I.
H.g.
1. [1499, 1659, 1732, 1850, 1931] Boued a farder gant bleud, dour, holen ha goell a vezer, a lezer da c'hoiñ hag a boazher er forn.
[1732] Un tammig bara.
[1927] Un tamm mat a vara.
&
Ur pezh bara.
[1499, 1732] Ur pezh bara.
[1732] Ur pikol pezh bara. [1732] Pezhioù bara hag amann.
&
Ur bastell vara.
[1732] Pastell bara amanennet.
&
Un torrig bara. Ur felpenn, ur guchenn, ur jelkenn, un delienn vara. Un dolzennad, ur skolpadenn vara.
&
Ur choanenn, ur vouchenn, un dorzh vara.
[1850] Degasit an dorzh vara gwinizh.
[1929] O vezañ graet ur groaz gant beg va c'hontell war gof an dorzh vara, e troc'his ur mellad tamm diouti.
&
[1499] Brienenn vara.
[1699] Brien bara.
&
Drailhenn vara, drailhennoù bara.
[1732] Drailhennoùigoù bara evit dibriñ vioù tanav. [1732] Dibriñ un drailhennig vara.
&
Bruzun bara.
[1929] Ul laouenanig, un droc'hanig hag ur voc'hruzig a zeue alies d'hor gweladenniñ, rak boas oamp da deurel bruzun bara dezho.
&
[1929] Ur genaouad, ur begad bara.
[1929] Goulc'hen, ha ma kemerfemp bep a c'henaouad vara [sic].
&
Bara amanenn.
[1732] Un tamm bara amanenn, bara hag amanenn, bara gant amanenn, [1732, 1931] bara amanennet, bara kig, bara ha kig : amanenn, kig warnañ.
&
Mont da gerc'hat bara. Echuiñ e damm bara. Terriñ, boulc'hañ ar bara. [1659] Krazañ bara. [1850] Na grazit ket re va bara. [1732] Amanennañ bara. [1850] amanennit ma bara. Troc'hañ bara da ub. Reiñ ar bara da ub. Deus amañ un tamm bara din.
[1659] Dioueriñ bara, [1659] en em dremen eus bara : na gaout bara da zebriñ.
Ur banerad vara. [1850] Koloenn ar bara : kest da servijout ar bara.
Ur forniad vara. [1659] Ar bara zo fonnus. [1732] Ober bara, poazhañ bara. [1659, 1732] Palañ bara. Leuskel ar bara er forn da boazhañ. [1850] Piv a zifornio ar bara ?
&
Kreun, pluskenn ar bara, an diwar-c'horre eus ar bara.
&
[1850] Minvig bara : eus kreiz an dorzh.
Un tamm minvig bara. [1850] Mar diskreuennit ar bara, piv a zebro ar minvig ?
&
Lagadoù ar bara : an toulloù zo er minvig.
&
Ur boulc'h, [1732] ur c'horn(ig) bara, [1732] ur chantell vara, boulc'h ar bara, [1732] boulc'h bara : penn ur varaenn, un dorzh m'eo boulc'het ar bara.
[1732] Ur boulc'h terrupl en deus graet d'ar bara. [1850] Roit din ar boulc'h eus ar bara.
&
[1850] Bara fresk, tomm, gwak, kalet.
[1850] Boulc'hit ar bara fresk mar kirit.
&
Bara diazez : n'eo ket fresk ken hep bezañ kalet c'hoazh.
&
Bara louet, louedet : n'eo ket fresk ken, zo deuet foue warnañ.
Ur c'hozh tamm bara louedet.
&
[1499, 1659, 1732, 1850] Bara-kon : bara fall, mat da voueta ar chas.
&
[1850] Bara kras, krazet : bet krazet er forn pe er grazerez.
[1850] Roit bara kraz din.
&
Bara kras, krazet : kozh ha kalet.
Bara sec'h : n'eus netra warnañ.
&
Bara devet : re boazh. Bara suilhet : devet e greun. Bara ludu, oaled : poazhet el ludu. Bara tiegezh : graet er gêr.
&
Bara bihan doaz, toaz(ek) : n'eo ket poazh a-walc'h.
&
Bara stirennek : poazhet fall, a ra an toaz bandennoù ennañ.
&
[1850] Bara kreuennet : zo stummet mat ar c'hreun warnañ, zo poazhet mat.
[1850] N'eo ket kreuennet mat ar bara.
&
[1659] Bara go : goet a-zoare. Bara kriz : n'eo ket goet mat.
&
[1850] Bara choanenn, mouchenn, torzh : doare bara ront ha tev a-walc'h.
Bara mouchenn, amanenn tev warnañ.
[1878] Hor fest ne voe ket druz, va c’hrediñ a c’hellit ; n’hor boe da zibriñ nemet bara torzh hag un tammig bihan a gik.
&
Bara pleget : pleget e stumm.
&
Ur stal vara : ur varaerezh.
&
[1904] Ur blankad bara : kement a vara evit talvoudegezh ur blank.
2. (dirak ur spizer a verk an doare ed zo aet d'e ober)
[1499, 1850] Bara segal, [1659, 1850] gwinizh, brenn, [1850] heiz, [1732] kerc'h : ennañ segal, gwinizh, brenn, heiz, kerc'h.
Bara heiz a zebront.
&
Bara segal-gwinizh, heiz-winizh : ennañ segal ha gwinizh, heiz ha gwinizh.
&
Bara flour, [1850] gwenn : bara gwinizh.
&
Bara du : bara segal.
&
[1850] Bara brazed, [1659, 1931] Bara brizh, [1659] bara gris, [1931] bara kejet : bara segal-gwinizh.
[1850] Bara brazed a zebront.
&
[1867, 1931] bara drouk-ha-mat, [1931] bara krenn : brenn ennañ.
[1867] Bara drouk-ha-mat ne oa ken.
&
Bara goell, goell toaz, goell bier : goell, goell bier ennañ.
&
[1499, 1659] Bara panenn : hep goell ennañ.
&
[1732] Bara hep goell. [1931] Bara dic'hoell.
3. (dirak ur spizer)
[1499] Termen a dalvez da envel doareoù bara pe gwastilli zo.
Bara ar Rouaned : a zebrer da zeiz gouel ar Rouaned.
&
[1499] Bara braeet : seurt kouign skañv diwar bleud gwinizh.
&
[1659] Bara gwispid : gwispid.
&
[1499] Bara pastez : friant.
&
Bara kornek : kouignig sall dezhañ stumm ur c'horn.
&
RELIJ.
Bara an aoter : ostiv.
Disheñvelaat bara an aoter diouzh bara ar c'horf.
&
Bara an aelez : ostiv.
Bara an aelez, korf mab doue.
&
[1732] Bara benniget : ostiv.
&
Ent krenn
[1622] Goude m'en deveus koñsakret ar beleg, ar pezh zo en ostiv hag-eñ zo bara, na gwin ar pezh zo er c'halizr ?
4. Trl. skeud.
(db. an dud)
Bezañ mat evel un tamm bara : bezañ madelezhus.
&
Bezañ ar gwellañ den a zebr bara : ar gwellañ den war an douar.
&
Bezañ trempet evel bara soubenn : bezañ gleb-teil.
&
Gwerzhañ kig da gaout bara : treutaat.
5. Trl. kv.
Hir evel ur sizhun hep bara : hir-tre.
&
BARA GWENN : traoù aes ha plijus.
Ar bloaz-mañ zo bet bara gwenn evidon.
B.
[1622] Termen a dalvez da aroueziañ, ar vuhez, ar bevañs.
[1622] Roit deomp hiziv hor bara kotidien.
[1878] [...] ha me ‘gred e roio Doue deomp c’hoazh aes, hor bara er bed-mañ, da c’hortoz mont d’ar Baradoz da gaout hon tad hag hor mamm.
Goulenn repu ha bara.
&
Trl.
GOUNIT E VARA : gounit e vuhez o labourat.
Ranket en doa mont da Naoned da c'hounit e vara.
&
Klask e vara : klask labour.
&
Klask e vara : goulenn an aluzen.
&
Mont da heul e vara : mont d'al lec'h ma vez labour.
&
Mont a-enep e vara : sevel a-enep e implijer.
&
Bara ub. : ar pezh a vev diwarnañ.
Ar stal-se eo ma bara.
&
Bevañ gant, diwar bara ha dour : diwar nebeut a dra.
&
Ar bara pemdeziek : ar bevañs zo ezhomm anezhañ bemdez.
&
Trl. skeud.
Mont en tu all da vro ar bara : mervel.
II.
G.
Tolzenn vara stummet ha poazhet.
[1659] Baraoù. Ur bara a zek lur. Reiñ tri lur evit ur bara. Prenet en doa meur a vara.
HS. baraenn.
Référence :
LVBCA
p32, 41 (bara broye; bara broye comme gastel, echaude, fouace)
bara
1499
Référence :
LVBCA
p32 (pain)
bara segal
1499
Référence :
LVBCA
p32, 180 ('pain de seigle')
brienenn vara
breyenenn bara
1499
Référence :
LVBCA
p32, 43 (miete de pain)
bara
1499
Référence :
GAVH
p17
pezh bara
pezz bara
1499
Référence :
LVBCA
p32, 163 (piece de pain)
bara panenn
bara panen
1499
Référence :
LVBCA
p32, 155 (pain sans leuain)
bara pastez
bara pastez
1499
Référence :
LVBCA
p32, 157 ('friand, croûte d'un pâté')
Goude m'en deveus koñsakret ar beleg, ar pezh zo en ostiv hag-eñ zo bara ? Na gwin ar pezh zo er c'halizr ?
Goude ma en deues consacret an Baelec, an pez so e-n Hostiff hag euff so bara ? na guin an pez so e-n Calizr ?
1622
Référence :
Do.
p44
Hon Tad, pehini zo en Neñvoù, / Hoz anv da ve[ze]t santifiet. / Deuet deomp ho rouantelezh. / Ho volontez bezet graet, evel en Neñv hag en douar. / Roit deomp hiziv hor bara kotidien. / Ha pardonet deomp hon ofañsoù, evel ma pardonomp da neb en deveus ni ofañset. / Ha na bermetet ket e kouezh[f]emp e temptasion. / Hogen hon delivret a bec'hed. Amen.
D. Hon Tat, pehiny so e-n Euffaou, / Hoz hano da vet santifiet. / Deuet deomp ho Rouantelez. / Ho volontez bezet gret, euel e-n Euff hac e-n douar. / Roit deomp hizieu hon bara quotidien. / Ha pardonet deomp hon offansou, euel ma pardonomp da nep / en deues ny offanset. / Ha na permetet quet ez couezemp en tentation. / Hoguen hon deliuret à peched. Amen.
1622
Référence :
Do.
p18
ar bara zo fonnus
ar bara so founus
1659
Référence :
LDJM.1
pg (le pain) dure (long-temps)
palañ bara
pala bara
1659
Référence :
LDJM.1
pg chapeler du pain
baraoù
baraou
1659
Référence :
LDJM.1
pg pain
bara gris
1659
Référence :
LDJM.1
pg pain (bis)
bara gwinizh
bara guinis
1659
Référence :
LDJM.1
pg pain (blanc)
bara brizh
bara bris
1659
Référence :
LDJM.1
pg pain (metif)
dioueriñ bara
dioueri bara
1659
Référence :
LDJM.1
pg (se) passer (de pain), (se) priuer (de pain)
en em dremen eus bara
en em tremen eus bara
1659
Référence :
LDJM.1
pg (se) passer (de pain)
bara panenn
bara panen
1659
Référence :
LDJM.1
pg pain (sans levain)
bara bispid
bara bispit
1659
Référence :
LDJM.1
pg bara (bispit)
bara gwispid
bara guispit
1659
Référence :
LDJM.1
pg bara (guispit)
krazañ bara
craza bara
1659
Référence :
LDJM.1
pg craza (bara)
bara panenn
bara paneu
1659
Référence :
LDJM.1
pg pain (sans levain)
bara
1659
Référence :
LDJM.1
pg pain
bara panenn
bara panê
1659
Référence :
LDJM.1
pg pain (leué), bara panê
bara go
1659
Référence :
LDJM.1
pg pain (leué)
M. Goude ma en deus koñsakret ar beleg, ar pezh zo en ostiv, hag-eñ zo bara, na gwin ar pezh so er c'halizr ? D. Salokras, rak e vertuz ar c'homzoù sakr pere a bronoñs ar beleg ez eo cheñchet ar bara e korf hon Salver binniget, hag ar gwin en e wad prizius, hag an dra-mañ a reer en oferenn.
M. Goude ma endeus consacret ar Belec, ar pez so en Hosti hag ên so bara, na guin ar pez so er C'halizr? D. Sallocras, rac e vertuz ar c'hompsou sacr pere à brononç ar Belec, ezeo changet ar bara e Corf hon Salver biniguet, hag ar guin en e Oat precius, hag an dra man à rer en Offeren.
1677
Référence :
Do.
p45
brien bara
brien-bara
1699
Référence :
Har.
pg bara, brien (miette)
bara panenn
bara-panen
1699
Référence :
Har.
pg bara, panenn (pain peu ou point levé)
palet bara
1732
Référence :
GReg
pg chapeler (ôter la grosse croûte du pain)
ur fornad bara
ur fournad bara
1732
Référence :
GReg
pg fournée (Une fournée de pain.)
Référence :
GON.II
p.29, livre premier, "il mange du pain".
Amanennit va bara.
1850
Référence :
GON.II
pg amanenna (Etendez du beuure sur mon pain).
Roit bara din.
Rôit bara d'in.
1850
Référence :
GON.II
p.89, livre second, "Donnez-moi du pain".
Bihan boazh eo ar bara.
Bihan boaz eo ar bara.
1850
Référence :
GON.II
p.63
Roit din an hanter eus a un dorzh vara.
Rôid d'in ann hañter eûz a eunn dorz vara.
1850
Référence :
GON.II
p.60
ober bara
ôber bara
1850
Référence :
GON.II
pg baraa (Ce verbe est peu usité, on dit plus ordinairement "ôber bara").
« Ar gourc'hemen-se, bugale, / Ober vad an eil d'egile, / A vez torret, o tineizhiañ / Labousigoù graet da vevañ, / Graet da garet ha da viret / Na ve debret gant ar preñved / Ar greun a ra bara deoc'h. »
» Ar gourc'hemen-ze, bugale, / » Ober vad ann eil d'egile, / » A vez torret, o tineisia / » Labousigou great da veva, / » Great da garet ha da viret / » Na ve debret gant ar prenved / » Ar greun a ra bara d'e-hoc'h.
1867
Référence :
MGK
p111-112
bara drouk-ha-mat ne oa ken
bara-droug-ha-mad ne oa ken
1867
Référence :
MGK
Rakskrid VII
Mezh dezhañ pa wele / Un den kaezh reuzeudik o c'houlenn peadra / Da c'holeiñ e groc'hen, da gaout un tamm bara / Ha lavaret a rae dezhañ e toull e zor : / — « Deut, mignon, 'tal an tan, deut a-fo er goudor !
Mez d'ezhan pa wele / Eunn den keaz reuzeudik o c'houlenn peadra / Da c'holei he groc'hen, da gaout eunn tamm bara / Ha lavaret a rea d'ezhan e toull he zor : / — « Deut, mignoun, 'tal ann tan, deut affo er goudor !
1867
Référence :
MGK
p118
Da vihanañ, eme Job, e lezoc’h ac’hanon da gas deoc’h un dorzh vara pe ziv er sizhun, hag an traoù a vezo ret deoc’h, ken na deuy un eost nevez en douar.
Da viana, eme Job, e lezoc’h ac’hanoun da gas d’ehoc’h eun dorz vara pe ziou er zizun, hag an traou a vezo red d’ehoc’h, ken na deui eun eost nevez enn douar.
1877
Référence :
EKG.I.
p.51
— Erwanig, kemer an tamm korn bara a zo aze war an daol, ha ro anezhañ d’ar paour a c’houlenn.
— Hervoanik, kemer an tamm korn bara a zo aze var an daol, ha ro anezhan d’ar paour a c’houlen.
1877
Référence :
EKG.I.
p.149
Ar manac’h a zebras e soubenn ha, war-lerc’h, un tamm bara hag amann : e nozvezh wenn hag e c’haloupadenn vintin o doa digoret e galon dezhañ.
Ar manac’h a zebraz he zoubenn ha, varlerc’h, eun tamm bara hag amann : he nozvez venn hag he c’haloupadenn vintin o doa digoret he galoun d’ezhan.
1877
Référence :
EKG.I.
p.46
Mat, va soñj eo distreiñ d’am c’houent ; re hir on chomet da zibriñ eus ho para.
Mad, va zonj eo distrei d’am c’houent ; re hir ounn chommet da zibri euz ho para.
1877
Référence :
EKG.I.
p.50
Ni a labour er gwel a Zoue, a c’hounit bara deomp ha d’hor bugale, hag, e-lec’h en em sevel a-enep ar re vat hag ar re binvidik, e leveromp [lavaromp] bennozh Doue dezho da vezañ roet deomp labour, ha, dre al labour, boued d’hon tud.
Ni a labour er guel a Zoue, a c’hounit bara d’eomp ha d’hor bugale, hag, el leac’h en em zevel a eneb ar re vad hag ar re binvidik, e leveromp bennoz Doue d’ezho da veza roet d’eomp labour, ha, dre al labour, boued d’hon tud.
1877
Référence :
EKG.I.
p.66
Nad it ket d’en em zoaniañ re, me ned in ket bremañ d’ar gouent, me a chomo ganeoc’h, ha me ‘gred e roio Doue deomp c’hoazh aes, hor bara er bed-mañ, da c’hortoz mont d’ar Baradoz da gaout hon tad hag hor mamm.
Na d-it ket d’en em zoania re, me ne d-ign ket breman d’ar gouent, me a joumo ganeoc’h, ha me gred e roio Doue d’eomp c’hoaz eaz, hor bara er bed-man, da c’hortoz mont d’ar Baradoz da gaout hon tad hag hor mamm.
1878
Référence :
EKG.II
p.172-173
Hor fest ne voe ket druz, va c’hrediñ a c’hellit ; n’hor boe da zibriñ nemet bara torzh hag un tammig bihan a gik.
Hor fest ne oue ket druz, va c’hredi a c’hellit ; n’hor boe da zibri nemed bara torz hag eun tammik bian a gik.
1878
Référence :
EKG.II
p.13
A-raok be[z]añ 'barzh an dorzh-vara, ar fosfor-se a oa 'barzh ar greunenn ed ; hag a-raok be{z]añ 'barzh ar greunenn ed, e oa 'barzh an douar.
A-rog bean 'barz an dorz-vara, ar fosfor-ze a oa 'barz ar greuneun ed ; hag a-rog bean 'barz ar greuneun ed, e oa 'barz an douar.
1898
Référence :
KZVR
Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1
Ar fosfor a zo oc'h ober hon eskern a deu dimp diwar hon magadurezh, dreist-holl, diwar ar bara a debromp bemde[z].
Ar fosfor a zo oc'h ober hon eskern a deu d'imp diwar hon magadurez, dreist-holl, diwar ar bara a debromp bemde.
1898
Référence :
KZVR
Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1
ur blankad bara
1904
Référence :
DBFV
pg -ad1 (pour un sou de pain)
stal ar bara
1909
Référence :
BROU
p. 423 (la planche à pain)
skantennañ ar bara
skantenna ar bara
1909
Référence :
BROU
p. 418 (couper en petites tranches)
troc'hit un dachenn vara din
trouc'hit en dachenn vara d'in
1909
Référence :
BROU
p. 426 (pièce de terre, signifie aussi morceau de pain)
ledañ amanenn war ar bara
leda amaenn oar ar bara
1909
Référence :
BROU
p. 392
bara tilinet
1909
Référence :
BROU
p. 429 (trop cuit ; ce mot ne s'emploie que pour les pâtes)
Izabel a oa plac’h a-benn hag a galon. Ret eo d’ei bevañ, arabat eo d’ei en em leuskel da vont gant ar glac’har. Nann ! nann ! Ret eo d’ei delc’her penn, enebiñ, stourm, gounit he bara hag hini he bugale.
Izabel a oa plac’h a benn hag a galon. Red eo d’ei beva, arabad eo d’ei en em leuskel da vont gant ar glac’har. Nann ! nann ! Red eo d’ei delc’her penn, enebi, stourm, gounit he bara hag hini he bugale.
[...] penaos hep dispign gwenneg, prenañ ur vouchenn bara gwenn war daol ar stal [...].
[...] penôs hep dispign gwenneg, prena eur vouchenn bara gwenn war dôl ar stal [...].
1924
Référence :
BILZ1
Niverenn 40, p.898 (Miz Ebrel 1924)
Izabel he deus tommet dezhañ e zijuniñ, siket dezhañ en e sac’h ur skolpennad bara heiz hag un tamm kig-sall.
Izabel he deus tommet d’ean e zijuni, siket d’ean en e zac’h eur skolpennad bara hei hag eun tamm kig-sall.
1925
Référence :
BILZ2
p.121
Hag int war beg Roc’h Krenn da ziskuizhañ ha da zebriñ o bara kig.
Hag int war beg Roc’h Krenn da ziskuiza ha da zebri o bara kig.
1925
Référence :
BILZ2
p.140
Ma ! petra oc’h-c’hwi ganet ? Leve hoc’h eus-c’hwi ? Marteze den a wad uhel ? Ket. Ma ! ret eo neuze deoc’h gounit ho para gant c’hwezenn ha skuizhder ho korf : ret.
Ma ! petra oc’h-c’houi ganet ? Leve hoc’h eus-c’houi ? Marteze den a wad uhel ? Ket. Ma ! red eo neuze d’ec’h gonit ho para gant c’houezenn ha skuizder ho korf : red.
1925
Référence :
BILZ2
p.104
un tamm mat a vara
eun tamm mat a vara
1927
Référence :
GERI.Ern
pg a3 (un bon morceau de pain)
bara
1927
Référence :
GERI.Ern
pg -ad.1, bara
A ! satordallik ! Fri ar c'hazh e sac'h ar farz ha troad al leue bihan e-barzh ! Sell, 'brepoz, pa zeu da goun din ! Goulc'hen, ha ma kemerfemp bep a c'henaouad [b]ara, ha ma lonkfemp bep a vanne gwin ?...
A ! satordallig ! Fri ar c'haz e sac'h ar fars ha troad al leue bihan e-barz ! Sell, brepoz, pa zeu da goun d'in ! Goulc'hen, ha ma kemerfemp beb a c'henaouad vara [sic], ha ma lonkfemp beb a vanne gwin ?...
1929
Référence :
SVBV
p.9
War an taol e sentis, ha bec'h dezhi ! Da gentañ, e tapis krog en ur choanenn hag, o vezañ graet ur groaz gant beg va c'hontell war gof an dorzh vara, e troc'his ur mellad tamm diouti. Goude-se, e faoutis ur pezhiad riblennad kig-moc'h du bet e-pad pemp pe c'hwec'h vloaz o vogediñ e kimin va mamm-guñv, hag ar c'harvanoù - va re-me - a yeas en-dro ken na zifindaone ! Ur pennad da c'houde, e stagis ar voutailh leun a win ruz ouzh va fenn ha bec'h ivez dezhi, da gas ar c'hig-sall hag ar bara kras da stankañ he genoù da'm bouzellenn vras!
War an taol e sentis, ha bec'h d'ezi ! Da genta, e tapis krog en eur chouanenn hag, o veza graet eur groaz gant beg va c'hontell war gof an dorz vara, e trouc'his eur mellad tamm diouti. Goude-ze, e faoutis eur peziad riblennad kig moc'h du bet e-pad pemp pe c'houec'h vloaz o vogedi e kimin va mamm-guñv, hag ar c'harvanou - va re-me - a yeas en dro ken na zifindaone ! Eur pennad da c'houde, e stagis ar voutailh leun a win ruz ouz va fenn ha bec'h ivez d'ezi, da gas ar c'hig sall hag ar bara kras da stanka he genou d'am bouzellenn vras!
1929
Référence :
SVBV
p9
Ul laouenanig, un droc'hanig hag ur voc'hruzig a zeue alies d'hor gweladenniñ, rak boas oamp da deurel bruzun bara dezho, d'an evnedigoù drant-se.
Eul laouenanig, eun droc'hanig hag eur voc'hruzig a zeue alïes d'hor gweladenni, rak boas oamp da deurel bruzun bara d'ezo, d'an evnedigou drant-se.
1929
Référence :
SVBV
p6
bara-dic'hoell
bara dic'hoell
1931
Référence :
VALL
pg azyme
bara krenn
1931
Référence :
VALL
pg bis
bara kejet
bara keijet
1931
Référence :
VALL
pg bis
bara hag amann
1931
Référence :
VALL
pg (pain) beurré
drouk-ha-mat
bara drouk-ha-mat
1931
Référence :
VALL
pg bis
bara brizh
bara briz
1931
Référence :
VALL
pg bis
bara amanennet
1931
Référence :
VALL
pg (pain) beurré
bara amanenn
bara-amonenn
1931
Référence :
VALL
pg (pain) beurré
Pa gave en e voued un tamm bara re galet, e tegase anezhañ en-dro da Garreg-al-Louarn, rak ma oa re galet evit e c’henou dizant, e veze blot ha saourus evit beg lemm ar yar gozh.
1944
Référence :
ATST
p.59
Bountet e vezent en toull-bac'h, da gentañ[,] ha kondaonet d'ar « bara sec'h » ha d'an daoulinañ.
Bountet e vezent en toull-bac'h, da genta, ha kondaonet d'ar « bara-sec'h » ha d'an daoulina.
1944
Référence :
EURW.1
p40
Ar re o doa digaset amann ganto deus ar gêr, a lede anezhañ war o bara.
Ar re o doa digaset amann ganto diouz ar gêr, a lede anezañ war o bara.
1944
Référence :
EURW.1
p34
Kement-mañ a badas un eurvezh, betek eizh eur. Neuze 'oa « dijuniñ ». Kafe laezh ha bara gwenn.
Kement-mañ a badas eun eurvez, betek eiz eur. Neuze 'oa « dijuni ». Kafe laez ha bara gwenn.
1944
Référence :
EURW.1
p33-34
Da gentañ e oa soubenn-gig gant bara trempet.
Da genta e oa soubenn gig, gant bara trempet.
1944
Référence :
EURW.1
p26
Gwreg ar baraer a oa en tu all o pouezañ bara gwinizh d’he fratikoù. — « Pet lur ’po ? » — « Lakait din ur bara a bemp lur. »
1944
Référence :
ATST
p.87
Lazher laosk, eus an digarañ, / Rak dit ivez neb ' ro bara / Ne fazior da ziskarañ.
Lazer laosk, eus an digara, / Rak dit ivez nep ' ro bara / Ne fazior da ziskara.
1960
Référence :
PETO
p40
Hon Nasion garet 'glask diskarañ / Ha lemel diganeomp gwirioù ha bara.
Hon Nasion garet ' glask diskara / Ha lemel diganeomp gwiriou ha bara.
1960
Référence :
PETO
p36
Du-mañ 'kavoc'h bara, ur c'holc'hed ha pell / Ha dilhad da wiskañ. Dizale 'z aimp di. / Da skoachañ dibreder ne gavoc'h ket gwell, / Ha diarvar ' vezoc'h ganin ha ma zud.
Du-mañ 'kavoc'h bara, ur c'holc'hed ha pell / Ha dilhad da wiska. Dizale 'z aimp di. / Da skoacha dibreder ne gavoc'h ket gwell, / Ha diarvar ' vezoc'h ganin ha ma zud.
1960
Référence :
PETO
p24
Eus ho kenoù 'tenn ar bara ; / Tremen mall eo en diskarañ. / E rouantelezh ar gozed, / E tlefe prim bezañ klozet.
Eus ho kenou ' tenn ar bara ; / Tremen mall eo hen diskara. / E rouantelez ar gozed, / E tlefe prim beza klozet.
1960
Référence :
PETO
p30
Atav ez eus tu da ginnig d'ar poliser e-tal deoc'h evañ ur banne tomm, pe rannañ un tamm bara pok-ha-pok ganeoc'h, pa grog an obererezh da vezañ hir, kement ha distignañ an traoù un tamm bihan.
2015
Référence :
DISENT
p161
Debriñ a raen e vara ha ne vije ket ket brav din droukkomz anezhañ, bremañ maz eo aet ac'hann.
2015
Référence :
EHPEA
p49
Étymologie
Ger predenek a glot gant ar c'hembraeg "bara", ar c'herneveureg "bara" kenster gantañ.