prim un alc'houez eus e chakod, digeriñ an nor ha mont tre en ti, ha distreiñ kerkent gant dek lur e pezhioù aour, hag evit ar peurrest, gant ur chekenn da dennañ war ar bank Coutts, taladus d'an douger ha sinet gant un anv n'hallan ket diskuliañ

2012
Référence : DJHMH p14

Da Sul zoken, evit d'he hoal marzhusañ bezañ kuzhet, ha dezhi da venel nebeut darempredet, e skede ar straed, e kemm gant an ardroioù teñval, dres evel un tantad e-kreiz ur c'hoad ; gant he stalafioù livet fresk, he arem lufret mat, he neuz kempenn ha laouen, e tenne kerkent sell ar pourmener hag e plije dezhañ.

2012
Référence : DJHMH p11

Houmañ a denn e meur a geñver da steuñvennoù ilizoù-meur divent Bro-C'hall e penn kentañ an XIIIvet kantved.

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p. 10

Evit a sell ouzh ar vraventez ez eo koulz ha Koula met evit a sell ouzh an hoalusted e tenn kentoc'h d'un tamm prenn. "E-barzh emañ," a lavar din teuc'h, hep sevel he fenn, pa dremenan dirazi, pezh a zeu da stardañ ma deznaou.

2015
Référence : EHPEA p20

Bez' e c'helljen toullañ kaoz gant Koula evit ma hañvalje an hent bezañ berroc'h, met pa vez unan o paouez gouzañv ur stroñs kreñv, daou dra 'zo ha ne c'hell ket ober: lakaat un tamm en e stomog ha tennañ ur ger eus e c'henoù.

2015
Référence : EHPEA p17

Diwallit : lod anezhe [ar boliserien] a c'hall ober van da vezañ kazetennerien evit tennañ ar panez deus ho kouzoug...

2015
Référence : DISENT p160

Sevel enselladennoù keodedel war tachennoù e-lec'h ma vez tennet misiloù nukleel.

2015
Référence : DISENT p58

Goude ez a da gemer ur bloc'hig-notennoù diwar un astell er gegin, eus ar re a implij Adriani ivez evit notenniñ ar prenadennoù a zo da ober, tennañ a ra ur follenn dioutañ, skrivañ un niverenn warni hag he reiñ din.

2015
Référence : EHPEA p49

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux