Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Formes fléchies : 
8
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

[1499, 1576, 1622, 1659, 1732, 1850, 1944, 2015] Pep hini eus an daou zen zo en em ouestlet en eil d'egile war-bouez un emglev anavezet gant al lezenn pe gant an Iliz. [1732] Ar pezh a sell ar priedoù. Goulenn ub. da bried. Karantez ur pried evit e bried. & Danvez priedoù : daou zen war zimeziñ.

Exemples historiques : 
64
Masquer la liste des exemples

pried

1499
Référence : LVBCA p170 (mari)

24. Ha hi lavaret : [«] Na zifer ket egzekutiñ kement tourmant az eus soñjet, rak me ne zeziran ken tra nemet ofrañ da Zoue ma c'hig ha ma gwad evel maz eo bezet en em ofret evidon, rak eñ eo ma Doue, ma fastor ha ma fried[. »]

1576
Référence : Cath p19-20

[«] Me zo Katell, merc'h unik d'ar roue Koste, hag onestant ez ven maget en pourpr hag instruet en ardoù liberal, evit-se holl em eus-i disprizet palamour da Jezuz Krist pehini am eus choazet evit pried.[»]

1576
Référence : Cath p9

[«]Me zo ma em roet a gomañsamant ma yaouankted da Jezuz-Krist evit pried, rak hennezh eo ma holl c'hloar, hennezh eo ma holl joa, hennezh eo ma c'harantez, ma douseur[».]

1576
Référence : Cath p16

9. Na zezir eur an c'hig bizviken, / Nemet gant pried hepmuiken.

1622
Référence : Do. p28

pried

1659
Référence : LDJM.1 pg Mari

Euvr ar c'hig[,] mir na deziri, / Nemet gant da pried hep mui.

1677
Référence : Do. p29

a aparchant ouc'h ar priedoù

1732
Référence : GReg pg conjugal (ale)

ar pezh a sell ar priedoù

1732
Référence : GReg pg conjugal (ale)

Ar fidelded eus an eil pried e-keñver egile.

1732
Référence : GReg pg (la fidelité) conjugale

An dever eus an eil pried da egile.

1732
Référence : GReg pg (le devoir) conjugal

Dizenoret he deus he fried.

1732
Référence : GReg pg (elle a souillé la) couche (de son mari)

disparti etre daou bried

1732
Référence : GReg pg divorce (séparation de corps & de biens)

pried

1732
Référence : GReg pg épouse, époux (mari)

pried

1732
Référence : GReg pg épouse (époux)

An Iliz a zo pried sakr hon Salver.

1732
Référence : GReg pg (l'Eglise est) l'Epouse (de Jesus-Christ)

Ar pried santel.

1732
Référence : GReg pg (l') Epouse (des Cantiques, termes de l'écriture)

ar priedoù

1732
Référence : GReg pg (les) époux

An daou bried. An naou bried.

1732
Référence : GReg pg (l') époux (& l'épouse)

ar priedoù

1732
Référence : GReg pg (les) époux

Ar pried sakr.

1732
Référence : GReg pg (l') époux (des cantiques)

Jezuz-Krist a zo pried an eneoù pur.

1732
Référence : GReg pg (Jesus-Christ est l') époux (des ames chastes)

Jezuz-Krist a zo pried an eneoù gwerc'h.

1732
Référence : GReg pg (Jesus-Christ est l') époux (des ames chastes)

Jezuz-Krist a zo pried an eneoù glan.

1732
Référence : GReg pg (Jesus-Christ est l') époux (des ames chastes)

ar priedoù da zonet

1732
Référence : GReg pg futur (Les futurs époux, terme de Notaire.)

ar priedoù goude-henn

1732
Référence : GReg pg futur (Les futurs époux, terme de Notaire.)

priejoù

1850
Référence : GON.II pg pried

Diguzul eo chomet, abaoe ma eo marv he fried.

1850
Référence : GON.II pg diguzul (sans conseil, privé de conseil)

pried

1850
Référence : GON.II pg grék, grég, ozac'h, ozec'h, pried, priet

priedoù

1850
Référence : GON.II pg pried

va fried

1850
Référence : GON.II pg pried

pried

1850
Référence : GON.II pg priet

Elimelek pried Noemi a varvas, hag hi a chomas gant he mibien.

1850
Référence : GON.II Buez Ruth p98

pried

1850
Référence : GON.II p.20, livre premier, "l'époux et l'épouse".

Ra ray deoc’h kaout ar peoc’h e ti ar priedoù a zigouezho ganeoc’h ; hag e pokas dezho.

1850
Référence : GON.II p.98

Poaniañ a ra en noz, en deiz, / Evidoc'h, 'vit he bugale, / Hag he c'harantez, war vale, / Ne baouez da bediñ gant feiz, / Evit ma troy da vat ar bed, / Ma teuy kalon, skiant d'he fried, / E-lec'h brabañs, lorc'h ha fouge / M'en devezo doujañs Doue, / Ma talc'ho mat d'ar gourc'hemen, / Pa n'en defe ket ur varvenn !

1867
Référence : MGK p132

Ha ne dalv ar gragez / A zo tener ha mat, zo o buhez karet, / Karet o bugale, karet o friejoù, / A zo ar vein-oaled a domm ar c'halonoù, / Ar c'hantolorioù kaer zo warno sklêrijenn, / Goulaouennoù an ti, evel heol an neñvoù, / Evel louzaouennoù a bare pep anken, / O dorn atav noz-deiz a bep tu o viret, / Dre 'r wenodenn ma'z eomp, na vemp gant drein toullet, / Ha ne dalvont ar boan, lavarit din bremañ, / E ve ar gragez-se termet dindan ar bec'h, / E vent-i skoaziet start ha skoret gant ar vrec'h / He deus bet digant Doue ar galloud d'o harpañ ?

1867
Référence : MGK p141-142

Piv goude a lezfe da vont gant an dour-red, / C'hoar, pe vamm, pe bried, / Hep lammet war e benn d'he c'hlask bete 'r oueled ?

1867
Référence : MGK p142

Evit lavaret krenn, ne gredfe den biken / Piv eo a gemeras da bried hor glufenn ? / Ur jilgamm, hanter dort hag ouzhpenn born-iskis.

1867
Référence : MGK p57

Ur plac'h yaouank, morgant-meurbet, / E devoa c'hoant kaout ur pried / Yaouank, fur, brav hag a-zoare, / Tomm e galon dioc'h he dere.

1867
Référence : MGK p55

Demat deoc'h emezi, aotrou ar c'hont ma fried, pell amzer vras a zo abaoe na oamp en em welet.

1874
Référence : GBI.II p8

Goap a raent eus an daeloù a skuilh ur bugel, ur pried mat pa vez o kas e dad, e vamm pe e bried d’ar bez....

1877
Référence : EKG.I. p.32

E c’hwreg, an Itron Feburier, a yoa e prenestr he zi o sellet outañ, ha n’oa ket evit tennañ e daoulagad diwarnañ. Petra a yae dre he c’halon o welet, er c’hiz-se, he fried war-var da vezañ lazhet ?

1877
Référence : EKG.I. p.185

Setu me o vont war-zu Maner al Liorzhoù. Her lavaret a ran, mont a raen dinec’h a-walc’h diwar-benn Herve ha Katell Eukat, e bried.

1878
Référence : EKG.II p.36

Nemet da antronoz vintin, / E tro an treo[ù] war an tu-gin : / Chetu Fluteg krenn difunet, / O Yudal ‘vel un den daonet : / “Janed, Janedig, ma fried, / Ma sikouret, mar em c’haret !" /

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

Disadorn diwezhañ e savas trabas etre daou bried eus kêr Rancennes, dimezet bloaz zo.

1906
Référence : KZVR Niv. ar 16 a viz Kerzu

Da hemañ, anezhañ danvez kile o buhez, danvez o fried, e kinnigent an aval melen-ruz edont o paouez kuntuilh : « E kement lec’h ma vezi-te, Karêios, e vezin-me, Karêia. »

1923
Référence : SKET p.68

Ra c’hellfec’h, te ha da vreudeur, e nevez-amzer ho puhez, war heñchoù ar bed, kavout da geneilezed, da garezed, da briedoù, maouezed evelto !

1923
Référence : SKET p.120

Ar wazed anezho, ma ne voe ket d’ar rummad kentañ, d’an eil pe d’an trede e voe da vihanañ, a ankounac’heas ar peb endalc’husañ eus al Lezenn hag, estreget o fried reizh, e teuas da voaz dezho kemerout serc’hed a-douez merc’hed ar gouennoù-tud trec’het.

1923
Référence : SKET p.89

R’az tevo ouzh da oaled ur bried kaer, eeun, poellek, ijinek, oberiat ha difraeus, kalz a vibien vagol daoulagad-glas da genderc’hel da ouenn, kalz a verc’hed kenet-gwenn-koant, rodellaouet-aour, da laouenaat da galon ha da leuniañ da staolioù (1).

1923
Référence : SKET p.83-84

— O va fried, va fried paour, va fried kaezh !… Truez, va Doue !… Truez !… a zamante Izabel, he bugaligoù en-dro dezhi o ouelañ. Truez, va Doue !… evit va fevar bugelig, va fevar bugelig emzivad !…

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.812 (Miz Genver 1924)

— An eured a vo lidet an dek a viz Meurzh. — An dek a viz Meurzh ?… Malarje ! eme Bilzig. Malarje !… Jolori ha jabadao a vo graet d’an daou bried nevez. Ret e vo ivez ober dezhi ur son. Holl dud ar barroz he diskiñ evit he c’hanañ dezhi, da zevezh he eured.

1925
Référence : BILZ2 p.155

Tremen a rejont an eil penn-nozvezh en ur vanell distro, e-harz moger izel ul liorzh, gourvezet en ur gichen evel daou bried, war ul lienenn delt astennet war al leur, goloet pep hini gant e ballenn, hag o sac'h-soudard ganto e-giz goubenner.

1941
Référence : ARVR niv.6, p4

Soñj fortuniañ. Klask ur pried.

1944
Référence : EURW.1 p.210

Deuet e oa ivez kannaded ar Gelted all : an aotrou Stuart, eus Bro-Skos, hag an aotrou William Gibson-Ashbourne, eus bro-Iwerzhon, o friedoù ganto.

1944
Référence : EURW.1 p.205

Boemet ma oa gant strobinelloù ar vatezhig e c’houlennas diganti bezañ e bried.

1944
Référence : EURW.1 p.197

Div c'hoar en doa ; Marivona ha Marika, a zeuas diwezhatoc'h da vezañ priedoù Frañsoù Keromen ha Frañsoù Blavon-Duchesne.

1944
Référence : EURW.1 p10

Bez' am eus em faperoù kozh ur c'hontrad prenañ graet gant Yann Jafrenoù e studi Mestr Mourdret, noter e Skrignag e 1685, ur c'hontrad lodenniñ graet e 1709 gant Pêr Jafrenoù ha Soaz an Danteg, e bried, etre e bevar bugel.

1944
Référence : EURW.1 p9

Ma mamm a fellas dezhi e vije lakaet Jozeb ouzhpenn, en enor da bried Mari he doa devosion dezhañ ; ma zad a gavas ivez un hekleo eus e anv badeziant peogwir ma zrivet anv-bihan a zo Klaoda, ha dreist an tri, hini ar Werc'hez Vari, 'vel ma oa ar c'hiz neuze da envel ar baotred : Frañsoù-Mari, Jañ-Mari, Louis-Mari, Pêr-Mari.

1944
Référence : EURW.1 p6-7

Dom Felix Lajat, manac'h a Urzh Sant Benead, breur d'an ozhac'h nevez, a ro bennozh sakramant an eured d'an daou bried.

1944
Référence : EURW.1 p.167

War vali ar C'holombier, niverenn 10, e oa daou bried kozh hep bugale o chom hag o doa staget ur skritell "Kambr da feurmiñ" ouzh o dor.

1944
Référence : EURW.1 p.137

- Ha gouzout a rez petra eo karantez ar c'hig ? - Eu !... Douetiñ a ran : an darempred etre priedoù, diwar goust an diantegezh.

1949
Référence : SIZH p.54

Ur gwir gristen a dle pardoniñ d'e hentez ; / Ankouaat a ran, eta, hep kaz, ho fallentez, / Daoust ha digant ma zud, pried ha bugale, / Ma teuy an Ankou kriz d'am lemel dizale.

1960
Référence : PETO p48

Bez' e c'hell unan frotañ e zaouarn peogwir n'eus muntr ebet hag ez eo en em roet da renkañ an dielloù, bez' e c'hell soñjal emañ en diogel o vezañ ma vir an arouaregezh outañ a ober fazi pe fazi, un dra eo koulskoude ar soñjoù brav hag un dra all an hezougell a son da eizh eur hanter diouzh ar beure, p'emañ gant banne kafe kentañ an devezh, o tineudennañ fav glas gant e bried.

2015
Référence : EHPEA p31

Note d'étude

Gregor a lak "pryod, gruëcq pryod" (priod, gwreg priod) e-skoaz "pried" gant ar meneg "en breton d'Angleterre" (pennger "épouse").

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux