Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Formes fléchies : 
8
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. G. A. 1. Kementad traoù an eil war egile. Ur bern plouz. Ur bern keuneud. Ur bern mein. Ur bern teil. [1878] Ne ouzon ket pe glaz va morzhed pe yenien an noz a yoa kaoz, en em lakaat a ris da grenañ evel ur bern delioù. & Trl. Chom en e vern : chom en ur bern stummet-mat. & Ent strizh Bern-merien : krugell-verien. 2. Dre ast., trl. Teuler udb. d'ar bern : e lakaat gant an traoù n'eus mui ezhomm anezho. & [1867] Mont d'ar bern : mervel. N'eus arouez ebet hag a ziskouezfe sklaeroc'h emañ ar vro o vont d'ar bern. & Kas ub. d'ar bern : e rivinañ. Daou pe dri zaol kartoù kollet zo a-walc'h evit kas an den d'ar bern. [1877] Ur wech ma vez krog an diaoul en un den, er c’has hag er c’haso betek ar bern, betek ar gordenn zoken. & Kas e dog* d'ar bern. & (db. an dud) Bezañ bras ar bern anezhañ : bezañ bras. Ne oa ket bras ar bern ac'hanon d'ar mare-se. 3. Dre skeud. Kementad traoù a vez sellet outo evel madoù, pinvidigezhioù. Bezañ war ar bern : bezañ pinvidik. An hini a vez war ar bern ne vank mann ebet dezhañ. & Ober bern : berniañ. Tammoù sikour a gavo, bihan pep hini anezho, met o niver a raio bern. 4. Dre let. Forzh. Ne oa ket bern pelec'h e veze lakaet. B. (db. an traoù fetis pe zifetis) UR BERN : kalz. Eno e oa ur bern tud. Me am eus ur bern dle. Gounezet en deus ur bern arc'hant. Ur bern poanioù. N'en doa ket ur bern c'hoant da zont. HS. yoc'h. C. (db. ar mor) Ur bern dour : ur wagenn. & Dre verr. Bern : gwagenn. Ar bernioù a freuze war ar c'herreg. Ar bernioù a dorre war ar pont. Eno e vez hir ar bern. & Dre eilp. Toull a vez etre div wagenn. Eno e vez bernioù kleuz uheloc'h eget an ti-mañ. II. Tr. adv. 1. BERN-HA-BERN : a gementadoù bras stardet an eil ouzh egile. 2. Bern-ouzh-bern : an eil war egile. Savet e oa dezhañ daou zant bern-ouzh-bern.

Exemples historiques : 
58
Masquer la liste des exemples

bern douar

1499
Référence : LVBCA p35, 64 (moncel de terre)

bern greun

1499
Référence : LVBCA p35, 88 (moncel de sablon)

bern mein

1499
Référence : LVBCA p35, 137 (moncel de pierres)

bern

1499
Référence : LVBCA p35 (monceau)

bern douar

1499
Référence : LVBCA p35, 64 ('tas de terre')

bern

1659
Référence : LDJM.1 pg amas, monceau, tas

bern

1659
Référence : LDJM.1 pg fumier

bernioù

1659
Référence : LDJM.1 pg amas

bern keuneud

1659
Référence : LDJM.1 pg buscher

bern

1699
Référence : Har. pg bern (monceau)

ur bern preñved

1732
Référence : GReg pg fourmiliere (Une fourmiliere de verre.)

bern

1732
Référence : GReg pg amas

bern viltañs

1732
Référence : GReg pg amas

bern keuneud

1732
Référence : GReg pg bucher (pile de bois pour blûler un criminel)

bernoù keuneud

1732
Référence : GReg pg bucher (pile de bois pour blûler un criminel)

bern teil tomm

1732
Référence : GReg pg couche (de jardin)

bernoù teil tomm

1732
Référence : GReg pg couche (de jardin)

ober bernoù tro

1732
Référence : GReg pg entasser (les gerbes en rond, pour les conserver une, ou plusieurs années, sur l'aire)

ober bernoù foenn

1732
Référence : GReg pg entasser (du foin)

bern teil

1732
Référence : GReg pg fumier (Monceau de fumier.)

bern ed

1732
Référence : GReg pg gerbier (tas de gerbes dans les champs, H. Cor.)

bernioù ed

1732
Référence : GReg pg gerbier (tas de gerbes dans les champs, H. Cor., p.)

Izelaat a ra ar bern keuneud.

1850
Référence : GON.II pg bern (Le tas de bois à brûler baisse).

Ha pa en doe Booz debret hag evet, ha pa en em gavas laouenoc'h, ez eas da gouskañ e-harz ur bern malanoù : ha Ruth a zeuas didrouz, ha goude bezañ dizoloet ar pallenn war-zu an treid, en em daolas eno.

1850
Référence : GON.II Buez Ruth p104

bern

1850
Référence : GON.II pg bern (Monceau. Amas. Tas. Meule. Pile), kalzadenn, ioc'h, tes + pg 17, livre premier, "monceau", pg krugel

bernioù

1850
Référence : GON.II pg bern (Monceau. Amas. Tas. Meule. Pile. Pl.) + pg 17, livre premier, "des monceaux".

Mar selaoufed an dud, 'vel diaouloù an ifern, Ganto un trouz spontus, you, kurun ha tregern, Ve lavaret 'z afe ar bed ganto d'ar bern, Ha padal emaint war e gern, heñvel ouzh ur c'hrubuilh merien O c'hweziñ, o termat evit loc'h eur blouzenn.

1867
Référence : MGK p33

Ur c'hleñved didruez hag a skign dre'r bed-holl Ar spont hag ar marv, pa deu d'en em ziroll, Kleñved aes da bakañ, taolet eus an neñvoù, Da skarzhañ pizh an douar eus e holl dorfejoù, Ar vosenn hec'h anv, a stlape en ifern Loened a-vagadoù kaset ganti d'ar bern.

1867
Référence : MGK p24

Un deiz, un deiz da zont, siwazh ! Tostaat a ra, ar greun a had aze, a ziwano, 'gresko, ma na daolit evezh, d'ar bern holl ho kaso.

1867
Référence : MGK p14

Ur wech ma vez krog an diaoul en un den, er c’has hag er c’haso betek ar bern, betek ar gordenn zoken.

1877
Référence : EKG.I. p.86

Petra da ober ? N’em boa ket amzer da soñjal kalz. Sellet a ris en-dro din, hag e welis, berniet ouc’h ur voger a ra div lodenn eus an tour, er garidoù, ur bern kerdin kozh.

1878
Référence : EKG.II p.126

Chom a ris mantret. Ne ouzon ket pe glaz va morzhed pe yenien an noz a yoa kaoz, en em lakaat a ris da grenañ evel ur bern delioù.

1878
Référence : EKG.II p.44

Ha me tostaat ouc’h an tan, treiñ ha distreiñ outañ a-dreñv, a-raok hag a-gostez. Ne voen ket pell evit bezañ sec’h, rak eno e oa bernioù glaou, herrder ganto, evel n’oc’h eus gwelet biskoazh.

1878
Référence : EKG.II p.31

Tan-gwall - Ar pemzek deus ar miz-mañ, an tan a zo bet krog en ti an itron Pichon. ‘Barzh ar c’hrignol eo e krogas, da gentañ, o teviñ bernio[ù] greun a oa bet lakaet eno. Ac’hane e savas dre an doenn hag e tiskaras ane[zh]i. Gallet e [v]oe harz ane[zh]añ da grigiñ ‘barzh an tier all. Be[z]añ zo bet, koulskoude, meur a goll.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

kas d'ar bern

1927
Référence : Geri.Ern pg bern

bernioù

1927
Référence : Geri.Ern pg bern

bern war vern

1927
Référence : Geri.Ern pg bern

bern

1927
Référence : Geri.Ern pg bern

bernoù

1927
Référence : Geri.Ern pg bern

bern

1931
Référence : VALL Rakskrid p XXVI, accumulation, amas, amoncellement

diouzh ar bern

1931
Référence : VALL Rakskrid p XXVI

bern kaoc'h saout

1931
Référence : VALL pg béret

An hent mat o devoa kemeret, an hini a gasas anezho, da-heul ur gantreadenn hir, a-dreuz d'ur bern darvoudoù, e-harz ar menezioù Pireneoù.

1941
Référence : ARVR niv.6, p4

An taol esa-mañ en doa didennet pled Roazhoniz war ma anv ha setu a-greiz-holl, an hini a oa e-unan a welas bernioù tud o tont d’e glask.

1944
Référence : EURW.1 p.139

Ar Vretoned klouar a zo pell zo prest da ober un interamant kentañ klas gant ar brezhoneg, a vefe mat dezho ober ur sellig ouzh ar bern levrioù a vez embannet hiriv e brezhoneg.

1944
Référence : VKST niv. 6-7, p. 183

Sevel mintin-mat, kargañ ar sac’h, choukañ bouetaj er bisac’h, gwin er bidon, ha mont dinec’h dre an hentoù bras en ur ganañ, gant Grandmoulin, ha Corvaisier, daou Roazhoniad hag a ouie ur bern sonioù skañv […].

1944
Référence : EURW.1 p.199

An eil diaoul. — « Hag ur bern poan spered. » An diaoul kentañ. — « Ha morse plijadur ebet. »

1944
Référence : ATST p.58

Job. — « Ur bern aour melen. » Lom. — « Muioc’h eget ne welo morse mab-den. »

1944
Référence : ATST p.46

An eil diaoul. — « Ha c’kwi [sic, "c'hwi"] a zispigne, gant ur bern butun da lakaat en ho fri. »

1944
Référence : ATST p.59

Amañ e tremene dirazon istor ma Bro, ar bernioù mein dismantret, ar mogerioù disac'het, ar porrestell distouvet, a oa taolennoù a verke don o merk em spered a vugel kurius.

1944
Référence : EURW.1 p17

Mes e ti ma zad e teue c'hoazh ur bern tud all, devezhourien ha devezhourezed.

1944
Référence : EURW.1 p19

Ar vugale a veze lakaet war ar bern da deurel d'an traoñ an hordennoù.

1944
Référence : EURW.1 p24

Gwelout a rae mestr an ti o vont hag o tont er porzh hag e-tal ar bernioù plouz.

1944
Référence : ATST p.96

- ...'M eus aon ez ay ur bern merc'hed da gofes ganit. Me atav a yelo !

1949
Référence : SIZH p.46

Ha neuze, pa oan bet e Burgos, o lakaat tennañ va foltred, e ti Harina, em boa gwelet, ouzh ar speurennoù, ur bern poltredoù merc'hed war o divskoaz noazh.

1949
Référence : SIZH p.47

Bernioù kaoc'h fresk a ziskouez edo al loened dre aze en deizioù-se.

1985
Référence : DGBD p157

Evel kelien e vez amañ ur bern tud ouzh hoc'h heuliañ : da lakaat ho potoù da luiañ, d'ho pleniañ, da glask gwerzhañ deoc'h skeudennoù kaer, nemet ha kartennoù-post hudur e ve, da ginnig deoc'h eskemm hoc'h arc'hant : ar Yuzevien vihan, dreist-holl, a zo taer war ar vicher-mañ.

1985
Référence : DGBD p13

Ma soñj kentañ eo daoust ha plijout a rafe din chom en ur burev o lakaat ma sin war bernoù paperajoù.

2015
Référence : EHPEA p22

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux