Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
58
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. V.k. A. V.k.e. 1. [1499, 1622, 1659, 1677, 1732, 1931, 1985, 2015] Reiñ sikour (H. g.) d'ub. Gant plijadur ho sikourin. & Ent krenn Hennezh a sikouras. & Sikour ub. da ober udb. Prest oc'h da sikour ac'hanomp da zisac'hañ ar c'harr alese ? Deus da'm sikour da zougen ar maen-se. Kaout ur varrenn houarn d'hor sikour da zivarc'hañ an nor-se. [1878] [...] evit en em zifenn ur pennad, da c’hedal ma vezo ar re all deuet d’o sikour. & Sikour ober udb. Ur beleg evit sikour kanañ an ofisoù. DHS. harpañ, rekouriñ, skoazellañ. 2. Trl. Lakaat an noz da sikour an deiz : kendelc'her da labourat en noz evit echuiñ ar pezh a oa kroget war an deiz. DHS. astenn. B. V.k.d., RANNYEZH.. 1. SIKOUR GANT UB. : reiñ sikour dezhañ. Ar re-se a veze prest atav da sikour ganimp. & ROUEZ. SIKOUR DA UB. : reiñ sikour dezhañ. Klask a reot sikour dezhañ ? [1925] [D]ont a raent evit reiñ sikour d’an dud en poan hag en doan. DHS harpañ, rekouriñ, skoazellañ. 2. Sikour ouzh udb. : e aesaat an ober-se. Ar vazh-se a sikouro ouzh ho kerzhed. Sikour ouzh an dispignoù. DHS. skañvaat. II. V. rag. EN EM SIKOUR. A. V. kenem. Reiñ sikour an eil d'egile. Ret e oa en em sikour d'ar poent-se. & En em sikour da, evit ober udb. Leoniz ha Tregeriz en em sikouras d'ober se. En em sikour evit ober ar skol. B. V. em. 1. Strivañ. A-greiz m'edo gwellañ oc'h en em sikour. DHS. bec'hiañ, (en em) boursuiñ. 2. En em sikour ouzh udb. : en em zifenn outañ. N'eo ket evit en em sikour ouzh an anoued. DHS. harpañ, talañ.

Exemples historiques : 
44
Masquer la liste des exemples

sikour

1499
Référence : LVBCA p182 (ayder)

[«]O pegen maleürus eo an re a ra enor d'an seurt doueoù-se, pere evit o gelver en nesesite ne c'hellont sikour den, nag e viret ouzh pirilh nag e sikour en e dribulasion[».]

1576
Référence : Cath p9

[«] Hag an holl doueoù-se, pere a enorez na c'hellont sikour na te na neb o fed, am eus an holl disprizet[. »]

1576
Référence : Cath p9

4. Enor da dad, da vamm, hep bout fell. / Dre garantez sikour-i hag e vevi pell. 5. Muntrer ivez ne vezi ket / A volontez nag a efed. 6. Luksurius[,] mir na vezi / A efed nag a zezir mui.

1622
Référence : Do. p28

Ha ret eo pediñ ar Sent ? Ya, abalamour ma'z int mignoned da Zoue e c'hellont kalz hor sikour dre o fedennoù hag o intersesionoù.

1622
Référence : Do. p20

sikour

1659
Référence : LDJM.1 pg aider, contribuer, soulager

En deiz eus ar Varn diwezhañ, / Ma renkimp-holl komparisañ, / Ma sikourit dre garantez, / Advokadez d'ar pec'her kaezh.

1677
Référence : Do. p70

sikouret

1732
Référence : GReg pg aider, asister, contribuer

en em sikouret

1732
Référence : GReg pg aider

a zeu da sikour

1732
Référence : GReg pg auxiliaire (qui vient au secours)

brezelidi a ziavaez-bro, evit sikour ur Stad bennak

1732
Référence : GReg pg (des troupes) auxiliaire(s)

an tri verb a sikour, kaout, bezañ, ober, a zo diaes bras da blaenañ.

1732
Référence : GReg pg (les verbes auxiliaires bretons, qui sont : avoir, être, faire, sont difficiles à conjuguer)

Doue r'ho sikouro, pe, r'ho pinnigo

1732
Référence : GReg pg Dieu (vous soit en aide, ou, vous benisse)

en em sikour an eil egile

1732
Référence : GReg pg (s') entr'aider

em sikouriñ

1732
Référence : GReg pg (s') entr'aider

gant gras Doue

1732
Référence : GReg pg grace (Par la grace de Dieu, avec l'aide de la grace.)

en em sikour

1732
Référence : GReg pg aider

em sikour

1732
Référence : GReg pg aider

em sikour an eil egile

1732
Référence : GReg pg aider

em sikouret

1732
Référence : GReg pg aider

sekouriñ

1732
Référence : GReg pg aider

sikour

1732
Référence : GReg pg aider, assister

dre sikour Doue

1732
Référence : GReg pg grace (Par la grace de Dieu.)

Neuze un all o krediñ edo oc’h ober farsoù a grogas en e zorn evit her sikour da sevel... Mes siwazh ! marv [e] oa evit mat...

1877
Référence : EKG.I. p.32

Abalamour da se [e] oant deuet diouc’h ar mintin da reiñ skoazell d’ar venec’h paour o doa o sikouret ken alies a wech en o dienez.

1877
Référence : EKG.I. p.48

Me ’garfe e chomfe an drederenn ac’hanomp da zibriñ o zamm amañ war an hent, ha ma tigouezh soudarded Canclaux warnomp, e vezint a-walc’h evit en em zifenn ur pennad, da c’hedal ma vezo ar re all deuet d’o sikour.

1878
Référence : EKG.II p.4

Sikour a ris an Aotrou Krenn da zont er-maez : poan am boe, rak gouzout a rit e oa re verr ar skeul : a-forzh da boaniañ, e teuis evelato a-benn eus va zaol.

1878
Référence : EKG.II p.56

Dont a reas em [f]enn e c’helljen kaout dre an iliz ur varrenn houarn pe un dra all bennak hag a sikourje ac’hanon da zivarc’hañ an or.

1878
Référence : EKG.II p.120

Nemet da antronoz vintin, / E tro an treo[ù] war an tu-gin : / Chetu Fluteg krenn difunet, / O Yudal ‘vel un den daonet : / “Janed, Janedig, ma fried, / Ma sikouret, mar em c’haret !" /

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

— Doue ho sikouro, Izabel !… Ne zilez ket e vugel reuzeudik : skuilhañ a ra e vadelezh war e grouadur glac’haret… Doujit d’e youl, Izabel… Pedit anezhañ da reiñ deoc’h e skoazell…

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.812 (Miz Genver 1924)

Gwechall ivez, eme Lom an Dibreder, an aele a [z]eue da vale war an douar : dont a raent evit reiñ sikour d’an dud en poan hag en doan.

1925
Référence : BILZ2 p.137

sikour ub. war e labour

1931
Référence : VALL pg aider (qqn dans son travail)

sikour

1931
Référence : VALL pg aider

Genidik eus rannvro [an] Hérault, Kreizdeiziad brogarour, e oa deut ivez da ouel Plouyann ha da sikour sevel Kevredigezh Vroadel Breizh.

1944
Référence : EURW.1 p78

Kement-se a sikouras ac'hanon, marteze, da gaout un notenn vat a c'hregach [sic, e gregach]...

1944
Référence : EURW.1 p61

Sikour a reas he zad da ober war-dro paperoù ar Maerdi ; hag ur wech ar bloaz, da viz Eost, e veze hec'h ehan-labour ; mont a rae da Vontroulez da dremen un nebeut sizhunvezhioù gant he mignonez a galon Janed Orvoen, itron Gabriel ar Gag, o terc'hel ur vagazinn ed war hent kozh Plourin.

1944
Référence : EURW.1 p14

— « Ni a vezo laeron, neuze ! » — « An dra-se n’eo ket laerezh, an dra-se ’zo en em sikour. Ha ma hoc’h eus kement a geuz da zont ganin, me a gendalc’ho va-unan gant al labour, ha va-unan… »

1944
Référence : ATST p.77

Mes, ma en doa ar marichal nerzh spontus leizh e zivrec’h, Job en doa kemend-all d’an nebeutañ, ha, gant Lom o tont da sikour e vignon, an daoù Satanaz en em gave barrek.

1944
Référence : ATST p.122

Person paour, c'hwi zo ranezenn / Rak al louarn fin o nec'hiñ. P'ho kweler e renk an ezen / Hag ho sikour 'vefe pec'hiñ [?]

1960
Référence : PETO p31-32

Kennerzhet e voen gant ar c'heloù-se, hag e c'hellis mont evel-se, un tamm divec'hiet va spered, da Loperc'hed da sikour va mamm da brientiñ douar evit lakaat sivi.

1985
Référence : DGBD p5

Meur a dra a oa da rebech d'ar patron eta : felladenn a dec'h, chom hep bezañ sikouret un den en arvar, feulster splann...

2015
Référence : DISENT p83

Padout a ray e-pad meur a sizhunvezh pe meur a vizvezh, ha divizoù sklaer a sikouro ac'hanomp, sañset, da vont war-zu hor pal pennañ en ur bouezañ muioc'h-mui war hon enebourien.

2015
Référence : DISENT p71

Gallout a reer ober goap ouzh an enebourien oc'h ober van da sevel a-du gante met en un doare lu, en ur vont kalz re bell ganti, evit sikour an dud da gompren e vez diskuliet tra pe dra e gwirionez.

2015
Référence : DISENT p55

"Ken pouezus-se eo?" "Evidon-me, ya, ent damkanel. Hag evidout-te, marteze e'z sikouro da gavout buanoc'h eus pelec'h e teu ar muntrer ha peseurt kelc'hiadoù a vez darempredet gantañ."

2015
Référence : EHPEA p45

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux