I.
G.
A.
1. Bagad tud, soudarded dh., zo karget da eveshaat, da zifenn ub., udb., soudarded all.
Sevel, cheñch ar gward : eskemmañ soudarded er gward.
&
Gward a-dreñv : zo a-dreñv ur gevrennad soudarded.
&
Gward a-raok : zo dirak ur gevrennad soudarded.
2. Gward-red : na chom ket en e lec'h.
&
Ti-gward : a dalvez da c'houdor d'ur gward.
HS. ged.
B. Pezh a dalvez da wareziñ.
Gward-tan : kael a lakaer dirak an oaled.
&
(en e furm lies)
Gwardoù ur pont : aspledoù.
[1732] Gwardoù ur c'hleze : kroaz, krogenn ur c'hleze.
II.
H.g.
A.
1. Obererezh difenn, eveshaat.
Ar soudarded a chom eno d'ober gward. Ober gward war ar brizonidi. Emañ ar martolod e gward.
[1877] Goude-se e lakeas pevar soudard, daou war loen ha daou war droad, da ober gward war an ti-kêr, el lec’h m’edo o krenañ gant e berson "intru".
&
Tr. adv.
Bezañ ouzh gward : oc'h ober gward.
Sonn e-giz soudarded ouzh gward.
&
Dispred.
Bezañ war e ward : war ziwall.
HS. ged.
2. Ki-gward : a dalvez da zifenn un ti.
B. Evezh, preder ur c'hulator war-dro ub.
Bezañ e gward, dindan gward ub. Lezel ub. dindan gward ub. all.
EVEZH.
Pa vez "gwardoù", furm lies "gward" ne gemm ket lizherenn-dal ar ger na hini ar stn. war e lerc'h.
gwardoù evit diwall arc'hant, pinvidigezh, munisionoù un arme.
goardou evit divoall arc'hand, bividiguez, mounicionou un armè.
1732
Daveenn :
GReg
pg convoy (de munitions pour une armée)
ar goard
1732
Daveenn :
GReg
pg corps (de garde, ceux qui font la garde)
ar goardoù
ar goardou
1732
Daveenn :
GReg
pg corps (de garde, ceux qui font la garde)
bezit en gward Doue
bézit eñ goard Douë
1732
Daveenn :
GReg
pg Dieu (vous garde, adieu)
ar gwardoù
ar goardou
1732
Daveenn :
GReg
pg (la garde de l') épée
gwardoù
goardou
1732
Daveenn :
GReg
pg escorte, garde (Garde, la garde, ceux qui font la garde, p.), garde (Garde, corps de garde, sentinelle, p.)
gwardoù
goardëu
1732
Daveenn :
GReg
pg escorte, garde-fou (petit parapet pour empêcher de tomber, Van., p.)
gardoù
gardëu
1732
Daveenn :
GReg
pg escorte
gwardoù mad
goardou mad
1732
Daveenn :
GReg
pg (une bonne) escorte
gward
goard
1732
Daveenn :
GReg
pg faction (action du soldat qui fait sentinelle), garde (conservation, reserve), garde (Garde, protection, conservation.), garde (Garde, la garde, ceux qui font la garde.), garde (Garde, corps de garde, sentinelle.)
bezañ oc'h ober gward
beza oc'h ober goard
1732
Daveenn :
GReg
pg (etre en) faction
ar gwragez a zo e gwardoniezh o ezec'h, dindan gward o ezec'h
ar graguez a so ê goardounyez o ezac'h, dindan goard ho ezac'h
1732
Daveenn :
GReg
pg (les) femmes (sont en la tutelle de leurs maris)
lakaat un dra bennak e gward ur re
lacqât un dra bennac ê goard ur re
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Donner quelque chose en garde à quelqu'un.)
leket un dra bennak e gward ur re
lecqeët un dra bennac ê goard ur re
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Donner quelque chose en garde à quelqu'un, pp.)
bezañ dindan gward ur re
beza dindan goard ur re
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Etre sous la garde de quelqu'un.)
bet dindan gward ur re
bet dindan goard ur re
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Etre sous la garde de quelqu'un, pp.)
gwardoù ar roue
goardou ar Rouë
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Les gardes du Roi, les gardes du corps.)
soudard er gward
soudard èr goard
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Soldat aux gardes.)
soudard e gwardoù ar roue
soudard ê goardou ar Roué
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Soldat aux gardes.)
ober gward
ober goard
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Faire garde, faire la garde.)
ober ar gward
ober ar goard
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Faire garde, faire la garde.)
monet da ober goard
moñnet da ober goard
1732
Daveenn :
GReg
pg garde (Monter la garde.)
Dre-se, pa dostaas ar soudarded evit kregiñ ennañ, ar "C’hard nasional" a Lesneven, a yoa ivez o armoù hag o fuzulioù ganto, a lavaras groñs ha dichek e tennjent didruez war ar soudarded, mac’h esajent ober an disterañ droug d’an Aotrou Feburier. Hag ar soudarded a rankas plegañ.
Dre-ze, pa dosteaz ar zoudarded evit kregi ennhan, ar "C’hard nasional" a Lesneven, a ioa ive ho armou hag ho fuziliou gantho, a lavaraz grons ha dichek e tennchent didruez var ar zoudarded, mac’h esachent ober an disterra drouk d’an Aoutrou Feburier. Hag ar zoudarded a rankaz plega.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.188
Goude-se e lakeas pevar soudard, daou war loen ha daou war droad, da ober gward war an ti-kêr, el lec’h m’edo o krenañ gant e berson "intru".
Goude-ze e lakeaz pevar zoudard, daou var loan ha daou var droad, da ober goard var an ti-kear, el leac’h m’edo o krena gand he bersoun "intru".
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.233
gwardoù a-dreñv
gwardou-adréñv
1931
Daveenn :
VALL
pg arrière-garde
gward a-dreñv
gward-adréñv
1931
Daveenn :
VALL
pg arrière-garde
gward a-raok
gward-araok
1931
Daveenn :
VALL
pg avant-garde
Dont a rae Korio Bras, eus Kallag, toer, da ober war dro ar plasoù a oa ma zad gward warno evit o ferc'henned tudjentil.
Dont a rae Korio Bras, eus Kallag, toer, da ober war dro ar plasou a oa ma zad gward warno evit o ferc'henned tudjentil.
1944
Daveenn :
EURW.1
p19
Emañ gward a-raok ar Chouanted, eizh pe zek den ennañ, o vont e-biou war an hent bras.
Emañ gward-a-raok ar Chouanted, eiz pe zek den ennañ, o vont e-biou war an hent bras.
1960
Daveenn :
PETO
p66
Te, war hemañ [ar person], ' eveshay start : / Tost dezhañ chomi d'ober gward, / Warnañ bepred e talc'hi berr / Ken e vimp holl distro emberr.
Te, war hemañ, ' evesay start : / Tost dezañ ' chomi d'ober gward, / Warnañ bepred e talc'hi berr / Ken e vimp holl distro emberr.
