I.
1. Obererezh kannañ an dilhad lous.
Warc'hoazh e vo redet ar c'houez war an dilhad lous. Bezañ diskrog diouzh ar c'houez.
&
Mont d'ober kouez.
HS. lisiv.
&
(impl. da anv unan.)
Pa vezer oc'h ober ur c'houez ordinal.
2. Dre ast.
Hollad an dilhad bet kannet.
O kannañ ar c'houez int bet. Gwenn eo ho kouez. Ar c'houez zo chomet war ar c'harzh. Emañ ar c'houez o sec'hañ.
&
(impl. da anv unan.)
Teuler a reas pled e oa, damdost, ur c'houez o sec'hañ.
3. (impl. da spizer)
Bailh-kouez : endalc'her d'ober ar c'houez.
&
Ti-kouez : savadur pe rann savadur ma vez graet ar c'houez.
&
Porzh-kouez : tachenn terket hag aveet evit ober ar c'houez.
II.
Dre skeud.
1. (impl. da anv unan)
Gwall bennad labour.
Amañ hon eus tapet ur c'houez ! Bremaik em bo ur c'houez o kas ar pakadoù-se.
2. Eno e oa gwin oc'h ober kouez ganto : forzh pegement.
HS. teil.
3. Trl. skeud.
Kannañ e gouez da ub. : krozal dezhañ.
&
Birviñ e gouez dindanañ : bezan staotet en e wele.
III.
1. Rusk ar gwez-derv a dalvez d'ober kivij.
Peliat kouez : lemel ar rusk diwar ar gwez-derv.
2. Bleud-kouez : kivij.
&
Milin-gouez : milin da ober kivij.
Référence :
GReg
pg bassin (de cuivre à faire de la boüillie)
kouez
coüez
1732
Référence :
GReg
pg buée (lessive)
kouezioù
couëgeou
1732
Référence :
GReg
pg buée (lessive)
ober kouez
ober coüez
1732
Référence :
GReg
pg (faire la) buée (faire la lessive)
graet kouez
graet coüez
1732
Référence :
GReg
pg (faire la) buée (faire la lessive)
redek ar c'houez
redec ar c'hoüez
1732
Référence :
GReg
pg (couler la) buée
redet ar c'houez
redet ar c'hoüez
1732
Référence :
GReg
pg (couler la) buée
sec'hañ ar c'houez
séc'ha ar c'hoüez
1732
Référence :
GReg
pg (sécher la) buée
sec'het ar c'houez
séc'het ar c'hoüez
1732
Référence :
GReg
pg (sécher la) buée
sec'hañ ar c'houez war ar c'hroa
sec'ha ar c'houëz var ar c'hroa
1732
Référence :
GReg
pg gréve (Etendre la buée à secher sur la gréve.)
sec'hañ ar c'houe
sec'hañ ar c'houë
1732
Référence :
GReg
pg (sécher la) buée
sec'hañ ar c'houez var ar c'hrae
sec'ha ar c'houëz var ar c'hraë
1732
Référence :
GReg
pg gréve (Etendre la buée à secher sur la gréve.)
astenn ar c'houez war ar c'hroa da sec'hañ
astenn ar c'houëz var ar c'hroa da sec'ha
1732
Référence :
GReg
pg gréve (Etendre la buée à secher sur la gréve.)
kouezioù
kouéchou
1850
Référence :
GON.II
pg kouez (Lessive, opération au moyen de laquelle on blanchit le linge. Buée [...] On donne aussi le nom de "kouéz" opération par laquelle on procède au tannage des cuirs Pl.)
Warc'hoazh eo e vezo redet ar c'houez
Warc'hoaz eo é vézô réded ar c'houez
1850
Référence :
GON.II
pg kouez (C'est demain que l'on coule la lessive).
kouezioù
kouésiou
1850
Référence :
GON.II
pg kouez (Lessive, opération au moyen de laquelle on blanchit le linge. Buée. [...] On donne aussi le nom de "kouéz" opération par laquelle on procède au tannage des cuirs Pl.)
Div veoliad vras a zilhad a zo da walc'hiñ bep kouez.
Diou véoliad vrâz a zilad a zô da walc'hi bép kouéz.
1850
Référence :
GON.II
pg béoliad (Il y a deux grandes cuvées de linge à laver chaque lessive).
kouez
kouéz
1850
Référence :
GON.II
pg bervaden, pg kouez (Lessive, opération au moyen de laquelle on blanchit le linge. Buée [...] On donne aussi le nom de "kouéz" opération par laquelle on procède au tannage des cuirs).
Ur vervadenn a raimp evit gortoziñ ar c'houez.
Eur vervaden a raimp, évit gortôzi ar c'houéz.
1850
Référence :
GON.II
pg bervaden (Nous ferons bouillir un peu le linge, en attendant la lessive).
Ur pod houarn bras, bet o tommañ lijoù da ober ar c’houez, marteze ivez ar soudarded o doa graet o soubenn ennañ, a yoa war an aoled ; lammet a ris war e c’horre ha diwarnañ e c’hellis, en ur groaziañ va divrec’h, tizhout daou gostez ar siminal.
Eur pod houarn braz, bet o tomma lichou da ober ar c’houez, marteze ive ar zoudarded o doa great ho zoubenn enn-han, a ioa var an aoled ; lammet a riz var he c’horre ha divar-n-han e c’helliz, en eur groazia va divreac’h, tizout daou gostez ar siminal.
1878
Référence :
EKG.II
p.137-138
kouez
koufez
1909
Référence :
BROU
p. 217
kouez
kouëz
1931
Référence :
VALL
Rakskrid p XXXI
Div edont du-se 'tal ar poull / O ledañ kouez war ar prad, / Hogen er c'harzh e oa eun toull / Ha, kent a se, o c'hleven mat.
Diou edont du-ze 'tal ar poull / O leda kouez war ar prad, / Hogen er c'harz e oa eun toull / Ha, kent a-ze, o c'hleven mat.
1960
Référence :
PETO
p29
War ma ene d'ober koue[z], / Mui nep beleg e ti Doue / Goullo abaoe meur a vloaz / Da varchigod Gaid Kêrlennou, / Maouez drouk ar gwallbedennoù, / Em bo adarre, evel boaz.
War ma ene d'ober koue, / Mui nep beleg e ti Doue / Goullo abaoe meur a vloaz / Da varchigod Gaid Kêrlennou, / Maouez drouk ar gwall-bedennou, / Em bo adarre, evel boaz.
