Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Formes fléchies : 
5
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. H.g. A. 1. Barregezh da ober udb. Ar galloud da gelenn. Roet e vo an dorn, hervez hor galloud, da ober al labour-se. Galloud an arc'hant. & (impl. da anv unan) Galloudoù dispar en doa. & Ober e c'halloud : ober eus e wellañ. Ober a raimp hor galloud evit dont d'ho kwelet warc'hoazh. 2. Trl. Ar galloud-prenañ : barregezh da brenañ bervez ar pezh a c'hounezer. 3. Nerzh. An den-mañ en deus galloud en e izili. 4. Beli, nerzh politikel. Gantañ emañ ar galloud. N'en deus ket kalz a c'halloud. & Trl. Dont er galloud : dont da vezañ mestr. Ar galloud-lezenniñ : ar galloud da ober lezennoù nevez. Bezañ dindan galloud ub. : bezañ en e zalc'h. Kaout galloud bras war ub., udb. : bezañ mestr warnañ. DHS. aotrouniezh, galloudezh. B. JEDON. Galloudad. II. G. 1. Trl. Ar Galloudoù bras : riezoù pinvidikañ ha galloudusañ ar bed. & Ar galloudoù foran : an aozadurioù a bled gant levierezh ar Stad. 2. Karg, gwir da gomz, da vouezhiañ e-lec'h unan all. Ur galloud votiñ.

Exemples historiques : 
53
Masquer la liste des exemples

M. Petra eo urzh ? D. Ur Sakramant lekaet en Iliz, pe dre hini e resev ar veleien puisañs ha galloud da gonsakriñ korf hor Salver binniget, absolv ar re pere zo roet dezhe en karg, hag ober an traoù all pere a goñsern evit polis an Iliz, pe en tra ez eo ret obeisañ dezhe, pan vent c'hoazh tud a zrouk vuhez.

1622
Référence : Do. p48

ar galloud

1659
Référence : LDJM.1 pg (le) pouuoir

galloud

1659
Référence : LDJM.1 pg autorité, efficace

[M.] Petra ez eo Urzh ? D. Bezañ ez eo ur sakramant lakaet en Iliz, pe dre hini e resev ar veleien ar galloud da goñsakriñ korf hon Salver binniget Jezus, da absolv ar re pere zo roet dezho e garg, ha da ober an traoù all pere a goñsern polis an Iliz, pe en dra eo ret sentiñ outo, pa vent c'hoazh tud a zrouk vuhez.

1677
Référence : Do. p49

kaout galloud

1732
Référence : GReg pg florir (Florir, être en crédit & en vogue.)

neb en deus urzh ha galloud da ober evit ur re bennak

1732
Référence : GReg pg agent (commis pour faire les affaires de quelques uns)

neb en deus urzh ha galloud da ober aferioù evit ur re bennak

1732
Référence : GReg pg agent (commis pour faire les affaires de quelques uns)

galloud

1732
Référence : GReg pg autorité (pouvoir), autorité (crédit), credit (autorité, faveur), droit (pouvoir, autorité), efficace (subst., force, vertu), empire (autorité), faculté (vertu secrete des plantes, des mineaux), force (Force, puissance.), grandeur (Grandeur, puissance.)

N'en deus na nerzh, na galloud.

1732
Référence : GReg pg force (Il m'a ni force, ni vertu.)

reiñ urzh ha galloud da ur re war &c

1732
Référence : GReg pg commettre (préposer)

impliget e holl c'halloud.

1732
Référence : GReg pg force (Emploïer toutes ses forces, pp.)

implijañ e holl c'halloud

1732
Référence : GReg pg force (Emploïer toutes ses forces.)

kaout galloud war spered ur re

1732
Référence : GReg pg (avoir de l') emprise (sur l'esprit de quelqu'un)

ne da ket pell ho kalloud, dre un eurvad; gwellañ tra zo, ne deo ket bras hoz kalloud

1732
Référence : GReg pg (vôtre pouvoir ne s') étend (pas loin, par bonheur pour moi)

emañ en stad, en galloud da rentañ servij d'e vignoned

1732
Référence : GReg pg (il est en) état (de servir ses amis, dans le pouvoir)

hervez, dioud [diouzh] va galloud

1732
Référence : GReg pg (selon l') étendue (de mon pouvoir)

al louzaouenn-se he deus ar galloud, an natur, da spurjañ

1732
Référence : GReg pg (cette plante a la) faculté (de purger)

bet galloud

1732
Référence : GReg pg florir (Florir, être en crédit & en vogue, pp.)

daou c'halloud

1850
Référence : GON.II p.11, introduction, "deux pouvoirs".

ur galloud dreistden en deus

1850
Référence : GON.II.HV pg dreist-dén

galloud

1850
Référence : GON.II.HV pg gall

galloud

1850
Référence : GON.II pg galloud

hervez va galloud her grinn hervez va galloud her grin)

1850
Référence : GON.II.HV pg galloud

ret eo plegañ dindan ar galloud

1850
Référence : GON.II.HV pg galloud

pep tra en deus e c'halloud

1850
Référence : GON.II.HV pg galloud

da c'halloud

1850
Référence : GON.II p.9, introduction, "ton pouvoir".

N'anavezit ket e holl c’halloud.

1850
Référence : GON.II p.63

N'anavezan ket ar brasder eus e c'halloud.

1850
Référence : GON.II pg brasder (Je ne connais pas la grandeur, l'étendue de son pouvoir).

Ha ne dalv ar gragez / A zo tener ha mat, zo o buhez karet, / Karet o bugale, karet o friejoù, / A zo ar vein-oaled a domm ar c'halonoù, / Ar c'hantolorioù kaer zo warno sklêrijenn, / Goulaouennoù an ti, evel heol an neñvoù, / Evel louzaouennoù a bare pep anken, / O dorn atav noz-deiz a bep tu o viret, / Dre 'r wenodenn ma'z eomp, na vemp gant drein toullet, / Ha ne dalvont ar boan, lavarit din bremañ, / E ve ar gragez-se termet dindan ar bec'h, / E vent-i skoaziet start ha skoret gant ar vrec'h / He deus bet digant Doue ar galloud d'o harpañ ?

1867
Référence : MGK p141-142

Pa gomz ur roue bennak, ne dalv netra deomp-ni / Klask digarez ebet / Na lavaret dezhañ ez eo dreist hor galloud.

1867
Référence : MGK p104

Evit dont a-benn eus ar veleien, evel m’oant deuet a benn eus madoù an Iliz, ec’h en em lakajont e doare da lamet, digant ar Pab hag an eskibien, o galloud warnezho.

1877
Référence : EKG.I. p.4

Dre o galloud hag o foell eo ret dezhe bezañ ur stagell etre Breuriezh ar Varzhed hag ar c'hevredigezhiou all.

1909
Référence : REZI p.19

Galloud en deus da ginnig dezhañ [d'ar Poellgor] diverkañ diwar ar rolloù henn-ha-henn war an digarezioù merket en artikl XXXIII.

1909
Référence : REZI p. 9

Ar roueed n’eus ken anezho. Steuziet o galloud !

1923
Référence : SKET p.15

Un dlead deomp-ni, o gournizien, kerzhout war o roudoù hag ober hor galloud ma vo Keltia-da-zont par – ha dreist zoken ! – da Geltia-‘zo-bet. Keltia da viken !!

1923
Référence : SKET p.6

Dismantroù ar c’hreñvlec’hioù hag ar palezioù a waskede gwechall galloud, pinvidigezh ha brud roueed ar Vriged.

1923
Référence : SKET p.14-15

Gwir en doa ar c’hozhiad a rene warno, pa gave dezhañ e laoskent an disterañ war ar gefridi-se, d’o skeiñ ha zoken, ma adfeilhent en o gwall, d’o lazhañ, hep m’o dije galloud o c’herent da dennañ dic’haou dioutañ.

1923
Référence : SKET p.65

Testeniet eo c’hoazh santelezh an nav rummad-tud kentañ a ouenn Vanos gant an nerzh marzhus a oa enno hag ar burzhudoù a hellent seveniñ dre c’halloud an nerzh-se.

1923
Référence : SKET p.75

Neuze eo e taoljont er mor al lienenn m’edo o gourizioù, o bravigoù, holl aroueziadurioù o c’harg hag o galloud.

1923
Référence : SKET p.108

Evit ar c’horfoù, enkevet e voent en douar m’edont gourvezet warnañ, hag en doare-se eo e voe kretaet a-benn ar c’hantvedoù da zont galloud ha didrec’husted kreñvlec’hioù an Nemetaved (Nemetavi « keneiled Nemetos ») e kompezenn an Teir Stêr (4).

1923
Référence : SKET p.128

War ledander ar bed, en donder an neñvoù, na kavet hoc’h eus-hu ur galloud nerzhus a-walc’h evit trec’hiñ war ar c’hoant ?

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 38, p.843 (Miz C'hwevrer 1924)

An holl dud dirak he lentegezh a zo graet gant un hevelep danvez, ha kalon ur roue dirak he galloud ne dalv ket muioc’h eget hini ur paourkaezh.

1925
Référence : BILZ2 p.179

Heuilh va ali : pren, ur wech an amzer, ul levr bennak ; lenn, lenn, tre ma c’halli ; da empenn a labouro, astenn a raio e nerzh hag e c’halloud.

1925
Référence : BILZ2 p.169

galloud

1931
Référence : VALL autorité

Amañ 'z eus kêriadennoù sioul kuzhet a-drek ar c'hleuzioù uhel, na zigouezher enno nemet dre c'haridennoù enk ha teñval, dre wenodennoù moan ha kamm-jilgamm ; er c'hêriadennoù, ez eus tier kozh, gant o dorioù bolzet, merket ur bloaz warno alies, evel 1590, pe 1675, pe 1730 : peadra da soñjal atav er re aet kuit ; amañ 'z eus menezioù moal ha kragek ; saonennoù klenk lec'h ma hiboud ur wazhig-dour ; hag er c'hornad-se e vev ur ouenn gouerien pennoù-fall, distag a bep tu, disfizius ouzh an aotrounez, hanterourien hag emsikourerien dre dreuzlavar, stag d'o zra o-unan dre voazadur, mignoned d'ar frankiz soñjal, d'ar frankiz donemonea, diaes dezho dougen yev beleien ha noblañs, ha nag evit-se tud a relijion, a urzh vat, a zoujañ evit ar galloud leal, sentus ouzh ar Red, dispont ouzh ar re vev met leun a aon rak an teuzoù, ar seblantoù, ar bed all : tud hag a zo pimpatrom c'hoazh, e deroù an XXvet kantved, ar re a veve araozo mil bloaz 'zo.

1944
Référence : EURW.1 p15-16

Roet e vez, a-dra-sur, d'an neb en deus an enor da sevel betek ar Velegiezh, plas an Aotrou Krist, end-eeun, war an douar, hag ar galloud zoken da liammañ ha da ziliammañ ar pec'hedoù.

1949
Référence : SIZH p.61

O tisentiñ diouzh nep ' zo hêr / D'ar gador fiziet e Sant Pêr, / D'an Iliz Sakr n'oc'h mui ezel / Hag ho kalloud ' zo aet pezhell.

1960
Référence : PETO p53

Ne oa ket bet diazezet ur c'heñver-nerzh bras a-walc'h nag ur stourm padus evit lakaat ar galloud da blegañ.

1980
Référence : BREM Niv. 0, p.4

Ha, p'en devez un den dispriz evitañ e-unan ec'h ankounac'ha buan e holl c'halloud, hag e ya da goll ivez ar perzhioù mat a c'helle bezañ ennañ.

1985
Référence : DGBD p53

Dav eo lakaat ar c'hoarzherien a-du ganeoc'h, en ur ziskouez dre an eskemmoù a zo gant hoc'h enebourien pegen lu eo o doare d'en em zerc'hel, pegen faos eo ar pezh a lâront, pegen uhel eo ar c'haoc'h en o revr abalamour d'o galloud, hag all, hag all.

2015
Référence : DISENT p79

An hanter all eo e roe an arc'hant dezhañ damani ha galloud war ar re all.

2015
Référence : EHPEA p57

An doksa a rae Pierre Bourdieu deus an aviel-se : ur brezegenn graet gant tud ar galloud evit souten tud ar galloud.

2015
Référence : DISENT p116

Er stadoù a reer "demokratel" anezhe e vez efedus gwask ar galloud da gentañ-penn peogwir ne vez ket implijet ar gwask-se dizehan na re greñv.

2015
Référence : DISENT p153

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux