Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
3
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. A. 1. Kenstrollad pezhioù (prenn, metal, plastik) a dalvez da zelc'her, da zougen udb. Stern ur marc'h-houarn. Bigi graet gant krec'hin loened stignet war ur stern koad. 2. Dre ast. Framm a dalvez da zelc'her difiñv ar chatal pa vezer oc'h ober un oberatadenn bnk. warno. Lakaat ar gazeg er stern evit he houarnañ. Lakaet e vez ar gazeg e-barzh ur stern evit bezañ sailhet. B. 1. Stern-dar, stern-prenestr : koadennoù tro un nor, ur prenestr. & Stern-taolenn : koadennoù tro un daolenn. DRE SKEUD. [1949] Ha ken azeulus he dremm, e stern kurunenn he fennad blev fuilhet war he diskoaz. 2. Stern an daol : framm an daol (treid, h.a.) dindan ar bladenn. & Dre ast. Lec'h ma vez lakaet an daol ; lec'h zo etre treid an daol. [1877] Klevet a reas trouz e-tal dor he zi ; gervel a reas he mab Erwanig a oa o c’hoari, gant e gi bihan, e starn an daol. II. (db. al loened-labour) A. Hollad ar pezhioù lêr a dalvez da aveiñ ul loen-dibr, ul loen-tenn, h.a., dre ast. an holl loened-labour. Tennañ ar stern diwar ar jav. B. Dre ast. 1. Lakaat er stern : lakaat ul loen yaouank el labour evit ar wech kentañ. Un ebeul nevez-lakaet er stern. 2. Loened sterniet. Ur stern tri jav. HS. jav, tenn (B.). III. 1. Stern-gwiadiñ : stern-gwiader. & Dre verr. Ar stern : ar stern-gwiader. Ur gwiader o troc'hañ lien eus e stern. Emañ ar gwiad er stern. 2. Dre ast. Labour. Kenteliañ war o micher tud zo gwennet o blev dindan ar stern : tud o deus labouret o buhez-pad. Ouzh ar stern : o labourat. & Mervel ouzh ar stern : a-greiz ma vezer gant al labour. IV. Dre skeud. 1. Aozadur (renerezh, h.a.) a zalc'h ur strollad. 2. (db. ul labour) War ar stern : war ober. Al labour-se zo war ar stern abaoe pell gantañ : kroget eo bet pell zo. 3. Kaout stern : kaout fred. N'oc'h ket evit gouzout pegement a stern en doa gant labourioù a bep seurt. 4. Tr. adv. En ur stern : a-gevret. 5. Trl. Dont en e stern : distreiñ en e blas. Ne voe ket pell o tilezel ar soñj-se hag o tont en e stern. & Lakaat ub. en e stern : e lakaat en e blas gant ur gomz lemm.

Exemples historiques : 
44
Masquer la liste des exemples

stern taolenn

1659
Référence : LDJM.1 pg quadre (du tableau)

stern

1659
Référence : LDJM.1 pg atelier

stern ar gwiader

1659
Référence : LDJM.1 pg (le mestier du) tisseran

kanveoù da zerc'hel al lian war ar stern

1699
Référence : Har. pg an, da, derc'hel, kanveou, lien, stern, war (Templons pour tenir la toile sur le metier)

stern ar c'hezeg

1732
Référence : GReg pg harnois (Harnois, équipage de chevaux pour tirer.)

stern kezeg

1732
Référence : GReg pg harnois (Harnois, équipage de chevaux pour tirer.)

sternoù

1732
Référence : GReg pg harnois (Harnois, équipage de chevaux pour tirer, p.)

starn kezeg

1732
Référence : GReg pg harnois (Harnois, équipage de chevaux pour tirer.)

sternioù

1732
Référence : GReg pg harnois (Harnois, équipage de chevaux pour tirer, p.)

stern karroñs

1732
Référence : GReg pg harnois (Harnois de carrosse.)

starn ar c'hezeg

1732
Référence : GReg pg harnois (Harnois, équipage de chevaux pour tirer.)

sternoù gwer

1732
Référence : GReg pg chassis (garni de verre)

stern dor

1732
Référence : GReg pg chassis (de porte)

stern dor

1732
Référence : GReg pg chassis (de porte)

sternoù dor

1732
Référence : GReg pg chassis (de porte)

sternioù dor

1732
Référence : GReg pg chassis (de porte)

stern

1732
Référence : GReg pg chassis (à briderie, metier sur lequel on étend de la toile &c pour broder), harnois (Harnois, équipage de chevaux pour tirer.)

stern

1732
Référence : GReg pg chassis (à briderie, metier sur lequel on étend de la toile &c pour broder)

stern brod

1732
Référence : GReg pg chassis (à briderie, metier sur lequel on étend de la toile &c pour broder)

stern broderezh

1732
Référence : GReg pg chassis (à briderie, metier sur lequel on étend de la toile &c pour broder)

alaouriñ stern un daolenn

1732
Référence : GReg pg dorer (un quadre, un chassis)

sternioù

1850
Référence : GON.II pg stern

Ur stern alaouret.

1850
Référence : GON.II pg alaouri (Un cadre doré).

stern

1850
Référence : GON.II pg avé, stern (cadre, bordure de bois dans lequel on enchâsse un tableau. châssis, tout ce qui enferme et enchâsse quelque chose. métier d'un tisserand. bois de lit. de plus, attelage, nombre de chevaux, de bœufs attelés pour tirer la charrue ou pour traîner des voitures. - harnois. HV.)

Ret eo ober ur stern evit an daolenn-mañ.

1850
Référence : GON.II pg stern (il faut faire un cadre pour ce tableau).

Emañ va gwiad er stern.

1850
Référence : GON.II pg stern (ma toile est sur le métier).

Ur stern kaer en deus.

1850
Référence : GON.II pg stern (il a un bel attelage).

Sternioù arc'hant e tougent.

1850
Référence : GON.II.HV pg stern (ils portaient des harnois d'argent).

« Gorroit ar gwakolioù, / Ar stern hag ar sparloù. »

1867
Référence : MGK p44

Klevet a reas trouz e-tal dor he zi ; gervel a reas he mab Erwanig a oa o c’hoari, gant e gi bihan, e starn an daol.

1877
Référence : EKG.I. p.147

Plegañ a ris da sellet dre zindan an or : edon dirak an ti ; n’oa ket a c’houloù e prenestr starn-an-daol ; mes an dra-se n’oa ket iskis, rak diwezhat e oa dija.

1878
Référence : EKG.II p.39

kas ar starnoù-se alese

1909
Référence : BROU p. 423 (métier ; se dit aussi, familièrement, d'un attirail quelconque ; kas ar stárnou-ze alesse, emporte cet attirail de là)

stern

1909
Référence : BROU p. 423 (métier)

Strollañ ur stern gwiader.

1923
Référence : SKET p.192, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "Monter un métier de tisserand".

stern (loen-)

1923
Référence : SKET p.191, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "(bête de) trait".

Eno en em unane an darn vuiañ eus merc’hed ha gwragez ar bourk, ar re, da vihanañ, o devoa un ober bennak war ar stern.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.943 (Mae 1924)

Ar sakrist en devoa gwelet ar person hag ar c’hure o tiskenn d’ar bourk, buan-ha-buan e tilezas e stern gwiader, hastañ a reas afo da zont da gontañ dezho an doare. Penn-da-benn en deus displeget anezhi dirak an aotrou person…

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 39, p.867 (Miz Meurzh 1924)

stern

1931
Référence : VALL pg attelage (bêtes attelées)

starn

1931
Référence : VALL pg attelage (bêtes attelées)

stern boukl

1931
Référence : VALL pg boucle (de ceinture, agrafe, etc)

Mes ar voereb n’he doa ket taolet kont en un dra : ar sklerijenn, eus ar prenestr, a bare war boltred Herri. — Doue a bardono ! — en e stern bras, a-zioc’h mantell ar siminal. Ar poltred sklerijennet gwenn, a oa heñvel ouzh ur weledigezh e-barzh an ti teñval.

1944
Référence : ATST p.52

Tri blanken lintrus, ur stern houarn, hag ur c’holc’hed.

1944
Référence : EURW.1 p.192

Bremaik, dres e-giz ma voe livet, un drugar, gant Murillo, an arzour meur, eo tarzhet dirak e selloù, e-kreiz un nijad aeledigoù kuilh ha noazh, ar Werc’hez dibec’hed, gant he zreid benniget war gresk al loar, he daouarn juntet ganti war he c’halon, he selloù goursavet ; ha ken azeulus he dremm, e stern kurunenn he fennad blev fuilhet war he diskoaz !...

1949
Référence : SIZH p.38

Met deoc'h, den yaouank, petra ' vern / E vefen amañ en ur stern, / Ur stern ifern 'lec'h ma 'z on stag / Hag am gwall heskin hag am zag ?

1960
Référence : PETO p57

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux