karer ar mad

carer en mat

M. Petra a dle ur gwir gristen da ober bemdez pan sav [ag] e wele ? D. 1. Dleout a ra [en] em lakaat d'an daoulin devotamant, ouzh harz e wele, hag eno rentañ grasoù da Zoue eus a gement mad en deves resevet digantañ.

M. Petra à dle vn guir Christen da ober bemdez pan seu é guele ? D. 1. Dleout a gra em laquat da-n daou glin deuotamant, ouz hars é guele, hac eno rentaff graçou da Doue ves à quement mat en deues receuet digantaff.

M. Na pe evit tra c'hoazh ? D. Palamour maz ro hon salver binniget kalz a vadaoù hag a c'hrasoù en vertuz a'n sin-mañ pa en grer gant un gwir feiz.

M. Na pe euit tra choaz? D. Palamour ma-z ro hon Saluer biniguet quals a madaou, hac a graçou, en vertuz an / sin man pa en grer gand vn guir Feiz.

M. Peseurt rekompañs a resevo an re a observo gourc'hemennoù Doue ha re 'n Iliz ? D. Ar vuhez eternel pehini zo un vuhez kuit a bep droug ha leun a bep mad ha peheni a zle padout da vizviken.

M. Pe seurt recompancc a receuo an re à obseruo Gourchemennou Doue ha re-n Ilis? D. An buhez eternel, peheny so vn buhez cuit à pep drouc, ha leun à pep mat, ha peheny a dle padout da bizuiquen.

M. Goude bezañ gwelet ganeomp ar mad pehini zo ret deomp da ober, petra a rest deomp-ni bremañ da c'houzout ? D. An droug pehini zo ret deomp tec'het dioutañ. M. Peseurt droug a zleomp-ni tec'het dioutañ ? D. Pec'hed. M. Petra eo pec'hed ? D. Kement a lavarer, kement a zezirer, pe kement a reer a-enep al lezenn pe volontez Doue.

M. Goude bezaff guelet gueneomp an mat peheny so ret deomp da ober, petra a rest deomp-ny breman da gouzout? D. An drouc peheny so ret deomp techet dioutaff. M. Pe seurt drouc à dleomp-ny techet dioutaff? D. Pechet. M. Petra eo pechet? D. Quement a lauarer, quement a desirer, pe quement à grer à enep an lesen, ha volontez Doue.

Pan it en ho kwele diouzh an noz, petra [vez] a rit-hu ? Rentañ grasoù da Zoue eus ar madoù jeneralamant am eus resevet digantañ ha spesialamant en deiz-se.

Pan it en hoz guele diouz an noz, petra vez à grit hu ? Rentaff graçou da Doue ves an madoù generalamant a-m eux receuet digantaff ha specialamant e-n dez se.

a raio vad din

a ray vat dinff

[M.] Goude bezañ gwelet geneomp ar mad a zo ret deomp da ober, petra a rest bremañ da c'houzout ? D. An droug pehini zo ret deomp tec'het dioutañ.

[M.] Goude beza guelet gueneomp ar mat à so ret deomp da ober, petra à rest breman da ouzout? D. An drouc, pehiny so ret deomp tec'het diouta.

M. E pe feson e karet-hu ho nesañ evel deoc'h hoc'h-unan ? / D. O tezirout dezañ ar memes mad, pehini a zesiran evidon ma-unan hervez Doue ha rezon, hag ouzh e brokuriñ evitañ evel a rafen evidon ma-unan.

M. E pe faeçon e caret-hu ho nessa evel deoc'h oc'h unan ? / D. O desirout deza ar mémes mat, pehiny à desirân evidoûn ma unan hervez Doue ha ræson, hag ous e procuri evitan evel à rahen evidoûn ma unan.

M. Pe rekompañs a resevo ar re a observo gourc'hemmennoù Doue, ha re an Iliz ? D. Ar vuhez eternel, pehini a zo ur vuhez kuit a bep droug ha leun a bep mad, ha pehini a dle padout da virviken.

M. Pe recompanç à recevo ar re à observo Gourc'hemmennou Doué, ha re an Ilis? D. Ar vuhez eternel, pehiny à so ur vuhez quit à bep drouc ha leun à bep mat, ha pe/hiny à dle padout da virviquen.

ar mad dre ekselañs

ar mad dre eçzelançz

ar mad

Neb a zo bras a-walc'h evit anaout an droug diouzh ar mad.

Nep a so bras avoalc'h evit anaout an drouc diouc'h armad.

ret eo ober ar mad, ha lezel an droug

red eo ober ar mad, la lesel an droug

skiantr a ro da anaout ar vertuz hag an nerzh eus ar stered, hag ar vad, pe an droug a c'hallont da ober d'an traoù terzhienn

skyand a ro da aznaout ar vertuz hac an nerz eus ar stered, hag ar vad, pe an drouc a allont da ober da'n traou téryen

ar mad dreist pep mad

an aotrou Doue a zo mat dreist pep tra

an autrou Doüe a so mad dreist pep mad

mad

vad

ober vad da ur re

ober vad da ur re

graet vad da ur re

vad a ra kement-se din

vad a ra qemenze diñ

an dra-se a ra vad din

an dra-ze a ra vad diñ

ober vad

ober-vad

ma oberour madoù

me oberour-mad eü

graet mad

graet-mad

ar re vras ha galloudus a c'hall okazioniñ kalz a vad, ha kalz a zroug

ar re vras ha galloudus a all accausioni cals a vad, ha cals a zroucq

graet vad

graet-vad

ar re vras a c'hell bezañ okazion, da galz a vad ha da galz a zroug

ar re vras a ell beza accausion, da gals a vad ha da gals a zroucq

ar re vras a c'hell bezañ kiriok, da galz a vad ha da galz a zroug

ar re vras a ell beza qiryocq, da gals a vad ha da gals a zroucq

ar re vras a c'hell bezañ kaoz, da galz a vad ha da galz a zroug

ar re vras a ell beza caus, da gals a vad ha da gals a zroucq

kalz, pe nebeut a vad atav

cals, pe nebeud a vad atau

ober vad da ur re bennak

ober vad da ur re-bennac

gwezenn an droug hag ar mad

güezen an drouc hac ar mad

A-wechoù ervat, a-wechoù hep ket a vad.

A-vizyou èr-vad, a-vizyou hep qet a vad.

Me a oar e vad hag e zroug.

Me a oar e vad hac e zroucq.

anaout droug diouzh vad

aznaout droucq diouc'h vad

an dra-se a ra vad din

ann drâ-zé a râ vâd d'in

N'eus na droug, na mad da lavarout anezhañ.

N'eûz na drouk, na mâd da lavaroud anézhañ.

ret eo ober ar mad, ha lezel an droug

réd eo ôber ar mâd, ha lézel ann drouk

mad

mâd

Ra zistolo Doue warnoc'h ar mad hoc'h eus graet, ha ra roy an Aotrou, Doue Israel, ur gopr ar vrasañ deoc'h, pa oc'h deuet d'e gaout, ha d'en em deurel dindan e zivaskell.

Ra zistôlô Doué war-n-hoc'h ar mâd hoc'h eûz gréad, ha ra rôi ann Aotrou, Doué Israel, eur gôbr ar vrâsa d'é-hoc'h, pa oc'h deûd d'hé gaoud, ha d'en em deûrel dindân hé ziou askel.

ne oar ket c'hoazh dibabañ an droug diouc'h ar mad

né oar két c'hoaz dibaba ann drouk diouc'h ar mâd

mad

vâd

Ret eo ober ar mad evit an droug.

Réd eo ôber ar mâd évid ann drouk.

Nebeut a dra eo c'hoazh evit kement a vad / A skuilh eus he c'halon [sic, eus kalon] ur c'hrweg war he ziad.

Nebeud a dra eo c'hoaz evit kement a vad / A skuill euz he c'haloun eur c'hrek war he ziad.

Hogen dre n'emañ koant ha mad oc'h en em glask, / Em beus aon na ve din re luziet va fennask.

Hogen dre n'ema koant ha mad oc'h en em glask, / Em beuz aoun na ve d'in re lusiet va fennask.

Evel-se pep unan a labour en e stad, / Ha dioc'h nerzh he galon d'ar re all a ra vad.

Evel-se pep-unan a labour enn he stad, / Ha dioc'h nerz he galoun d'ar re all a ra vad.

Daoust ha n'en deus ket ar mojenner sentet ouzhoc'h, pa oac'h o lavaret petra a ranke Breizhiz da gasaat ha petra da garout ! Daoust ha na zesk da bep Breizhad eo ret trec'hiñ a-raok an droug, heuliañ ar mad, bezañ, pa'z eo dleet, digabestr ha dishual; chom e peoc'h en e di balan

Daoust ha n'en deuz ket ar mojenner sentet ouz-hoc'h, pa oac'h o lavaret petra a ranke Breiziz da gasaat ha petra da garout ! Daoust ha na zesk da bep Breizad eo red trec'hi a-raog ann droug, heulia ar mad, beza, paz'eo dleet, digabestr ha dishual; choum e peoc'h enn e di balan

Koulz ar re all ha ni ; m'hor beus skiant ha furnezh, / Ez eo, war gement-mañ, da bep hini diskouez : Ne dalv lavaret mad, mard a hon oberoù / Dre gement straed lous zo[,] a-enep d'hor c'homzoù.

Koulz ar re all ha ni ; m'hor beuz skiant ha furnez, / Ez eo, war gement-man, da bep-hini diskouez. Ne dalv lavaret mad, mar d-a hon oberou / Dre gement stread louz zo a-enep d'hor c'homzou.

Evel-se eo ez a da goll / Ar garantez dre ar bed-holl, / Ha, gant karantez ar galon, / E kouezh pep vad en ur mor don / Ne zislonko, gant an amzer, / Nemet pense dioc'h ar reier, / Nemet kleñved divronn estren, / Nemet alies danvez gwall den, / Danvez grweg fall, danvez muntrer / Digant magerez deut d'ar gêr.

Evel-se eo ez a da goll / Ar garantez dre ar bed holl, / Ha, gant karantez ar galoun, / E kouez pep vad enn eur mor doun / Ne zislounko, gant ann amzer, / Nemet pense dioc'h ar reier, / Nemet klenved divron estren, / Nemet aliez danvez gwall den, / Danvez grek fall, danvez muntrer / Digant magerez deut d'ar ger.

« Ouzhpenn, penaos ur razh, zo ker paour ha ma 'z on, / A ve evit ober deoc'h-hu ur vad bennak ? »

» Ouc'h-penn, penaoz eur raz, zo ker paour ha ma 'z ounn, / » A ve evit ober d'hoc'h-hu eur vad bennag ?

Tud Kerbridoù a oa tud a relijion, douget da ober vad d’o nesañ, zoken d’ar re a rae droug d’ar re all.

Tud Kerbridou a ioa tud a relijion, douget da ober vad d’ho nesa, zoken d’ar re a rea droug d’ar re-all.

Vad a reas da galon ar manac’h gwelet un ti, rak eno e kave dezhañ e kavje tud vat d’hen difenn a-enep al laeron.

Vad a reaz da galoun ar manac’h guelet eun ti, rag eno e kave d’ezhan e kafche tud vad d’hen difen a enep al laeroun.

Doue a oar gwell egedomp ar pezh a zo ar gwellañ evit hor brasañ mad ; ret eo en anzav, n’eus forzh peger kriz e c’hellfe bezañ d’hor c’halon, n’eus forzh pegement e ve a-enep hor c’hoant hag hor faltazi.

Doue a oar guell egedomp ar pez a zo ar guella evit hor brasa mad ; red eo he anzao, n’euz forz peger kriz e c’helfe beza d’hor c’haloun, n’euz forz pegement e ve a enep hor c’hoant hag hor faltazi.

Bremañ, eme Jañ-Mari din-me, debrit, c’hwi hag ho kamarad, ar pezh a raio vad deoc’h.

Breman, eme Jan-Mari din-me, debrit, c’houi hag ho kamarad, ar pez a raio vad d’ehoc’h.

Lavaret deoc’h petra a rae a vat e Plouared, n'eo ket aes din, rak ne rae vad ebet.

Lavaret d’ehoc’h petra rea a vad e Plouaret, ne ket eaz dign, rak ne rea vad ebed.

Doue a falveze dezhañ digoll, ar c’hentañ ar gwellañ, er bed all, el lec’h m'emañ ar gwir eürusted, ar venec’h eus ar boan o doa hag eus ar binijenn a raent war an douar, ha paeañ anezho abred eus ar vad a raent d’o nesañ.

Doue a falveze d’ezhan digoll, ar c’henta ar guella, er bed-all, el leac’h m'a eman ar guir eurusted, ar venec’h euz ar boan o doa hag euz ar binijen a reant var an douar, ha paea anezho abred euz ar vad a reant d’ho nesa.

An Aotrou de la Fruglaye, eus a vaner [Kerarrouz], e Plouyann, el lec’h m’emañ bremañ o chom he vab-bihan, an Aotrou de Champagny, a ra kement a vad dre ar vro, a gasas ur mevel kalonek en doa en e di da lavaret dezhañ bezañ war evezh, rak deuet oa da Vontroulez urzh da gregiñ ennañ.

An Aoutrou de la Fruglaye, euz ar [sic] vaner Keranroux, e Plouiann, el leac’h m’eman breman o choum he vap-bian, an Aoutrou de Champagny, a ra kement a vad dre ar vro, a gasaz eur mevel kalounek en doa enn he di da lavaret d’ezhan beza var evez, rak deuet oa da Vontroulez urz da gregi ennhan.

Ne laboure ket evit gounit arc’hant, mes evit ober vad d’e nesañ, er gwel a Zoue.

Ne laboure ket evit gounit arc’hant, mes evit ober vad d’e nesañ, er gwel a Zoue.

Ar gwel eus ar vedalenn a dorras va drouk. Ur vedalenn a ro atav ur vad d’an neb he dougen.

Ar guel euz ar vedalenn a dorraz va drouk. Eur vedalenn a ro atao eur vad d’an nep he dougen.

Ha mard eus unan bennak e bourk Trelaouenan hag en defe un tamm bara da reiñ deomp da zibriñ, e rafe ur vad vras deomp-holl.

Ha mar deuz unan-bennag e bourk Trelaouenan hag en defe eun tamm bara da rei d’eomp da zibri, e rafe eur vad vraz d’eomp oll.

Nag a vad a rae din ar banne dour-se !

Nag a vad a rea dign ar banne dour-ze !

Na vije ket ret, ma karjet, mont betek ar C’hozhvarc’hed. Petore vad e[o] kapapl an daou all da ober? Lâret din mar gouve[z]et !

Na vije ket red, ma karjet, mont beteg ar C’hoz Varc’hed. Petore vad e kapab an daou all da ober? Laret d’in mar goufeet !

Plouneve[z]iz o devo joñj da votiñ ‘vit an daou-se, rak ober a reont kalz a vad er barrouz, hag ober a rafent muioc’h c’hoazh.

Plouneweiz o defo jonj da voti ‘vid an daou-ze, rak ober a reont kalz a vad er barrous, hag ober a rafent muioc’h c’hoaz.

n'eus ket ur vad krouet

n'œs ket œr vad krꭒet

P’hel lavarfen e berr gomzoù, ne anavez Kreisteiziz eus ar garantez nemet ar perzhioù a zo izel, douarel, loenel, hag ez int dizanaoudek eus ar perzhioù a zo, en enep, uhel, neñvel, doueel, hag a zo ur gwir vad diouto o-unan d’ar baotred ha d’ar merc’hed a ouenn Vanos.

P’hel lavarfen e berr-gomzou, ne anavez Kreisteiziz eus ar garantez nemed ar perziou a zo izel, douarel, loenel, hag ez int dizanaoudek eus ar perziou a zo, en eneb, uhel, nenvel, doueel, hag a zo eur gwir vad diouto o-unan d’ar baotred ha d’ar merc’hed a ouenn Vanos.

A se out dellezek hag evit mad an holl eo e reni ha dindan da renadur, kerkoulz ha dindan renadur da ziskennidi, e kresko bagad an alc’houeder Alouda hag e teuio d’ur bobl vras ha galloudek.

A ze out dellezek hag evit mad an holl eo e reni ha dindan da renadur, kerkouls ha dindan renadur da ziskennidi, e kresko bagad an alc’houeder Alouda hag e teuio d’eur bobl vras ha galloudek.

Ma harzas ouzh armead an doueez da gerzhout war-raok, ha ma reas an erevent o mad anezhi evit adreizhañ o strolladoù.

Ma harzas ouz armead an doueez da gerzout war-raok, ha ma reas an êrevent o mad anezi evid adreiza o strolladou.

Hogen, gra da vad eus kement tro-vicher, eus kement benveg, eus kement klav-brezel talvoudus a gavi e boaz ganto.

Hogen, gra da vad eus kement tro-vicher, eus kement benveg, eus kement klao-brezel talvoudus a gavi e boaz ganto.

Ha m’en deus Bilzig evet ur werennad gwin Bourdel (ha digej mat a ran va girioù), m’en deus Bilzig evet ur bannac’h gwin, ar gwin-se en deus graet vad d’e galon, da galon ur paourkaezh kristen, muioc’h a vad eget an hini ho peus skuilhet ha lakaet da redek ha da goll er mor.

Ha m’an neus Bilzig evet eur werennad gwin Bourdel (ha digech mat a ran va giriou), m’an neus Bilzig evet eur bannac’h gwin, ar gwin-ze an neus grêt vad d’e galon, da galon eur paour kêz kristen, muioc’h a vad eget an hini ho peus skuilhet ha lakaet da redek ha da goll er mor.

Abaoe ma eo bet, ar paourkaezh sant Kirek, disprizet gant e vugale, abaoe m’o deus ar re-mañ tennet o zad diouzh o iliz, evit lakaat war e dron sant Jakez, abaoe ez eo en em zistroet a-grenn diouzhomp, ha, kaer ho po pegañ war ho koañvennoù, ho kwenaennoù pe ho tarouedennoù koad brein bruzunet e skeudenn, vad ebet ne raio deoc’h an traet-se.

Abaoe ma eo bet, ar paour kêz sant Kirek, disprizet gant e vugale, abaoe m’o deus ar re-man tennet o zad diouz o iliz, evit lakaat war e dron sant Jakez, abaoe ez eo en em zistroet a-grenn diouzomp, ha, kaer ho po pega war ho koanvennou, ho kwenaennou pe ho tarvoedennou koad brein bruzunet e skeudenn, vad ebet ne raïo d’ec’h an tred-ze.

— C’hwi, aotrou barner ?… c’hwi, dindan un hevelep amzer ?… Deuit buan da ober un dommadenn, deuit. Na c’hwi a gemerfe ur bannac’hig ? a c’houlennas digantañ Janed an ostizez… Ur bannac’hig a raio vad deoc’h, aotrou… Yen, gwall yen eo an amzer.

— C’houi, ôtrou barner ?… c’houi, dindan eun hevelep amzer ?… Deut buan da ober eun dommadenn, deut. Na c’houi a gemerfe eur bannac’hig ? a c’houlennas digantan Janed an ostizez… Eur bannac’hig a raio vad d’ec’h, ôtrou… Yen, gwall yen eo an amzer.

tennañ vad

tenna vad

ar Mad dreist pep mat

ar Mad dreist pep mad

ar Mad dreist

ar Mad-dreist

ober vad

ober mil vad

mad

ur vad

eur vad

tennañ mad

tenna mad

mad

vad

— « Mat ["Mad"] a zo graet dezhi. »

C'hoazh e renkan kontañ, a-benn bezañ gwirion, ar pezh a zigouezhas a vad evit Breizh diwar skol vrezhonek Sant-Charlez.

C'hoaz e renkan konta, a benn beza gwirion, ar pez a zigouezas a vad evit Breiz diwar Skol vrezonek Sant-Charlez.

Ar reolenn-mañ a reas muioc'h a vad eget a zroug d'ar brezhoneg.

Ar reolenn-mañ a reas muioc'h a vad eget a zroug d'ar brezoneg.

[H]ag an hini kreñv er c'hafe, hini kreñv adarre, « da riñsañ ar werenn », ha goude holl, pa oa 'n em dennet ar merc'hed da bourmen d'al liorzh, pe aet d'ar gousperoù, boutailhadoù sistr stouvet war an daol, ur jeu c'hartoù pe zaou, ha lonkañ betek koan, hep sevel nemet evit mont da adreiñ d'an douar ar pezh a vad a oa bet digantañ.

hag an hini-kreñv er c'hafe, hini-kreñv adarre, « da riñsañ ar werenn », ha goude-holl, pa oa 'n em dennet ar merc'hed da bourmen d'al liorz, pe aet d'ar gousperou, boutailhadou sistr stouvet war an daol, eur jeu c'hartou pe zaou, ha lonka betek koan, hep sevel nemet evit mont da adrei d'an douar ar pez a vad a oa bet digantañ.

N'anavan-me 'met Reizh Doue, / Hor Salver ker, ha nikun all[,] Da zilenn gwirion Mad diouz Fall.

N' anavan-me 'met Reiz Doue, / Hor Salver ker, ha nikun-all. / Da zilenn gwirion Mad diouz Fall.

Ned on person 'met a anv / Hag amañ, hep mar, me ' vano / Divarrek d'ober vad da zen : / Beli sakr ma belegiezh / A zisprizer gant drougiezh.

Ne don person 'met a ano / Hag amañ, hep mar, me ' vano / Divarrek d'ober vad da zen : / Beli sakr ma belegiez / A zisprizer gant drougiez.

O touiñ 'kreden, netra ken, / E oa d'am farrez 'vit he mad, / Mad ar gristenien 'm eus da ren ; / Nep abeg all n'em boa d'am grad.

O toui 'kreden, netra ken, / E oa d'am farrez 'vit he mad, / Mad ar gristenien 'm eus da ren ; / Nep abeg-all n’em boa d'am grad.

En anv an Nasion a Vro-C'hall, / Unvan, dirannus ha divrall, / A-berzh ar roue Loeiz, c'hwezekvet eus an anv, / Ra glevo ar Frañsizien, gant ur skouarn danav, / An urzhiadur aozet gant hon Dilennidi / Evit brasañ mad o c'henvroidi.

En ano an Nasion a Vro-C'hall, / Unvan, dirannus ha divrall, / A-berz ar roue Loeiz, c'houezekvet eus an ano, / Ra glevo ar Frañsizien, gant eur skouarn dano, / An urziadur aozet gant hon Dilennidi / Evit brasa mad o c'henvroidi.

Touer reuzeudik, kenavo Er Bed Dianav 'lec'h ma vo Lakaet ar c'hemm 'tre Mad ha Fall, Etre lagadeg ha den dall, 'Tre ' re a suj, poellek ha fur, Ha ' re a zisent diouz[h] ar stur.

Ar pezh avat hag a laka kement morian 'zo da sebeziñ eo penaos e oar ar re wenn tennañ o mad eus a bep tra, penaos e renont o flantadegoù, e c'hounezont gwez frouezh, hag all.

gant ma asantot ober din resis ha dik ar vad a c'houlennan, e steuzio raktal va zrubuilhoù evel pa vijent bet marvailhoù nemetken.

"Emañ ar gwir ganeoc'h, ur vad a c'hellan goulenn diganeoc'h koulskoude?" "Pe vad?"

Piv a c'hall embann war ar groaz emañ o stourm dizehan evit difenn an endro, ar peoc'h, an ingalded sokial hag hini ar reizhoù, mad al loened ha frankiz ar sevenadur?

Met klask kompren ivez, goude an holl studioù-se, n'on ket evit bevañ diwar ma micher. Mareoù 'zo ma lavaran ouzhin-me "pe da vad ar studioù hir-se? Gwelloc'h e vije bet dit kavout ul labour bennak tre goude ar skol-veur. Muioc'h e'z aes[aez] e vijes bremañ."