Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
118
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. V.k.e. 1. Doaniañ. Ma foaniañ a rit kalz gant ar c'heloù-mañ. 2. Heskinañ. Ur vandennad lanfreidi zo bet o poaniañ an dud keizh-se. II. V.g. (db. an dud, al loened) 1. Gouzañv poanioù. Poaniañ a reer gant ar remm. 2. (db. an dud, al loened) Labourat start. Poaniañ a rit! Dont a-benn eus udb. a-forzh da boaniañ. Ober udb. hep poaniañ. Poaniet em eus ma gwalc'h. & Estl. Poaniañ! : kemeromp, kemerit poan! & (ouzh ur c'hi, evit e atizañ da c'hwesha) Poaniañ ! : klask ! & Trl. skeud. Poaniañ ken gwazh hag an diaoul kamm : labourat tenn. HS. kiañ, lardañ, lopañ, strivañ. III. V. em. EN EM BOANIAÑ DA, EVIT : ober strivoù evit. Paot a garfe bout eürus, mes dibaot en em boagn da vout. En em boaniañ evit erruout. IV. V.k.d. 1. POANIAÑ GANT, WAR-DRO UB., UL LOEN BNK. : kemer poan oc'h ober war e dro. Ur skolaer mat eo, hemañ a boagn gant ar vugale. Me am eus poaniet war e dro e-pad pell. 2. Poanian ouzh al labour : strivañ da labourat. V. (impl. dirak un av. degaset gant an ar. da) POANIAÑ DA : strivañ da, lakaat e holl nerzh da. Poaniañ da ganañ. Poaniañ da vougañ an tan. Poaniañ da zeskiñ. EVEZH. (a) Distagañ a reer ar furm "poagn" (trede gour unan amzer-vremañ an doare-diskl. hag eil gour unan an doare-gourc'h.) evel-henn: [pwãɲ]; (b) Evit a denn da implij <gn> e reizhskrivadur darn eus furmoù displeget poaniañ, s.o. displegadur koaniañ e taolennoù ar verboù, e rann gentañ ar geriadur.

Exemples historiques : 
27
Masquer la liste des exemples

poaniañ

1659
Référence : LDJM.1 pg affliger, ahaner, tascher, trauailler

poanya ur re

1732
Référence : GReg pg (donner de l') exercice (à quelqu'un, lui donner de la peine)

o poaniañ

1732
Référence : GReg pg (avec) effort

poaniañ

1732
Référence : GReg pg fatiguer (donner de la peine)

poaniet

1850
Référence : GON.II pg poania

va foaniañ a rit meurbet

1850
Référence : GON.II pg poania

ma na boaniont ket, e varvint gant an naon

1850
Référence : GON.II pg poania

poaniiñ

1850
Référence : GON.II pg poania

poaniañ

1850
Référence : GON.II.HV pg poania

Poaniañ a ra en noz, en deiz, / Evidoc'h, 'vit he bugale, / Hag he c'harantez, war vale, / Ne baouez da bediñ gant feiz, / Evit ma troy da vat ar bed, / Ma teuy kalon, skiant d'he fried, / E-lec'h brabañs, lorc'h ha fouge / M'en devezo doujañs Doue, / Ma talc'ho mat d'ar gourc'hemen, / Pa n'en defe ket ur varvenn !

1867
Référence : MGK p132

— « C'hoantek eo da galon, ha da gorf maget mat, / A zo kre ha nerzhus. Hama, va mab, selaou : / Ar gwellañ hent a zo da zastum gwir vadoù, / Da vezañ brudet-kaer zo poaniañ, labourat ; / Hep ober droug morse, atav ober ar mad. »

1867
Référence : MGK p144

« Perak poaniañ, evel a rez, / 'Vit ur rouanez didalvez ? »

1867
Référence : MGK p115

Evelato, a forzh da boaniañ ha da spegañ el leton, gant e ivinoù, e c’hellas dont a-benn eus e daol.

1877
Référence : EKG.I. p.130-131

Evelato, a-forzh da boaniañ ec’h en em gavis dirak pont Keraouell.

1878
Référence : EKG.II p.22

poaniañ a ra a-dachadoù

1909
Référence : BROU p. 427 (il travaille parfois)

òr-bouez [war-bouez] poaniañ

1909
Référence : BROU p. 411 (à force de travailler)

Gourvez da ziskuizhañ. Evidomp-ni, e veilhimp hag e poagnimp da roeñvat.

1923
Référence : SKET p.109

Betek-hen n’oa ket bet a sklaved gant mibien Vanos ha biskoazh n’oa bet gwelet, e-touez broadoù all ar bed, ur mab pe ur verc’h da Vanos o poaniañ dindan ar yev hag en hualoù.

1923
Référence : SKET p.78

A-benn ur pennad ec’h eveshaas na rae he c’hoarezed, war-bouez poaniañ, hag i roeñverezed ampart hag o roeñvat reizh, nemet kas en enep d’an tu ma strivent hag en enep dezhi hec’h-unan.

1923
Référence : SKET p.108

An alarc’hez wenn, er penn anezho, a boagn da dennañ d’he heul he div geneilez.

1923
Référence : SKET p.114

Hag, e frankizennoù ar wezeg, ken war an douar-bras, ken en enezennoù, marellet ganto ar mor, e welas Momoros un engroez-tud, paotred ha merc’hed, o poaniañ start da verniañ mein ha douar.

1923
Référence : SKET p.120

Hag abaoe, gant ar Gontez, eo bet karet ar wreg a-zoare, ar plac’h a skiant-vat, ar vamm war dal pehini an nec’hamant, an dienez o devoa moullet nerzh he c’halon, ar vamm dilezet gant an holl, ha pehini he devoa poaniet, douget he bec’h (pegen pounner koulskoude) hep klemm, evurus pa wele he bugale o kreskiñ drant ha ye, evel peder gwezennig, deut an amzer-nevez.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 46, p.1093 (Here 1924).

Marteze ar garantez-se kiriek a oa bet m’en devoa Bilzig kement poaniet, ken pell kendalc’het da ziskiñ lenn, skrivañ, evit prenañ levrioù, kiriek ivez m’en devoa Bilzig moustret kement war e imor ha ken alies trec’het warni.

1925
Référence : BILZ2 p.179-180

poaniañ

1931
Référence : VALL pg affliger

Poaniañ a rae herrañ ma c'helle war ar vicher-se gant an esper e kavje ur wech bennak da doullañ.

1944
Référence : EURW.1 p11

edo e spered o poaniañ hag o poaniañ, en deñvalijenn glok, argadet gant goulennoù evel ma oa

2012
Référence : DJHMH p22

Ar peurrest eus ar familh, ha Fanis da gentañ, a glask lakaat anezhi war he zu gant usreerioù a-seurt gant "al loc'hañ eo an diaesañ, Katerina" pe "dre forzh poaniañ eo e teuer a-benn", met Katerina ne seblant ket bezañ kendrec'het.

2015
Référence : EHPEA p19

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux