I.
1. (gant ur v. en amzer-vremañ en e stumm nac'h)
Nep gwech, e nep mare.
Al labourer ne chom james da baouez. James ne zigoran ma genoù da glemm.
&
Tr. adv.
James ebet : troienn a implijer da greñvaat an nac'h.
HS. kammed, morse, nepred.
ES. atav, bepred, dalbezh, dalc'hmat.
2. Dre ast. (gant ur v. en amzer-da-zont en e st. nac'h)
Nep gwech, e nep mare.
Ar barrez-mañ, james ne vo nemet ruz !
&
Tr. adv.
Biken james : troienn a implijer da greñvaat an nac'h en dazont.
&
Tr. adv.
Da james : da viken.
Ro viot meulet da james.
HS. biken, birviken.
ES. atav, dalc'hmat.
3. A-wechoù (gant ur v. en amzer-dremenet en e st. nac'h)
Nep gwech, e nep mare.
James ne'm boa klevet se.
&
Biskoazh james : troienn a implijer da greñvaat an nac'h en tremened.
HS. biskoazh.
ES. atav, bepred, dalc'hmat.
II.
Impl. da ak.
1. Trl.
Ur james : pell amzer.
Daonet on evit ur james !
2. N'eus james ebet : n'eus tra na c'hallfe bezañ sevenet deiz pe zeiz.
20. D'ar fin, pa rentin va ene, / da'm Aotrou JEZUZ, ma Doue, / Grit din pignat d'ar baradoz, / Da veuliñ Doue da james.
20. D'ar fin, pa rentin va ené, / d'am Autrou IESUS, ma Doue, / Grit din pignat d'ar Baradoes, / da veuli Doué da james.
1677
Daveenn :
Do.
p70
Neuze ar gwaz a laka ar walenn-se war biz ar vaouez, evit ma ouezo-hi kerkoulz penaos ne dle james he c'halon kaout afeksion evit den all ebet endra vevo war an douar an hini ma teu hor Salver eus e reiñ dezhi.
Neuse ar Groas [sic, goas] a laca ar voualen-se var bis ar Vaoues, evit ma ouezo-hi quercouls penaus ne dle james e c'halon caout affection evit den all ebet endra vevo var an douar an hini ma teu hor Salver eus e rei dezi.
1727
Daveenn :
IN
p336
ne finvezo james-birviken
ne finvezo jamès-birvyqen
1732
Daveenn :
GReg
pg eternel (qui n'aura jamais de fin)
Bep mintin ha bep noz ez ea Klaodina he-unan, pe Job a-wechoù, mes james den all ebet, da gas dezhañ e damm bara pe e vanne soubenn.
Bep mintin ha bep noz ez ea Klaodina he-unan, pe Job avechou, mez jamez den-all ebed, da gas d’ezhan he damm bara pe he vanne zoubenn.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.49
Her gouzout a rit kerkoulz ha me, tud difeiz ne droont james kein da ijin ebet, mat pe fall, evit dont a benn eus o zaol : pep hent a zo mat dezho gant ma c’hellint "tapout" o c’hrog.
Her gouzout a rit kerkouls ha me, tud difeiz ne droont jamez kein da izign ebed, mad pe fall, evit dont a benn euz ho zaol : peb hent a zo mad d’ezho gant ma c’hellint "tapout" ho c’hrog.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.3-4
— Mat [e] livirit, deomp kuit. Ha c’hwi o pije biken kredet en divije gellet skiant un den hunvreal traoù ker sot ? — Birviken james.
— Mad a livirit, deomp kuit. Ha c’houi o piche biken kredet en diviche gellet skiant eun den huvreal traou ker zot ? — Birviken jamez.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.180
— Gwe... gwe... gwell a se. Ha c’hwi, tu... tu... tud yaouank, na ankou... kou... kounac’hait james an Aotrou Doue, na... na... nag an Aotrou Krist binniget, na... na... nag ar Werc’hez Vari.
— Gue... gue... guell a ze. Ha c’houi, tu... tu... tud iaouank, ne ankou... kou... kounac’hait james an Aoutrou Doue, na... na... nag an Aoutrou Christ binniget, na... na... nag ar Verc’hez Vari.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.182
Roet en deus da bep hini e skiant hag e benn ; mat, da Yann Pennorz en deus roet ur penn kalet, ne zigaloneka james.
Roet en deuz da bep hini he skiant hag he benn ; mad, da Ian Pennors en deuz roet eur penn kalet, ne zigalouneka jamez.
1878
Daveenn :
EKG.II
p.122
Kalon ur Breizhad a c’hell bezañ ankeniet, glac’haret, brevet ; mes ne vez james diskaret ; e feiz hen dalc’h en e sav en ur ziskouez dezhañ an neñv, el lec’h m’emañ e vro.
Kaloun eur Breizad a c’hell beza ankeniet, glac’haret, brevet ; mez ne vez jamez diskaret ; he feiz hen dalc’h enn he za en eur ziskouez d’ezhan an env, el leac’h m’eman he vro.
1878
Daveenn :
EKG.II
p.172
Ar pezh a livirit a vezo graet, Aotrou de Kerbalaneg [sic], ha skouarn ar c’had ned eo bet james tanavoc’h eget na vezo va skouarn-me fenoz.
Ar pez a livirit a vezo great, Aoutrou de Kerbalanek, ha skouarn ar c’had ne d’eo bet jamez tanooc’h eget na vezo va skouarn-me fenoz.
1878
Daveenn :
EKG.II
p.114
biskoazh-james, biken-james
biskoaz jamez, biken jamez
1909
Daveenn :
BROU
p. 437 (jamais. Ce mot s'emploie comme réduplicatif)
Ha satanazet ne vo ket va zi-forn… james-biken ! pe gwazh a se evit an diaoul, hein ! »
