Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Mots parents :
0

Définition :  Masquer la définition

I. Tr. ar. DAOUST DA. 1. (dirak un ak.) Ger a dalvez da verkañ un enebadur etre meur a dra, un harzadur ouzh udb. Kousket o deus mat daoust d'an trouz zo bet. Mont a reas da ganer daoust da all e dud. Daoust da se, da gement-se. Daoust da Yann kanañ brav e kav gwelloc'h selaou ar re all. Daoust da Herri da vezañ kozh ez eo gren c'hoazh. 2. (db. an dud, gant ur merk gour en araogenn da) A-enep e c'hoant, e youl. Daoust dezhi e oa bet kaset d'ar skol-se gant he zud. Ranket em boa ober an dra-se daoust din. [1877] Touiñ a reas dont a-benn eus ar Vretoned, koustje pe goustje, hag ober anezho soudarded d’ar republik, zoken daoust dezho. 3. Tr. estl. Daoust da se ! : ne vern ! II. Adv. 1. (e deroù ul lav. dizalc'h) Termen a dalvez da ziskouez e tiskreder war ar pezh a c'herier. Daoust penaos e teuy a-benn eus e daol ? Daoust pe vev pe varv eo hennezh c'hoazh ? Daoust a-benn pegoulz e vo darev koan ? 2. (e deroù un islav. enebiñ) Ne vern. Daoust piv a zeuy amañ e lavarin oc'h aet d'ober un dro. Daoust pegen nebeut he deus studiet an danvez-se e kompreno buan a betra ez eus anv. 3. (e deroù un islav. enebiñ, dirak ur v. displ.) Daoust pegen dister, daoust pegen nebeut : gant nebeut ma. Daoust pegen dister e vije pedet ganin e teufe diouzhtu. III. G. pouez. (e deroù ul lavared) 1. Ger a dalvez da greñvaat ar merk goulenn a vez degaset gant ar rannig goulenn ha pe hag-eñ pe da bouezañ war ur ger goulenn. Daoust ha skrivet eo da zanevell ganit ? Daoust ha ne blijfe ket deoc'h mont da vale ? Daoust hag-eñ e ouzoc'h an dra-se? Daoust perak e selaoufemp e ali ivez ? Daoust eta petra zo a nevez ? [1878] Daoust petra int deuet da vezañ ? [1923] Ha ganto daoust ha n’o doa ket al Lezenn ? [1924] Daoust ha te a ouezo gwelloc’h da sakramañchoù ?… [1925] Daoust petra an diaoul a zo e-barzh ?… petra ?… 2. (dirak an troiennoù stagell ha ... pe ha pe ... pe) Ger a dalvez da bouezañ war kevrennoù un dazeilad. Daoust ha dont a ray ganimp pe ne ray ket ? Daoust pe tomm pe yen eo an amzer hiziv ? Daoust pe e teuy pe ne zeuy ket, ret e vo dimp mont kuit dizale. Grit ho soñj : daoust deoc'h pe dont ganimp pe chom amañ da c'hortoz. Lavar din bremañ : daoust pe te a bellgomzo pe te a zisplego da vennozh war-eeun. IV. Trl. stl. isur. 1. (e deroù un islav. enebiñ) DAOUST (HA) MA : troienn a dalvez da verkañ un enebadur etre meur a dra, un harzadur ouzh udb. Aet int da vale daoust ma oa fall an amzer. Brudet en deus ar c'heloù-se daoust ma oa bet lavaret dezhañ tevel. HS. bezañ (ma), goude (ma). 2. (dirak un ag.) DAOUST HA : troienn a dalvez da verkañ un enebadur etre daou zegouezh. Dihun e oa en e wele, daoust ha kloz e valvennoù. Heson eo e ourouler, daoust ha dister. [1949] Ar garantez c'hlan-se, daoust hag iskis, a oa e dra-eñ, e deñzor-kuzh. 3. (dirak un ak.) DAOUST HA DA : en desped da (udb.). Daoust ha d'an niver bras a dud bet kaset er-maez eus ar vro.

Exemples historiques : 
97
Masquer la liste des exemples

Neuze, an impalaer, leun a frenezi, a lavaras dezhi : « Choaz unan a zaou : daoust dit pe te a sakrifio hag ez vevi ha pe [te] a anduro tourmañchou iskis ha ma vezi distrujet[ ? »]

1576
Référence : Cath p19

Daoust pe en artikl a'r marv, pe en nesesite arall[, kement] am invoko hag am fedo, maz vezo egzoset ha klevet e bedenn !

1576
Référence : Cath p24

daoust an avel

1659
Référence : LDJM.1 pg nonobstant (le vent)

dioust an avel

1659
Référence : LDJM.1 pg nonobstant (le vent)

dioust petra a lavaro

1659
Référence : LDJM.1 pg quoy (qu'il dise)

daoust deoc'h

1732
Référence : GReg pg choisir (a vôtre choix, à vous à y penser)

daoust pe da eur

1732
Référence : GReg pg heure (A quelque heure que ce soit.)

daoust penaos e teuy ar bed

1732
Référence : GReg pg (a tout) évenement (quoiqu'il en puisse arriver)

daoust deoc'h-c'hwi

1732
Référence : GReg pg choisir (a vôtre choix, à vous à y penser)

daoust deoc'h

1732
Référence : GReg pg choisir (a vôtre choix, à vous à y penser)

daoust deoc'h

1732
Référence : GReg pg choisir (a vôtre choix, à vous à y penser)

daoust

1850
Référence : GON.II pg daoust (conjonct. interrogative. Savoir. A savoir. / aussi employé comme préposition, dans le sens du français "nonobstant", "malgré", "en dépit", "sans avoir égard").

daoust pehini a gemerot

1850
Référence : GON.II pg daoust (Savoir lequel vous prendrez, voyez lequel vous prendrez).

daoust petra a reot

1850
Référence : GON.II pg daoust (à savoir ce que vous ferez, voyez ce que vous ferez).

Daoust d'an avel omp deuet.

1850
Référence : GON.II pg daoust (Nous sommes venus malgré le vent, en dépit du vent).

daoust

1850
Référence : GON.II pg daoust (En Vannes, "deûst"), deûst

daoust pe

1850
Référence : GON.II p.57, Table des Conjonctions composées, "soit que".

Ar goaz hag ar vaouez / Zo ann eil egile deut diwar enebiez) / A enebo bete mervel / Ha goude mervel c'hoaz, mar gell.

1867
Référence : MGK p143

Daoust ha n'en deus ket ar mojenner sentet ouzhoc'h, pa oac'h o lavaret petra a ranke Breizhiz da gasaat ha petra da garout ! Daoust ha na zesk da bep Breizhad eo ret trec'hiñ a-raok an droug, heuliañ ar mad, bezañ, pa'z eo dleet, digabestr ha dishual; chom e peoc'h en e di balan

1867
Référence : MGK Rakskrid XII

Logodenn gêr, debret he c'hoan, / Ya da gousket goude[,] diboan, / Ha daoust ma voa plouz he lojeiz, / Pa zihunas, voa pell an deiz.

1867
Référence : MGK p126

Pe zroug a zo eno ? Daoust ha fall eo diskouez / Eo mezhus en oad-mañ oc'h [ouzh] ar paour kaout truez ?

1867
Référence : MGK p120

Dont a ray un amzer (daoust ha petra virfe ?) / Ma vo torret ho fenn ouzh kozh tud ar seurt-se.

1867
Référence : MGK p120

« Red eo din-me gouzout petra deu da vezañ, / Daoust ha dioc'h e atant en deus gallet bevañ ?

1867
Référence : MGK p91

Kement tra a c'houlenn aotrou tieg[,] an amzer / A rank dont war e c'her, / Daoust a vije ganti.

1867
Référence : MGK p89

Neuze e lavaras : « Daoust ma'z eo diwezhat, / 'Vel ar re all a rin ; bez' am bezo torad. »

1867
Référence : MGK p51

Daoust ha ne deuio ken, en hor bro baour, tud disakret a-walc’h evit esa ober kemend-all ? Doue ra viro !

1877
Référence : EKG.I. p.8

Daoust ha sant Per, hag en doa ranket gwechall kaout e c’halloud da brezeg an Aviel digant an Impalaer a yoa d’ar mare-se e Rom ?

1877
Référence : EKG.I. p.5

— Un Doue ! Daoust ha piv en deus e welet ?

1877
Référence : EKG.I. p.159

Touiñ a reas dont a-benn eus ar Vretoned, koustje pe goustje, hag ober anezho soudarded d’ar republik, zoken daoust dezho.

1877
Référence : EKG.I. p.264

Daoust hag eñ a oar betek pelec’h e vezo poulzet gant an droukspered ?

1877
Référence : EKG.I. p.86

An oan hag ar bleiz, daoust hag i a c’hell bevañ er memes park ?

1877
Référence : EKG.I. p.86

Daoust ha bremañ pa’z on bras ne dlean ket ober ar memes tra ?

1877
Référence : EKG.I. p.74

Daoust perak e teu an dud-se d’am direnkañ-me amañ ? Daoust ha n’int ket evit lezer ac’hanon da ober va labour, a holl va nerzh, ha da bediñ Doue a-greiz va c’halon ?

1877
Référence : EKG.I. p.55

Poanius 'oa an traoù-mañ evit an dud a-dro-war-dro, evit gwir ; mes daoust ha ne c’hell ket Doue hon hanterflastrañ, mar kar, evit hon distreiñ outañ ?

1877
Référence : EKG.I. p.36

Daoust ha n’edo ket ar "Sans-Pitié" — e brezhoneg, an hini didruez — e kichen Kastell an Tarv, dare da astenn he lien ha da nijal war-eeun war-zu Bro-Saoz, war-lerc’h ar vagig vihan ?

1877
Référence : EKG.I. p.17

Gant un taol-lagad, daoust d’an noz, e welas o lugerniñ, e-kreiz an deñvalijenn, fuzuilhoù ha baionetezoù ar chouanted.

1877
Référence : EKG.I. p.119

Va spered a yoa gant va c’homper Herve Soutre, gant Katell Eukat, gant Ivonig hag an Did, va filhorez, hag ivez gand Ion an Deniel ha Goulc’hen Abolier, hag e c’houlennen ouzhin va-unan : — Daoust petra int deuet da vezañ ?

1878
Référence : EKG.II p.44-45

Brutus ! Ha c’hwi a glevfe ? Brutus ! Daoust ha biskoazh oc’h eus gwelet an hanv-se e Buhez ar Sent ? Daoust ha biskoazh an Aotrou Person en deus komzet deomp eus a sant Brutus en e sermonioù ?

1878
Référence : EKG.II p.55

Daoust hag un tamm kalon a zo c’hoazh en e greiz ? Daoust ha c’hoant en deus da zont war e giz d’ar gêr a-raok peurachuiñ e drubarderezh ?

1878
Référence : EKG.II p.167-168

— Re zinerzh on : ret eo deoc’h diskenn da sevel ac’hanon er skeul. — Ha ! daoust ha forbuet omp hon-daou ?

1878
Référence : EKG.II p.50

Daoust ha piv, eme ar soudarded, a yafe da guzhet e-kreiz an dour ? Diot eo tud ar vro-mañ, evit gwir, mes n’int ket diskiant a-walc’h evelato evit ober traoù evel-se.

1878
Référence : EKG.II p.25-26

Daoust gant petra e ve groet ar "fosfor" ? Gant eskern anevaled : Be[z]añ zo oc'h ober eskern un aneval, daou danve[z] kentañ : ar fosfor hag ar ra. Fosfat-ra a ve[z] groet eus ar seurt meskailhez-se.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

Strollad Broadel Breizh, savet n'eus ket pell gant un nebeud tud yaouank dizaon, en deus graet e vennozh da vodañ kement youl na-fell-plegañ a zo en hon Bro evit enebiñ, bepred ha daoust da bep tra, ouzh ar gwaskerezh gall a bouez warnomp pevar-c'hant vloaz zo.

1911
Référence : PSEP p I

Daoust-pe-zaoust, pe wirion-rik pe wirheñvel hepken ez eo, fiziañs hon eus e vezo al levr-mañ deuet-mat gant Breizhiz.

1923
Référence : SKET p.6

Daoust pe aon a oa na zisleberje an traoù gant glebor diwar ar c’hoadoù tro-dro, pe uheloc’h abeg a zeue kentoc’h diwar ar C’hredennoù, magañ tan war an oaled a raed dibaouez.

1923
Référence : SKET p.64

Ha ganto daoust ha n’o doa ket al Lezenn ?

1923
Référence : SKET p.112

Pevar maltouter a oa o c’hoari pilpot, ’hed moger ar vered, dirak dor-dal ar presbital. Pa glevjont ar sakrist o krial : « Al laer ! » buan-ha-buan o deus dilezet an taol, daoust dezhañ da vezañ jil ha da vezañ arc’hant (tri [z]aol-sav !) war ar vil.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 39, p.866 (Miz Meurzh 1924)

[...] ha gwelloc’h a oa ganti gonit he bara, daoust dezhañ da vezañ du ha kalet, o vont d’an aod, evit gonit anezhañ oc’h astenn he dorn.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 40, p.898 (Miz Ebrel 1924)

Daoust petra a rae d’ar re a oa en ti-nezañ, en petore amzer e veve Jañ Glaudadig ?

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.945 (Mae 1924)

Ha, daoust d’e baourkaezh devezhioù da vezañ kelc’het gant an ezhommoù, daoust d’an dienez da begañ war e groc’hen ha war e galon, abeg e kave ar paotr evelkent en nerzh e yaouankiz, da leuskel e vennozhioù da nijal, gwennilied dibreder, a-dreuz oabl koumoulek an hunvreioù.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 42, p.974 (Even 1924)

Daoust ha te a ouezo gwelloc’h da sakramañchoù ?… Pet sakramant a zo en Iliz ?

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1022 (Gouere-Eost 1924)

E bask a reas gant kalon, daoust d’ar goap a oa bet graet outañ, abalamour d’e zilhad : e vragoù, ur bragoù berliñj glas bet d’e dad ha berraet gant Izabel ; e borpant, bet digant ar c’hure, kalz re ledan ha re hir, enkaet ha berraet ivez gant ar vamm.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1025 (Gouere-Eost 1924)

Met ar valtouterien, paotred lemm, daoust ha marteze abalamour d’o didalvoudegezh, o devoa dalc’het eñvor eus arvest ar gwin.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1028 (Gouere-Eost 1924)

Paotr e zilhad du a reas d’ar c’horf riklañ eus ar c’harr e-barzh ar vag, daoust da zaeroù ha da merc’hed a glaske stourm ha herzel ar c’horf da vont-tre.

1924
Référence : SKET.II p.38-39

Ma vije ganen pried ha bugale ha daoust din pe an eil pe egile eus an daou donkadur, e kasfen kentoc’h va zud davet loened ferv ar gouelec’h eget en o zouez.

1924
Référence : SKET.II p.63

— Eomp ! eomp ! eme unan eus ar vartoloded, eomp ! Tre a zo, ha gant an tre, daoust d’an avel da vezañ a-benn… loveal a refomp.

1925
Référence : BILZ2 p.170

Moarvat ar sonig a oa bet klevet ivez er maner, daoust d’ar prenechoù da vezañ bet serret mat.

1925
Référence : BILZ2 p.159

Daoust da belec’h ec’h int aet ?…

1925
Référence : BILZ2 p.131

Daoust petra an diaoul a zo e-barzh ?… petra ?…

1925
Référence : BILZ2 p.110

Ar seinerien a lamme er mor, daoust pegen yen [e veze] an amzer, ha pep hini da chachañ buan ha buan.

1925
Référence : BILZ2 p.122

Sed an adjudant o tegouezhout, tizh warnañ, m'eus aon, ez eus un dra bennak a nevez gantañ... - Kanolier X..., eme Pissoli din-me, daoust ha laouen e vefec'h da glevout lavaret ez eus ur c'heloù evidoc'h ganin-me, da vont d'an trevadennoù ? - Ya da ! emeve en ur zigrommañ.

1929
Référence : SVBV p7

daoust

1931
Référence : VALL Rakskrid p XXVII

daoust dezhañ da vezañ klañv

1931
Référence : VALL Rakskrid p XXVII

daoust ma

1931
Référence : VALL pg bien (que)

daoust deoc'h pe… pe…

1931
Référence : VALL pg (je vous laisse l'alternative)

Meno ar re ziwezhañ evelato a hañval dimp bezañ da zisfiziout dioutañ, hogen an diskleriadur e-unan n'emañ ket da vezañ pellaet hep enklask daoust da se.

1943
Référence : TNKN p66

Daoust da doull an nor bezañ hanterzismantret abaoe keid-all, ha bezañ kuzhet mat gant ar spern hag an drez, an hini a garfe furchal, a gavfe c’hoazh al liv anezhañ ; ha, me ’zo sur, a-benn disul all, ouzhpenn ur chaseour kurius a yelo di da welout.

1944
Référence : ATST p.44-45

Daoust ha piv 'oa an durzhunell-se, a c'houlennit ?

1944
Référence : EURW.1 p45

Ne oa ket kalz a baotredigoù e skol an aotrou Bouder, daoust da Garnoed da vezañ ur barroz vras, gant he 2.800 a drevidien.

1944
Référence : EURW.1 p20

Lukaz, avat, en doa un dra bennak nevez da lavarout dezho, daoust ma oant mezv, rak ur c’heloù eus ar seurt a zo ur pouez re bounner, ha ret eo disammañ an teod dirak an den kentañ a vo kavet war an hent, na pa vefe roue pe pilhaouer.

1944
Référence : ATST p.13

« O nonde ! ne welan mui gwall sklaer », eme Job ; « ur vrumenn a zo war va daoulagad, daoust hag emañ an noz o tont ? »

1944
Référence : ATST p.18

Gouzout a reomp, ni eo ar gerent tostañ ; evelato e oa dleet da hennezh kozh soñjal en e vignon, daoust dezhañ bezañ marv, ha mont ar c’hentañ da gas ar c’heloù d’an intañvez ha da reiñ kalon dezhi en he flanedenn griz.

1944
Référence : ATST p.38

Daoust hag e oa e gwirionez un Nevezenti o tarzhañ ?

1944
Référence : EURW.1 p71

Lavarout a reas dezhañ c’hoazh p’edo Job o vont er-maez gant e falz war e vrec’h : — « Job, un dra am eus da c’houlenn diganeoc’h, a-raok mont d’ho labour : daoust ha n’hoc’h eus ket klevet un trouz spontus en noz-mañ, war-du Kervetouz, ha, pelloc’h marteze, e Karreg-al-Louarn ? »

1944
Référence : ATST p.68

— « Daoust petra ’zo c’hoarvezet e Karreg-al-Louarn ? »

1944
Référence : ATST p.81

Ha setu Lom da c’houlenn digant ar mevel bihan : — « He ! paotrig, daoust ha diaes eo kas ar vag-mañ eus un tu d’an tu all d’ar stêr ? » — « O ! feiz n’eo ket avat. Ur c’hoari nemetken. »

1944
Référence : ATST p.95

Mes daoust da se, e kerzhent eeun, hag e raent soudarded vat, rak ne oa ket da farsal gant ar reolennadur.

1944
Référence : EURW.1 p.197

- Daoust hag int koant eveldoc'h ? - Petra ar seurt goulenn ?

1949
Référence : SIZH p.46

Ur froudig dour, tizh warnañ ha ragach d'e heul, a doulle e aroudenn [sic, "arroudenn"] dre[-]douez ar grouan hag ar mein, e-kreiz un naoz ledan aet da hesk daoust da zisheolienn ar pupli mistr hag uhel, a heulie, war an daou ribl, kammigelloù ar stêr tre betek un ode-venez, du-se.

1949
Référence : SIZH p.48

Ar garantez c'hlan-se, daoust hag iskis, a oa e dra-eñ, e deñzor-kuzh. Ha, dezhañ bevañ e kumuniezh, n'en doa ket d'he c'henlodañ gant den.

1949
Référence : SIZH p.58

Hogen pa’z eo gwir n’emañ ket war hon tro korf an touell, aesoc’h eo herzel, disteroc’h riskl an argoll… Daoust ma’z eus da ziwall er gouent zoken, rak an Diaoul a zo soutil, lies-stumm, diniver e widreoù !...

1949
Référence : SIZH p.41

Ar breur Arturo en doa graet hent, evel boaz, gant ar breur Alano, ur Breizhad eveltañ, hag e geneil nemetañ, e gwirionez, daoust ma oa forzh Breizhiz all e-touez danvez[-]leaned ar gouent.

1949
Référence : SIZH p.53

Daoust hag e oa anat war e dal ar c'hevrin a vleunie en e galon ? Pe ha gwelet e vije bet, diwar solier an ograoù, gant ur c'hloareg bennak ?...

1949
Référence : SIZH p.44

- Pregit dimp !... Hag oc'h deut, daoust da se, d'en em... goll e gouelec'h kras ha krin Kastilha-Gozh ?

1949
Référence : SIZH p.45

Setu perak 'z an gant gwazed, / Daoust d'o hentañ n'oan ket boazet.

1960
Référence : PETO p61

Ned out, padal, bet ran biskoazh / Gant tinell vat, nag aour zoken, / Daoust d'an teodadou 'glevez c’hoazh / Gant enebourien drouk ha yen.

1960
Référence : PETO p28

Hogen arabat din touelliñ ma c'henvroiz, hag ec'h anzavan outo, didroidell, ne deo an degouezhioù all a gaver em labour nemet faltazi diwanet en ur spered troet un nebeud gant froudennoù ar varzhoniezh, daoust pegen gwirheñvel e c'hell an darvoudoù-se bezañ.

1960
Référence : PETO p8

Met daoust hag-eñ hoc'h eus ar gwir / Da vezañ barner ha bourev / Oc'h aozañ kalet din endeo / Ur setañs kuit a vreudoù hir ?

1960
Référence : PETO p73

Daoust d'an doare kriz ha garv / Ma vez drastet he fastored / Er prizon, porched ar marv / Hag, er jahin, eno loret, / O c'hedal petra emaon c'hoazh / Da zianzav dirak an holl / Al le a rankin nac'h arc'hoazh / Ma vennan chom hep mont da goll ?

1960
Référence : PETO p34

Direbech ne oa ket an niverenn mann. Un taol-esae nemetken. Direbech n'eo ket kennebeut an niverenn unan. Daoust d'ar gwelladennoù. Strivañ a raimp er mizioù da zont evit gwellaat dibaouez, ganeoc'h, kazetenn ar stourmoù e Breizh.

1980
Référence : BREM Niv. 1, p. 2

Daoust d'ar mor bezañ gros, ne vrall mui al lestr.

1985
Référence : DGBD p11

An diouer a c'hanedigezhioù n'eo ket bet displeget mat ar perak[g] anezhañ betek-henn. Daoust ha tennañ a rafe da natur ar ouenn ?

1985
Référence : DGBD p185

Daoust pe zaoust, an nev, ha na oa ket anv da adsevel da neuze, a oa chomet en he flas.

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p. 23

Daoust dezhe kemer perzh en obererezh e chom dister ar riskl evito da gaout trubuilhoù da c'houde [...].

2015
Référence : DISENT p90

Kouezhañ a ra atav glav tanav miz Mae met daoust da se ez eo heruilh an tremenerezh.

2015
Référence : EHPEA p17

Daoust ha gallout a reomp distruj ar c'harr-nij brezel az ay da vombezañ Afganistan, an tourter a vo implijet dizale da sevel ur c'hamp bac'h pe ur greizenn nukleel, ar banell-vruderezh a vila ar gweledva ganti, pa vefe-hi diouzh al lezenn pe ne vefe ket, ha kement zo… ?

2015
Référence : DISENT p65-66

Daoust ha Katerina he deus pellgomzet dit?

2015
Référence : EHPEA p29

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux