Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Définition :  Masquer la définition

I. 1. Plac'h pe vaouez zo kar a-berzh tad ha mamm - pe a-berzh tad pe vamm hepken - da vugale all an tiegezh. Div c'hoar en doa. Ur c'hoar dezhañ eo. Moumounet eo gant e c'hoarezed kozh. & C'hoar c'hevell : gevellenn. 2. Dre ast. Termen a dalvez da c'heriañ ar gerentiezh zo etre daou dra. Ar baourentez zo c'hoar d'an dienez. C'hoarezed eo ar gernez hag an naonegezh. Ar brezhoneg hag ar feiz zo breur ha c'hoar e Breizh : ger-stur ar Bleuñv-Brug. II. Dre skeud. Relij. 1. Ezelez eus ur vreuriezh leanezed. Ar c'hoarezed gwenn. [1878] hag hi hag he c’hoarezed leanezed o doa pedet Doue a-galon evit peoc’h e ene. HS. seurez. 2. Termen a ra ur beleg gantañ evit komz ouzh ar feizadezed. Ma c'hoarezed kristen.

Exemples historiques : 
38
Masquer la liste des exemples

c'hoar

1499
Référence : LVBCA p47 (seur)

c'hoarezed

1659
Référence : LDJM.1 pg soeur

c'hoar

1659
Référence : LDJM.1 pg soeur

Div c'hoar kompez int.

1732
Référence : GReg pg germain (Ce sont deux sœurs germaines.)

c'hoar

1732
Référence : GReg Rakskrid

hanterioù

1732
Référence : GReg pg belle (-soeur, fille d'un autre lit)

c'hoarezed lik

1732
Référence : GReg pg (soeur) converse (qui n'est ni de Choeur, ni du Chapitre)

C'hoarezed kompez int.

1732
Référence : GReg pg germain (Ce sont deux sœurs germaines.)

Eveshaat a ra ouc'h va c'hoar.

1850
Référence : GON.II p.96, livre second, "Il observe ma sœur".

Ho c’hoar eo a gano da gentañ.

1850
Référence : GON.II p.84, livre second, « Ce sera votre sœur qui chantera la première ».

koantoc'h eo eget he c'hoar

1850
Référence : GON.II.HV pg koañt (Elle est plus jolie que sa sœur).

c'hoarezed

1850
Référence : GON.II.HV pg c'hoar (Sœur, celle qui est née de même père et de même mère, ou de l'un des deux seulement. Pl.)

c'hoar

1850
Référence : GON.II pg c'hoar (Sœur, celle qui est née de même père et de même mère, ou de l'un des deux seulement), c'hoer

c'hoar gevell

1850
Référence : GON.II pg c'hoar-gével (Sœur jumelle).

c'hoarezed-gevell

1850
Référence : GON.II pg c'hoar-gével (Sœur jumelle. Pl.)

hanter-c'hoar

1850
Référence : GON.II pg c'hoérek

C’hwi a enev va c’hoar henañ.

1850
Référence : GON.II p.62, (Vous connaissez ma sœur aînée).

c'hoar

1850
Référence : GON.II pg a, pg c'hoar (Sœur, celle qui est née de même père et de même mère, ou de l'un des deux seulement), c'hoer + p.20, livre premier, "sœur".

Ho c'hoar a zo abaf un nebeud.

1850
Référence : GON.II pg abaf (Votre sœur est un peu timide).

ho c'hoar a gar ac'hanon

1850
Référence : GON.II pg ac'hanoun

Ur sae am eus prenet evit pep hini eus ho c'hoarezed.

1850
Référence : GON.II p.74

Bremañ 'mañ gant he c'hoar : diaes e ve lavaret pegen eürus o-daou int oc'h en em garet.

1867
Référence : MGK p20

Breur ha c'hoar 'gimiadas, i o-daou a ouele

1867
Référence : MGK p19

Petra zo na rafe ar galon c'hoar karet ? / Karet, me er lavar, gant ur wir garantez, / Evel ur gwir vignon hag eur gwir vignonez.

1867
Référence : MGK p50

Ha digasit ganeoc'h ma robenn inkarnal ma vo lakaet da'm c'hoar a zo ouzhin hañval

1874
Référence : GBI.II p558

Anaout a rae e varv, evit gwir, rak kemennet e oa bet dezhi penaos e oa marvet ha pe zeiz e oa bet lakaet er bez ; hag hi hag he c’hoarezed leanezed o doa pedet Doue a-galon evit peoc’h e ene.

1878
Référence : EKG.II p.177-178

c'hoar

1909
Référence : BROU p. 388 (aux environs de Pont-L'Abbé on dit : c'hoer)

Evit ar seizh plac’h yaouank, a-youl e vefe da c’hoarezed, da verc’hed, da c’houhezed heñvel outo !

1923
Référence : SKET p.121

Azaouezet ha diwallet evel ma ’z oant gant pep unan, e veze ar plac’hed yaouank sellet gant an holl gwitibunan evel c’hoarezed pe verc’hed, karet evel c’hoarezed pe verc’hed, dezho da c’hallout bale dizaon ha diarvar eus an eil penn d’ar penn all d’ar vro, da bep koulz, noz ha deiz.

1923
Référence : SKET p.67-68

Hon mamm Izabel a zo er gêr gant va breur ha va c’hoar vihan.

1925
Référence : BILZ2 p.126

— Roit din evelkent ur gwennegig bennak, aotrou person, evit mont e beaj, evit prenañ ivez un draig bennak da'm mamm Izabel, da'm breur ha da'm c’hoarezed : setu erru an deiz kentañ ar bloaz.

1925
Référence : BILZ2 p.175

— « Pelec’h eo chomet al Lom-se ? » emezañ dezhañ e-unan. « Me ’zo sur emañ er gêr o lavarout d’e c’hoarezed ar c’hontrol eus ar pezh am eus anzavet. »

1944
Référence : ATST p.71

Da Lom e voe lavaret gant e c’hoarezed e oa gwelloc’h dezhañ chom war yun betek kreisteiz.

1944
Référence : ATST p.27

Div c'hoar en doa ; Marivona ha Marika, a zeuas diwezhatoc'h da vezañ priedoù Frañsoù Keromen ha Frañsoù Blavon-Duchesne.

1944
Référence : EURW.1 p.10

« Pa'z aemp-ni, re an Hellegoad, da varc'had Gwerleskin hor boa darempred gant familh Proux, ha me a oa kamaradez d'he c'hoar Zoe ».

1944
Référence : EURW.1 p41

C'hoari polotenn : stlepel an eil d'egile ur bolotenn leun a vrenn, bet gwriet gant ar vamm pe ar c'hoar vras.

1944
Référence : EURW.1 p23

- Breudeur hoc'h eus en ho pro ? eme eben. - C'hoarezed ; peder.

1949
Référence : SIZH p.45

Ouzhpenn, feuket e oa en ur soñjal en e vamm, du-hont, keit-all, e Breizh-izel, ur vaouez vat ha karantezus mar doa, hag en e c'hoarezed bihan, mibin ha drev e-giz un torad filiped. Skoazellerezed an Drouk-spered ? Neuze 'ta !... Krouadurien Doue, dres evelto, gant un ene da saveteiñ, ne lavaran ket.

1949
Référence : SIZH p.41

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux