Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

1. (goude ur v. prl.) Termen a dalvez da c'heriañ e kendalc'h ar stad-mañ-stad, an ober-mañ-ober. Bev emaint dalc'hmat. DHS. c'hoazh. HS. atav, bepred. ES. ken, mui. 2. Termen a dalvez da verkañ ez adc'hoarvez an darvoud-mañ-darvoud gant kendalc'helezh. Dalc'hmat e vez kuzhet kern ar menez gant ar c'houmoul. [1954] Douget on bet a-viskoazh da garout al loened, ha forzh pelec'h e tegouezhas din bevañ, e Breizh, e Rusia, e Polonia, en Aljeria pe e Bro-C'hall, dalc'hmat ez eus bet e[n]-dro din daou pe dri gazh da vihanañ, ur c'hi hag un evn bennak, ha war a gredan erru-mat on ivez gant va breudeur daoudroadek pe bevarzroadek. & Ur wezh n'eo ket dalc'hmat : n'eo ket war zigarez ma reer an dra-mañ-tra ur wezh ez eur boazet d'e ober. DHS. ingal. HS. atav, bepred, dalbezh. ES. morse, nepred. 3. (db. buhez an dud) E pep degouezh. Ar re a gomz ar muiañ a vez dalc'hmat ar re aonikañ. HS. atav, bepred, dalbezh. ES. morse, nepred. 4. A-viskoazh. Dalc'hmat em eus gouezet brezhoneg. HS. atav.

Exemples historiques : 
27
Masquer la liste des exemples

dalc'hmat

1850
Référence : GON.II.HV pg dalc'hmad (Toujours, continuellement, sans cesse. A tout propos. En toute occasion. A chaque instant).

P'edon o klask dalc'hmat gant gred Kas an erv da benn a-zevri, Akademi Vreizh zo savet ; Savet hon Akademi 'Vit brud vat hon yezhig karet. Deoc'h-hu, kenvreudeur enoret, E ouestlañ ivez 'vel eo dleet, Ober Mestr Yann ha ma hini.

1914
Référence : M. pennad dediañ

An Tad a gimiadas o kas gantañ ar vuoc’h c’hlas, hag e kerzhas ganti dalc’hmat ha dizehan betek ar frankizenn bell ma c’hoarie enni, a-c’houez da Adaqi, Manos ha Bena.

1923
Référence : SKET p.36

Ar vro a zo diwallet gantañ a guitais, ur vro uhel ha santel dreist d’ar re-all, nesoc’h d’an neñv eget nep bro, leunoc’h eget nikun a vouezhioù doueel na davont nepred, o tassoniñ dalc’hmat gant hiboud an eienennoù, kroz ar froudoù hag al lammdourioù, sarac’h ar c’hoadoù, garm an evned ha blej an tropelloù ; douar geotus, edus, houarnus, perc’hennet dre ar c’hleze gant hor gourdadoù, goude un niver emgannoù, ha deut da hêrezh ar gouennoù illur a vez maget enno ar wazed hag ar maouezed brasañ, kaerañ, krenvañ ha gwellañ eus ar bed.

1923
Référence : SKET p.12

Ra vo dalc’hmat e gaoter leun a gig, e gorn-evañ leun a vez, e oaled o tivogediñ !

1923
Référence : SKET p.25

Naet-tre e oa pep tra warni hag en-dro dezhi ; eskuit e oa hag oberiat, o vezañ dalc’hmat gant ul labour bennak.

1923
Référence : SKET p.41

A-walc’h din, eta, lavarout e timezjont, o devoe lies mab ha merc’h, e vevjont un niver a vloavezhioù, e teujont d’un hir-hoal hag e varvjont en hevelep deiz, en hevelep eur, en hevelep predig, dorn-ouzh-dorn, evel m’o doa bevet dalc’hmat.

1923
Référence : SKET p.44

Ar rouanez hag an henaourien, digammwidre o ene, a veze dalc’hmat leun a eeunded hag a furnez.

1923
Référence : SKET p.68

Disgwel dezho, hag int dalc’hmat en o c’hichen, e soublent d’an douar a-unan ganto ; ganto e talc’hent hael an alar, fust ar bigell, troad ar wigned ; boulc’hañ an irvi ganto ha dizouc’hañ a raent ; lavnenn ar falc’h a stokent ouzh koloennoù an heiz ha, keit ha ma pade an eost, e skuilhent e kalon ar baotred hag ar merc’hed levenez ha kan.

1923
Référence : SKET p.75

Diwar-se o devoe dalc’hmat da herzel ouzh argadennoù dibaouez bleizi, moc’h-gouez, arzhed hag Erkuniz, da lavarout eo menezidi an Erkunia.

1923
Référence : SKET p.119

E pe lec’h ha gant piv bennak e vezi, ne vern e-mesk pe zarvoudoù bennak ez po da emellout, en em voaz da chom ez tu da-unan dalc’hmat, evel un enezenn e-kreiz ar c’hoummoù, evel ur menez en avel hag er c’houmoul.

1924
Référence : SKET.II p.31

Un dra all a zo da deurel evezh outañ : emañ ar c'hondonioù dalc'hmat, koulz lavaret, diouzh an tu bolzet, an tu diavaez eus ar c'harlantezad.

1943
Référence : TNKN p86

Siwazh dezhañ ! ne oa ket evit ober un disterañ diskuizh, rak an dour a oa bras hag an tizh a vounte dalc’hmat ar vag war an tu enep.

1944
Référence : ATST p.108

Skeiñ a rejont diouzhtu e daoulagad Aogust ar Roc'h ha me, a veze dalc'hmat hon-daou a-gevret.

1944
Référence : EURW.1 p46

Nemet, na petra ! Te a zo bet re hir da fri, dalc'hmat.

1949
Référence : SIZH p.62

- Feiz ! Mat ac'h eus graet, d'am meno, tevel war seurt darvoud. 'M eus aon e oa echu ganit tañva blaz « garbanzos » (fav ruz) Kastilha-Gozh, hag e vijez bet kaset da zebriñ yod-silet e ti da vamm. Brrr !... Nemet, na petra ! Te a zo bet re hir da fri, dalc'hmat.

1949
Référence : SIZH p.62

– Hag ar gwragez, pare dalc’hmat d’e harpañ… Ar gwragez a zo da zisfiziout, dreist-holl diouzh o mousc’hoarzh ha diouzh o doareoù seven…

1949
Référence : SIZH p.41

E-keñver gouelec'hiad an tachennoù rouz dizour ha dic'heot, pe ar pantennoù meinek, dalc'hmat o kinnig disac'hañ, a oa da dreuzañ da vont di, San-Miguel, hag eñ freuzh-difreuzh [sic, freuz-difreuz], a oa anezhañ ur wir c'hlasenezenn, bourrus bevañ enni.

1949
Référence : SIZH p.52

Redek a rae an aliesañ ma c’helle a di da di war-zigarez kas d’ar gêr druilhoù peurdakonet pe dilhad nevez peurwriet ; bep tro e tape un dra bennak da gloukañ, met dalc’hmat e veze, hervez ma kave dezhañ, blaz ar re nebeut gant e vannac’h ; en ur ger, liv al lonker a vleunie war e fri keit hag un ibil da blantañ kaol, ha rusoc’h ar beg-begig anezhañ eget ur vouarenn hanter veür.

1954
Référence : VAZA p.28

Gwir eo, er mare-se ne veze ket klevet ar vugaligoù o trailhañ gallegach dre an heñchoù ; holl a raent [sic], krennarded koulz ha merc'hed, gant ar brezhoneg dalc'hmat, er gêr, er c'hatekiz, er parkeier pa vezent o vaesa pe o neizhata, e pep lec'h nemet er skol, rak eno e veze krozet dezho, ha kastizet e vezent zoken gant ar « Symbol » [sic, simbol], ar « Vuoc'h goad », kerkent ha ma tifloupe diganto ur ger en o yezh vroadel.

1954
Référence : VAZA p.8

Douget on bet a-viskoazh da garout al loened, ha forzh pelec'h e tegouezhas din bevañ, e Breizh, e Rusia, e Polonia, en Aljeria pe e Bro-C'hall, dalc'hmat ez eus bet e[n]-dro din daou pe dri gazh da vihanañ, ur c'hi hag un evn bennak, ha war a gredan erru-mat on ivez gant va breudeur daoudroadek pe bevarzroadek.

1954
Référence : VAZA p.14

N'eo ket degouezhet ganin gwelout nemeur a wragez diwar ar maez ken mistr, ken kempenn ha hi ; forzh pegen abred e tremenen er vourc'h dalc'hmat e veze stipet evel da Sul, ur sae vezher du en-dro dezhi, ur voulouzenn pe un dantelezhenn en he c'herc'henn, ha war he fenn, ur pikol evn gwenn, ar « jubile » hervez ma lavarer dre amañ.

1954
Référence : VAZA p.15

Aon am beze dalc'hmat rak bezañ heget gant ar grennarded all, ha gwech an amzer e kleven digant hemañ pe henhont : "Sach da reor alese, gogez e vamm-gozh ! "...

1954
Référence : VAZA p.27

Tud a boell an dispac'herien / A zo hor gwashañ mac'herien / Dalc'hmat o klask prientiñ freuz / Ha skignañ gwalleurioù ha keuz ?

1960
Référence : PETO p18

Dalc'hmat an eñvor eus al lazh / ' Zeu da lakaat ma nerzh ken bas / Ha dour ur feunteun aet da hesk.

1960
Référence : PETO p75

Ha kuzhet e vez dalc'hmat ar menezioù uhelañ el latar hag er c'hoabr.

1985
Référence : DGBD p21

Ha pa zeue an arc'hant da ziankañ, war chanter pe chanter, anat e oa bet tost dalc'hmat diwar-goust an tourioù, ar begoù-tour dreist-holl.

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p. 18

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux