Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
57
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. V.k.e. 1. [1732, 1931, 1985] Leuniañ udb gant aer pe ur gaz bnk. ; c'hwezhañ aer pe ur gaz bnk. en udb. C'hwezañ ur vell, [1732] ur c'hwezigell. C'hwezañ rodoù ur c'harr. An avel a c'hwez gouelioù ar vag. C'hwezañ e skevent. [1931] C'hwezañ e vrusk. C'hwezañ rodoù. [1985] O brenkoù o c'hwezañ hag o tic'hwezañ. 2. Dre skeud. (db. ar pezh a zezreveller, a gonter) Lavaret gwashoc'h, brasoc'h, bravoc'h. C'hwezañ ar wirionez. Kontañ hep c'hwezañ an traoù. [1850] hep c'hwezañ an traoù. HS. kreskiñ. II. V.g. 1. [1659, 1931] Koeñviñ. Ar goell a laka an toaz bara da c'hwezañ. Al laezh a zeu da c'hwezañ war an tan. C'hwezañ a ra ar vell pa lakaer aer e-barzh. Deuet eo o c'hof da c'hwezañ. [1877] [...] rak ar gwin a lakae ar gwad da sevel d’e benn, hag e galon da c’hwezañ gant an ourgouilh, evel ma c’hwez ar podad laezh lakaet da virviñ war an tan. & (db. ar mor, an tonnoù) Ar c'houmm a c'hwezas dindan ma daoulagad. [1732, 1850] C'hwezañ a ra ar mor. & (db. rannoù ar c'horf) Delc'her a ra ma dorn da c'hwezañ. 2. Dre skeud. (db. an trouzioù, ar c'homzoù, h.a.) [1985] Dont kreñvoc'h bep a nebeut. [1985] Klevet a ran an tonioù o sevel hag o c'hwezañ. & C'hwezañ gant ar fulor. III. V. em. (db. an dud) EN EM C'HWEZAÑ : kemer lorc'h. Arabat deoc'h en em c'hwezañ re. Ar berzh a laka ar spered d'en em c'hwezañ.

Exemples historiques : 
23
Masquer la liste des exemples

c'hwezañ gant ar c'holer

1659
Référence : LDJM.1 pg boufir de colere

c'hwezañ

1659
Référence : LDJM.1 pg enfler

c'hwezañ

1659
Référence : LDJM.1 pg c'huesa

c'hwezet

1732
Référence : GReg pg amplifier, grossir (Grossir, faire voir plus gros, pp.)

c'hwezañ

1732
Référence : GReg pg enfler (s'énorgueillir), grossir (Grossir, faire voir plus gros.)

c'hwezañ a ra ar mor

1732
Référence : GReg pg (la mer s') enfle

c'hwezañ ur c'hwezigell, ur soroc'hell

1732
Référence : GReg pg enfler (une vessie)

c'hwezañ e gein

1732
Référence : GReg pg (faire le gros) dos (se voûter à dessein)

c'hwezañ a ra an avel

1732
Référence : GReg pg (le vent) donne (il vente)

c'huëza un dra

1732
Référence : GReg pg exagération (hyperbole)

c'hwezañ an traoù

1732
Référence : GReg pg amplifier

c'hwezhañ

1850
Référence : GON.II.HV pg c'houézadur

hep c'hwezañ an traoù

1850
Référence : GON.II pg c'houéza (sans exagération, sans hyperbole).

C'hwezañ a ra ar mor.

1850
Référence : GON.II pg c'houéza (la mer s'enfle, grossit).

c'hwezhañ

1850
Référence : GON.II pg c'houéza (souffler, faire du vent en poussant l'air par la bouche. il se dit de même de tout ce qui pousse l'air. enfler. remplir de vent. bouffir. s'enfler. grossir. au figuré, exagérer, amplifier), pg muia

c'houezhet

1850
Référence : GON.II pg c'houéza (souffler, faire du vent en poussant l'air par la bouche. il se dit de même de tout ce qui pousse l'air. enfler. remplir de vent. bouffir. s'enfler. grossir. au figuré, exagérer, amplifier. Part.)

Evel pa viche an diaoul kozh e-unan o c’hwezañ avel an ifern en o c’halon e teuas en o fenn, evit ober muioc’h a boan d’an dud vat, mont da lavaret an oferenn.

1877
Référence : EKG.I. p.31

Diouzh ar mintin, en dervezh-se zoken, edo oc’h evañ en e di, gant e ganfarded, gwin laeret diwar-goust e nesañ, oc’h en em veuliñ, oc’h en em bompadiñ n’en doa ket Loull ar Bouc’h e bar war ar beg-douar-mañ, rak ar gwin a lakae ar gwad da sevel d’e benn, hag e galon da c’hwezañ gant an ourgouilh, evel ma c’hwez ar podad laezh lakaet da virviñ war an tan.

1877
Référence : EKG.I. p.129

rodoù war vandennoù c'hwezet

1931
Référence : VALL pg bandage

c'hweza e vrusk

1931
Référence : VALL pg bomber (la poitrine)

c'hwezañ

1931
Référence : VALL pg amplifier (en paroles, exagérer), bouffer, boursoufler

Ne 'm eus ket amzer, o vezañ ma rankan kendelc'her en deiz war lerc'h gant va labour da chom eurvezhioù-pad da arvestiñ ouzh an dañsoù ; ha diouzh va gwele, dindan an deltenn, e klevan, pa zivoredan, an tonioù o sevel hag o c'hwezañ, hag an treidi o skeiñ war al leurenn.

1985
Référence : DGBD p74

Bevañ a reont e doare douarennoù el lec'hid, ha pa seller ouzh al lec'h ma klever dour o saflikañ, ne weler nemet an daoulagad o treiñ hag o tistreiñ, hag o brenkoù o c'hwezañ hag o tic'hwezañ.

1985
Référence : DGBD p59

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux