Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Définition :  Masquer la définition

1. En un doare start (I A, B 1, 3). Kregiñ a rejont start el laer. Lakaat ur post start en douar. Pakañ dilhad start en e valizenn. ES. laosk. 2. Dre skeud. En un doare divrall, dibleg. Delc'her a ra start d'e vennad. Ar gevredigezh-se zo diazezet start bremañ. Ar c'hi bihan a gare start e vestrez nevez. An holl a grede start e oant beuzet o-zri. 3. Gant gred, en ur bouezañ kalz. Pedet eo bet start da zont. & Trl. Mont start d'udb., gant udb. : bezañ a-zevri gantañ. & Trl. Delc'her start war ub. : na baouez da c'houlenn digantañ (udb.). 4. Tr. adv. D'AR STARTAÑ : ken start ha ma c'haller. Seier gwriet d'ar startañ.

Exemples historiques : 
47
Masquer la liste des exemples

ker start

1732
Référence : GReg pg fort-e (Si fort, si fortement.)

eren start

1732
Référence : GReg pg garotter (lier fortement)

foetet start

1732
Référence : GReg pg fustiger (foüetter violemment avec des verges, pp.)

foetañ start

1732
Référence : GReg pg fustiger (foüetter violemment avec des verges)

start

1732
Référence : GReg pg fortement

derc'hel start

1732
Référence : GReg pg (tenir) ferme

ez stardt

1732
Référence : GReg pg fermement

start

1732
Référence : GReg pg fixement

start

1850
Référence : GON.II pg start

krogit start ennañ

1850
Référence : GON.II pg start

E vriata start a rin, pa en gwelin.

1850
Référence : GON.II pg briata ou briataat (Je l'embrasserai étroitement, quand je le verrai).

Ha ne dalv ar gragez / A zo tener ha mat, zo o buhez karet, / Karet o bugale, karet o friejoù, / A zo ar vein-oaled a domm ar c'halonoù, / Ar c'hantolorioù kaer zo warno sklêrijenn, / Goulaouennoù an ti, evel heol an neñvoù, / Evel louzaouennoù a bare pep anken, / O dorn atav noz-deiz a bep tu o viret, / Dre 'r wenodenn ma'z eomp, na vemp gant drein toullet, / Ha ne dalvont ar boan, lavarit din bremañ, / E ve ar gragez-se termet dindan ar bec'h, / E vent-i skoaziet start ha skoret gant ar vrec'h / He deus bet digant Doue ar galloud d'o harpañ ?

1867
Référence : MGK p141-142

— Setu me barnet d’ar marv. E galon a rannas, me 'gred, rak antronoz e rentas e ene d’e Grouer, goude bezañ chomet start en e feiz hag en e relijion.

1877
Référence : EKG.I. p.10

Koulskoude an diotachoù-se a zo bet prezeget dre hor bro, ha dalc’het ker start dezho gant ar Republik, ma’z eus meur a veleg hag a zo bet er prizon hag a zo marv dre ar "c'hilhotin", abalamour ne falveze ket dezho sentiñ ouc’h traoù ken diskiant.

1877
Référence : EKG.I. p.6-7

Evit ar memes kostezenn ec’h en em gannfet. Skoit start war ar republikaned, ha ra blijo gant Doue lakaat ac’hanoc’h da c’hounit !

1877
Référence : EKG.I. p.84

Mat, me, p’am bezo Andre ar Pontoù etre va daouarn, her lakaio en noazh ; her stagañ a rin start ouc’h ur peul a vezo ken huel hag eñ, evit miret na c’hello fiñval un tamm, na gant he dreid na gant e zaouarn ; ur pennad keuneud a sankin en e c’hinou evit hen derc’hel digor, hag en-dro d’e dreid e lakin kement merienenn a vezo kavet er vro.

1877
Référence : EKG.I. p.145

Va eilmestr amañ a gemero an neb a garo, mes ret e vezo dezhañ kemeret tud didruez, rak, ma teufe unan bennak da druezañ, e c’hellfemp holl chom eno ; tud ar vro-mañ, evito da vezañ touellet gant Doue, a oar herzel start pa gavont o zro, ha reiñ bazhad evit bazhad.

1877
Référence : EKG.I. p.160

— Yec’hed dit, Kivoron, eme ar c’habiten en ur drinkañ. — Yec’hed da Ester ivez, eme ar serjant, ha nerzh dezhi da skeiñ start war choug he fried, ma ne bak pesk ebet dezhi.

1877
Référence : EKG.I. p.221

— War-sav hag a-raok, paotred Breizh ! A-benn-herr war an dispac’herien ! Skoit gant o freier ha gant o filc'hier startañ ma c’hellfet !

1877
Référence : EKG.I. p.282

War-dro teir eur hanter, e klevjomp, war-dro Berven, an tennoù o vont en-dro, ken stank ha ker start, ma kavas deomp edod oc’h en em gannañ.

1878
Référence : EKG.II p.15

Kentañ rejont e voe eren start ha stagañ ouc’h treid ar gweleoù hag an armelioù kement hini a yoa en ti.

1878
Référence : EKG.II p.82

Ne voen ket pell evit diroufennañ va c’hordenn hag he stardañ start ouc’h unan eus gwerzhidi maen ar garidoù.

1878
Référence : EKG.II p.133

Lakaet hoc’h eus ivez ’ta mat ha start en ho penn difenn betek ar marv ho Toue, ho relijion, ho roue hag ho pro ?

1878
Référence : EKG.II p.6

Pediñ-start a reomp hon lennerien da zigas dimp keloio, kanaouenno, gwerzio, marvailho ha treo all

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier

Enebiñ a reomp gant hon holl nerzh ha goulenn start hêrezh hon tadoù.

1911
Référence : PSEP p III

Hag, e frankizennoù ar wezeg, ken war an douar-bras, ken en enezennoù, marellet ganto ar mor, e welas Momoros un engroez-tud, paotred ha merc’hed, o poaniañ start da verniañ mein ha douar.

1923
Référence : SKET p.120

Diwar gement-se e teuis da grediñ start ez eo ar vro-se, en tu-hont d’ar Vistula, ar vro end-eeun m’o deus bevet Manos ha Bena.

1923
Référence : SKET p.47

Eno, souchet start an eil ouzh eben, e tomment o izili hag e tiskuizhent ken an hanternoz.

1923
Référence : SKET p.114

Ha dindan eñvor, me ho ped d’am c’hrediñ, ar paotr a zalc’ho, ha start, krogadenn Pipi hag a lakaio anezhi gant gwialenn ar barner…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1023 (Gouere-Eost 1924)

Bilzig en e wele a oa kousket mat, juntret gantañ ha start e zaouarnigoù.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.809 (Miz Genver 1924)

Eno ar paourkaezh gober a chomas start : evel ur yenn eo en em siket entre div beg [sic, "daou veg"] garreg. Eno e chomo.

1925
Référence : BILZ2 p.173

Start en deus briatet e vamm Izabel. — Kenavo, mamm Izabel !

1925
Référence : BILZ2 p.181

Al liver kozh a zigoras dor e sal-labour hag e welis eno war chafodoù, pe stag ouzh ar murioù, [a] bep seurt taolennoù bras ha bihan, unan dreist ar re all a skoas don war ma spered, unan hag a oa ledan evel div liñsel-wele, ha ma weled warni ur beajour o tistreiñ d’ar gêr da noz, e vlev pufet, e dog en e zorn gantañ, hag a bep tu d’an hent, e oa pleget ar gwez gant ar gorvetenn a c’hwezhe start.

1944
Référence : EURW.1 p.92-93

Er c’hontrol, en em souchañ a rae, start ha start. Aer a vanke dezhi, ur c’hwezenn gaer a oa warni, termal a rae. Edo o vont da vankout.

1944
Référence : ATST p.53

Job en doa taolet e chupenn en-dro dezhañ, ha souchet start dezhañ e ivinoù binimus.

1944
Référence : ATST p.65

« Job », emezi, « an dic’harzh n’eo ket, sur, boulc’het start, rak ho falz a oa chomet war gorre an armel. It eta d’ar waremm hiziv ha boulc’hit an dic’harzh evit mat ! Ha, dreist-holl, na lavarit ket gevier d’ho mamm, rak ar mammoù a zo finoc’h c’hoazh eget o bugale, hag, abred pe ziwezhat e teuont atav da c’houzout ar wirionez ! »

1944
Référence : ATST p.68

Lom a c’houlenne digant Job : — « Ha krediñ a ra deoc’h, Job, e teuimp a-benn eus hon taol ? » — « Ha ma kred din ? Ha ma kred din ! Sur e kredan hag e kredan start ! ha, c’hwi, ne gredit ket mui ? » — « Eo, krediñ a ran, mes… »

1944
Référence : ATST p.73-74

« E c’hellit krediñ start ha hardi ! Ha pa soñjan en doa c’hoant ar paour kaezh Herri reiñ din da grediñ e oa houarn kozh en e armel ! Soñjit : houarn kozh ! » — « Ha ! ha ! ha ! »

1944
Référence : ATST p.77

Ha Lom da bolevat ha da bolevat start. Ar vag, avat, e-lec’h mont war-eeun d’an tu all, a droas he fri war-du Kastellin.

1944
Référence : ATST p.95

A-benn ar fin, Job a lavaras : — « N’omp ket evit chom amañ evel daou azen ; ret eo deomp mont war-du ur penn bennak, d’al laez pe d’an traoñ, da labourat start… Soñjit! Lom… hanter-kant lur eo koustet deomp evit tri devezh, ha n’em eus ket c’hoant da reiñ hanter-kant lur all a-benn fin ar sizhun.

1944
Référence : ATST p.106

E vamm intañvez en dizalias start, kement ha ken bihan, ma sentas outi ; mes ne oa ken e soñj gant al labour-douar ; uheloc'h en doe c'hoant da sevel.

1944
Référence : EURW.1 p11

« Kastizet e viot, ha start ! »

1944
Référence : EURW.1 p21

Un azen yaouank e oa, ha ken hir, ken fonnus, ken start e trompilhas e joa-bevañ : madelezh ar peuriñ, ha levenez heol an abardaez e natur Doue, ma voe stad en iliz kozh moredet en he zeñvalijenn.

1949
Référence : SIZH p.37

Tra ma noazo outañ ken e gure fall, / Hor peuriñ 'vo ken berr ha gant saout ar menez / Dalc'hmat o lipat mein hag o krignat ar brug / E-touez ar c'herreg noazh hag al lann gouez a lug.

1960
Référence : PETO p32

Stourmet 'm eus outo start d'ampellañ c'hoazh an deiz, / An deiz enkrezus-mañ, ma dibab 'vo ret deoc'h / Etre sujañ d'an urzh pe, en abeg d'ar Feiz, / Nac'h touiñ dre ho le ha koll frankiz ha peoc'h.

1960
Référence : PETO p15

Ouzh Pêr an Hir er stagit start ; / Aesoc'h 'vo deoc'h diwall ar fard.

1960
Référence : PETO p48

Goude-se e siler e zivrec'h dre zindan divskoaz an den a zo dirazoc'h, ha kregiñ start an eil e-barzh eben, gant e zaouarn pe e velloù-dorn, ouzh bruched an den.

2015
Référence : DISENT p96

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux