Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
122
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. V.k.e. A. 1. Divizout ez eo an den-mañ-den, e-touez meur a zen, an dra-mañ-tra, e-touez meur a dra, an hini a zegouezh ar gwellañ, hag alese e gemer, e zegemer, ober gantañ, h.a. Dibab ur pried. Dibab ar re gaerañ. Dibab ur vouc'hal a-douez kalz a vinvioù. Dibabit din ho kwellañ sistr. Dibab ar pezh a blijo dit. & Trl. Dibab e hent : teuler evezh pelec'h lakaat e dreid. & (en tu gouzañv) An dra-se zo bet dibabet din : degouezhout a ra din kenañ. HS. choaz, diaz, dilenn. 2. Lemel diouzh udb., ur stroll traoù, ar pezh na zegouezh ket, delc'her ar pep gwellañ eus udb. Dibab kanab, avaloù-douar, mein. HS. c'hwennat, didoueziañ. 3. (db. ar pesked) Difastañ, divouzellañ. Dibab sardined. HS. dilenn, divouzellañ. B. Dibab ub. : e skoazellañ da dalañ ouzh an diaesterioù. N'eus den da zibab ac'hanon. II. v. rag. EN EM ZIBAB : en em dennañ e-unan, aes a-walc'h, eus an diaesterioù, ar plegennoù luziet. C'hwi zo dimezet, en em zibabit bremañ. En em zibabet oc'h diouzh ar gwellañ e-kreiz ar gwashañ reuz. Me a ranke en em zibab ma-unan. [1925] Diskennet an daou archer war ar garreg. Pell int bet oc’h en em [z]ibabañ e-touez ar c’herreg hag ar bezhin. HS. difretañ, diluziañ.

Exemples historiques : 
47
Masquer la liste des exemples

dibab

1499
Référence : LVBCA p56 (eslire, prandre par election)

dibab

1659
Référence : LDJM.1 pg discerner, eplucher, trier

tud choazet, tud dibabet, a edont holl

1732
Référence : GReg pg (c'étoient tous des gens d') élite

dibabet louzoù

1732
Référence : GReg pg herbe (Trier les herbes, pp.)

dibab

1732
Référence : GReg pg choisir (trier), demeler (mettre en ordre, débrouiller), éplucher (trier des herbes pour le potage)

dibabet

1732
Référence : GReg pg choisir (trier), demeler (mettre en ordre, débrouiller), éplucher (trier des herbes pour le potage)

neb a dibab

1732
Référence : GReg pg choisir (celui qui choisit)

tud dibabet

1732
Référence : GReg pg choisir (des gens choisis)

dibab louzoù

1732
Référence : GReg pg herbe (Trier les herbes.)

dibab louzoù

1732
Référence : GReg pg éplucher (trier des herbes pour le potage)

Dibabet hoc'h eus-hu al louzoù ?

1850
Référence : GON.II dibaba (Avez-vous trié les herbes ?)

dibabañ

1850
Référence : GON.II pg dibaba (Choisir, préférer une chose à une autre. Elire, prendre par préférence. Trier, tirer d'un plus grand nombre. Au figuré, discerner, distinguer), diforc'hein, dilenna, diuza

dibabet

1850
Référence : GON.II.HV pg dibabet (adj. et part. Spécial. Particulier).

dibab

1850
Référence : GON.II pg dibaba (Choisir, préférer une chose à une autre. Elire, prendre par préférence. Trier, tirer d'un plus grand nombre. Au figuré, discerner, distinguer).

dibabet

1850
Référence : GON.II pg dibaba (Choisir, préférer une chose à une autre. Elire, prendre par préférence. Trier, tirer d'un plus grand nombre. Au figuré, discerner, distinguer. Part.)

Dibabit an hini a garot.

1850
Référence : GON.II pg dibaba (Choisissez celui que vous voudrez).

Ne oar ket c'hoazh dibabañ an droug diouc'h ar mad.

1850
Référence : GON.II pg dibaba (Il ne sait pas encore discerner le mal du bien).

Kanerez fall ha kozh trabell, a lavarjont a vouez uhel; reiñ 'rez deomp ur vicher gempenn; ret ve kaout kant ha kant den, 'vit dibabañ kanab ar vro.

1867
Référence : MGK p15

Ar c'hentañ, du e lêr, zo evel ur morian ; / An eil zo berr he fri ; hennezh, genoù ledan. / Evit lavaret berr, koant on ha yaouank c'hoazh ; / Amzer, amzer am beus da zibabañ ur gwaz.

1867
Référence : MGK p55-56

Mat neuze, kabiten, eme an eilmestr, me a ya da zibabañ daou-c’hant den ha ne greno ket o dorn evit tennañ war goueriaded Sant-Tegoneg.

1877
Référence : EKG.I. p.161

Hemañ a zibab e-barzh ar Poellgor daou ezel da bleustriñ gant goulen pep geder.

1909
Référence : REZI p. 12

Evit derc'hel kuzul, ken lies ha ma vezo ezhomm, war bep tra ma da skoazelliñ ar vro hag ar sepred barzhek ; evit an emglev, war bezh a sell ouzh lidoù ar Gorsedd digor ; evit barn ar c'hederien, hag ur Barzh bennak mar'z eus ezhomm ; evit dibab ha goulenniñ ar Varzhed nevez.

1909
Référence : REZI p. 10

An oberourien a dle kas o labour d'an Drouiz-Veur a zibabo an Ezili gouest da varn al labourioù.

1909
Référence : REZI p.20

Dilennit bepred da renerien ar re wellañ e pep tra en ho touez, ha sentit ouzh ar re ho po dibabet.

1923
Référence : SKET p.51

Ha, war dachenn ledan ar vuhez, piv na gar, ur wech c’hoazh, dibabañ e-touez ar vleunioù dic’hwezh ar [b]leuñvennigou a c’hwezh [v]at, pere o deus sklêrijennet e hent ha sederaet e galon ?…

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 38, p.845 (Miz C'hwevrer 1924)

Gra da lorc’h eus en em zibab da-unan-penn. Ra vo da armoù, da vinvioù, da zilhad-labour da zaouarn. Sav da di. Aoz da voued. N’az pez mevel nemedout. Na zigemer skoazell den. Na zeuet ez kerz road digant den !

1924
Référence : SKET.II p.32

Diskennet an daou archer war ar garreg. Pell int bet oc’h en em [z]ibabañ e-touez ar c’herreg hag ar bezhin.

1925
Référence : BILZ2 p.131

en em zibab

1931
Référence : VALL pg (se tirer d')affaire(s ; se débrouiller)

Diaes-tre eo emichañs ober un diviz ha dibab war ur poent ken rouestlet.

1943
Référence : TNKN p36

Gourc’hemennet e oa din dibab er rejimant kement gourener a oa, kement saver perchenn, kement kaner diwar ar maez (e brezhoneg), ha stummañ anezho evit diskouez o ampartiz da zeiz ar gouel, war an dachenn-bleustradegoù.

1944
Référence : EURW.1 p.203

Neuze e veze dibabet da varc'hegerien ar baotred yaouank ar gwellañ korfet ; nemet hag unan e vije paeet da vont da soudard e plas an danvez-soudard, hemañ en doa seizh vloaz servij da ober.

1944
Référence : EURW.1 p10

Mes war ar memes soñj gant ma c'herent e oa teir familh all eus ar barroz, kas o faotred d'ar golaj, hag an teir familh-mañ o doa dibabet kloerdi bihan Gwengamp, Itron-Varia-ar-Gabusined.

1944
Référence : EURW.1 p29

Goude bezañ dibabet hag aozet ar gweleoù e tiskenned d'ar refektouer, da zibab un daol.

1944
Référence : EURW.1 p31

Ar gevrenn B a oa enni ar re o doa dibabet ar skiantoù.

1944
Référence : EURW.1 p49

Ha pe sujed em bije dibabet nemet unan a anavezen mat ? "Jakez Riou, e vuhez, an den, ar skrivagner".

1944
Référence : ARVR Niv. 165

Kent dispartiañ, ar Gendalc'herien o doa da zibab ur Pennrener e-lec'h an aotrou Kerviler, a zileze abalamour d'e yec'hed.

1944
Référence : EURW.1 p.207

- N'eo ket hon afer. Afer tud ar Bed eo en em zibab er seurt luziadelloù, hervez komz Doue : It, ha ganit bugale !

1949
Référence : SIZH p.56

Dibabet en devoa ar Vaouez da benn-komz e gentel.

1949
Référence : SIZH p.40

Bennozh deoc'h, eta, kristen trugarezus. E nep stumm ne garfen e riskl ho lakaat Da goll mad pe vuhez dre berzh tud erezus. Ma laoskit, m'ho ped, da zibab ma stad.

1960
Référence : PETO p24

Din[,] ho sakramant n’eo ket mat : / Dibabet 'c'h eus an hent hep drein, / Warnañ kompez ha plaen ar vein, / 'lec'h ar garront ma kresk ar spern / A doullas don d'ar C'hrist E gern.

1960
Référence : PETO p52-53

Deoc'h-c'hwi da zibab diouzh ho krad / Ha, d'an estren, o varc'hekaat, / Zo deut gant c'hoant d'ho saveteiñ, / Ra deurvezoc'h ur respont reiñ.

1960
Référence : PETO p57

Evidon-me, ar pezh am eus gwelet atav va labourerien nevez o souezhiñ gantañ eo e c'hellen, en ur ziskouez ul linenn gant va biz (gant harp ar c'hompas, anat eo) en em gavout el lec'h am boa dibabet war ur wazh-dour all bennak.

1985
Référence : DGBD p64

O vezañ ma ne oa ket anv da lazhañ ar c'hañfard-se, hon eus dibabet an eil diskoulm gwellañ.

2012
Référence : DJHMH p13

Abalamour d'an traoù-se, hag a zo bet dielfennet mat-kenañ gant ar skiantoù sokial, ez eo ret dimp gwelet hon obererezh en ur mod hollek, an abegoù hag an heuliadennoù a zo dezhi, evit dibab diouzh hor gwellañ ha kas da benn oberezhioù omp prest da sammañ tra ken.

2015
Référence : DISENT p62

Gallout a ra Yann Stourmer dibab riskloù bras evitañ avat, pa vefe war tachenn e labour, e zarempredoù gant tud all, e yec’hed pe e surentez zoken.

2015
Référence : DISENT p65

En em zibab a ra Adrianí evit na vije diouer a netra er gêr hag ivez, ouzhpenn, da beurdogañ ar bern evit prenadennoù Katerina.

2015
Référence : EHPEA p25

N'eus nemet ur goulenn a dalvez : peseurt doare obererezh a vo dibabet evit bezañ efedus e-skeud ar strategiezh bet choazet ganimp?

2015
Référence : DISENT p53

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux