Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

[1677, 1931, 1949, 2013] (implijet alies war-lerc'h ar gerioù "eo", "ya" pe ur ger estlammañ) 1. Termen a reer gantañ evit kadarnaat pe evit kreñvaat ur gadarnadenn. Gwir eo ? Ya, sur ! Ha n'eo ket ret ober se ? Eo, sur ! 'Toue sur ! 2. Hep mar ebet. Mar sachez re greñv e torra sur. & (o tiskouez ez eur ali gant ar pezh zo bet lavaret) Se a zlefed ober, sur. & Sur-mat. 3. Tr. adv. Sur a-walc'h : koulz ha sur, a c'haller krediñ. Ken sur ha tra, ken sur ha graet : sur a-grenn. Nann sur, ya sur : nann'vat, ya 'vat (da ziskouez emeur a-du krenn pe ali gant ar pezh zo bet lavaret). HS. asur. 4. Da sur, d'ar sur : hep an disterañ douetañs. Ne ouied ket da sur pelec'h e oa. & [1898] Evit sur. [1898] Evit sur, amañ n'on ket bet laeret. HS. a-dra-sur. 5. GALLEK, ROUEZ. [1924] Mat sur, evelato, Lellig ! Niver anezho.

Exemples historiques : 
18
Masquer la liste des exemples

sur

1659
Référence : LDJM.1 pg sur

Ha nend eo ket ret ivez ekzersiñ euvroù a drugarez ? Eo, sur, hag an hini n'o gra ne verit ket bezañ anvet kristen

1677
Référence : Do. p33

Neb na sent ket ouzh ar stur, / Ouzh ar garreg a ray sur.

1732
Référence : GReg pg gouvernail (Il faut bien se servir du gouvernail , ou briser contre les rochers, prov. breton.)

'Vit sur, amañ n'on ket bet laeret.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

— Seizh, aotrou person. — Mat sur, evelato, Lellig ! Niver anezho.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 43-44, p.1022 (Gouere-Eost 1924)

— Pennek out, mabig, pennek ; imor fall a zo ennout, ijin fall, ’m eus aon. Diwall, mab, diwall, ha dalc’h mat, dindan eñvor, ar c’homzoù fur ac’h an da ziskiñ dit : "Nep na sent ket ouzh ar stur / Ouzh ar « wialenn » a raio sur !"

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 40, p.896 (Miz Ebrel 1924)

O ! neuze, hoc’h eus sur prenet pe besked, pe veskl pe vigorned diganti, hag hiriv ivez ec’h aio gant ur boutegad all da Blistin…

1925
Référence : BILZ2 p.126

Toue sur !

1931
Référence : VALL pg aller (allons donc; ironiq.)

« Sur on kontant, Job, peogwir ez a mat-kenañ an traoù. »

1944
Référence : ATST p.92

« Amañ 'n em bliji sur, gant mestroù ken mat ».

1944
Référence : EURW.1 p30

Ha koulskoude, ar re-mañ a oa peizanted, da welout, ha re c'hros c'hoazh, gant togoù plat, chupennoù berr, bouteier didach ; mar bijent bet tud ar c'hêrioù, n'em bije ket kavet drol na ouijent ket a vrezhoneg mes ar re-mañ a oa reuzeudik a-walc'h, holl en teirvet pañsion, paouroc'h e oant, sur-mat, eget ar vrezhonegerien.

1944
Référence : EURW.1 p34-35

Ar wirionez rik a oa gantañ, sur-mat.

1944
Référence : EURW.1 p.209

N’em eus ket a soñj ken petra o doa respontet, mes, sur, o doa graet d’o c’herent ur respont faos, rak ar wirionez en o genou a oa un dra souezhus evel pempvet troad ar maout.

1944
Référence : ATST p.37

— « Hum ! digristen e vefe, kazi sur. »

1944
Référence : ATST p.75

- Ur servij a bouez bras am eus da c'houlenn diganit, Sezni. Va devezh diwezhañ eo diskenn en iliz. Bez [sic] ar vadelezh da vont, fenozh [sic, fenoz], em flas, d'ober un taol-skub d'an chantele, ha da ziboultrennañ an aoterioù ! - A wir galon vat ! Mont a rin, sur...

1949
Référence : SIZH p.62

- M'el lavar, sur ! Klevit, breur Alano !...

1949
Référence : SIZH p.62

Norman eo ar framm sur, dre-benn d'ar voger dev a ya drezi daou dremen diabarzh, unan a-us ar peulioù bras, unan all e traoñ ar prenestrier uhelañ, dre-benn d'ar prenestrier ha na ya ket ganto holl an ichoù a zo dindan ar volz.

2013
Référence : LLMM Niv. 399, p. 12

Restajoù mat zo mat da gaout ! en doa lavaret Bernez. Ya ! Sur ! he doa respontet Soaz.

2013
Référence : YUDAL 43

Ordre alphabétique

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux