Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

1. Savadur strizh pe strishoc'h, krenn, karrezek pe lies tal dezhañ, uheloc'h eget ar peurrest eus ar savadur m'eo stag outañ. Tourioù ur c'hastell. & (er c'hestell-kreñv) Tour-meur : tour pennañ, anezhañ difennoù diwezhañ ar c'hastell. 2. Ent strizh Kloc'hdi un iliz. Tour sant Jermen Pleiben. Un tour dantelezet. & Tour-iliz : kloc'hdi. 3. Dre ast. Savadur distag, uheloc'h eget ar re zo tro-dro dezhañ. An Tour Tangi (e Brest). Tour Pisa. Tour Breizh (e Naoned). & RELIJ. (hervez an Testamant Kozh) Tour Babel : tour a glaskas sevel diskennidi Noe evit tizhout an Neñv a-raok mont dre ar bed. & Tour-dour : kastell-dour, mirlec'h dour. & (ouzh ar c'hestell, ouzh ramparzhioù ar c'hêrioù) Tour-ged : tour m'emañ ar warded karget da evezhiañ. 4. Pezh eus ar c'hoari echedoù.

Exemples historiques : 
36
Masquer la liste des exemples

an tour kastell

1499
Référence : LVBCA p110, 195 ('la hune')

tour

1499
Référence : LVBCA p195 (idem)

tour

1659
Référence : LDJM.1 pg clocher (d'Eglise)

tour ront

1732
Référence : GReg pg dome (couverture ronde & élevée sur le toit d'une Eglise)

emañ war beg an tour

1732
Référence : GReg pg apogée

an dimizioù a-bell ned int nemet tourioù ha kestell

1732
Référence : GReg pg chateau (les mariages qui se font au loin ne sont que forteresses & châteaux)

beg an tour

1732
Référence : GReg pg (la) cime (d'une tour)

tour

1732
Référence : GReg pg clocher (tour d'Eglise)

tourioù

1732
Référence : GReg pg clocher (tour d'Eglise)

tour

1732
Référence : GReg pg clocher (tour d'Eglise)

tourioù

1732
Référence : GReg pg clocher (tour d'Eglise)

tour ront

1732
Référence : GReg pg dome (couverture ronde & élevée sur le toit d'une Eglise)

tourioù ront

1732
Référence : GReg pg dome (couverture ronde & élevée sur le toit d'une Eglise)

an tour mestr

1732
Référence : GReg pg donjon

tourioù mestr

1732
Référence : GReg pg donjon

an tour kreiz

1732
Référence : GReg pg donjon

tourioù kreiz

1732
Référence : GReg pg donjon

tour begek

1732
Référence : GReg pg éguille (de clocher)

tourioù begek

1732
Référence : GReg pg éguille (de clocher)

gwalenn an tour

1732
Référence : GReg pg éguille (de clocher)

Tour Sezar

1732
Référence : GReg pg (la Tour de Cesar au Château de) Brest

tourioù

1850
Référence : GON.II pg tour

un tour a zo en daou eus an ti

1850
Référence : GON.II pg tour

kalz a gleier a zo en tour-se

1850
Référence : GON.II pg tour

tour

1850
Référence : GON.II pg tour

Me a lakaio diskar d’an traoñ tour bras Sant-Tegoneg ha freuzañ hoc’h iliz ker kaer, hag er c’hiz-se, ne chomo netra ganeoc’h evit digas da soñj deoc’h eus ho falskredennoù hag eus a ziotachoù an amzer gozh.

1877
Référence : EKG.I. p.171

E gwirionez, ne zalejont ket d’en em gaout e Berven, ha, dioc’htu m’oant en em gavet, hep reiñ amzer da Yann Prijant da lavaret un tamm peden zoken, e voe staget ouc’h tour an iliz, ha, buanoc’h eget n’her lavaran deoc’h, e voe laosket warnañ daou-ugent tenn fuzuilh en un taol...

1878
Référence : EKG.II p.19

Seizh tour savet an eil war egile a weler eno, hag ar seizhvet, an uhelañ-holl, a zo anezhañ ur santual da vab skedus an Neñv.

1923
Référence : SKET p.16

Tri-c’hant pemp ha tri-ugent derez aour hag arc’hant, kement anezho hag ez eus a zeizioù e bloaz-heol bro Galdea, a gas eus troad an tour d’al lein anezhañ, e-lec’h ez eus ur maen yec’hedus ma vez pareet dre stekiñ outañ klañvourien gêr.

1923
Référence : SKET p.16

A-dra-sur, ma selaouit tud ar vro : stourm a r[e]font ouzoc’h, ha start, penaos n’eus, tro-war-dro, iliz ken kaer hag o iliz, tour ken dantelezet hag o hini, kleier da ganañ ken seder, ken dudius hag o re.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.807 (Miz Genver 1924) ("kleier" reizhet e Niv. 38, "ERRATA" p.845)

Gwelout a reer diwar ar gorre ur vro eus ar re gaerañ a vez kavet e Bro-Gernev : ar stêr Aon o treiñ hag o tistreiñ lezirek en un draonienn c’hlas, tour Sant Iduned, war an tu kleiz ; war an tu dehou tour bras hag hini bihan Pleiben ; dirak, du-hont, pell, tuchenn Sant Mikael, ar menez uhelañ e Breizh ; ha, tro-war-dro, douaroù pinvidik evit brasañ plijadur ar gouerion.

1944
Référence : ATST p.44

Ganet en ur c'horn-bro dudius, ma welen ac'hano tour Karaez, Vorgium gozh, koshañ kêr Argoad, baleet ganin war an hevelep douar a bleustras an drouized diwezhañ, an argadourien a stourmas ouzh ar Romaned, an Normaned, ar Franked hag ar Saozon, penaos ne vije ket bet leun ma fenn gant o eñvor pemdeziek ?

1944
Référence : EURW.1 p15

Stummet e oa an aoter e-giz un iliz-veur gotek, gant un niver bras a dourioù beget-uhel, hag aour-wisket [aourwisket], traoñ ha laez, hervez giz Spagnoliz.

1949
Référence : SIZH p.64

Hag hi ha Loeiz, ar paourkaezh gour, / En Templ zo klozet 'barzh an tour, / Da c'hortoz, gwell a-se, / D'ar vro paeañ o dle.

1960
Référence : PETO p44

War an tu dehou e c'heller gwelout un tour : mision Santez Anna ar Fernan Vaz.

1985
Référence : DGBD p32

Tour iliz ar Folgoad - unan all eus ilizoù hollgaret an dug Yann V -, hag a oa mennet sevel anezhañ diouzh patrom tourioù iliz-veur Kastell da zigentañ, a voe cheñchet an tres anezhañ da zegas patromoù deuet war-wel ouzh tourioù Kemper : kurunennet e voe gant garidoù diavaez dindan ar beg-tour evel e penniliz Kernev ha diwar he skouer ivez e voe gwisket kornioù an tour gant skoazennoù pikernek kement ha diaraogiñ fuadenn piramidenn ar beg-tour.

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p. 18

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux