Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
2
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. Adv. 1. [1499, 1659, 1732, 1850, 1867, 1927, 1931, 2015] En tu enep d'an araog. [1850] A-raok hag a-dreñv. [1867] Er c'hodell zo a-dreñv. Chom a ri a-dreñv. & [1931] Adreñvoc'h : pelloc'h en tu enep d'an araog. [1931] Laka anezhañ adreñvañ ma c'helli : ar muiañ ma c'halli en tu enep d'an araog. [2015] Souzañ a ra a-dreñv. [1659] Diouzh a-dreñv, eus a-dreñv : eus an tu enep d'an araog. 2. (evit komz ouzh loened doñv, pe ouzh bleiner ur c'harr) Souz a-dreñv ! : urzh a roer d'ul loen - ur marc'h prl. - da gilañ, ali a roer d'ub. da gilañ. 3. [1732] Dont a-dreñv : kilañ. Chom hep mont war-raok zo dont a-dreñv. 4. Dre skeud. Dont a-dreñv : dont da vezañ gwelloc'h marc'had. Ar bara zo deuet a-dreñv. Daou lur eo deuet an tomatez a-dreñv. 5. (db. an dud) Dont a-dreñv : mont e aferioù war fallaat. An dieien vihan a chom evel-evel, mar ne zeuont ket a-dreñv zoken. 6. Dre skeud. (en amzer) Termen a dalvez d'ober anv eus ur prantad zo aet e-biou. En douar pounner ne c'haller skuilhañ greun nemet pa santer ar goañv a-dreñv. 7. Trl. Ober yalc'h a-dreñv : tuañ arc'hant e kuzh. HS. a-drek. II. Estl. Estlammadell a reer ganti evit gourc'hemenn d'un den, d'ul loen kilañ pe bellaat. A-dreñv !

Exemples historiques : 
32
Masquer la liste des exemples

a-dreñv

1499
Référence : LVBCA p17 (d-arriere)

a-dreñv

1659
Référence : LDJM.1 pg derriere, adrên

eus a-dreñv, eus a-raok

1659
Référence : LDJM.1 pg par (derriere, par devant)

diouzh a-dreñv

1659
Référence : LDJM.1 pg (par) derriere

a-dre

1732
Référence : GReg pg arriere (en reculant)

a-dreñv

1732
Référence : GReg pg arriere (en reculant)

a-dreñv

1732
Référence : GReg pg arriere (en reculant)

kemer ur re a-dreñv e gein, war varc'h

1732
Référence : GReg pg (prendre quelqu'un en) crouppe

menel a ra a-dreñv

1732
Référence : GReg pg (il) demeure (en arriere)

a-raok hag a-dreñv

1732
Référence : GReg pg devant (préposition, & adverbe)

Tennit an dra-se a dreñv.

1850
Référence : GON.II p.97, livre second, (Retirez cela).

a-dre

1850
Référence : GON.II pg adré (Derrière. En arrière. A dos. Au dos), diadré, diadréñ

a-raok hag a-dre

1850
Référence : GON.II pg adré (devant et derrière).

A-dre eo chomet.

1850
Référence : GON.II pg adré (Il est resté derrière).

Tro a glask war an olifant; ha kaout, diwar e benn, da damall ne oa koant, a-raok, a-dre, e giz ebet; hag, emezañ, bez' e ve ret, da ober mat, troc'hañ diwar bep skouarn dezhañ ur grennbennad evit stagañ ouzh beg e lost; e bevar droad a zo pevar bost; e berr : e oa re bezh fetis, pounner, piltosek, gourt, iskis.

1867
Référence : MGK p11

Ar C'hrouer galloudek a ouie petra rae, war e skoaz da bep den pa daolas ur bisac'h; er c'hodell zo a-dre, e walldechoù da vec'h, hag er c'hodell a-raok, holl fazioù e hentez, da zerc'hel anezhañ war e zivlez kompez.

1867
Référence : MGK p12

Kement a ranked da ober a oa merket penn-da-benn. Lavaret e oa peur bale, peur ehanañ ; peur mont a-raok, peur dont a-dreñv ; peur chom er sav, peur mont war bennoù an daoulin ; peur e oa krial, peur e oa serriñ ar ginou.

1877
Référence : EKG.I. p.177

Petra e oa ar gwellañ din da ober ? N’oan ket evit chom eno, a-zioc’h pont Keraouell, evel ur maen en ur c’hleuz ; ret e oa din mont a-raok pe dont a-dreñv, unan a zaou.

1878
Référence : EKG.II p.23

Ha me tostaat ouc’h an tan, treiñ ha distreiñ outañ a-dreñv, a-raok hag a-gostez. Ne voen ket pell evit bezañ sec’h, rak eno e oa bernioù glaou, herrder ganto, evel n’oc’h eus gwelet biskoazh.

1878
Référence : EKG.II p.31

Dis Atir r’e zevo, r’e vougo, r’e veuzo, r’e gaso da get, r’e skubo a ziwar c’horre an douar, r’e denno a-dre ar re vev, ra stlapo e gorf e kondonioù an douar, ra wano anezhañ, ennañ e-unan kerkoulz hag en e vibien, en e verc’hed, en e vevelien, en e chatal, en e vinvioù, en e barkoù, en e bradoù, en e goadoù hag en e zourioù !

1923
Référence : SKET p.27

Gant ur roeñvadenn hepken e reas d’e vag kilañ war-hed ugent "leuga" en a-dreñv, betek e-kreiz al lenn ; ha neuze, o kregiñ en e vouc’hal-vann, he stlepel a eure gant kement a nerzh ma treuzas war he hed ar speurennad rec’hier ha menezioù ha ma ’z eas da gouezhañ er pradoù en tu-hont, en ur lazhañ tri-ugent buoc’h a oa o peuriñ eno (2).

1923
Référence : SKET p.43

Kerzhout a rae e-tal e loened hep sellout en a-dreñv.

1924
Référence : SKET.II p.39

a-dreñv

1927
Référence : GERI.Ern pg adre (par derrière, en arrière)

a-dre

1927
Référence : GERI.Ern pg adre (par derrière, en arrière)

adreñvoc'h

1931
Référence : VALL pg arrière

laka anezhañ adreñvañ ma c'helli

1931
Référence : VALL pg arrière

a-dreñv

1931
Référence : VALL pg arrière

Ha ni da vlejal, da ouelañ, da souzañ a-dreñv ; mann d'ober.

1944
Référence : EURW.1 p38

— « A ! a ! a ! malchañs !… malchañs !… » a hopas ar voereb. « Disoñjet em boa. Herri… Herri… a zo… beuzet !… malchañs !… » Hag e taolas adarre he fenn a-dreñv, hag e serras he daoulagad.

1944
Référence : ATST p.32-33

Hag e redent, hag e redent, ar baotred a-raok, hag ar merc’hed a-dreñv, evel-just.

1944
Référence : ATST p.81

Teurel a reas ur sell a-dreñv, war ar vag bounner staget, aze, ouzh ar ribl, ha Lom a gollas adarre fiziañs en e blanedenn.

1944
Référence : ATST p.96

Souzañ a ra a-dreñv, treiñ a-zehou ha kregiñ da ziskenn dre ar straedoù bihan war-zu Egaleo.

2015
Référence : EHPEA p124

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux