Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Mots parents :
0

Formes fléchies : 
7
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

A. (db. an traoù goulaouet) 1. (en diabarzh hag en diavaez) Goulaouet en un doare dister. Un toull ti teñval na zeue morse an heol ennañ. Teñval eo an deiz e-barzh an ti-mañ. Erru eo teñval din da skrivañ. • Teñval eo an noz. Teñval-noz eo anezhi : du-tre eo an noz. • Teñval eo an amzer, teñval eo anezhi : koumoulek eo an amzer. & Trl. kv. Teñval-dall, teñval-sac'h : teñval-tre. & Teñval evel en ur forn, evel ur forn, evel ar glaou, evel an noz, evel en ur sac'h, evel ur sac'h, evel sac'h ur glaouer : teñval-tre. 2. (db. liv an traoù) A denn d'an du. Ar c'hoefoù-mañ avat, zo teñval : tost da lous. An oabl a gemere ulliv teñval. B. Dre skeud. 1. (db. an dud) Du ha trist e soñjoù, nec'het. Teñval omp avat, ma vez gwelet hon techoù fall. & Trl. skeud. Bezañ teñval e benn, teñval e dal : diskouez bezañ nec'het, trist. 2. Trl. skeud. (db. skiantoù an dud) Bezañ teñval e weled, e zaoulagad : na welet mat. & Bezañ teñval e gleved, e skouarn : na glevet mat. DHS. pounner. ES. sklaer, tanav. C. Difetis (db. an traoù) 1. (db. an trouzioù) Boud. Ur son teñval. DHS. sklaer. 2. Digarezioù teñval : digarezioù n'int ket diazezet. HS. toull. 3. Soñjoù teñval : a dro war spered ub. hag a vir outañ a vevañ e peoc'h. HS. du. 4. (db. ur skrid) Diaes da veizañ. Re deñval en holl eo pennadoù zo eus al levr-se. ES. sklaer.

Exemples historiques : 
49
Masquer la liste des exemples

lec'h teñval

1499
Référence : LVBCA p131, 192 (lieu obscur)

teñval hep ket a loar

1499
Référence : LVBCA p15, 97, 113, 135, 192 (sanz lune, obscur)

teñval

1499
Référence : LVBCA p192 (obscur)

19. Neuze an tirant karget a furor a c'hourc'hemenas ez vefe diwisket ha gant skourjezoù fouetet, ha goude he lakaat en ur prizon teñval hep reiñ dezhi da zebriñ na da evañ [a-]hed ar spas a zaouzek dez[.]

1576
Référence : Cath p16-17

teñval

1659
Référence : LDJM.1 pg teval

teñval

1659
Référence : LDJM.1 pg nebuleux, obscur, sombre, tenebreux

goloet eo an heol gant ur goabrenn deñval

1732
Référence : GReg pg (le soleil est) couvert (d'un gros nuage)

an drouksperejoù a zo hag a vezo en aer teñval ac'hann da deiz ar Varn

1732
Référence : GReg pg air

prizon teñval

1732
Référence : GReg pg cachot

teñval

1850
Référence : GON.II pg téval, téñval

al loar a zo teñval evel an douar

1850
Référence : GON.II pg téval, téñval

teñval eo an dremm anezhañ

1850
Référence : GON.II pg dremm

teñval

1850
Référence : GON.II pg teñval

teñval

1850
Référence : GON.II pg teñval, téoual, téouel, téval, téñval

teñval

1850
Référence : GON.II.HV pg téoual

teñval

1850
Référence : GON.II pg téouel, téval, téñval

teñval

1850
Référence : GON.II pg téval, téñval

gwall deñval eo an amzer

1850
Référence : GON.II pg téval, téñval

n'eo ket teñval an den-se

1850
Référence : GON.II pg téval, téñval

Ar c'homoul a laka an amzer da vezañ teñval

1850
Référence : GON.II pg kommoul

Tost da hanternoz [e] oa pa zigouezhjont e-tal dor-borzh al leandi : teñval [e] oa an noz ; un tamm aon a grogas er soudarded ; edont e kreiz ur c’hoad bras, pell diouc’h an dud....

1877
Référence : EKG.I. p.37

Serriñ a reas kloz an nor warnezhañ, ha mont a reas d’ar c’hougn teñvalañ.

1877
Référence : EKG.I. p.124

Deuet eo an noz, teñval eo an amzer ; n’eus den war vale adalek beg Milio betek enezenn Vriad, o vont dreist bourk Perroz ha kêr Landreger.

1877
Référence : EKG.I. p.94

An Aotrou de Kerbalaneg [sic] a yae hag a deue en hon touez, teñval e benn.

1878
Référence : EKG.II p.100

teñval

1909
Référence : BROU p. 429 (obscur)

Hogen kened glan ha lugernus merc’hed Manos, ken disheñvel diouzh kened leskidik ha teñval merc’hed o bro, o sebezas diwar an taol kentañ hag o hoalas dre an nevezded anezhi.

1923
Référence : SKET p.100

Teñval, hag evit se ! edo ar bed d’am selloù, skrapet ar chatal, marvet ar vevelien, marvet ar wazed kadarn, ar maouezed hag ar vugale !

1923
Référence : SKET p.22

Teñval an noz, ken teñval ha korf al Luged o kantreal du-hont, klask ganto war bennoù, preizhadenn ha sklaved.

1923
Référence : SKET p.140

N’oa ket d’ar gerent ha d’ar geneiled anezho tañva glac’har ouzh o ledañ en o geler-zerv e-touez barroù teñval an ivinenn beurbad (3). »

1923
Référence : SKET p.69

Noz teñval pell a oa, pa ’n em gavas en kreiz ar Maezoù.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 41, p.947 (Mae 1924)

O vezañ ma n'eo ket bet diluziet a-grenn orin hag oad an traoniennoù o redek war c'hourvazenn an Douar-Bras (Seine, Rhein), n'eo ket souezhus e vefe teñval ha displann hini an traoniennoù a ziskenn betek -2.500 ha -3000 metr.

1943
Référence : TNKN p62-63

Mes ar voereb n’he doa ket taolet kont en un dra : ar sklerijenn, eus ar prenestr, a bare war boltred Herri. — Doue a bardono ! — en e stern bras, a-zioc’h mantell ar siminal. Ar poltred sklerijennet gwenn, a oa heñvel ouzh ur weledigezh e-barzh an ti teñval.

1944
Référence : ATST p.52

... An noz a oa kouezhet ; teñval e oa evel en ur sac'h pa zigouezhjomp e bourk Mousteruz.

1944
Référence : EURW.1 p37

Dre ma kerzhemp, evelato, soñjezonoù teñval a save d'hor penn.

1944
Référence : EURW.1 p36

Deuet e oamp zoken da sevel kenetrezomp ur seurt « breuriezh » dizalc'h, o tiwall ouzh evezh ar vestroù muiañ ma c'hellemp, o kuzhat outo er c'hornioù teñvalañ, o kemerout an tec'h e-pad ar baleadegoù evit mont da zibriñ bara amann ha da evañ jistr er mereurioù, en ur ger, ur vandenn baotred amsent, ne oa ket tu da zont a-benn anezho dre vrav.

1944
Référence : EURW.1 p43

Da gentañ, n'anavezen ket ur c'hamarad hepken. Un nebeut sizhunvezhioù e chomis evel-se ma-unan, teñval ma fenn, rak an dizaremprederezh a zo mammenn a dristidigezh... hag a werzennoù.

1944
Référence : EURW.1 p.138

Job a gerzhas war-du Landremel ; ur penn teñval a oa staget outañ. Soñjit ! edo o vont da lavarout lakaat ar sukr, ar c’hafe, ar chikore war goch ar butun !… N’en doa ket bet a chañs.

1944
Référence : ATST p.110

Skediñ a reas he dent en ur vousc’hoarzh ouzh al lean, dre ma stoue he malvennoù war lufr teñval he daoulagad.

1949
Référence : SIZH p.37

Kaer en deus treiñ ha distreiñ, ne zeu ket ar c'housked dezhañ. Re domm eo en e logig. Hag atav an tan en e wad. Diwiskañ a ra e roched. Sevel a ra. Emañ e noazh-pilh en noz teñval-dall. Ur vezh dudius a laka e gorf da skrijañ.

1949
Référence : SIZH p.51

Diwiskañ a ra e roched. Sevel a ra. Emañ e noazh-pilh en noz teñval-dall.

1949
Référence : SIZH p.51

Ken teñval edo ar c'hogn m'edo daoulinet, ma voe darbet d'ar breur Arturo mont e-biou hep he gwelout.

1949
Référence : SIZH p.41

Pa 'z eo deut hor pastor da dreiñ / Ha d'an Nasion d'en em reiñ, / Teñval-sac'h gant koabrenn ar spont / ' Seblant din hon amzer-da-zont.

1960
Référence : PETO p23

Teñval eo e benn ha koshaet kalz e neuz.

1960
Référence : PETO p27

Hogen un hantereur goude edo ar c'harr ouzh hor gortoz, hag edomp er gêr a-raok na oa re deñval.

1985
Référence : DGBD p97

Ur beg-douar uhel ha sonn, un tornaod teñval, eo korn pellañ Europa diouzh tu ar mervent.

1985
Référence : DGBD p11

e-keit ma oa gourvezet o treiñ-distreiñ en noz teñval-sac'h, er gambr he stignoù tev, e teue danevell an Ao. Enfield d'e spered, e stumm un aridennad skeudennoù luc'hus.

2012
Référence : DJHMH p22

Ouzhpenn-se e oa e soñjoù eus ar re deñvalañ?

2012
Référence : DJHMH p40

Ar c'holonennoùigoù, ar rizennoù, a zeu gwelloc'h a se war wel ma'z int livet teñvaloc'h eget an nemorant eus ar voger.

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p. 21

An den dirazon a zo etre hanter-kant ha tri-ugent vloaz, gwisket gant ur gwiskamant teñval ker, ur roched wenn hag ur gravatenn roudennet.

2015
Référence : EHPEA p34

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux