Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

1. Endalc'had un toull. Un toullad mein. 2. Dre ast. Stroll, kementad bennak bihan pe vihanoc'h, bras pe vrasoc'h a draoù, tud, h.a. Un toullad tud. Un toullad meskl az po. Tapout toulladoù brizhilli. Un toullad mat a draoù, a dud : kalzik. & (en e furm vihanaat) Nebeut. Un toulladig buzhug. Un toulladig bihan a chevr. & Ent krenn Un toullad e oamp : un nebeud tud. DHS. dornad, gronnad, pakad, tokad, torkad. 3. (dirak un anv hollek) Barrad, kementad. Un toullad mezh. Un toullad anoued. DHS. korfad, saead. 4. Ent krenn Korfad boeson. Pakañ un toullad. HS. picherad, revriad, sac'had, tortad. 5. Pennad amzer. Ma delc'her eno un toullad da varvailhat. HS. herrad, laziad.

Exemples historiques : 
27
Masquer la liste des exemples

un toullad bras a draoù

1732
Référence : GReg pg concours (amas de plusieurs choses, ou personnes assemblées)

toulladoù

1732
Référence : GReg pg fosse (Fosse pleine, p.)

toullad tud

1732
Référence : GReg pg assemblée

toulladoù tud

1732
Référence : GReg pg assemblée

toullad

1732
Référence : GReg pg fosse (Fosse pleine.)

toulladoù

1850
Référence : GON.II pg toullad

un toullad touseged a zo aze

1850
Référence : GON.II pg toullad

toullad

1850
Référence : GON.II pg toullad

O welet en ur park ur goulm all o tebriñ, an tremeniad war yun ha digor e galon a ya di da welet; e-pad ma torr e naon ez eo paket war rikl en un toullad lasoù stignet e-touez an ed : ne oa ket kre ar stignoù; rak o skrabat a-bep-eil, o c'hoari endra c'hell, gant e veg, gant e dreid ha gant e zivaskell e teu, hep re a boan, a-benn d'em ziluziañ.

1867
Référence : MGK p19

« Ma vez paet d'e [ar bleiz] lazhañ un toullad lakizien, / Traoù fall ha didalvez, mat da strinkañ bouilhenn, / D'ober droug d'al loened, en ur goll o amzer[,] / N'ho peus nemet selaou pa leñvo mab kouer, / Hag e klevoc'h ober aon dezhañ rak ar bleiz ; / Ha kement-se, va Doue ! C'hwi a wel poanioù ar geizh ! / Evit ur c'hi, ur c'hagn pe ur c'hozh azen brein / Am beus gallet da gaout, pe d'am c'hoan, pe d'am lein. »

1867
Référence : MGK p83

Un toullad tud hoc’h eus dallet, Hag o zouellañ a rit bepred ; Komzoù Doue a aloubit ’Vel ma ra ar fals Profeted.

1877
Référence : EKG.I. p.104

Ul louarn dispar a zo bet tapet gant chaserien Kerborzh. Be[z]añ zo c’hoazh un toullad ane[zhe] ‘barzh ar c’harter, war a lârer. Chañs vat d’ar chaserien da dapout ane[zhe], ar c’henta[ñ] ar gwella[ñ].

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

un toullad mat a dud a ioa

1909
Référence : BROU p. 431 (se dit aussi d'une agglomération)

Un toullad mat a ganfarded a oa eno unanet, paotred ha merc’hed ; darn a oa o c’hoari patati, darn all o c’houren ; ar merc’hed, darn anezho en o [fuch], a c’hoarie eizh meinigoù [sic], hag ar re all gant tri pe bevar baotr a oa o c’hoari mouchig-dall.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 39, p.864 (Miz Meurzh 1924)

— Mat ar per, paotr ! Mat ar spezard ! Mat ar c’hastrilhez ! — Ro deomp pep a hini, Jojo ! eme Bilzig. — Taol dezho pep a hini, a grias Olier da Jojo, pep a hini ! — Dal ! Ha Jojo a stlapas ur vozad da Vilzig. Roet a zo bet dezho ivez un toullad spezard, ha da Vadalen ur c’hodellad kastrilhez.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 39, p.865 (Miz Meurzh 1924)

E porzh ar bagoù, div c’hober hag un toullad bagoù pesketa : bras ha bihan, astennet int war an traezh, o c’hortoz ar mor da zont d’o zihuniñ.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.807 (Miz Genver 1924)

E-pad ma eo bet Izabel o taremprediñ ar pardonioù, Bilzig a reas anaoudegezh gant bugale ar bevien all, ha gante e tiskas un toullad troioù-kaer [...].

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 40, p.898 (Miz Ebrel 1924)

Eno, gwechall d'an nevez-hañv, a-gevret gant un toullad krennbaotred, e teuen da neuñv, da redek, da c'hoari pi, da neizhiata ha d'en em gannañ gant ar Gerneizon bihan [sic].

1929
Référence : SVBV p.15

Raktal ar rakzorioù a fiñvas en ur drouzal war o mudurunoù ha, dre[iz ?] an toulloù anezho ec'h en em silas un niver bras a veajourien ker sammet, ar c'halz anezho, hag ul [sic] toullad merien o tistreiñ d'o neizh. Ken niverus all eo war ar frankizenn, an dud a c'hortoz o zro da bignat en tren da gemerout al lec'hioù lezet goullo gant ar re a oa erruet e penn o beaj.

1929
Référence : SVBV p.8

Un toullad mat anezho a gaver a-hed aodoù Breizh, splann pe splannoc'h.

1943
Référence : TNKN p26

Anaoudegezh a ris c'hoazh a-raok digoridigezh an Dalc'h gant rener ar « Clocher Breton » eus An Oriant hag e wreg, René Saib ha Madeleine Desroseaux ; gant unan kozh bihan, gant lunedoù, ul livitenn gantañ a gouezhe betek e dreid hag a oa Charlez Gwennoù, ur barzh brudet o chom e Vitry-sur-Seine ; gant un toullad aotrounez all a Bariz : Grivart, avokad, Maufra, liver, Pitet, savour-tier, Yann Ar Fusteg, den-e-karg -hemañ a gaozeas ganin e brezhoneg- h.a.

1944
Référence : EURW.1 p67

Bez' e oant perc'henned d'o zier ha d'un toullad douaroù tro-war-dro.

1944
Référence : EURW.1 p8

Kristiania a zalc'has mat d'he bugel ha Breizh-Izel d'he hini... Koulskoude, un toullad lizheroù a voe eskemmet hag an ankoua a c'holoas ma c'hentañ karantez.

1944
Référence : EURW.1 p44

E Montroulez e voe taolet pled ne oa ket ur gwall doullad unvaniezh etre ar « Barizianed » hag ar « Vrezhonegerien ». Aes e oa gwelout e oa div gostezenn o tiwanañ, hag e vije arne ur wech bennak… E Gwened, ar foz a zonaas c’hoazh etrezo.

1944
Référence : EURW.1 p.131

Trawalc'h gant un toullad a stourmerien all evit dibrennañ lojeiz goullo ha reiñ bod en-dro da familhoù, da c'hortoz ken a vefe prenet al lojerisoù-se gant kêrioù ha lakaet o anv war roll al LODEF...

2015
Référence : DISENT p13

Panelloù a bed an dud da "gutuilh o lod", ha setu dres ar pezh emañ un toullad familhoù oc'h ober : stouiñ ha sevel a bep eil pe strebotiñ gant panerioù bras re garget, pe bignat ouzh skeulioù a dap betek lein ar gwez avaloù pe ber.

2015
Référence : TEVAG p5

Goulennit amzer evit prientiñ ho tifennoù, evel-se ho po gounezet un toullad mizioù.

2015
Référence : DISENT p172

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux