I.
A.
1. [1927] Bannadenn.
Ar bann kentañ.
&
Trl.
Mont, dont en ur bann : buan-tre.
En ur bann eo deuet betek amañ.
HS. taol, tenn.
2. [1927] Taol gwint.
3. Dre ast.
[1850, 1927, 1929, 1949, 1985] Linenn pe roudenn zo ur vammenn c'houloù he orin.
Ur bann gouloù, gouloù-deiz. Bannoù an heol, al loar. Ur bann-heol, ur bann-loar. Ur bann-gouloù. Ur bann a sklêrijenn. Bannoù arc'hantet an heol.
s.o. bann-heol.
HS. skin, terenn.
& Dre skeud.
Arabat lezel netra hag a vefe ennañ ur bann eus spered ar re gozh da vont da goll. Ur bann levenez. Ur bann trugarez.
B. (db. ar plant)
1. [1927] Kreskenn yaouank ur wezenn, taol.
2. (db. an ed)
[1732, 1850, 1927] Leuriad ed.
Ledañ ar bann. [1732] Bannoù ed.
s.o. bann-ed
II.
A.
1. [1924, 1927, 1931] Pezh serzh ur framm, ur stern a zalc'h udb., un nor prl.
Bann ar gloued. Bannoù an dorioù.
[1924] Ar re-se eo gwiskamant hag armoù an Amazonenn heteat kizellet war vann kleiz an nor e moger-reter Boghaz-Keui (Azi-Vihanañ).
2. [1927] Pep hini eus div vazh eeun ur c'hravazh zo stignet al lien etrezo.
3. [1923, 1927] Pep hini eus an daou bezh hir serzh a zalc'h bizhier ur skeul.
4. (db. ar milinoù)
[1732, 1850, 1909, 1927] Pep hini eus ar frammoù gwisket gant lien zo loc'het gant nerzh an avel en ul lusk a-dro.
[1850] Torret eo bann ar vilin-avel.
& Dre heveleb.
Pevar bann ar groaz.
5. [1927] Unan eus ar pezhioù prenn a-serzh zo ouzh pep korn gweleoù zo (a c'hall ur sel bezañ stignet etrezo).
Bannoù ur gwele-kostez.
6. ROUEZ.
[1927] Stalaf prenestr.
7. ROUEZ.
Aspled diri.
B. (db. al levrioù, ar c'helaouennoù, h.a.)
[1927] Pennad testenn, strizh pe strishoc'h, moullet pe dornskrivet a-serzh.
Skrivañ an titl war dri bann. Kontoù lakaet war zaou vann.
III.
(db. ar gloan, an neud)
[1659, 1927] Kudenn.
[1659] Ur bann neud.
s.o. bann-neud
IV. Tr. Adv. (gt ur c'hemmadur)
1. [1923, 1927, 1931, 1985] Er vann : uhel etrezek an oabl.
Bezañ e zivrec'h er vann. Teurel udb. er vann.
[1924] An olifanted, o zrompilh er vann, hag an tirvi, soublet ganto o c’herniel [...] ; [1985] O sevel o machete er vann. Gwintañ er vann. Sellet er vann. Ho taouarn er vann ! E zivskouarn gantañ er vann : aketus da glevet, da gompren. [1985] Banniel ar vro, o frizañ er vann a-zioc'h an arouezlec'h.
&
E-barzh ar vann : er vann.
&
(db. an ed)
Er vann : savet re uhel war o gar.
2. War vann : ouzh e wintañ.
Diskargañ ur c'harr war vann.
3. Chom er vann, war vann, en hantervann : chom diechu, chom en etre-daou.
Ar savadur a oa chomet er vann e-pad ar brezel. Kontell ar c'hilhotin a chomas div wech war hanter-vann hep kouezhañ war gouzoug an den kondaonet.
Référence :
GON.II
pg bann (Jet. Jetée. Rejet. Pousse. De plus, rayon. Aile de moulin à vent. Echeveau).
Bannoù hir a zo ouzh ar gwez-se.
Bannou hîr a zô oud ar gwéz-zé.
1850
Référence :
GON.II
pg bann (Ces arbres ont de longues pousses).
bannoù
bannou
1850
Référence :
GON.II
pg bann (Jet. Jetée. Rejet. Pousse. De plus, rayon. Aile de moulin à vent. Echeveau. Pl.)
Torret eo bann ar vilin-avel.
Torred eo bann ar vilin-avel.
1850
Référence :
GON.II
pg bann (L'aile du moulin à vent est rompue).
Unan eus a vannoù ar c'hravazh a zo torret.
Unan eûz a vannou ar c'hravaz a zô torret.
1850
Référence :
GON.II
pg kravaz (Un des bras de la civière est rompu).
En ur bann eo deuet betek amañ.
Enn eur bann eo deûet bétég ama.
1850
Référence :
GON.II
pg bann (Il est venu jusqu'ici en un seul jet).
Setu, en ur c'hendalc'h medesined en Alamagn, ez eus bet lavaret e oa bet kavet ivez ul louzoù ouzh ar c'hrign-bev ; ar bannoù X (e c'haller ganto gwelet eskern an dud a-dreuz d'o c'hig) an hini e vije.
Setu, en eur c'hendalc'h medesined en Alamagn, ez eus bet lavaret e oa bet kavet ivez eul louzou ouz ar c'hrign-beo ; ar bannou X (e c'haller ganto gwelet eskern an dud a-dreuz d'o c'hig) an hini e vije.
1906
Référence :
KZVR
Niv. an 9 a viz Kerzu
bann
1909
Référence :
BROU
p. 204 (ailes d'un moulin)
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » « (arme) de jet (gwelout "bouc’hal", "goaf") ».
D’an nevez-amzer ha d’an hañv e vez ar c’hoad goulaouet-holl, evel da c’houel an doueed, gant bannoù skedus ha tomm an heol.
D’an nevez-amzer ha d’an hanv e vez ar c’hoad goulaouet-holl, evel da c’houel an doueed, gant bannou skedus ha tomm an heol.
1923
Référence :
SKET
p.48
A-douez e vlev melen tev ha rodellek e tiboufe ur re gerniel kole-tarv (3), lemm ha gwariet-sebezus, a luc’he evel arc’hant ouzh bannoù al loar.
A-douez e vleo melen teo ha rodellek e tiboufe eur re gerniel kole-taro (3), lemm ha gwariet-sebezus, a luc’he evel arc’hant ouz bannou al loar.
1923
Référence :
SKET
p.50 (p.197, "Da reiz[h]a[ñ]" : "P. 50, trede dilinenna[ñ], lin. 5, e lec’h « e vleo melen teo » lenn « e vleo melen stank »).
Bemdez, pa bare an heol, aet he fried d’e labour, e lame pep gwreg yaouank an doenn-se da aveliñ al logig ha da reiñ hent da zont e pep korn da vannoù glanaus roue an Deiz.
Bemdez, pa bare an heol, aet he fried d’e labour, e lame pep gwreg yaouank an dôenn-ze da aveli al logig ha da rei hent da zont e pep korn da vannou glanaüs roue an Deiz.
1923
Référence :
SKET
p.96
Er c’huzh-heol, dindan ur bann-maen d’ar vag, e weled un aod izel ha traezhek.
Er c’huz-heol, dindan eur bann-maen d’ar vag, e weled eun aod izel ha traezek.
1923
Référence :
SKET
p.110
bann : er vann
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "(jeté, levé) en l’air".
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "Jet".
hed ur bann-maen diouzh
hed eur bann-maen diouz
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "à la distance d’un jet de pierre de ".
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "montant (d’une échelle, d’une porte)".
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "Traverse (d’une barrière)".
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » « Rampe, main-courante (d’un escalier) »
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » « Rayon (de lumière) »
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » « Colonne (d’un livre, d’un journal) »
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » « Aile (de moulin à vent) »
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » « Écheveau (de fil) »
"bann" g.
1923
Référence :
SKET
p.157, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » « Rejet, pousse (d’arbre) »
An olifanted, o zrompilh er vann, hag an tirvi, soublet ganto o c’herniel, oc’h ober d’an douar krenañ gant o redadeg, o flastras dindan o zreid, o skubas dirazo evel ma ra an avel d’an delioù.
An olifanted, o zrompilh er vann, hag an tirvi, soublet ganto o c’herniel, oc’h ober d’an douar krena gand o redadeg, o flastras dindan o zreid, o skubas dirazo evel ma ra an avel d’an deliou.
1924
Référence :
SKET.II
p.53
Ar re-se eo gwiskamant hag armoù an Amazonenn heteat kizellet war vann kleiz an nor e moger-reter Boghaz-Keui (Azi-Vihanañ.
Ar re-ze eo gwiskamant hag armou an Amazonenn hetead kizellet war vann kleiz an nor e moger-reter Boghaz-Keui (Azi-Vihana).
1924
Référence :
SKET.II
p.54, Notenn 7
Gwisket hag armet en doare-se e c’hourlamme leun a neuz-vat hag a veurdez, kaer ha taer da welout, ha war he seulioù e kerzhe stank, o fri er vann ha dispourbellet o daoulagad, an engroez kirvi.
Gwisket hag armet en doare-ze e c’hourlamme leun a neuz-vat hag a veurdez, kaer ha taer da welout, ha war he seuliou e kerze stank, o fri er vann ha dispourbellet o daou-lagad, an engroez kirvi (1).
1924
Référence :
SKET.II
p.55
Ha n’eo ket Likkoleuka an enezenn gaer-se a vez dameuc’het ouzh an tornaodoù gwenn anezhi bannoù an heol (1) ?
Ha n’eo ket Likkoleuka an enezenn gaer-ze a vez dameuc’het ouz an tornaodou gwenn anezi bannou an heol (1) ?
1924
Référence :
SKET.II
p.74
"bann" g.
1924
Référence :
SKET.II
p.117 « Geriadurig », "montant (de porte, d’échelle) ; rampe (d’escalier) ; aile (de moulin) ; pousse (d’arbre) ; colonne (de journal) ; rayon (de soleil) ; volet (de fenêtre) ; écheveau (de fil) ; airée (de blé) ; culbute".
er vann
1924
Référence :
SKET.II
p.117 « Geriadurig », "En l’air".
er vann
1927
Référence :
GERI.Ern
pg bann
bann
1927
Référence :
GERI.Ern
pg bann
Hor [sic] hendadoù, ar Gelted kozh, o doa kemeret un tourc'h da arouezinti ha, patrom ar penn-moc'h, kludet ma'z oa war beg ur vazh hir, a reas ganto tro an Europa, atav er vann ; morse diskaret !
Hor hendadou, ar Gelted koz, o doa kemeret eun tourc'h da arouezinti ha, patrom ar penn-moc'h, kludet ma 'z oa war beg eur vaz hir, a reas ganto tro an Europa, atao er vann ; morse diskaret !
1929
Référence :
SVBV
p.14
Ar gentañ taolenn a deuzas a-dammouigoù dindan bannoù alaouret an eilvet taolenn, taolenn hudourel, am zrelate, am dalle, hag a flemme hag a atize youl bras [sic] va c'hentañ yaouankiz ; ha war an daolenn-se e oa skeudennet e mil liv disheñvel.
Ar genta taolenn a deuzas a-dammouigou dindan bannou alaouret an eilvet taolenn, taolenn hudourel, am zrelate, am dalle, hag a flemme hag a atize youl bras va c'henta yaouankiz ; ha war an daolenn-ze e oa skeudennet e mil liou disheñvel.
1929
Référence :
SVBV
p.18
Bannoù arc'hantet heol ur veurevezh [beurevezh] nevez-amzer a lugerne war gael houarn pont-gwintus kreñvlec'h Bertom, tost da Blougouvelen.
Bannou arc'hantet heol eur veurevez nevez-amzer a lugerne war gael houarn pont gwintus kreñvlec'h Berrtomm, tost da Blougevelen.
1929
Référence :
SVBV
p5
bannoù
bannou
1931
Référence :
VALL
pg aile (d'un moulin à vent, d'une hélice, etc)
muzul bannoù
muzul-bannou
1931
Référence :
VALL
pg actinomètre
sevel er vann
1931
Référence :
VALL
pg (lever la main en l')air (jeter en l'air)
bann
1931
Référence :
VALL
pg aile (d'un moulin à vent, d'une hélice, etc), bras (long, de manège, etc.)
e zivrec'h er vann
1931
Référence :
VALL
pg (se tenir les) bras (levés)
lakaat er vann
1931
Référence :
VALL
pg brandir
stlepel er vann
1931
Référence :
VALL
pg (lever la main en l')air (jeter en l'air)
gwintañ er vann
gwinta er vann
1931
Référence :
VALL
pg (lever la main en l')air (jeter en l'air)
er vann
1931
Référence :
VALL
pg (en l')air
[...] al loar ; / He c’herniel begek ‘us d’an dremmwel / A skuilhe war Venezioù Groñvel, / War re Vrasparzh ha roc’h Trevezel, / Skeulioù bannoù liv gant ar c’hoar.
[...] al loar ; / He c’herniel begek ‘us d’an dremmwel / A skuilhe war Veneziou Glonvel, / War re Vrasparz ha roc’h Trevezel, / Skeuliou bannou liou gant ar c’hoar.
1944
Référence :
EURW.1
p.211
Ur palez a oa hemañ, gant e dri estaj hag e deir askellad lojeiz, unan e-keñver ar straed, gant ar porrastell hag an nor-dal, ar pondalez hag an diri a enor daou vann ; an div askellad all a bep korn, war adreñv, hag etrezo ar chapel, kement hag un iliz.
Eur palez a oa hemañ, gant e dri estaj hag e deir askellad lojeiz, unan e keñver ar straed, gant ar porrastell hag an nor dal, ar pondalez hag an diri-a-enor daou-vann ; an diou askellad all a bep korn, war adreñv, hag etrezo ar chapel, kement hag eun iliz.
1944
Référence :
EURW.1
p47-48
An holl a sell gant estlamm ouzh roue an oabl o skuilh e vannoù alaouret war an dour sall.
An holl a sell gant estlamm ouz roue an oabl o skuilh e vannou alaouret war an dour sall.
1944
Référence :
EURW.1
p.110
Morvitellet e oa an iliz freuzhet [sic, freuzet], ar c'hloastr, ar serz[h]ennoù o sklent lintrus, dindan bannoù a-blomm un heol gor.
1949
Référence :
SIZH
p.55
En amc'houlou emaint ; eñ, avat, a gouezh warnañ, diouzh an daou brenestr uhel houarn-barrennet, bannoù sklerijenn diwezhañ an deiz o vont da get.
1949
Référence :
SIZH
p.59
Harp ouzh an douar e tremen al lestr hag e c'heller gwelout mat-tre pep liv eus banniel ar vro, a zo o frizañ er-vann a-zioc'h an arouezlec'h.
1985
Référence :
DGBD
p11
A-wechoù e tifoupe ur bann gouloù eus an diavaez, hag e-pad ur serr-lagad e c'helle gwelet dremm Christian.